بازار تاريخي زرگري شهر يزد يكي از جاذبه‌هاي گردشگري اين استان كويري است كه پس از سال‌هاي متمادي به دليل عرضه توليدات صنعت طلاسازي با ويژگي‌هايي خاص، همچنان پر رونق باقي مانده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) – منطقه يزد، بازار زرگری يكي از بازارهاي قديمي و البته پر رونق يزد است كه در بخش شمالی خیابان قیام شهر یزد(روبروي مجموعه اميرچخماق) واقع شد و قدمت آن به سده‌هاي 12 و 13 هجري قمري باز مي‌گردد و در نهم ارديبهشت ماه 1382 به شماره‌ي ۸۵۲۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
اين بازار كه 94 متر طول و سه متر عرض دارد، داراي سقفي با ارتفاع شش متر به صورت طاق و تویزه با قوس‌های هلالی و جناقی است. در طاق بازار نورگیرهایی دیده می‌شود و در وسط راسته بازار نیز بخشی به صورت طاق آهنگ وجود دارد.
تعداد مغازه‌هاي اين بازار را پنجاه و سه باب نوشته‌اند ولي "محمد حسین نجفی" رییس اتحادیه طلا و جواهرات استان یزد مي‌گويد كه بازار زرگری یزد در مجموع از حدود 250 مغازه تشکیل شده که غالب مغازه‌ها نيز زرگری و طلافروشي است.
البته از آنجایی که هر تازه عروس و داماد یزدی برای خرید عروسي كه در يزد به خريد بازار موسوم است، سری به بازار زرگري شهر يزد می‌زنند، اندك مغازه‌هايي نيز به فروش سایر اقلام مورد نیاز برای آداب و رسوم عروسی یزدی‌ها، از پوشاک تا لوازم آرایشی و ... مي‌پردازند.
نکته‌ي مهم ديگر در مورد طلافروشي‌هاي بازار زرگري يزد اين است كه برخلاف بسياري از شهرهاي كشورمان كه درب جواهرات‌فروشي‌‌هايشان قفل است، درب مغازه‌هاي طلافروشي‌هاي يزد به برکت امنيت موجود در اين شهر كويري هميشه باز و گشوده است و حتي در داخل برخي از مغازه‌ها، جواهرات در ويترين‌هاي بدون محافظ، در معرض ديد مشتريان قرار دارد.
نجفی رییس اتحادیه طلا و جواهرات استان نيز در اين مورد اذعان مي‌كند؛ امنیت در بازار زرگری یزد به نسبت سایر استان‌ها خوب و رضایت بخش است به طوری که اخیراً بروز دو سرقت در دو ماه اخیر، باعث شگفتی و حساس شدن كسبه و طلافروشان یزدی شده است.
وي همچنين بيان مي‌كند؛ در حالی که در ایام تعطیلات نوروز بسیاری از بازارهای کشور تقریباً در رکود و یا تعطیل هستند، بازار زرگری یزد از رونق قابل توجهی در این ایام برخوردار است و بسیاری از مسافران پس از خرید شیرینی، در یزد طلا می‌خرند.
در واقع صنعت زرگری یا طلاسازی از مهمترین و مشهورترین صنایع یزد است به طوري كه استفاده از این فلز گرانبها نيز در بین زنان يزدي از اهمیت زیادی برخوردار است و شايد علاوه بر توجه به جنبه‌ي زینتی، نوعي نگاه سرمایه‌ای و اقتصادی به طلا نيز مزيد بر اين علت شده باشد.
طلای یزد در مقایسه با زیورآلات کشورهایی مثل ایتالیا و هند ویژگی‌های خاص خودش را دارد و حتي طلاي يزد در سطح كشور نيز شناخته شده است. در بیشتر مواقع طلاي يزد با مرواریدهای خاویاری تزئین می‌شود كه طرفداران خارجی زیادی هم دارد.
به اعتقاد نجفی رییس اتحادیه طلا و جواهرات استان يزد ويژگي‌هايي مانند عیار بالا، استقبال از طلاهای دست ساز و نوع ساخت خاص شهر يزد و همچنين اجرت ساخت پايين، موجب جذب مشتریان و افزايش رغبت مردم به خرید طلاي يزد شده است.
وي می‌گوید: عيار طلاي يزد به دليل ساخت و هنر تراش استادكاران يزدي به وسيله دست، معمولاً 20 به بالا است و اين در حاليست كه به غير از کشورهای حاشیه خلیج فارس که طلاهایی با عیار 21 دارند، در مابقي مناطق از طلاي با عیار 18 استفاده مي‌شود.
البته همين موضوع نيز باعث شده كه برخي از توليدات طلاي يزد كه داراي عيار 18 مي‌باشد به ديگر استان‌هاي كشور مانند کرمان، بندرعباس، فارس، خراسان و تهران ارسال شود.
نجفي با اشاره به نظارت كامل اتحادیه بر نحوه ساخت و عرضه جواهرات در استان، خاطرنشان مي‌كند؛ خوشبختانه صحت عیار حك شده روي جواهرات یزد و عدم ارائه گزارش تخلف از سوي خريداران، باعث ایجاد اطمینان خاطر مشتریان از طلاي يزد شده است.
وي با بيان اين كه یزدی‌ها آدم‌های معتقد و بی ریایی هستند، اذعان مي‌كند؛ انصاف و برخورد خوب کاسب‌های خونگرم یزدی از جمله طلافروشان اين استان، زبانزد مسافران و گردشگران است.
رییس اتحادیه طلا و جواهرات استان يادآور مي‌شود؛ در حال حاضر 900 سازنده طلا اعم از استادكاران و شاغلين در کارگاه‌های طلاسازی دستی و یا ماشینی در شهر یزد مشغول به کارند و قریب 380 نفر نیز به فروشندگي طلا و جواهرات مشغولند.
نجفي در خصوص ميزان فروش طلا در بازار يزد نيز عنوان مي‌كند؛ جدای از نوسانات اخیر بازار طلا و متفاوت بودن میزان فروش در طول روزهای سال، آمار دقیقی از میزان فروش طلا در بازار یزد وجود ندارد و شاید یکی از مهمترین علل آن دخالت نکردن کسبه‌ها در کار سایرین و میزان فروش آنها باشد.
البته این آمار را از طریق سازمان صنعت، معدن و تجارت استان و همچنين اداره كل امور مالياتي استان يزد نیز پیگیر شديم ولی آنها نیز آمار مشخصی در این خصوص نداشتند و علت را موضوعاتي نظير خريد و فروش‌هاي غير رسمي و گاهاً فرار از پرداخت ماليات بيان كردند.
به هر حال اگر در ايام تعطيلات يا هر وقت ديگري به يزد سفر کرديد، از بازار زرگري يزد غافل نشويد چرا كه طلاسازان يزد با طلاي 20 عيار طرح‌هاي اصيل و زيبايي خلق مي‌كنند.