فیلم "لاتاری" در روز سوم جشنواره فیلم فجر در بندرعباس در سینما ستاره شهر به نمایش در آمد و در این گزارش بهصورت اختصاصی به نقد این فیلم از نگاه کارشناسان امر میپردازیم.
به گزارش ایسنا، منطقه خلیجفارس، لاتاری سومین فیلم کارگردان جوان سینما محمدحسین مهدویان است. این فیلم در ابتدا مجوز ساخت نگرفت و مهدویان ساخت آن را منتفی اعلام کرد اما پس از مدتی اعلام شد تایید شده و به سرعت روند ساخت آن پیگیری شد.
محمدحسین مهدویان، در طی سه سال تبدیل به یکی از مهمترین و پیشبینیناپذیرترین فیلمسازان سینمای ایران تبدیل شد. او با ساخت «ایستاده در غبار» خود را به سینما دوستان معرفی کرد و خیلی زود توانست رضایت منتقدان و مخاطبان را جلب کند. دومین اثر مهدویان، «ماجرای نیمروز» فیلمی پرالتهاب و با حساسیتهای زیادی بود که خیلیها منتظر بودند تا توانایی قصهگویی مهدویان را با آن بسنجند. «ماجرای نیمروز» هم خیلی زود به مسیر «ایستاده در غبار» پیوست و نهتنها با استقبال اکثر منتقدان روبرو شد که توانست بهترین فیلم آرای مردمی در جشنواره سیوپنج باشد و نشان دهد که فیلمسازی مهدویان مخاطب خاص و عام را به یک اندازه تحت تأثیر قرار میدهد. مهدویان برای سومین فیلمش به سراغ یک موضوع حساس و مناقشه برانگیز دیگر رفت و این بار تواناییهایش را در به تصویر کشیدن یک درام شهری مدرن به محک گذاشت. موضوع فیلم مهدویان که پیرامون شبکههای قاچاق دختران ایرانی به کشورهای حاشیه خلیجفارس میگذرد، فرصتی بود تا مهدویان ثابت کند که تواناییاش فراتر از تریلرهای سیاسی و پر تعلیق است.
معرفی فیلم:
موضوع و سوژه فیلم به قاچان زنان و دختران جوان به کشورهای عربی جنوب خلیج فارس می پردازد. این فیلم در سی و ششمین جشنواره فیلم فجر پذیرفته شد و در ایام اکران آن در جشنواره در تهران تمام سانس های به سانس فوق العاده کشیده شده است.
خوش شانس ترین بازیگر امسال بدون شک زیبا کرمعلی است که در اولین تجربه بازیگری اش در کنار تیمی قوی نقش اول بازی می کند. سیدمحمود رضوی این دومین کار مشترکش با مهدویان است. رضوی امسال علاوه بر این کار فیلم دارکوب شعیبی را هم در جشنواره داشت. حمید فرخ نژاد در این فیلم نقشی متفاوت را بازی کرده است و این اولین همکاری او با مهدویان است. این فیلم دومین کار مشترک جواد عزتی و سومین همکاری هادی حجازی فر با مهدویان است.
خوش شانس ترین بازیگر امسال بدون شک زیبا کرمعلی است که در اولین تجربه بازیگری اش در کنار تیمی قوی نقش اول بازی می کند . سیدمحمود رضوی این دومین کار مشترکش با مهدویان است. رضوی امسال علاوه بر این کار فیلم دارکوب شعیبی را هم در جشنواره داشت . حمید فرخ نژاد در این فیلم نقشی متفاوت را بازی کرده است و این اولین همکاری او با مهدویان است . این فیلم دومین کار مشترک جواد عزتی و سومین همکاری هادی حجازی فر با مهدویان است.
|
نقد فنی فیلم:
یک منتقد سینما در خصوص فیلم لاتاری در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: مهدویان فیلمسازی است که از لحاظ تکنیکی، فرم و محتوا در دو فیلم اولی که در دورههای قبلی جشنواره فجر بودند خودش را به مخاطب نشان داد و همچنین نشان داد در فیلم ساختن، قرار دادن محتوا در یک قالب خاص را بلد است.
مصیب داوری با بیان اینکه لاتاری جای سؤالهای بسیاری را برای بیننده بهجای میگذارد، افزود: چطور میشود کارگردانی با این عقبه به این فرم و ساختار برسد؟ فیلمی 120 دقیقهای دچار پارگی فیلمنامه است، فیلمنامه فرورفتگیهای عمیقی دارد که فیلمساز اصلاً نمیداند چطور خودش را از آن بالا بکشد!
وی با اشاره به اینکه معضلی که در حال حاضر در سینمای ایران وجود دارد این است که فیلمها خوب شروع میشوند،قصه خوب طرح موضوع میشنود اما به سرانجام نمیرسند، تصریح کرد: فیلمنامه مهدویآنهم دقیقاً دچار همین مشکل است، از جایی شروع میشود، قصهای خیلی خوب دارد که تماشاگر ایرانی دوست دارد آن را دنبال کند و موضوعی است که دغدغه بسیاری از خانوادهها است و حتی اگر افراد خودشان به صورت مستقیم با آن مواجه نشدهاند اما قاچاق انسان به کشورهای حاشیه خلیجفارس دغدغه هر ایرانی است؛ اما متأسفانه پایانبندی خوبی ندارد.
این منتقد سینما با بیان اینکه مهدویآنهمانطور که خودش اظهار کرده با این موضوع احساسی برخورد کرده است، عنوان کرد: سؤال من این است که آیا احساسی برخورد کردن با فیلمنامهای که در مهمترین فستیوال فرهنگی هنری ایران به نمایش درمیآید، درست است؟ آنهم برای کارگردانی که عقبه بسیار خوبی در این زمینه دارد.
داوری با اشاره به اینکه بنده بهعنوان بینندهای که دو ساعت از وقت خود را برای این فیلم گذاشتهام میگویم که لاتاری فیلم پراشتباهی بوده است، خاطرنشان کرد: مهدویان تکنیک را در فیلمبرداری، نورپردازی، فیلمسازی میشناسد اما متأسفانه در فیلم لاتاری اشتباهات و خطاهای بسیاری داشته است، فاحشترین ایرادش هم فیلمنامهای ازهمگسیخته است.
وی با بیان اینکه به نظر میرسد مهدویان خودش را جای شخصیت هادی حجازی فرد در فیلم گذاشته که مربی فوتبال سرسختی است که بهشدت چهارچوبها را رعایت میکند، اضافه کرد: این فیلم بیشتر تهدیدی احساسی بود که بیننده ایرانی آن را دوست خواهد داشت.
این منتقد سینما با اشاره به اینکه این فیلم از دید فنی و در مقایسه با سینمای خود مهدویان و نه کارگردانان دیگر، بسیار ضعیف است، افزود: لاتاری از نگاه تماشاگر ایرانی برد کرده است و مطمئناً گیشه خوبی خواهد داشت.
داوری با بیان اینکه برخی میگویند این فیلم از ایران چهرهای تروریستی را به جهان نشان میدهد، ابراز کرد: بنده به این معتقد نیستم چراکه قاچاق انسان و چالشهای آن دغدغهای است که با آن دستوپنجه نرم میکنیم و اگر بخواهیم با این دید نگاه کنیم تارانتینو باید تروریست اول جهان باشد!
وی با تأکید بر اینکه قاچاق انسان موضوع خوبی است که در قالب سینمایی درست مطرح نشده است، فرم و محتوا یکی نیست و اینها در حالی است که مهدویان بلد است این کار را انجام دهد، اظهار کرد: شاید مهدویان با کمبود وقت مواجه بوده که نتوانسته قالبی را متناسب با فیلمنامه در نظر بگیرد و همچنین نتوانسته آن را بهگونهای دربیاورد که منتقدین را راضی کند و تنها به راضی کردن تماشاگران آنهم با دست گذاشتن روی احساسات و عرق ملی آنان، بسنده کرده است.
|
همچنین مصطفی ذاکری، از سینماگران جوان هرمزگانی در خصوص فیلم لاتاری گفت: انتظار میرفت کارگردان ایستاده در غبار و ماجرای نیمروز، اینبار با لاتاری نیز بدرخشد.پس با ذهنیتی بسیار مثبت، وارد سالن سینما شدیم. محمد حسین مهدویان که علاقه ای خاص به نوع سینمای مستند و تاریخ معاصر به ویژه انقلاب اسلامی در کارنامه اش دیده می شد اینبار با لاتاری وارد جشنواره فجر شده بود.
وی با بیان اینکه فیلم با تمرکز زیادی از مردم و خیابان های تهران شروع می شود که معرف فضای اجتماعی فیلم است، اضافه کرد: لاتاری دو بخش کلی دارد که دربخش اول موضوع عاشقانه ی اجتماعی مدنظر کارگردان است و داستان فیلم با عشق امیر علی و نوشین به هم شروع می شود و چند زندگی را لابلای داستان اصلی نمایان می کند.
ذاکری ادامه داد: نکته قابل توجه از ابتدای فیلم، درباره تصویر برداری است. همان تصویربرداری مستند گونه ایستاده در غبار در این درام عاشقانه نیز مورد استفاده قرار گرفته است.تصویربرداری که به نوعی نشان دهنده روایتی است از فردی دیگر.
این سینماگر جوان تصریح کرد: انگار فیلم را شخص سومی به ما نشان می دهد و برایمان روایت می کند، این روایتگر همیشه پشت چیزی قایم شده یا دورادور، شخصیتها و داستان را میبیند و به ما نشان می دهد.
وی با اشاره به اینکه دوربین روی دست قرار دارد و لرزش های بسیار زیاد مخاطب را متوجه می سازد که تصویری را که می بینید فیلم است، عنوان کرد: زوم های عجیبی روی سوژه ها که باز هم مشابه، ایستاده در غبار بکار گرفته شده است؛ ایستاده در غبار نوعی نگاه جدید به داستان و فیلم بود و صرفا به یک شخصیت می پرداخت پس این سبک تصویر برداری آن هم با حال و هوای قدیمی به ایستاده در غبار بسیار کمک کرده بود.
ذاکری با تأکید بر اینکه مهدویان به محیط اطراف سوژه اهمیت زیادی نمی دهد و در اکثر پشت تصویر اصلی کاملا محو است و تنها موقعیتی کلی معرفی می شود، اضافه کرد: با این حال ریز بینی خاصی در محیطی که نمایش می داد نیز وجود داشت و بنظر می رسد مهدویان استقلالی باشد زیرا در اتاق امیرعلی پوستر هایی از بازیکنان استقلال دیده می شود وهمچنین روی دیوار خانه ی نوشین آرم باشگاه استقلال کشیده شده بود؛ این مسله شوخی بیش نیست اما در برخی پلان ها، که لوکیشن بیشتر به چشم می خورد نکات ریزی وجود دارد که از دقت کارگردان سخن می گوید که استقلال نیز یکی از همین نکات است.
این سینماگر جوان با اشاره به اینکه مهدویان داستانی پر از کلیشه را روایت می کند و بسیاری از شخصیت ها و دیالوگ ها، کلیشه ای بودند و غیر قابل پذیرش، بیان کرد: عمو موسی با ریش های بلندش نمونه ای از این کلیشه ها بود یا پرداخت تکراری به مصلحت اندیشان در تقابل با پایبندان به اصل ها؛ نوشین بخاطر فقری بر اثر نزول، برای درآمد بیشتر به دبی می رود. معشوقه اش به این موضوع واکنش نشان می دهد تا اینکه خبر خودکشی نوشین به گوش امیرعلی می رسد. وقتی ماجرای خودکشی نوشین به میان می آید، لاتاری در قسمت هایی جایگاه خود را از فیلم سینمایی به موزیک ویدیویی غمگین نزول می دهد.
وی بخش دوم این فیلم را طنزی انتقام جویانه، آمیخته با اکشن هندی دانست و عنوان کرد: لاتاری با حرف هایی که در فیلم زد، مخاطبان زیادی را با خود همراه کرد و از نظر بسیاری از مخاطبان مثبت تلقی می شد، در سکانس هایی که غم مطرح می شود مخاطب به خوبی با آن همراهی می کند اما در بخش دوم شوخی هایی بی مورد با غم و انتقام مخلوط می شود، فکر می کنم ایرانی ها فیلم هایی که بدون شوخی و طنز باشند را نمی پسندند.
وی در پایان با بیان اینکه فیلم سوم مهدویان آن چیزی نشد که باید می شد و کلیشه لاتاری موضوع تکراری چرتکه انداز و افراطی بود، زمانی که کارگردان حرف را می کاشت و جایی برای برداشت خود مخاطب نمی گذاشت، اضافه کرد: لاتاری روند عشق در یک رابطه و تنفر را به خوبی تصویر کشیده و به این دلیل باور پذیر است اما با وارد شدن شعار، کلیشه و اغراق، فیلم به کلی نزول پیدا می کند.
به گزارش ایسنا، این فیلم در جشنواره سی و ششم فجر سیمرغ در هیچ بخشی نتوانست عنوانی را از آن خود کند تا سبب شود مهدویانی که برای فیلم نیمروز و ایستاده در غبار به نوعی در جشنواره فجر عرض اندام می کرد درجشنواره سی و ششم دست خالی به خانه برود.
***