ميراث فرهنگي يزد وعده‌ي اتمام عمليات مرمت بقعه تاريخي «سید رکن الدین» در بافت جهانی شهر یزد را تا پايان سال گذشته داده بود ولي انگار داستان 10 ساله مرمت اين بنا تمامي ندارد و قرار است همچنان این بنا در حصار داربست‌ها باقي بماند.

به گزارش ایسنا – منطقه یزد، داربست‌هایی که شاید یک دهه از نصب آنها در بقعه «سید رکن الدین» می‌گذرد، مدام این سوال را در ذهن بازيدكنندگان، زائران و حتی خادمان و هیات امنای این بقعه ایجاد می‌شود كه مرمت اين بناي تاريخي بالاخره چه موقع پايان خواهد يافت؟

مرقد تاریخی امام‌زاده «سید رکن الدین» که گویا از نوادگان حضرت امام صادق(ع) نیز بوده در سال 725 هجری قمری توسط بانی آن که از قاضی‌القضات و علمای برجسته این دیار بود، با کاربری مدرسه رکنیه بنا شد.

این بقعه که تنها بخش باقی‌مانده از مجموعه تاریخی و بسیار غنی رکنیه شامل مدرسه، رصدخانه، کتابخانه، مسجد، بیت‌الادویه، دارالشفا و خانقاه است، امروزه به نام بقعه‌ «سید رکن‌الدین» در يزد شناخته می‌شود که یکی از بناهای شاخص تاریخ «سید رکن‌الدین ابوالمکارم محمد قاضی حسینی یزدی» فرزند «قوام‌الدین محمد بن نظام» از سادات شهر یزد به شمار می‌آید.

بنابر نوشته‌های تاریخی، وی در سال ۷۳۲ هجری قمری از دنیا رفته و در مدرسه‌ رکنیه به خاک سپرده شده است، همان گونه كه در آن دوران مرسوم بود كه اغلب بانیان در بناهای خود که صاحب گنبدی نيز بود به خاک سپرده شوند.

این بقعه كه در کنار مسجد جامع کبیر یزد واقع شده، نه تنها ميزبان گردشگران داخلي و خارجي است بلكه به صورت هفتگي نيز هر چهارشنبه پذيراي بانوان يزدي در مراسم‌هاي مذهبی است.

البته اهميت و شاخص بودن اين بنا باعث شد تا در سال 1386 مرمت آن در دستور كار ميراث فرهنگي وقت قرار گيرد ولي بنا به دلايلي تاكنون وعده‌هاي مسئولان براي مرمت اين بنا به طور كامل محقق نشده و زمان اتمام اين طرح نيز نامشخص و در هاله‌اي از ابهام باقي مانده است.

|

مزاحمت داربست‌ها برای بازديدكنندگان

«مجید علومی» ناظر مرمت بقعه تاریخی امامزاده «سید رکن الدین» در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایسنا – منطقه یزد، در اين باره اظهار می‌کند: طرح مرمت اين بنای تاریخی یکی از طرح‌های سنگین مرمتی حتی در سطح کشور محسوب می‌شود که در اولین گام نسبت به طراحی و ایجاد داربست برای اين عمليات مرمتي با جذب اعتبارات مورد نظر اقدام كرديم.

وی با بیان این که این داربست هیچ مزاحمتی برای مردم و گردشگران ندارد، می‌گوید: برپايي طولاني‌مدت  چنين داربست‌هایی در بناهاي تاريخي با قدمت و ارزش تاریخی، امري كاملاً طبیعی است چرا که برخي طرح‌هاي مرمتی بناهاي تاريخي پیچیده و زمانبر است و مختص يك دو بناي تاريخي در کشورمان نیز نمي‌شود.

وي در همين رابطه داربست‌هاي بناي تخت سلیمان كه حدود 30 سال نيز برقرار بود اشاره و اضافه مي‌كند: البته باید يادآور شد كه تاکنون نیز داربست‌های این بناها، مشکل و مزاحمتی را برای مردم و بازديدكنندگان به وجود نیاورده است.

|

این مسئول همچنين متذكر شد: جمع‌آوری داربست‌های این بنا همچون ایجاد و طراحی آن، هزینه هنگفتی را به دنبال خواهد داشت که شاید از هزینه نصب آنها نیز بیشتر باشد و از طرفی اين اقدام مي‌تواند موجب آسیب به بنا و تزئینات آن شود.

علومی در ادامه ترمیم بناهایی تاریخی چون بقعه «سید رکن الدین» را نیازمند تخصیص اعتباراتی گسترده می‌خواند و می‌گوید: با اعتبارات ناچیز و خرد خرد، طرح‌های سنگینی چون طرح مذکور به راحتی و در زماني اندك، پیشروی چندانی نخواهد داشت.

وی معتقد است كه در صورت تخصيص اعتبار کافی، لازم و البته به صورت یکجا، می‌توان اين بنا را ظرف مدت کمتر از یک سال به پایان رساند.

مدیر پایگاه تاریخی باغ جهانی دولت آباد يزد با تاکید بر این که مرمت تزئینات به ویژه تزئینات داخل بقعه «سید رکن الدین» به تخصص زیادی نیاز دارد، می‌گوید: تزئینات این بناها باید در هر یک سانتی‌متر و به صورت حرفه‌ای و تخصصی، استحکام‌بخشی و مرمت شود تا به اصل بنا و تزئینات لطمه‌ای وارد نشود لذا علاوه بر استفاده از  از پیمانکاران با سابقه و مجرب در اين حوزه، با دانشگاه‌هاي خبره كشور در زمينه مرمت تزئینات نيز تفاهم‌نامه منعقد كرده‌ايم.

|

نبود اعتبارات و تعدد بناهاي تاريخي

«سید مطفی فاطمی» مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد به دنبال مضوعات مطرح شده در مورد تخصيص اعتبار مكفي و مورد نياز جهت تكميل طرح مرمت بقعه سيد ركن الدين به خبرنگار ايسنا – منطقه يزد مي‌گويد: در حال حاضر هنوز اعتباری برای بناهای تاریخی استان اختصاص داده نشده و از طرفی نيز تعدد این بناها، مرمت آن‌ها را نیازمند اولویت‌بندی کرده است.

وی اضافه می‌کند: شهر جهانی یزد با در نظر گرفتن بافت تاریخی و جهانی آن، دارای بیش از 200 هزار اثر تاریخی و بیش از 2000 بنا و اثر تاریخی ثبت شده است که این امر آن‌ها را براساس نیاز بیشتر هر بنا به اعتبار اولويت‌بندی کرده و اين در حالي است كه همانطور كه قبلاً نيز گفته شد هنوز تخصيي در اين رابطه نداشته‌ايم.

مدیر کل میراث فرهنگی استان در پايان با بیان این که بناهای زیادی در یزد نیازمند مرمت و بازسازی هستند، می‌گوید: امیدوار هستیم با مشارکت بخش خصوصی بتوانیم بخش زیادی از این بناها را مرمت، بازسازی و بازپیرایی کنیم.

 گزارش از حميدرضا دهقان