هفته گذشته و در چنین روزی بحث الحاق شهرستان رامسر به استان گیلان در فضای مجازی بازتاب گسترده ای پیدا کرد و در مازندران و کشور طنین انداز شد. ماجرا از آنجا شروع شد که گروهی در شهرستان رامسر با جمع آوری امضاهای مردمی در قالب طومار بر طبل جدایی این شهرستان از استان کوبیدند و شکایت خود را از کم توجهی مسئولان ارشد مازندران به این شکل اعلام کردند.
به گزارش ایسنا مازندران، فارغ از نوع درخواست و مطالبه مردم رامسر که آیا به حق بوده یا خیر مروری می کنیم بر ریشه اتفاقاتی از این دست که گویا سال ها است چون آتشی در زیر خاکستر هر از گاهی شعله ور شده و مجددا با آب سردی خاموش می شود.
مبحث الحاق رامسر به گیلان از آنجا نشات گرفت که موضوع استان شدن شهرستان های غربی مازندران که سال ها نقل محافل سیاسی و اجتماعی غرب استان بوده راه به جایی پیدا نکرد و در نتیجه این تقاضا با چرخشی 180 درجه به شکل الحاق رامسر به استان همجوار یعنی گیلان نمود پیدا کرد.
مواضع نماینده مردم رامسر، تنکابن و عباس آباد در مجلس
شمس اله شریعت نژاد نماینده مردم شهرستان های رامسر، تنکابن و عباس آباد در گفت و گو با ایسنا، علت مطرح شدن چنین موضوعاتی را به کم توجهی مدیران مرکز نشین نسبت داد و گفت: برای شهرستان رامسر در الحاق به گیلان هیچ اتفاق مثبتی رخ نخواهد داد زیرا غرب استان با شرق استان گیلان فرقی ندارد.
وی پیشتر در دهمین جلسه شورای اداری استان که سال گذشته و در اسفندماه در شهرستان تنکابن برگزار شده بود خطاب به استاندار مازندران، تاکید کرد: دشواری های رفت و آمد به مرکز استان از یک سو و عدم توفیق در ملاقات مدیران کل جهت باز شدن گره مشکلات از سوی دیگر باعث شده تا در حق مردم غرب مازندران جفا شود.
نماینده مردم شهرستان های رامسر، تنکابن و عباس آباد در مجلس با بیان مواضع خود در این جلسه درباره استان شدن غرب مازندران، از تفویض اختیار به مدیران شهرستانی سخن گفت و تصریح کرد: این موضوع در مقام عمل هیچ موفقیتی به دنبال نداشته و مردم مناطق غرب مازندران باید هزینه گزاف و رنج سفر چندین ساعته به مرکز استان را علیرغم وجود مدیران کل شهرستانی تقبل کنند.
شریعت نژاد با ابراز گلایه از بکارگیری مدیران غیر بومی در غرب مازندران و مهاجرت مدیران شهرستان های مرکزی به ادارات غرب خاطرنشان کرد: همه این عوامل باعث شده تا مردم شهرستان های غربی استان بیش از پیش بر طبل استانی شدن بکوبند.
نگاهی به موقعیت جغرافیایی شهرستان رامسر
رامسر غربی ترین شهرستان مازندران بوده که فاصله آن تا مرکز استان یعنی شهرستان ساری بیش از 260 کیلومتر است. خصوصیات متمایز رامسر به لحاظ آب و هوایی و اقلیمی، آن را به لحاظ گردشگری سرآمد مازندران کرد و نزدیکی جنگل و کوهستان به دریا در رامسر بر زیبایی های آن افزوده است. رامسر به خصوص در دوران پهلوی کانون توجه خاص قرار گرفت و دستآورد آن وجود ابنیه و مراکز متعدد تفریحی و توریستی در این شهرستان است. رامسر با داشتن المان های بارز گردشگری در کنار تنکابن قسمت اعظمی از صنعت گردشگری استان را به دوش کشیده و از این حیث هر ساله پذیرای انبوه مسافران و گردشگران داخلی و خارجی است.
شاید مهمترین عاملی که باعث شد تا حامیان گروه الحاق رامسر به گیلان بر خواسته خود پافشاری کنند به بُعد مسافت تا مرکز استان مربوط باشد چراکه فاصله شهرستان رامسر تا مرکز استان گیلان یعنی شهر رشت کمتر از 120 کیلومتر بوده و این یعنی کمتر از نصف مسافت رامسر تا مرکز مازندران.
قانون در این باره چه می گوید؟
با نگاهی به قوانین تقسیمات کشوری مشخص می شود که شاید تا اندازه ای حق با این گروه باشد. ماده 10 قانون تقسیمات کشوری می گوید: دولت موظف است با حفظ جهات سیاسی اجتماعی هر روستا را به نزدیکترین مرکز دهستان و هر دهستان را به نزدیکترین مرکز بخش و هر بخش را به نزدیکترین مرکز شهرستان و هر شهرستان را به نزدیکترین مرکز استان منضم نماید.
این قوانین در مورد استان شدن نیز مواردی را به صراحت بیان کرده است. مطابق تبصره 1 ماده 9 در همین قانون گفته شده که وزارت کشور بنا به ضرورت میتواند با تصویب هیئت وزیران با انتزاع و الحاق روستاها، بخش ها یا شهرستان های مجاورو استان ها را تعدیل نماید. مگر آن که به تصویب مجلس شورای اسلامی ایجاد استان جدید ضروری شناخته شود و این استان جدید باید حداقل یک میلیون نفر جمعیت داشته باشد.
نکات مثبت و منفی الحاق رامسر به گیلان
یک کارشناس ارشد علوم سیاسی اهل رامسر معتقد است: این تقاضا به دنبال محقق نشدن درخواست استانی شدن شکل گرفت و در واقع نوعی چانه زنی اشخاص است تا بتوانند از مرکز استان امتیاز بگیرند زیرا رامسر دارای مزایای متعددی است که شایسته است حداقل در ساختار اصلی استانداری مازندران یک عضو داشته باشد.
محمدرضا بهرامی در گفت و گو با ایسنا، به بررسی نقاط انطباق فرهنگی رامسر با شهرستان های شرق گیلان پرداخت و خاطرنشان کرد: رامسر قبل از پهلوی اول جزئی از استان گیلان بوده و بر این اساس از لحاظ زبان به گویش گیلکی نزدیکتر است مضاف بر اینکه فاصله رامسر تا شهرستان رشت بسیار کمتر از فاصله این شهرستان تا ساری است.
وی با بیان دلایلی الحاق رامسر به گیلان را اتفاقی مثبت ندانست و گفت: رامسر از لحاظ امکانات و زیرساخت یک سر و گردن از شهرستان های شرقی استان گیلان بالاتر بوده و امتیازات متعددی دارد و از آنجائیکه استان گیلان هم اکنون نتوانسته آن چنان که شایسته است به شرق خود پرداخته و به آن بها دهد لذا الحاق به شرق گیلان منفعتی را عاید رامسر نخواهد کرد.
کارشناس ارشد علوم سیاسی خواستار توزیع متوازن ثروت و قدرت در مازندران برای جلوگیری از چنین اقداماتی شد و گفت: مردم نیاز به رفاه و توجه داشته و باید حضور مدیران در منطقه را لمس کنند تا دلگرم به خدمت رسانی شوند اما برخی مدیران کل حتی سالی یک بار به رامسر سفر ندارند و این در حالی است که حضور مدیران کل در جلسات شهرستان های مرکز نشین به تعدد دیده شده است.
بهرامی کم توجهی مدیران را دلیل این اقدام دانست و تصریح کرد: تفاوت اجرای طرح های عمرانی در مرکز استان با غرب، نمونه دیگری از نادیده گرفتن شهرستان های غربی است چرا که بسیاری از پروژه ها در این مناطق بیش از چندین سال مسکوت مانده است.
وی مشکلات انتقال اپراتورهای اورژانس و 110 به مرکز استان را نمونه دیگری از نادیده گرفتن حقوق شهرستان های غربی مازندران دانست و با بیان اینکه این اقدام چالش های بسیاری را برای شهروندان غرب پدید آورده است، افزود: غرب استان نیاز دارد به اندازه ظرفیت و جمعیت خود از سوی مدیران کل دیده شود و حقوقش محفوظ بماند.
کارشناس ارشد علوم سیاسی با اشاره به ظرفیت فرودگاه رامسر در مورد مشکلات آن گفت: نبود پروازهای متعدد به شهرهای مختلف کشور اکنون یکی از چالش های فرودگاه رامسر است و اگر این فرودگاه در شهرستان آمل قرار داشت آیا تا این اندازه مهجور می ماند؟ این موارد خواسته هایی است که نیاز به توجه شخص استاندار و مدیران کل دارد.
موضع رئیس شورای شهرستان تنکابن
آخر هفته گذشته و در جلسه شورای اداری شهرستان تنکابن نیز عدم توجه مسئولان مرکز نشین استان مازندران ضمیمه صحبت های رئیس شورای شهرستان شد.
تقی پزشکی در این جلسه خطاب به مدیران ارشد گفت: اگر مشکلات شهرستان تنکابن حل نشده و در دستور کار قرار نگیرد ما نیز تمایل داریم به استان گیلان ملحق شویم.
آب سرد استاندار بر آتش دمیده شده اخیر
استاندار مازندران طی سفری که شنبه همین هفته به شهرستان های غربی مازندران داشت آب سردی بر آتش دمیده شده در تنور داغ پویش الحاق رامسر به گیلان پاشید و با نطقی قاطع، گفت: رامسر همانند سر استان است و حتی نمی توان به مازندران بدون رامسر فکر کرد.
احمد حسین زادگان در بازدید از پروژه های عمرانی غرب استان، خاطرنشان کرد: من نظرات پیشنهاد دهندگان را به فال نیک می گیرم زیرا آنها شهرستان خود را دوست دارند اما راه حل موجود، فرار نیست، واگرایی علت عقب ماندگی استان است و باید به مازندران نگاه یکپارچه داشت.
استاندار مازندران با بیان اینکه نه تنها مسئولان استان بلکه مدیران کشور نگاه ویژه به رامسر دارند، افزود: دولت الکترونیک و هوشمندسازی بعد مسافت را از بین خواهد بود، ایران رنگین کمان قبایل و اقوام است و همه ما زیر یک پرچم باید برای حل مشکلات تلاش کنیم و نباید با اینگونه فضاسازی ها کام مردم را تلخ کرد.
استان شدن نیازمند فاکتورهای لازم و اراده مردم
یک کارشناس و پژوهشگر فرهنگی استان شدن را تابع 4 مؤلفه دانست و اظهار کرد: حد نصاب جمعیت، فاصله یا بعد مسافت، داشتن زیر ساخت های لازم و تطابق و اشتراکات قومی و فرهنگی مواردی است که باید وجود داشته باشد تا موضوع استان شدن قابل پیگیر و ارائه شود که در این زمینه تنها دو فاکتور فاصله و فرهنگ در غرب استان وجود دارد.
حجت الاسلام نیما ارزانی در گفت و گو با ایسنا، به مقایسه چندین شهرستان غربی مازندران و شهرستان کاشان به عنوان نمونه پرداخت و تصریح کرد: کاشان با داشتن فاکتورهای بسیار بارزی چون دانشگاه علوم پزشکی و دولتی، 5 اداره کل، پارک علم و فناوری، شهرک های صنعتی متعدد، کارخانجات عظیم فرش و قطب این صنعت در کشور، 4 شهرداری و 12 ناحیه شهری، داشتن نماینده ولی فقیه و امام جمعه عضو خبرگان رهبری و مزایای متعدد اقتصادی و گردشگری بی نظیر هنوز نتوانسته به عنوان یک استان مستقل شود.
وی با بیان اینکه استان شدن شهرستان هایی مانند البرز، قزوین و قم به تقاضای نمایندگان مجلس و حمایت مردم رقم خورد، خاطرنشان کرد: البرز به دلیل انتقال جمعیت تهران به یک استان بدل شد و قزوین و قم نیز با اعتراضات و تقاضای مردم و نیز تلاش نمایندگان توانستند به خواسته خود برسند اما در شهرستان های غربی استان مازندران این آیتم ها وجود ندارد.
کارشناس و پژوهشگر فرهنگی در ادامه افزود: اگر مدیران کل بومی نیستند نمایندگان مجلس که منتخب مردم هستند بنابراین می توان از ظرفیت آنان برای برگزاری جلسات هم اندیشی با وزرا اقدام کرد و خواسته های خود را به گوش مسئولان رساند اما متاسفانه هیچ گاه یک تشکل سازمان یافته و منظم و متشکل از اندیشمندان و فعالان اجتماعی برای حصول به نتیجه و حق خواهی تشکیل نشده است.
حجت الاسلام ارزانی با اشاره به اینکه اقداماتی نظیر الحاق به استانی دیگر و یا استان شدن در غرب مازندران هیچ گاه مورد حمایت فرمانداران و نمایندگان نبوده است، تصریح کرد: فرمانداران بالطبع از رویارویی با استاندار اجتناب کرده و هرگز موقعیت خود را در این زمینه به خطر نمی اندازند، از طرف دیگر نماینده مجلس نیز هرگز راضی به از دست دادن بخشی از آرای خود با جدا شدن یک شهر یا شهرستان نیست.
وی عدم اتحاد بین تشکل ها و فعالان سیاسی و اجتماعی غرب استان و نیز عدم مطالبه گری مردم در این زمینه را سبب کمرنگ شدن مباحث استان شدن عنوان و تاکید کرد: تا زمانی که مسئول دلسوز و مردم مطالبه گر در غرب استان مازندران نباشند هیچ گاه نمی توان شاهد پیشرفت غرب استان بود.
کارشناس و پژوهشگر فرهنگی داغ شدن چنین مباحثی را مربوط و معطوف به فصل انتخابات در کشور دانست و تصریح کرد: سابقه نشان داده هر چه به زمان انتخابات در کشور نزدیک می شویم شعارهایی از این دست نقل محافل شده و این اقدامات بیشتر وجهه جمع آوری رای و جنبه های سیاسی دارد تا اینکه یک خواسته مردمی و مطالبه حق باشد که پس از انتخاب نیز به سرعت فروکش می کند.
گزارش: نوید ساداتی خبرنگار ایسنا مازندران