رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی مطرح کرد

نیل به مدیریت کاربردی‌گرا، تولیدمدار و پرهیز از هزینه‌کرد بدون دستاورد محوری

رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با بیان اینکه برنامه توسعه راهبردی پژوهشگاه علوم انسانی را به مرحله کاربردی­‌سازی رسانده‌ است، گفت: این پژوهشگاه از مرحله محصور بودن در سطح تحقیقات صرفاً نظری عبور کرده در حال حاضر نزدیک به ۵۰ درصد از اعضای هیئت‌علمی این پژوهشگاه درگیر طرح‌های راهبردی توسعه‌ای و کاربردی هستند.

دکتر حسینعلی قبادی در گفتگو با ایسنا، ضمن تبریک اعیاد مبعث و اعیاد شعبانیه و نوروز، با اشاره به این نکته که جشن‌های همه ملت‌ها، رنگ و مایه تمدنی خودشان را دارند و نوروز می‌تواند ژرفای تمدن ایران و فکر، فلسفه و فرهنگ ایرانی را نشان دهد، اظهار کرد: نوروز جشنی است که همزمان، هم جنبه شادی و ظاهری و هم جنبه کاملا معنوی دارد. این جشن همذات پنداری با کیهان است و از ابتدا ایرانیان بر مبنای جهان‌بینی شهودی، حکمت خسروانی و حکمت اشراق، نوروز را نقطه تلاقی حکمت نظری و حکمت عملی قرار دادند. در واقع نشات گرفتن نوروز از ذات و سرشت آدمی، باعث شده است که حتی با گذشت تاریخ و دگرگونی‌ها؛ نوروز جای خود را در میان ایرانیان و بسیاری از دیگر ملل جهان حفظ کند.

رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در ادامه ضمن اشاره به قدمت ۵۵ ساله و تغییرات ساختاری اخیر این پژوهشگاه گفت: در سال ۱۳۹۹ و با پیگیری‌های انجام‌شده، ساختار سازمانی جدید برای پژوهشگاه ابلاغ و اعمال شد و حسب تحولات تشکیلاتی صورت گرفته، اکنون پژوهشگاه به کارآمدترین وجه سازمانی خود دست یافته است؛ بر اساس بررسی‌ها، این پژوهشگاه بزرگ‌ترین پژوهشگاه علوم انسانی در قاره آسیا است؛ چرا که ۱۲ موسسه تحقیقاتی «انجمن حکمت و فلسفه ایران، بنیاد شاهنامه فردوسی، بنیاد فرهنگ ایران، بنیاد فرهنگ و هنر ایران، پژوهشکده علوم ارتباطی و توسعه ایران، پژوهشگاه علوم انسانی، فرهنگستان ادب و هنر ایران، فرهنگستان زبان ایران، فرهنگستان علوم ایران، مرکز اسناد فرهنگی آسیا، مرکز ایرانی تحقیقات خارجی و مرکز ایرانی مطالعه فرهنگ‌ها» در این مرکز ادغام شده. همچنین دو سال گذشته نیز بنیاد دانشنامه‌نگاری به مجموعه این پژوهشگاه اضافه شده است.

دکتر قبادی خاطر نشان ساخت: ما در سالهای اخیر و به موازات تغییرات شکلی، در پی تغییرات محتوایی، کارکردی و راهبردی نیز بوده‌ایم؛ تدوین نخستین برنامۀ راهبردی پژوهشگاه در دورۀ مدیریت جدید نیز بر پایۀ همین مهم صورت گرفت. برنامه یادشده در سال ۱۳۹۳ با تأسی به آرمان‌های والای انقلاب اسلامی، منویات امام راحل و رهنمودهای مقام معظم رهبری، منطوقات اسناد بالادستی و سیاست‌های دولت تدبیر و امید در حوزه علوم انسانی تدوین شد. برنامه راهبردی نخست برنامه ای ۵ ساله بود و سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۸ را در برمی گرفت. بر اساس این برنامه پژوهشگاه تعمیق پژوهش‌های علوم انسانی و تلاش برای حل معضلات فرهنگی و اجتماعی را در اولویت کار خود قرار داده است.

رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در خصوص عملکرد پژوهشگاه در مسیر تحقق برنامۀ راهبردی نخست و تعمیق پژوهش‌های علوم انسانی تشریح کرد: یکی از مهم‌ترین ارکان پژوهشی به طرح‌های پژوهشی اعضای هیات علمی مربوط می‌شود که در دوره جدید تلاش حداکثری صورت گرفت تا روند ارائه این طرح‌ها سامان بهتری پیدا کند.

وی ادامه داد: در نتیجه همین تلاش‌ها، اکنون پژوهشگاه به لحاظ سرانه تعداد طرح‌های پژوهشی پایان‌یافته در بهترین شرایط خود قرار دارد و آمارها بیانگر آن است که در سال ۱۳۹۴ سرانه برابر با ۰.۲۷ طرح به ازای هر عضو هیات علمی بوده و روند آن تا سال ۱۳۹۹ صعودی بوده است به طوری که در سال ۱۳۹۹ سرانه به ۰.۵۶ طرح پایان‌یافته به ازای هر عضو هیات علمی رسیده است.

این استاد دانشگاه افزود: همچنین درصد رشد سالانه طرح‌های پایان‌یافته نشان می‌دهد که بالاترین میزان رشد تعداد طرح‌های پایان‌یافته در سال ۱۳۹۷ نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۶ اتفاق افتاده است. میزان رشد در سال ۱۳۹۷ برابر با ۶۸ درصد بوده است.

به گفته دکتر قبادی؛ این موفقیت برآیند تلاش در جهت نظام‌مندسازی رویه‌های پژوهشی بوده است که در چارچوب اهداف برنامه راهبردی نخست پیگیری شد؛ تدوین آئین‌نامه، شیوه‌نامه و نظام‌نامه ها در زمره مهم‌ترین اقدامات به منظور نظام‌مندسازی رویه‌های پژوهشی به شمار می‌رود. از همین رو، در دوره برنامه راهبردی نخست می‌توان تهیه و تدوین آیین‌نامه‌ها و شیوه‌نامه‌ها را از اقدامات مهم پژوهشگاه دانست.

وی با اشاره به مهم‌ترین این اقدامات اظهار کرد: تدوین شیوه‌نامه اجرایی انتخاب پژوهشگران و کارشناسان برتر پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، آئین‌نامه ترفیع پایه استحقاقی اعضای هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، آئین‌نامه شورای پژوهشی و شورای تحصیلات تکمیلی پژوهشگاه، آئین‌نامه شورای انتشارات، آئین‌نامه گرنت اعضای هیات‌علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شیوه‌نامه طرح‌های پژوهشی غیر موظف، نظام‌نامه پژوهشی و شیوه‌نامه برگزاری «همایش‌ها»، «سمینارها»، «نشست‌ها» و «سخنرانی‌های علمی» نمونه‌هایی از این اقدامات هستند.

رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی؛ با اشاره به تمدن‌­مدار بودن برنامه راهبردی نخست، علوم انسانی را در زمره علوم تمدن‌ساز دانست و در خصوص اقدامات پژوهشگاه در راستای تقویت تمدن ایرانی اسلامی گفت: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نیز به عنوان یکی از نهادهای پژوهشی دیرپا در تاریخ معاصر ایران همواره بر صیانت و تقویت تمدن ایرانی اسلامی همت گمارده است و خود با بیش از ۵۵ سال سابقه فعالیت در عرصه علوم انسانی کشور، میراث‌دار مجموعه موسسات و نهادهایی است که هر یک به تنهایی با همت پیشکسوتان و بزرگانی از این مرزوبوم، آثار مختلف گران‌سنگ و بی‌بدیلی را پدید آورده‌اند.

وی ادامه داد: بهره‌مندی از میراث تمدنی اسلامی-ایرانی درگرو عزمی جدی برای صیانت از اسناد تاریخی و میراث مکتوب است. در همین راستا پژوهشگاه در بازه زمانی برنامه راهبردی نخست، اقداماتی را در راستای پاسداری از میراث مکتوب انجام داده است. از جمله مهم‌ترین این اقدامات می‌توان به گردآوری و تکمیل تصاویر مجموعه نسخ خطی شاهنامه متعلق به بنیاد شاهنامه، انتقال مجموعه‌ای از نسخ خطی دیجیتال گنج بخش پاکستان به پژوهشگاه و انتقال اسناد اداری و تاریخی به سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اشاره کرد. همچنین در سال‌های اخیر اقدامات مهمی در راستای مرمت ساختمان کتابخانه مینوی و سامان‌بخشی وضعیت اسناد تاریخی آن صورت گرفته است. افزون بر آن، تلاش‌های مهمی برای تقویت زبان و فرهنگ ملی از جمله تاسیس پایگاه دادگان زبان فارسی، تدوین فرهنگ جامع فارسی میانه – فارسی نو و اجرای طرح برنامه‌ریزی زبانی صورت گرفته است.

رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، با اشاره به دستاوردهای برنامه راهبردی پژوهشگاه در دو سطح کلان و خرد، گفت: دستاوردهای سطح کلان عبور از «مدیریت هزینه» به مدیریت کاربردی‌گرا، تولیدمدار و دستاوردمحور بود که عیناً ملهم از رهنمودها و سفارش‌های مقام معظم رهبری در دیدار با بخشی از مدیریت پژوهشگاه بوده است.

وی در ادامه افزود: در سطح دوم نیز شاهد ارتقا همه‌جانبه شاخص‌های عملکردی بودیم. برای مثال رشد نزدیک به ۳۰۰ درصدی تولید سرانه علم در پژوهشگاه نمونه‌ای از آن است.

دکتر قبادی تغییر نظام مدیریتی پژوهشگاه را یکی دیگر از اقدامات انجام‌شده در جهت اهداف پژوهشگاه عنوان کرد و گفت: در این مدت با اجرای برنامه اول راهبردی توسعه پژوهشگاه مدیریت بر مبنای هزینه به مدیریت تولیدمدار تبدیل شده است.

وی افزود: مدیریت تولیدکننده در عرصه نظر راهکار و توصیه سیاستی تولید می‌کند و در عرصه هزینه نیز، به جای آن‌که به دولت، مجلس و بودجه مصوب سالانه چشم داشته باشد، با حل مشکلات سازمان‌های دولتی و حتی بخش خصوصی و راه‌اندازی مرکز نوآوری، رابطه پژوهشگاه و صنعت را نهادینه کرده و آن را تبدیل به مدیریت کاربردی می‌کند. در واقع امروزه پژوهشگاه با توجه به رویکرد برنامه راهبردی، به سمت کاربردی سازی و تحکیم پیوند خود با بدنۀ جامعه حرکت کرده است.

دکتر قبادی در پاسخ به این پرسش که پژوهشگاه تا چه میزان توانسته از بودجه‌های دولتی مستقل شود و نیازهای خود را بر اساس توان و پتانسیل خود بر طرف کند، بیان کرد: پژوهشگاه تاکنون نزدیک به ۷۰ پروژه کارفرمایی، تقاضامند و مسئله‌مند داشته است.

وی ادامه داد: این پژوهشگاه در دهه‌های متوالی به بحث‌های نظری و تحقیقات نظری می‌پرداخت ولی در حال حاضر نزدیک به ۵۰ درصد از اعضای هیئت‌علمی پژوهشگاه درگیر طرح‌های کارفرمایی هستند و معمولا این افراد طیفی از همکاران خود را نیز به کار می‌گیرند و گاهی برخی از اعضای دانشگاه‌های دیگر و نخبگان نیز وارد کار می‌شوند.

وی افزود: همچنین پژوهشگاه سهم خود از اعتبارات دولتی خالص را نیز در طرح‌های نیازمحور هزینه می‌کند.

رییس پژوهشگاه علوم انسانی با اشاره به بحث مطرح شدن نسل چهارم موسسات آموزش عالی، تشریح کرد: دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های نسل اول دانش‌محور، نسل دوم پژوهش‌محور و نسل سوم کارآفرین و ثروت‌آفرین بوده‌اند. اما در نسل چهارم، پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌ها باید ناظر بر اثرگذاری در عرصه سیاست‌گذاری‌های اجتماع و در خدمت توسعه اجتماعی و شکوفایی انسانی باشند. هر چند نباید از سه هدف نخست یعنی دانش محوری، پژوهش محوری و کارآفرینی غفلت شود.

وی ضمن اشاره به فعالیت‌های کاربردی پژوهشگاه، اظهار کرد: پژوهشگاه، پژوهش‌های علوم انسانی را در برخی زمینه‌ها به مرحله کارکرد بالینی رسانده است. برای نمونه، بخشی از فعالیت‌های پژوهشگاه در زمینه توانمندسازی کودکانی است که اختلالات گفتاری دارند، یعنی علوم انسانی به سمت عرصه‌های درمانگری گام برداشته است. همچنین در حوزه روان‌شناسی، مشاوره، توسعه و امنیت هم به همین صورت عمل کردیم. در حوزه توسعه و امنیت پژوهشگاه نگاه به مسئله امنیت را تبدیل به رویکردی مردم‌محور، اجتماع‌محور و جامعه‌محور کرده است. این موضوع هر چند نظری است، اما عمیقاً حاوی دلالت‌های راهبردی و کاربردی است.

دکتر قبادی افزود: ما با این شیوه توانستیم هزینه‌های ملی را کاهش دهیم و سرمایه‌های انسانی و اجتماعی را صیانت کنیم.

وی در ادامه بحث خود درباره نقش آفرینی پژوهشگاه در عرصه اجتماعی، به پروژه کاربردی توانمندسازی روستاهای سواحل مکران اشاره کرد و توضیح داد: این پروژه کاملا کاربردی که در حال حاضر به پایان رسیده است، با حمایت سازمان برنامه و بودجه، استانداری آن منطقه و فرمانداری چابهار، کنارک و شهرهای دیگر انجام شد. هدف از انجام آن پیدا کردن راهی برای مهاجرت معکوس، توانمندسازی و کشف مشاغلی بود که بتواند در خود روستاها احیا و زنده شود. این پروژه را با انجام مطالعات بیشتر می‌توان به دیگر مناطق نیز تعمیم داد.

رییس پژوهشگاه علوم انسانی اقتضائات رشته‌های علوم انسانی و نوع نسبت‌ آن‌ها با کاربردی شدن را، متفاوت دانست و خاطر نشان کرد: از حوزه فلسفه نمی‌توان انتظار کاربردهایی مشابه به علوم اجتماعی داشت؛ ولی با این حال ما فلسفه را از حوزه انتزاعیات فراتر بردیم و از قابلیت های آن برای مواجهه با معضلات اجتماعی استفاده کردیم. برای نمونه، بحث «فلسفه و زیست‌جهان‌ امروز در عصر کرونا» را طرح کردیم. در ابتدا خودمان یقین نداشتیم که بتوانیم اصحاب فلسفه را نیز وارد این حوزه‌ها کنیم؛ ولی وقتی انجام شد مشاهده کردیم که چه دنیای گسترده‌ای است و مورد استقبال علاقه مندان علوم انسانی قرار گرفت.

دکتر قبادی با اشاره به عملی شدن آرمان «پژوهشگاه بدون دیوار» در سال‌های اخیر گفت: در هفته پژوهش سال ۹۸ برای نخستین بار «آرمان پژوهشگاه بدون دیوار» عملی شد و جهت تعامل مستقیم با جامعه، نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فن بازار وزارت علوم تحقیقات و فناوری در نواحی اطراف پژوهشگاه مانند برج‌‏های آ. اس. پ و برج بین‏‌المللی تهران برای برگزاری کارگاه‌ها، میزهای بالینی و کلینیکال برگزار شد. در این کارگاه‌ها خدمات رایگانی در حوزه‌های مختلف علوم انسانی و اجتماعی به مردم ارائه شد.

وی ضمن تشریح این اقدامات عنوان کرد: در این کارگاه‌ها خدمات رایگان در حوزه‌‏های مختلف علوم انسانی و اجتماعی ارائه شد، موضوعاتی نظیر مسائل تحصیلی خانواده‌ها و مشکلات آن‌ها برای حضور فرزندانشان در فضای مجازی طرح شد که با استقبال مخاطبان روبرو شد.

وی ادامه داد: از جمله در محوطه اطراف پژوهشگاه ۵ پنل و بعضاً کلینیک با عناوین: پژوهش و افق‌‏های پیشرفت؛ مشاوره خانواده، پژوهش و افق‏‌های پیشرفت؛ مشاوره تحصیلی، پژوهش و افق‏‌های پیشرفت؛ مشاوره فلسفی به والدین، پژوهش و افق‌‏های پیشرفت؛ مشاوره خلاقیت و پژوهش و افق‌‏های پیشرفت و مشاوره گفتار و زبان برگزار شد.

رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در ارتباط با طرح‌هایی که با حمایت سازمان برنامه و بودجه و با عنوان طرح اعتلای علوم انسانی انجام شده است، تشریح کرد: در طرح اعتلا، ما سه کارگروه با شش مسئله مشترک داشتیم و در آن تأملاتی در ذات علوم انسانی غرب داشتیم. همچنین تأملاتی در نحوه ورود این علوم به ایران داشتیم و به علاوه در کاربست علوم یادشده در ایران تحقیقاتی صورت گرفت.

وی ادامه داد: این طرح در حال حاضر در مرحله ثمردهی است. یک مجموعه نظام‌مند بر اساس آن طراحی‌شد که ۱۱ ماه زمان صرف آن شده است و گزارش سازمان برنامه هم در مرحله نهایی آن قرار دارد. ۹ کتاب آن منتشر شده و ۱۴جلد نیز به زودی منتشر می‌شود. ده‌ها مقاله علمی پژوهشی داخلی و بین‌المللی هم از آن استخراج شده است.

دکتر قبادی در ادامه به تهیه پشتوانه نظری برای کاربردی‌سازی علوم انسانی اشاره کرد و گفت: ‌برخی معتقدند که کاربردی‌سازی علوم انسانی، فروش علم و فروش حقیقت است؛ در صورتی که این‌گونه نیست. به کارگیری علم بر ارزش علم می‌افزاید و کسی که فواید علم را می‌بیند، بیشتر به علم اعتقاد پیدا می‌کند.

وی ادامه داد: اگر علوم انسانی بتواند آسیب‌هایی مانند طلاق، اعتیاد و افسردگی را در جامعه کاهش بدهد، یا باعث ارتقای نظام اخلاق در جامعه بشود، اعتماد عمومی به خود را افزایش  می دهد. حتی علوم انسانی می تواند تکنیک‌هایی ارائه دهد که توسط آنها علوم تجربی ساده‌تر آموزش داده شود.

دکتر قبادی افزود: علوم طبیعی هم محاط در علوم انسانی است و پایه، مایه، سرانجام و غایت علوم تجربی را علوم انسانی تعریف می‌کند. در دنیای غرب هم به همین صورت بوده. اول فیلسوفان ایده دادند و بعد تکنولوژی به وجود آمده است. تغییر مفاهیم، تفسیر مفاهیم و تغییر جهان ابتدا در حوزه فکر و فلسفه و علوم انسانی بوده است. ولی متاسفانه جامعه ما از کارکرد پنهان، ذاتی و مستقیم علوم انسانی، یعنی معرفت افزایی در جامعه غافل است.

این پژوهشگر همچنین به اهمیت مباحث بومی و دینی در برنامه راهبردی نخست اشاره کرد و با برشمردن فعالیت‌های پژوهشگاه علوم انسانی در رابطه با ارتقای هویت دینی و بومی عنوان کرد: وجود تعداد متنابهی از فصلنامه‌های تخصصی با رویکرد بومی و دینی از جمله آفاق الحضاره الاسلامی، پژوهش‌نامه علوی، پژوهش‌نامه علم و دین، مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی، نقدنامه فلسفه و کلام ادیان و عرفان، حکمت معاصر و فلسفه علم؛ ظرفیت‌های گسترده‌ای را در زمینه فعالیت دینی و بومی فراهم آورده است.

وی با اشاره به برگزاری همایش‌هایی با رویکرد دینی بومی گفت: همایش «ظرفیت‌های پاسخگویی فلسفه، کلام، ادیان و عرفان به چالش‌های امروز»، همایش ملی «استاد شهید مرتضی مطهری و مطالعات قرآنی معاصر»، سلسله همایش‌های ملی «میثاق علوی»، همایش ملی «بیداری اسلامی»، همایش بین‌المللی «حکومت علوی»، همایش ملی «نهج البلاغه در آراء و اندیشه‌های اسلام‌شناسان»، همایش‌های ادواری بین‌المللی «نهج‌البلاغه‌پژوهان جهان» و جشنواره و کنگره بین‌المللی «امام علی(ع) پژوهی» نمونه‌هایی از این همایش‌ها هستند.

دکتر قبادی ادامه داد: بیش از ۴۸ نشست تخصصی با عناوین مانند «نظام سیاسی اسلام»، «دولت در صدر اسلام»، «جهاد و ترور در اسلام»، «زن در اسلام»، «دلایل افول معتزله در جهان اسلام»، «تحولات نشانه‌شناختی در دیالوگ میان دین و سینما»، «دین، فرهنگ و فناوری» و بیش از ۶۰ نشست علمی در خصوص امام علی(ع) برگزار شده است و از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۸شاهد چاپ بیش از ۳۵ عنوان کتاب با موضوعیت دینی هستیم.

رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ضمن تشریح فعالیت‌های بین‌المللی پژوهشگاه به برگزاری کنفرانس‌های بین‌المللی امام علی(ع) اشاره کرد و گفت:‌ کنفرانس‌های بین‌المللی مهمی در حوزه امام علی (ع) پژوهی برگزار شده است که سومین کنگره بین المللی امام علی(ع) پژوهی از جمله گسترده‌ترین آن‌ها بود. این کنگره در هیأت‌رئیسه پژوهشگاه با شعار «فرهنگ صلح در اندیشه و سیره امام علی علیه‌السلام؛ بازخوانی گفتمان با رویکردی جهانی، چالش امروز و طرحی برای فردا» در دفتر ریاست پژوهشگاه برگزار شد.

وی ادامه داد: در برگزاری این دوره از کنگره نهاد و مراکزی همچون وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، معاونت پژوهش و فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، مرکز تحقیقات امام علی(ع)، دانشگاه تهران، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه الزهراء، جامعه المصطفی العالمیه، دانشگاه مفید، مرکز مدیریت حوزه های علمیه معاونت پژوهش، پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی، مسجد الکوفه المعظم، عتبه العلویه المقدسه، جامعه الکوفه، بنیاد بین‌المللی نهج‌البلاغه، کمیسیون ملی یونسکو در ایران، دانشگاه فرهنگیان، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، مؤسسه فرهنگی اکو، کتابخانه تخصصی امیرالمومنین علی (ع)، سیویلیکا، مرکز همکاری‌های علمی و بین‌المللی، حوزه حضرت خدیجه (س)، دانشگاه علیگری هند مشارکت داشتند و ۱۴۸ مقاله داخلی و خارجی به این همایش ارسال شد.

وی عنوان کرد: ورود پژوهشگاه به طرح تراز بین‌المللی نیز یکی از مهم‌ترین تحولات در روابط بین‌الملل پژوهشگاه بوده است و پژوهشگاه علوم انسانی در دوره جدید توانست به عنوان تنها موسسه پژوهشی علوم انسانی کشور در کنار هشت موسسه پژوهشی دیگر در حوزه‌های علوم بنیادین، فنی و مهندسی و ۱۶ دانشگاه جامع و صنعتی در طرح «ارتقای پنج دانشگاه و پنج واحد پژوهشی برتر کشور به تراز بین‌المللی» حضور یابد.

دکتر قبادی به اهمیت پیوند حوزه و دانشگاه به منظور تعمیق فعالیت‌های پژوهشی بومی-دینی اشاره داشت و در خصوص فعالیت‌های پژوهشگاه در راستای تعمیق بومی‌سازی علوم انسانی گفت: پژوهشگاه علوم انسانی با نهادهای زیادی نظیر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، جامعه المصطفی، پژوهشگاه ادیان، معاونت پژوهشی حوزه علمیه، انجمن‌های علمی حوزه علمیه، پژوهشگاه فرهنگ و علوم انسانی قم، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دانشگاه علوم و حدیث، تقریب مذاهب و دانشگاه مفید ارتباط دارد. پژوهشکده مطالعات قرآنی و انجمن مطالعات قرآنی نیز در پژوهشگاه تأسیس شده است. همچنین تنها مجله انتقادی کشور به صورت ماهنامه در پژوهشگاه منتشر می‌شود که طی آن مبانی نظری و دستاوردهای علمی غرب دائماً نقد می‌شود.

وی عنوان کرد: افزون بر این، تفاهم‌نامه‌های متعددی نیز با مراکز دینی و مذهبی از جمله بنیاد مطالعات اسلامی روسیه، دانشگاه باقرالعلوم، دانشگاه ادیان و مذاهب، دانشگاه مطالعات اسلامی لبنان، مدرسه اسلامی هنر قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، معاونت پژوهشی حوزۀ علمیه قم، دانشگاه امام صادق (ع)، جامعه‌المصطفی و انجمن‌های علمی حوزه علمیۀ قم و پژوهشگاه حوزه و دانشگاه منعقد شده است.

به گفته دکتر قبادی مهم‌ترین اقدامات صورت گرفته در پژوهشگاه در جهت برنامه پنج‌ساله اول؛ تاسیس معاونت کاربردی‌سازی علوم انسانی و فرهنگی، جذب نیروهای متخصص، کسب ۲۶ جایزه ملی و بین‌المللی در سال‌های ۱۳۹۴ – ۱۳۹۹، توسعه چشم‌گیر پرتال جامع علوم انسانی، روزآمدسازی، ارتقاء و توسعه وبسایت پژوهشگاه، گسترش تلاش‌ها در راستای ترویجی‌سازی علوم انسانی، مجموعه فعالیت‌های پژوهشی پیرامون اقتصاد مقاومتی مجموعه مقالات حمایت از تولید ملی و کالای ایرانی و رونق تولید، اجرای طرح جامع اعتلای علوم انسانی معطوف به پیشرفت کشور، اجرای طرح توانمندسازی اجتماع محور مناطق محروم سواحل مکران هستند.

وی ادامه داد: همچنین همکاری و سازماندهی بیش از ۳۰۰۰ نفر از اساتید دانشگاه‌های سراسر کشور در ۱۷گروه تخصصی، تأسیس دفتر کرسی‌های نقد، نوآوری و نظریه پردازی و گسترش فعالیت‌های آن تا ۱۲ کرسی در سال، تبدیل هیات ممیزه و هیات جذب پژوهشگاه به قطب هیات ممیزه و جذب موسسات پژوهشی علوم انسانی وزارت علوم، بالا بردن سطح رفاهی و معیشتی کارکنان و پرداخت جدول معیشتی سالانه کم‌نظیر نسبت به پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌های شهر تهران، نظام‌مندسازی فرایندهای امور پژوهشی، تدوین انواع نظام‌نامه و شیوه‌نامه‌های مرتبط سامانه سیماپ و یکسان سازی فرایندهای امور پژوهشی، ایجاد واحدهای تازه ای چون دفتر نطارت و ارزیابی و دفتر اعضای هیات علمی و تدوین برنامه راهبردی اول و دوم و برانگیختن اعصای هیات علمی به داشتن برنامه راهبردی پژوهشی و تلاش برای تحقق آن؛ از دیگر اقداماتی صورت گرفته در این پژوهشگاه است.

رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ظرفیت‌های پژوهشگاه را به دو دسته ظرفیت‌های انسانی و سازمانی تقسیم کرد و در خصوص ظرفیت‌های انسانی پژوهشگاه گفت: یکی از اهداف ترسیم شده در برنامۀ راهبردی نخست جذب ۵۱ عضر هیات علمی جدید بود. یکی از موفق‌ترین حوزه‌های عملکرد پژوهشگاه در سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۸ موفقیت در توسعه بدنه اعضای هیأت علمی و تحقق اهداف ترسیم شده در برنامه راهبردی نخست در این زمینه است.

وی ادامه داد: اعضایی که در سال‌های اخیر جذب شده‌اند عمدتاً از دانشگاه‌های برتر کشور بوده‌اند. بیشترین تعداد جذب‌شدگان فارغ التحصیل دانشگاه تهران (۲۵ نفر؛ حدود ۴۰ درصدجذب شدگان) و در مرتبه بعد دانشگاه تربیت مدرس (۸ نفر) و دانشگاه علامه طباطبایی (۶ نفر ) بوده‌اند.

رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی توفیقات پژوهشگاه در عرصه راهبردی و در عرصه کاربردی را محصول نگاه برنامه‌مدار دانست و با ذکر اینکه اکنون در سال اول برنامه راهبردی دوم هستیم، خاطرنشان کرد: در پنج سال اول هدف‌گذاری کردیم تا فرآیند پژوهش کاملا اتوماسیون و نظام‌مند شود و این محقق شد. همچنین هدف‌گذاری دیگری نیز برای بالا بردن کیفیت انتشارات و محصولات انجام دادیم و سرعت تصویب طرح‌ها در شوراها را نیز در عین حفظ و ارتقأ کیفیت افزایش دادیم. به علاوه پورتال جامع علوم انسانی توسعۀ قابل ملاحظه‌ای پیدا کرد. یکی از نقاط عطف در مسیر توسعۀ پرتال جامع، راه‌اندازی نسخۀ جدید این بانک اطلاعاتی در شهریور ۱۳۹۷ است. این نسخه جدید از امکانات نرم‌افزاری بیشتری برخوردار است و ساختار منعطف آن با معیارهای کاربردوستی منطبق‌تر است. در نتیجه تحول یادشده میزان مراجعه کنندگان به پرتال در سال ۱۳۹۸ نسبت به زمان مشابه در سال ۱۳۹۷ با رشد حدودا ۳۰۰ درصدی همراه بوده است. همچنین رتبه پرتال در وب سایت معتبر الکسا در رابطه با میزان مراجعه کنندگان پس از ارائه نسخه جدید پرتال، از سوی کاربران ایرانی با رشد ۵۰۱ پله‌ای و از سوی کاربران سراسر جهان با رشد ۱۲۵۵۷ پله ای همراه بوده است.

وی ادامه داد: با توجه به آمار استخراج شده از نرم‌افزار معتبر گوگل آنالتیکز ((Google Analytics، در ۴ ماهه نخست سال ۱۳۹۸ بیش از ۳ میلیون و ۸۰ هزار کاربر جهت بهره‌مندی از داده‌های پرتال به وب سایت ensani.ir مراجعه نموده‌اند. این تعداد کاربر از بیش از ۶ میلیون و ۶۰۰ هزار صفحه در پرتال بازدید نموده‌اند که نسبت صفحه بازدید شده به تعداد کاربران ۲.۱ صفحه بوده است.

این استاد دانشگاه سه عامل اصلی را در توضیح توسعۀ چشم‌گیر پرتال جامع علوم انسانی در دوره برنامه راهبردی نخست برشمرد: ۱. دلایل تکنیکی اعم از تغییر نرم‌افزار، بهبود سرعت بارگذاری صفحات، امکانات جدید نرم‌افزاری و رفع کاستی‌های نرم‌افزاری پیشین، ۲. بروزرسانی سریع‌تر نشریات با استفاده بهینه از نیروی انسانی پژوهشگاه و کاربست حداکثری ظرفیت‌های دانشجویی و ۳- دسترسی رایگان مخاطبان به مقالات علمی در پرتال با توجه به پولی بودن اکثر بانک‌های اطلاعاتی مشابه در کشور.

دکتر قبادی در پایان خاطرنشان کرد: ما سالانه شعار سال را که مقام معظم رهبری اعلام می‌کنند، بلافاصله با کُنش مستمر و پیگیری مداوم دنبال کرده‌ایم. برای نمونه در راستای تحقق شعار «اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال»، پژوهش‌هایی به منظور تحکیم پیوند علوم انسانی با عرصه صنعت و اجتماع انجام شد و اثری مهم در این زمینه به انتشار رسید. همچنین در رابطه با بیانیه گام دوم نیز ما عمیقاً وارد شدیم و نشست‌های بسیار متعددی داشتیم و حتی با مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نیز همکاری‌های مهمی صورت گرفت.

انتهای پیام

  • یکشنبه/ ۲۴ اسفند ۱۳۹۹ / ۰۱:۲۷
  • دسته‌بندی: پژوهش
  • کد خبر: 99122317572
  • خبرنگار : 30165