دكتر نصرالله امامي در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خوزستان بيان كرد: ممكن است در مواردي بتوان آن دانش يا فناوري را بوميسازي كرد و در جستوجوي برابرهاي قابل قبول براي اصطلاح و لغات آن بود. در اين صورت ميتوان لغات فارسي را جايگزين لغات و اصطلاحات دانشهاي بيگانه كرد.
او خاطرنشان كرد: گاهي مواقع اساسا نميتوان براي لغات بيگانه معادلي در زبان فارسي ساخت. اين در حالي است كه در زبان فارسي به لحاظ پيدا كردن معادل به نسبت ساير زبانها موفقتر بودهايم.
امامی خاطرنشان كرد: داشتن تعصبي شديد نسبت به خارج كردن تمامي لغات بيگانه از زبان فارسي آن هم در كوتاه مدت ميسر نيست بلكه بايد ديد حضور اين واژگان بيگانه در زبان فارسي آن را تا چه اندازه از پالايش خود خارج ميكند.
وی گفت: در صورتي كه كاربرد لغات و واژگان بيگانه تاثيري در زبان و ادبيات فارسي نداشته و از سر ناچاري وارد آن شده باشد نبايد در كاربرد آنها خيلي سختگيري كرد. البته وجه مطلوب آن است كه براي اين واژگان معادل فارسي به كار برد؛ هر چند كه ضرورتي براي جستوجو و يا ساختن معادل فارسي براي لغات قديمي وجود ندارد.
اين نويسنده توضيح داد: برخي اصطلاحات به گونهاي هستند كه نميتوان در كوتاه مدت معادلي براي آنها يافت. به همين خاطر ما همانند ساير زبانهاي دنيا ناگزير به استفاده اين لغات بيگانه به همان شكل اوليه آنها هستيم.
وي ادامه داد: ما در حوزه زبان فارسي از بسياري زبانهاي ديگر در زمينه پيدا كردن معادلها موفقتر بودهايم. براي نمونه اگر زبان فارسي را با تركي و يا عربي مقايسه كنيم حضور واژگان بيگانه همراه با ظهور تكنولوژيهاي جديد معادل فارسي به كار گرفته ميشود.
عضو هيات علمی دانشگاه شهيد چمران اهواز ادامه داد: معادل فارسي واژگان بيگانه بايد معادلي خوب و قابل قبول باشد به طوري كه به تاييد ادبا و زبانشناسان رسيده باشد. نويسندگان ما نيز بايد از اين معادلها در مطالب خود استفاده كنند تا اين واژگان با شكل جديد خود رواج يابند.
امامی يادآور شد: گاهي روح زبان يك برابر يا معادل را ميپذيرد و گاهي آن را نميپذيرد. مثلا معادل خودنويس به راحتي در زبان فارسي پذيرفته شد اما معادل كلمه خودرو همچنان به خوبي پذيرفته نشده است.
اين استاد دانشگاه توضيح داد: علت پذيرفته نشدن برخي معادلها ناشناخته است. اين مساله بايد در حوزه روانشناسي و زبانشناسي كاوش و بررسي شود.
وي تصريح كرد: برخي مواقع در كاربرد واژگان فارسي افراطكاريهايي صورت ميگيرد كه زبان را از حالت خود خارج ميكند و به بهانه فارسينويسي آن چنان واژگان مهجور و غريب فارسي به كار گرفته ميشند كه ارتباط را مبهم و قطع ميكند.
او يادآور شد: بايد جوانان را بيشتر با ميراثهاي كهن شعر و ادب فارسي آشنا كرد و الفت آنها را با ادبيات گسترش داد كه در اين صورت خودبهخود به زبان فارسي علاقهمند شده و از توانمنديهاي آن بيشتر استفاده ميكنند.