بلک‌باکس‌ها یکی از اولین و بدیهی‌ترین نیازهای تئاتر هستند؛ نیازی که این روزها در مشهد تبدیل به چالشی جدی شده است.
به گزارش ایسنا- منطقه خراسان، سالن‌های خورشید، مستقل، بهار، اشراق و شمایل پنج سالن بلک باکس مشهد هستند که از این پنج سالن، دو سالن با مشکلاتی از قبیل تعطیلی و پایان مهلت اجاره روبه‌رو است و سالن اشراق که متعلق به حوزه هنری است نیز به ادعای برخی هنرمندان فقط در اختیار برخی از نمایش‌ها قرار می‌گیرد و همه نمی‌توانند از آن استفاده کنند.
با این وجود از بین پنج سالن بلک باکس موجود در مشهد فقط دو سالن شمایل و بهار باقی می‌ماند که این مساله با وجود ظرفیت بالای تئاتر در مشهد که دومین قطب تئاتر کشور به شمار می‌رود به معضل تبدیل شده و عرصه را برای هنرمندان تنگ و آن‌ها را با مشکل محل اجرا و تمرین روبه‌رو کرده است.
مشکل کمبود و فقدان سالن بلک باکس استاندارد برای تمرین و اجرا در مشهد باعث شده است که هنرمندان مجبور به ایجاد فاصله بین زمان تمرین و اجرای نمایش خود شوند که این مساله در کیفیت اثر آن‌ها تاثیرگذار است، هم‌چنین گروه‌های تئاتری گاهی مجبور می‌شوند نمایش خود را به دلیل تقاضای زیاد برای سالنی که در آن مشغول به اجرا هستند سریعا به پایان برسانند که همین مساله فروش یک نمایش را دچار مشکل می‌کند.
در همین راستا هنرمندان سال گذشته طی نامه‌ای رئیس حوزه هنری کشور را از وضعیت سالن‌های نمایش در مشهد مطلع کرده و از وضعیت اختصاص بلک‌باکس اشراق انتقاد کردند. مساله‌ای که موجب ایجاد گشایش‌های اندکی در نحوه اختصاص این سالن به گروه‌های تئاتری شد. اما با گذشت یک سال از نامه‌نگاری‌های اولیه، ایسنا تماس‌هایی را از برخی هنرمندان دریافت کرده است که نشان از چرخش مجدد درهای سالن اشراق حوزه هنری بر همان پاشنه پیش از نامه‌نگاری دارد.
طبق ادعای این هنرمندان حوزه هنری فقط نمایش‌های خاصی را برای اجرا در سالن خود پذیرش می‌کند و برای انتخاب نمایش‌ها تا حدودی سلیقه را دخیل کرده است؛ در همین راستا با رئیس حوزه هنری خراسان رضوی گفت‌وگویی داشتیم که طی این تماس میثم مرادی، مهدی ابراهیمی، معاون فرهنگی- هنری حوزه هنری خراسان رضوی را برای پاسخگویی در این خصوص معرفی کرد.
ضوابط داریم؛ محدودیت نه
مهدی ابراهیمی در گفت‌وگو با ایسنا- منطقه خراسان، در خصوص روال اختصاص سالن به گروه‌های تئاتری اظهار کرد: راجع به سالن نمایش طبق ماموریت‌ها و چارچوبی که در حوزه هنری وجود دارد شورای فنی این حوزه پس از تایید نمایش بر اساس تقویمی که در اختیار دارد تاریخهایی را به هنرمندان پیشنهاد می‌کند و هنرمندان طبق این تاریخ‌ها بررسی‌های لازم را انجام داده و اجرا در تاریخ مناسب را برنامه‌ریزی می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: پس از این‌که نمایش در شورای فنی حوزه هنری تایید شد، نمایش بحث بازبینی از ارشاد را دنبال می‌کند و پس از اخذ مجوزهای لازم برای اجرا حاضر می‌شوند. سالن حوزه هنری از ابتدای سال به طور منظم به جز ایام تعطیل مشغول و در اختیار گروه‌های هنری برای اجراهای مختلف بوده است.
معاون فرهنگی- هنری حوزه هنری خراسان رضوی ادامه داد: این طور نیست که سالن حوزه هنری خالی بوده باشد بلکه هفته‌ها و ماه‌های آینده برای اجرا در این سالن تقاضاهایی وجود دارد که بر حسب ضوابط موجود سالن را در اختیار هنرمندان قرار می‌دهیم در واقع محدودیتی برای اهدای سالن وجود ندارد اما ضوابط وجود دارد.
ابراهیمی اضافه کرد: به تازگی تئاتر «دیواکولا» در سالن حوزه هنری در حال اکران بوده است و این حرف که حوزه هنری سالن در اختیار هنرمندان قرار نداده است درست نیست. تقاضا برای اجرا در سالن حوزه هنری پذیرفته می‌شود اما حسب ضوابط و چارچوبی که در حوزه هنری وجود دارد به درخواست هنرمندان پاسخ داده می‌شود.
وی در خصوص ضوابط تاثیرگذار مطرح کرد: بحث هنری باید هم به لحاظ محتوا و هم به لحاظ اجرا مورد تایید شورای فنی حوزه هنری باشد و این دو مورد به واسطه ضوابط موجود در شورای فنی حوزه هنری بررسی می‌شود و به هنرمندان در همان لحظه نقاط قوت و ضعف ارائه می‌شود و پس از آن هنرمند تصمیم می‌گیرد که کار را ادامه دهد یا خیر.
فکری باید کرد
به هر ترتیب به نظر می‌رسد تا زمان بهره‌برداری از پردیس تئاتر شهر مشهد، این شهر با مشکلات جدی در زمینه بلک‌باکس‌ها رو به رو باشد چرا که داشتن دو سالن بلک باکس برای شهری که هر سال با ظرفیت بسیار بالایی در جشنواره‌های داخلی و خارجی حضور پیدا می‌کند چیزی در حوالی فاجعه است؛ مساله‌ای که بدون شک ظرفیت تئاتر مشهد را مستهلک خواهد کرد و سبب ضعف و آسیب جدی به آن می‌شود.
با این وجود به نظر می‌رسد مسئولان اداره ارشاد و شهرداری مشهد باید با درک شرایط و با استفاده از ظرفیت‌ها و قدرت رایزنی خود مشکلات این حوزه را برطرف کنند تا مانع از آسیب دیدن ظرفیت بالای هنر تئاتر در شهر مشهد شوند.
سما سادات علوی مقدم؛ ایسنا- منطقه خراسان