/گزارش/

ازدواج اجباری

طبق قانون مدنی ایران حداقل سن ازدواج برای دختران ۱۳ سال و برای پسران ۱۵ سال است اما با مراجعه به دادگاه و تقاضای صدور حکم رشد، قاضی چند سوال از کودک می‌پرسد و حکم رشید بودن را برای وی صادر می‌کند و بدین ترتیب اجازه ازدواج داده می‌شود!

در بهار ۹۹ بالغ بر ۷۰۰۰ ازدواج دختربچه ۱۰ تا ۱۴ ساله و یک ازدواج دختر کمتر از ۱۰ سال در کشورمان به ثبت رسیده و این در حالی است که «لایحه منع ازدواج کودکان زیر ۱۳ سال» چند سالی است که از سوی معاونت امور زنان و خانواده رئیس جمهوری به کمیسیون لوایح دولت ارائه و همچنان در انتظار تصویب است.

مطابق با گزارش مرکز آمار ایران، در سه ماهه دوم سال جاری ازدواج دختران ۱۰ تا ۱۴ ساله با رشد ۲۳ درصدی به ۹۰۵۸مورد رسیده است. این آمار برای پسران ۱۵ تا ۱۹ ساله نیز از حدود ۴۸۰۰ نفر در بهار ۹۹ به حدود ۵۹۰۰نفر در تابستان رسیده است.

همچنین آمار ولادت‌های ثبت‌شده برای مادران کمتر از ۱۵ سال نسبت به سه ماهه اول امسال افزایش داشته و در تابستان به ۳۶۴مورد رسیده است و این آمار نشان می‌دهد که همچنان ازدواج کم‌سن‌ها در کشورمان رایج است.

سال ۹۷ معاونت امور زنان و خانواده رئیس جمهوری لایحه حذف تبصره مربوط به ازدواج دختران زیر ۱۳ سال را به دولت ارسال کرد. لایحه‌ای که هدفش مبارزه با کودک‌همسری و سوء استفاده از کودکان در پوشش ازدواج بود اما همچنان بعد از گذشت حدود دو سال در انتظار رسیدن به صحن مجلس است.

در لرستان نیز کودک‌همسری همچنان رواج دارد و برخی‌ها به جای عروسک‌بازی یا سایر بازی‌های کودکانه باید شوهرداری کنند و لاجرم طعم بچگی را نچشیده باید بزرگ شوند.

سال ۹۷، ازدواج چهار دختر کمتر از ۱۰ سال در لرستان به ثبت رسید که اعلام شد گواهی رشد را از دادگاه گرفته‌اند. سال ۹۸ مطابق آمارها هیچ ازدواج زیر ۱۰ سال در لرستان به ثبت نرسیده اما آمار ازدواج گروه سنی ۱۰ تا ۱۴ سال کمی نگران‌کننده بوده و ۸۱۱ واقعه ازدواج ثبت شده است.

البته این آمار در بین پسران لرستانی نیز بالاست و سال ۹۷ حدود  ۱۰واقعه ازدواج در سنین ۱۰ تا ۱۴ سال و ۴۴۵ مورد نیز ۱۵ تا ۱۹ ثبت شده که اما این آمار در سال ۹۸ بهتر شده و هیچ ازدواجی برای پسران کمتر از ۱۴ سال در استان به ثبت نرسیده و در گروه سنی ۱۵ تا ۱۹ سال نیز ۳۹۵ ازدواج ثبت شده است.

نمی‌خواهم ازدواج کنم

در این خصوص یک دختر ۱۳ ساله‌ی خرم‌آبادی که در شرف ازدواج است با چشمان گریان به ایسنا گفت: پدرم می‌گوید نمی‌تواند خرج من و چهار خواهر و برادر دیگرم را بدهد و من باید ازدواج کنم.

وی ادامه داد: دوست دارم درسم را ادامه دهم و حتی به بابام گفتم حاضرم کار کنم تا مشکلات مالی خانواده ما کمتر شود اما فایده‌ای ندارد.

او گفت: من هیچی از ازدواج نمی‌دانم و به قول بزرگ‌ترها آمادگی این کار را ندارم به خدا ندارم چرا می‌خواهید به زور وادارم کنید که ازدواج کنم.

دخترم چه گناهی دارد

مادر این دختر نیز گفت: از روزی که این خبر را شنیده‌ام و به خواستگاری دخترم آمده‌اند شب و روز من گریه است. این دختر طفل معصوم چه گناهی دارد.

وی افزود: گناه دخترم این است که در یک خانواده کم‌دست به دنیا آمده او می‌خواهد درسش را ادامه دهد اما...(هق‌هق گریه اجازه نداد که صحبت این مادر تمام شود).

اقدامات دولت برای مقابله با کودک‌همسری

دولتی‌ها معتقدند که اقدامات متعددی برای مقابله با کودک‌همسری انجام داده‌اند و معصومه ابتکار معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور در این خصوص گفته است:  همکاری برای کاهش بازماندگی و ترک تحصیل در بین دختران، اجرای سند ارتقای وضعیت زنان و خانواده هر استان که فصلی برای ازدواج سالم دارد،  حمایت و توسعه فعالیت‌های اورژانس اجتماعی(تلفن ۱۲۳) در تقابل با کودک همسری، تلاش‌های فرهنگی، ترویجی، رسانه‌ای، انجام مطالعات، برگزاری نشست‌های تخصیص فقهی و حقوقی در زمینه سن ازدواج، تنظیم سند پشتیبان و لایحه برای اصلاح قانون و حذف هرگونه امکان ازدواج زیر ۱۳ سال و اصلاح سیاست‌های سن اعطای وام ازدواج و حذف امکان دریافت وام زیر ۱۵ سال ازجمله این اقدامات بوده است.

این صحبت‌ها در حالی مطرح شده که با تدبیر نمایندگان مجلس شورای اسلامی، وام ازدواج از سال آتی دو نرخی خواهد بود و به کم سن‌ها وام بیشتری از نظر ریالی تعلق می‌گیرد.

بر این اساس شنیده می‌شود که کمیسیون تلفیق با پذیرش افزایش وام ازدواج از ۵۰ میلیون تومان(تسهیلاتی که در سال جاری به هر یک از زوجین پرداخت می‌شود) به دو برابر این مبلغ رای مثبت داده، اما این افزایش را تنها برای گروهی از زوج‌ها درنظر گرفته که سن و سال کمتری دارند و جوان‌تر هستند.

بر اساس مصوبه یاد شده، وام ازدواج برای پسران زیر ۲۵ سال و دختران زیر ۲۳ سال در سال آتی مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان خواهد بود و برای پسران و دختران بزرگتر از این سنین، ۷۰ میلیون تومان محاسبه شده است. به این ترتیب، به زوجین بسته به سنشان از ۱۴۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان تسهیلات تعلق خواهد گرفت.

هرچند این مصوبه هنوز به‌طور کامل تایید نشده اما این موضوع می‌تواند به کودک‌همسری بیشتر دامن بزند و شاید افزایش آمار کودکان در سال آینده با این قانون درپیش باشد.

رئیس جمهور به سن ازدواج ورود کرد

در پی نامه وزیر ورزش و جوانان به رئیس جمهور مبنی بر این‌که به استناد گزارشات دریافتی از بانک مرکزی، بررسی‌های میدانی و نیز رصد اخبار رسانه‌ها مبنی بر تحلیل آماری وام‌های پرداختی، تعداد متقاضیان دریافت وام ازدواج با میانگین سنی بالای ۶۰ سال و زیر ۱۵ سال که خارج از عرف سن مناسب فرزندآوری هستند رو به افزایش است که با عنایت به هدف دولت از این امر در راستای تسهیل ازدواج بهنگام جوانان، خواهشمند است دستور فرمایید ضوابط و قوانین مرتبط با اعمال محدودیت سنی ۱۸ تا ۴۰ سال و اعطای این تسهیلات صرفاً برای ازدواج نخست به عنوان مصوبه دولت بررسی و به بانک مرکزی ابلاغ گردد.

در جواب این نامه دکتر حسن روحانی به جهانگیری معاون اول رئیس جمهور و نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور دستور داد که «فوری آیین‌نامه و یا در صورت لزوم قانون اصلاح شود یا در جلسه شورای هماهنگی اقتصادی مطرح شود که سن افراد متقاضی وام ازدواج صرفاً ۱۸ تا ۴۰ سال باشد.»

افراد باید شرایط وظایف زناشویی را داشته باشند

فرهاد طهماسبی، جامعه‌شناس خرم‌آبادی با بیان اینکه کودک‌همسری موضوعی شرعی و حقوقی است، تصریح کرد: کسانی به لحاظ شرعی معتقدند با توجه به سن تکلیف فرد می‌تواند ازدواج کند اما در بُعد "هم کفو بودن" افراد باید شرایط همدیگر و وظایف زناشویی را داشته باشند، اگر نتوانند انجام دهند آن وقت سن شرعی معنا پیدا نمی‌کند.

وی افزود: به لحاظ بُعد حقوقی باید فرد شرایط لازم را برای ازدواج از نظر اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی داشته باشد و بداند آیین حقوق مدنی در مورد تشکیل خانواده چه گفته و از این لحاظ با چالش‌هایی مواجه‌ایم که البته  قوانین حقوقی ما در این راستا ناقص است.

طهماسبی با اشاره به کودک‌همسری در بین مردان، اضافه کرد: البته به لحاظ اخلاقی این کار پسندیده نیست و مورد مذمت فراوان جامعه قرار می‌گیرد و از نظر ارتباطات اجتماعی این موضوع قابل قبول نیست و باید اصلاح شود.

این جامعه‌شناس با بیان اینکه عوامل فقر فرهنگی و اقتصادی در کودک‌همسری تاثیر دارد، افزود: این موضوع تبعات ناگواری به لحاظ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و دینی در جامعه دارد و باید با آن مقابله شود.

وی گفت: کسی مخالف ازدواج نیست و از طرفی سن کلی ازدواج بالا رفته اما این دلیلی نمی‌شود که کودک‌همسری را ترویج دهیم.

به گزارش ایسنا، درست است در گذشته خیلی از ازدواج‌ها در سنین کم انجام می‌شد اما الان شرایط فرق کرده و شاید بهتر باشد با دید کارشناسی به قضیه کودک‌همسری نگاه کرد و تصمیم گرفت.

انتهای پیام

  • سه‌شنبه/ ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ / ۰۹:۰۱
  • دسته‌بندی: لرستان
  • کد خبر: 99112115714
  • خبرنگار :