مازندران در چرخه خشکسالی؛ شایعه یا واقعیت؟

بسیاری از کارشناسان معتقدند که بحران بی‌آبی به ایران رسیده و در مازندران نیز رگه‌هایی از این موضوع دیده شده و در حال افزایش شدت آن است، موضوعی که کاهش نزولات جوی و در پی آن افت ذخایر سفره‌های آب زیرزمینی، برداشت بی رویه در گذشته و افزایش جمعیت منجر به کمبود آب در این استان شد.

برخی‌ها معتقد هستند که، موضوع مربوط به خشکسالی تنها یک توهم است و مازندران سرسبز با وجود آب و هوای معتدل هرگز به یک استان خشک و یا کم آب تبدیل نخواهد شد و طبیعت، در یک چرخه خود را بازیابی خواهد کرد.

آنها معتقدند که این توهم خشکسالی، شاید بر مبنای مهارنشدن موج خرید و فروش اراضی در مازندران و افزایش مهاجرتی باشد که به این استان صورت گرفته و در حال تداوم است اما بسیاری از کارشناسان در کنار توجه به این موضوع، تغییر اقلیم و کاهش نزولات جوی را دلیل اصلی این امر می‌دانند.

بسیاری از کارشناسان معتقدند که بحران بی‌آبی به ایران رسیده و در مازندران نیز رگه‌هایی از این موضوع دیده شده و در حال افزایش شدت آن است، موضوعی که کاهش نزولات جوی و در پی آن افت ذخایر سفره‌های آب زیرزمینی، برداشت بی رویه در گذشته و افزایش جمعیت منجر به کمبود آب در این استان شد، هر چند در یک مقطع، پس از بارش فراوان و بروز سیل و پرشدن سدهای مازندران، مشکل بی آبی تا حدودی برطرف شده بود اما با توجه به کاهش باران در سالی که در آن قرار داریم، چهره خشکسالی و مشکلات کم‌آبی برای کشاورزان در سال زراعی جدید، خود را نشان خواهد داد.

البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که، پس از چند سال خشکسالی تقریبا شدید در مازندران، دو سالی می‌شود که مازندران، پرباران شده و در میان مردم تناقض پایان خشکسالی و آغاز ترسالی و برعکس شنیده می‌شود، موضوعی که هنوز اندیشمندان این بخش آن را نه قبول و نه رد کرده‌اند.

بسیاری از محققان معتقدند که این تغییر اقلیم نتیجه دست‌کاری‌های انسان به وجود آمده است. به عنوان مثال، پرفسور رائینی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در این خصوص به این موضوع اشاره می‌کند که، گرمایش فراگیر و تغییر اقلیم یک روند است و با افزایش گسیل گازهای گلخانه این روند همچنان با شیب تندتر رو به افزایش خواهد گذاشت.

هرچند رائینی معتقد است این تغییر اقلیم مطرح شده از سوی دانشمندان با عدم قطعیت مشخص است اما به این نکته اشاره می‌کند که، تغییر اقلیم بر الگو و مقدار بارندگی مازندران اثر گذاشته است، برای نمونه فراوانی بارندگی‌های سیل‌آسا بیشتر شده است که اثرات ویرانگری دارند، همچنین فراوانی خشکسالی‌ها نیز بیشتر شده است.

محمدرضا رضوی، مدیرکل هواشناسی مازندران در این زمینه به ایسنا گفته که نوع خشکسالی در مازندران با سایر استان‌ها متفاوت است.

وی معتقد است که، مازندران منابع آبی زیرزمینی دارد و به دلیل استفاده از این منابع این کسری آب جبران می‌شود اما سفره‌های زیر زمینی با مشکل رو به رو خواهند شد، در چند سال گذشته شاهد کاهش ۴۰ درصدی باران بودیم اما این کسری با استفاده از منابع آبی سفره‌های زیرزمینی جبران شده و همین امر به آن آسیب زده است.

مدیرکل هواشناسی مازندران ادامه داد که، به دلیل افزایش استفاده از سفره‌های زیرزمینی، کیفیت آب شرب نیز کاهش پیدا کرد که این موضوع با عمیق تر شدن چاه‌ها نمود بیشتری پیدا می‌کند اما در حال حاضر با ۸ درصد کاهش باران، در معرض خشکسالی نیستیم، دلیل آن نیز این است که در دو سال اخیر افزایش بارش ها به نسبت خوب بوده است.

رضوی در پاسخ به اینکه آیا بارندگی امسال به برای فصل جدید کشاورزی کافی است یا خیر، گفته که، در مازندران کشت کلزا کاملا وابسته به بارندگی بوده و بارش های صورت گرفته، این کمبود را جبران می‌کند هرچند محصول کلزا برای محصول‌دهی نیاز به بارش بیشتری دارد.

وی ادامه داد که در ارتفاعات بارش ها به صورت جامد است و اگر به صورت بارندگی باشد به نفع منابع آبی نیست زیرا چشمه ها باید در فصل گرما باز شود، در حالیکه عمق رودخانه‌های فصلی کاهش پیدا کرده و استفاده بی رویه از چاه ها، منابع  آب‌های زیرزمینی را تحت فشار قرار داده و موجب آسیب سفره های زیرزمینی در مازندران می‌شود.

انتهای پیام

  • دوشنبه/ ۱۳ بهمن ۱۳۹۹ / ۱۰:۴۰
  • دسته‌بندی: مازندران
  • کد خبر: 99111309333
  • خبرنگار :