به گزارش ایسنا؛ زمان برگزاری چهل و هشتمین دوره آزمون دستیاری، تغییر زودتر از موعد منابع برخی رشته های این آزمون این روزها به یکی از مهم ترین و پربحث ترین موضوعات آموزش پزشکی در فضای مجازی تبدیل شده است، موضوعی که داوطلبان تلاش دارند به شیوه های مختلفی درخواست خود مبنی بر تغییر زمان برگزاری این آزمون و اعلام فاصله زمانی کافی بین اعلام منابع و زمان برگزاری امتحان را به گوش مسئولان و تصمیم گیران آموزش پزشکی برسانند.

روز گذشته نیز داوطلبان معترض با هشتک (آزمون _ پرتخلف و تعویق_دستیاری_ اسفند) که به یکی از ترندهای اصلی توییتر تبدیل شد، خواستار ایجاد  ۹ ماه فاصله آزمون با تاریخ اعلام منابع درسی و رفرنس های اعلامی شدند.

طی هفته های گذشته تعدادی از داوطلبان آزمون دستیاری تخصص پزشکی در تماس با ایسنا نسبت به تصمیم وزارت بهداشت به زمان برگزاری این آزمون در اسفندماه و همچنین تغییر منابع برخی رشته های آن اعتراض کردند.

این داوطلبان معتقد هستند؛ زمان غیرقانونی برای برگزاری آزمون دستیاری دوره ۴۸ در روز ۷ اسفند ۹۹ اعلام شده است و در طی  ماه های گذشته با توجه به شرایط ناشی از همه گیری بیماری کرونا بر روند امور جاری و برنامه ریزی های قبلی، طی مکاتباتی با معاونت آموزشی وزارت بهداشت درخواست شد تا عطف به مصوبات پیشین و روال حاکم بر نحوه برگزاری آزمون دستیاری طی سال های گذشته جهت فراهم شدن شرایط قانونی منطبق بر مصوبات پیشین جهت برگزاری آزمون با موکول شدن زمان برگزاری آزمون به زمان مناسب تری در سال ۱۴۰۰ موافقت شود، اما این پیگیری ها به نتیجه مورد نظر داوطلبان معترض دست نیافت.

بر اساس تاکید داوطلبان آزمون دستیاری عدم رعایت فاصله قانونی بین زمان اعلام رسمی منابع و تاریخ برگزاری آزمون یکی از موارد تخلف وزارت بهداشت در برگزاری این آزمون است. در واقع بر اساس قانون و مصوبه آیین نامه اجرایی نشست ٦٦ شورای آموزش پزشکی و تخصصی وزارت بهداشت منابع اعلام شده ٩ ماه بعد از ابلاغ مرجع آزمون شناخته خواهند شد. در نامه ۱۶ اردیبهشت سال ۹۹  معاونت آموزشی وزارت بهداشت «جدول زمان بندی آزمون های وزارت بهداشت در سال ۹۹» اعلام شد و تاریخ ۷ اسنفد سال ۹۹ به عنوان تاریخ برگزاری آزمون دستیاری دوره ۴۸ تعیین شد.

در واقع به شکل بی سابقه ای منابع آزمون، چندین ماه پس از تعیین تاریخ آزمون و در تاریخ ۳۰ شهریور سال جاری مجدد اعلام شد. بر این اساس مدت زمان بین اعلام رسمی منابع و تاریخ برگزاری آزمون تنها ۵ ماه می باشد که تخلف است.

همچنین در نامه ۳۱ شهریور ماه سال ۹۹  دبیر شورای آموزش پزشکی عمومی ابلاغ شده است که با توجه به زمان کمتر از ٩ ماه تا آزمون دستیاری، منبع درس قلب منبع قبل خواهد بود. این نامه تایید کننده این موضوع است که فاصله اعلام منابع تا آزمون باید حداقل ٩ ماه باشد. ضمن اینکه در پیش نویس شماره ٧ دستور کار نود و سومین نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی ۷ دی ماه سال ۹۹  تاکید شده با توجه به پاندمی کووید_ ١٩، زمان برگزاری آزمون دوره قبل در مرداد ماه سال جاری و زمان اعلام مراجع آزمون: زمان برگزاری چهل و هشتمین دوره آزمون پذیرش دستیاران رشته های تخصصی بالینی از اسفندماه ٩٩ به اردیبهشت ماه سال١٤٠٠ موکول  شود.

بر این اساس، در جلسه مذکور علی رغم نظر موافق دبیرخانه شورای آموزشی پزشکی و تخصصی بر تعویق آزمون دوره ۴۸ و برگزاری آن در اردیبهشت ماه ۱۴۰۰،این مصوبه به دلایل نامعلوم لغوشد. در مصوبه جدید تمامی دلایل ارائه شده از سوی داوطلبین از جانب خود وزارت بهداشت تایید شده است و تصویب آن به سرانجام نرسید. اگر چه مصوبات فوق زمان برگزاری آزمون با فاصله ی ٩ ماه از زمان اعلام منابع باید اوایل تیر ۱۴۰۰ باشد و نه حتی اردیبهشت اما همین تعویق حداقلی نیز اعلام نشده است.

داوطلبان آزمون دستیاری معتقدند تغییر منابع برخی دروس از دیگر ابهامات و مشکلات چهل و هشتمین آزمون دستیاری است. به گفته آنان، در اطلاعیه اعلام منابع آزمون دوره قبل (دوره ۴۷)  منابعی برای برخی دروس معرفی شده است.

۱. در درس جراحی، ضمن معرفی ویرایش سال ۲۰۱۳ کتاب لارنس به عنوان منبع درس جراحی برای نخستین بار، در تبصره ای برای آزمون دوره بعدی ویرایش سال ۲۰۱۹ کتاب لارنس پیشنهاد شده است.

۲. در درس زنان، ضمن معرفی ویرایش ۱۰ (سال ۲۰۰۸) کتاب دنفورث به عنوان منبع درس زنان، در تبصره ای برای آزمون دوره بعدی ویرایش سال ۲۰۱۹ کتاب بکمن برای نخستین بار پیشنهاد شده است.

۳. در درس فارماکولوژی، ضمن معرفی ویرایش ۱۰ (سال ۲۰۱۳) کتاب کاتزونگ به عنوان منبع درس فارماکولوژی، در تبصره ای چنین ذکر شده: "در صورتی که منبع نامبرده به روز رسانی و در دسترس نباشد از سال آینده منبع مناسب و به روز جایگزین تعیین خواهد شد".

۴. در درس پاتولوژی، ضمن معرفی ویرایش ۹ (سال ۲۰۱۳) کتاب رابینز به عنوان منبع درس پاتولوژی، در تبصره ای چنین ذکر شده: "در صورتی که منبع نامبرده به روز رسانی و در دسترس نباشد از سال آینده منبع مناسب و به روز جایگزین تعیین خواهد شد".

۵. در درس رادیولوژی، ضمن معرفی ویرایش ۷ (سال ۲۰۱۳) کتاب آرمسترانگ به عنوان منبع درس رادیولوژی، در تبصره ای چنین ذکر شده: "در صورتی که منبع نامبرده به روز رسانی و در دسترس نباشد از سال آینده منبع مناسب و به روز جایگزین تعیین خواهد شد".

۶. در درس گوش، حلق و بینی، ضمن معرفی ویرایش ۳ (سال ۲۰۱۰) کتاب Behrbohn به عنوان منبع درس گوش، حلق وبینی، در تبصره ای چنین ذکر شده: "در صورتی که منبع نامبرده به روز رسانی و در دسترس نباشد از سال آینده منبع مناسب و به روز جایگزین تعیین خواهد شد".

در منابع اعلامی برای آزمون دوره ۴۸، ضمن تحقق موارد اعلامی برای دروس زنان و جراحی، منابع ۴ درس پاتولوژی، رادیولوژی، فارماکولوژی و گوش، حلق و بینی، تغییری رخ نداده و عینا مطابق منابع دوره ۴۷ با تبصره های فعلی تکرار شده است. معاونت آموزشی وزارت بهداشت، ضمن استناد به اطلاعیه اعلام منابع دوره ۴۷ ، اعلام می کندکه بسیار قبل تر در مورد تغییرات منابع اطلاع رسانی  کرده است. 

داوطلبان معتقد هستند؛  اطلاعیه مورد استناد وزارت بهداشت اطلاعیه رسمی اعلام منابع آزمون دوره ۴۷ بوده و مخاطبین آن شرکت کنندگان در آزمون دوره ۴۷ بودند. ابلاغ و اعلام منابع آزمون دوره ۴۸ باید مطابق قوانین و مقررات و در قالب اطلاعیه رسمی برای شرکت کنندگان در آزمون دوره ۴۸، نه ماه قبل از برگزاری آزمون اعلام گردد. پس استناد وزارت بهداشت به آن اساسا باطل است.

همچنین تغییر رفرنس آزمون برای دروس زنان و جراحی خلاف قانون و مصوبات پیشین است. بنابراین اعلام تغییر منابع دو درس جراحی و زنان حتی در اعلام منابع دوره ۴۷، کاملا خلاف قانون بوده است. در ۴ درس پاتولوژی، رادیولوژی، فارماکولوژی و گوش، حلق و بینی که در تبصره های اعلامی به لزوم بروزرسانی یا تغییر آنها اشاره شده است،

بر این اساس، به روزرسانی دو منبع دروس فارماکولوژی و پاتولوژی ویرایش ۱۲ (سال ۲۰۱۸) کتاب فارماکولوژی کاتزونگ به عنوان منبع درس فارماکولوژی و ویرایش ۱۰ (سال ۲۰۱۷) کتاب پاتولوژی رابینز به عنوان منبع درس پاتولوژی) بیش از یک سال و مدت ها است که در دسترس قرار دارد.

بنابراین تبصره های اعلامی وزارت بهداشت منبع دو درس فارماکولوژی و پاتولوژی با توجه به بروزرسانی منابع اعلامی باید بروزرسانی می شد و با توجه به عدم بروزرسانی جدید برای منابع دو درس رادیولوژی و گوش، حلق و بینی باید منابع جایگزین معرفی می شد.

بر اساس رای صادر شده از سوی نودمین نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی مورخ ۱۱ آذر سال ۹۷ حداقل مدت زمان اعتبار منابع اعلام شده برای آزمون دستیاری مدت ٢ سال است، حال آنکه به گفته داوطلبان، ظرف مدت یک سال رفرنس درس جراحی که از دروس مهم و کلیدی آزمون می باشد از کتاب لارنس ٢٠١٣ به کتاب لارنس ٢٠١٩ تغییر یافته است. رفرنس درس جراحی در سال ۹۸ و برای آزمون دوره ۴۷ برای نخستین بار به کتاب  لارنس ۲۰۱۳ تغییر پیدا کرده بود اما دبیرخانه ویرایش ۲۰۱۹ این کتاب را به عنوان رفرنس درس جراحی برای سال ۹۹ و دوره ۴۸ اعلام نموده است.

همچنین در رای صادره در هشتاد و دومین نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی در تاریخ ۲۰ بهمن ۹۴  تاکید شده است تغییر کتاب مرجع قبل از ٣ سال جایز نیست و همچنین الزامی است عنوان کتب مرجع و درسنامه های منبع آزمون جامع پیش کارورزی و پذیرش دستیاری یکسان باشد. یعنی طبق قانون سه سال تفاوت بین اعلام و اعمال منبع جدید رعایت خواهد شد، اما در نهایت تعجب این تغییر یک سال زودتر رخ داده و کتاب بکمن به عنوان رفرنس آزمون سال جاری (۱۳۹۹) اعلام شده است.

 عدم رعایت فاصله قانونی بین زمان برگزاری آزمون

طبق مقررات و آیین نامه های آموزش دستیار تخصصی، بند پ ماده ١٢، آزمون دستیاری تخصصی پزشکی باید با روندی مشابه کنکور سراسری فقط یکبار در سال در بهمن و یا اسفند برگزار شود. همچنین با توجه به شرایط شیوع کرونا و تعویق های مکرر آزمون دوره قبل (دوره ۴۷)، این آزمون که قرار بود در اسفند ٩٨ برگزار شود، در نهایت بنا به مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا در تاریخ۱۶ مرداد سال ۹۹ برگزار و نتایج آزمون نیز نهایتا در مهر ماه اعلام شد.

بر این اساس فاصله زمانی برگزاری آزمون دوره ٤٦ با آزمون دوره ٤۷، حدود ۱۷ ماه بوده است. با توجه به تاریخ فعلی آزمون، مدت زمان بین تاریخ اعلام نتایج آزمون قبلی و تاریخ برگزاری آزمون فعلی کمتر از ۵ ماه می باشد. همچنین فاصله ی آزمون دوره ٤٨ با آزمون دوره بعدی نیز ١٢ ماه خواهد بود. 

تاکید قانون گذار بر برگزاری آزمون یک نوبت در سال در بهمن یا اسفند ماه، دو وجه اساسی دارد. اول مشخص نمودن تاریخ برگزاری آزمون ها و دوم حفظ فاصله منطقی بین مدت زمان برگزاری آزمون ها. اعلام اینکه آزمون دوره ۴۷، به دلیل مصوبه ستاد کرونا با ۵ ماه تاخیر برگزار گردیده است و آزمون دوره ۴۸ مطابق قانون در زمان مقرر اسفند ماه برگزار می گردد، واضحا نافی رعایت مدت زمان منطقی بین برگزاری دو آزمون می باشد و خلاف مصوبات است.

اگر چه وزارت بهداشت با انتشار اطلاعیه ای بر موضع خود مبنی بر عدم تغییر زمان برگزاری چهل و هشتمین آزمون دستیاری تاکید دارد، اما به نظر می رسد که مسئولان آموزشی وزارت بهداشت به دلیل اشتباهات فاحش در این اطلاعیه در خصوص تاریخ برگزاری آزمون دستیاری قبلی( که آن را اردیبهشت ماه اعلام کرده بود) هنوز به طور دقیق و کامل متوجه خواسته و مطالبه دانشجویان این آزمون نشدند.

اطلاعیه ای پر ابهام

 معاونت آموزشی وزارت بهداشت در اطلاعیه ای اعلام کرد؛ "برای شفاف شدن بیشتر موضوع در مورد علل مطرح شده در خصوص تعویق امتحان "دوره ۴۸ آزمون پذیرش دستیاری" توسط برخی از داوطلبین، توضیحات زیر ارائه می شود که خیلی از ابهامات مطرح شده را رفع می کند.

برخی با اشاره به مصوبات و آیین نامه های دوره های آموزش دستیار تخصصی، که در آن ذکر شده است" آزمون یکبار در سال در بهمن یا اسفند برگزار می شود"، ایراد می گیرند که برگزاری آزمون دستیاری در اسفند ۹۹ غیر قانونی است. اتفاقا برگزاری این آزمون در اسفند ۹۹ دقیقا عمل به این قانون است و باید در نظر داشت که آزمون برگزار شده در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۹، در حقیقت آزمون به تعویق افتاده اسفند ماه ۹۸ به علت شرایط خاص اپیدمی کووید-۱۹ در کشور بوده است. بنابراین امسال طبق آیین نامه امتحان پذیرش دستیار یکبار و در اسفند ماه ۹۹ برگزار خواهد شد.

در مواردی که معترضین به برگزاری آزمون، به رای صادره هشتاد و دومین نشست شورای آموزش پزشکی پزشکی و تخصصی تاریخ ۲۰ بهمن سال ۹۴  در خصوص منابع آزمون اشاره می کنند، علاوه بر اینکه منابع در کمیته های تخصصی بر اساس حداقل یادگیری مورد انتظار از پزشکان عمومی تعیین شده است، همانگونه که ذکر شده منابع هر سال تعیین و اعلام می شود که امسال هم این اتفاق افتاده است.

همچنین هیچ اقدامی در مورد تغییر کتاب مرجع قبل از سه سال رخ نداده است. در مورد یکسان بودن منابع آزمون پیش‌کارورزی و پذیرش دستیار نیز، منابع دوره ۴۸ پذیرش دستیار و شهریور ۱۴۰۰ پیش‌کارورزی نیز که مربوط به یک نیمسال تحصیلی است یکسان می‌باشد. 

در مورد استناد به نامه شماره ۴۶۴ دبیرخانه شورای آموزش پزشکی عمومی به تاریخ ۳۱شهریور سال ۹۹، ذکر شده است منابع همچنان به شرح لیست پیوست، ارسال شده است.

در خصوص اشاره به رای صادر در نودمین نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی مورخ ۱۱ آذر ۹۷ ذکر شده حداقل اعتبار منابع برگزاری آزمون به مدت ۲ سال است و این مصوبه مغایرتی با منابع اعلام شده برای دوره ۴۸ آزمون پذیرش دستیار ندارد. کمااینکه، در منبع اعلام شده جهت دوره ۴۷ به صراحت اعلام شده است که از دوره ۴۸، منبع زنان تغییر پیدا می‌کند و نام و اطلاعات کتاب‌شناختی منبع اعلام شده برای این دوره، به طور کامل آورده شده است.

با در نظر گرفتن موارد فوق الذکر، مشخص می شود که اعتراضات وارده در خصوص آزمون دستیار تخصصی مبنای قانونی موجهی ندارد و باید این واقعیت را در نظر گرفت که تغییر تاریخ آزمون و موکول کردن آن به سال بعد مشکلات زیادی را با توجه به تلاقی با ماه مبارک رمضان و زمان انتخابات ریاست جمهوری می تواند به همراه داشته باشد.

ضمن اینکه زمان زیادی لازم است تا به اعتراضات داوطلبان رسیدگی شود و این ممکن است کار اعلام به موقع نتایج آزمون و شروع تحصیل دستیاران را با مشکل مواجه سازد. به ویژه اینکه بعضی از رشته ها نیاز به زمان کافی برای انجام مصاحبه دارند و تاخیر در برگزاری آزمون مشکلات زیادی را برای این دسته از داوطلبان ایجاد خواهد کرد.

همچنین داوطلبانی که قبول شده اند باید فرصت کافی داشته باشند که برای اقامت در شهر هدف و تحصیل فرزندان خود برنامه ریزی نموده و شرایط را فراهم نمایند اما هرگونه تاخیر در برگزاری آزمون با کاستن فرصت لازم برای فراهم آوردن زمینه اقامت، خود آسیب های جدی برای پذیرفته شدگان به همراه خواهد داشت. بنابراین بهترین تصمیم در این زمینه، برگزاری آزمون پذیرش دستیار تخصصی در تاریخ اعلام شده است.

به گزارش ایسنا،به نظر می رسد تصمیمات و سیاست گذاری‌ها در آموزش پزشکی کشور بیشتر  به صورت هیجانی و بدون برنامه ریزی دقیق صورت می‌گیرد، به همین جهت ما در آموزش پزشکی هر از  چندگاهی شاهد اعتراضات و حواشی ناشی از این تصمیمات ناگهانی و متناقض مسئولان هستیم. شاید مسائلی نظیر دانشجوی تقلبی، ساز وکار انتقال دانشجویان به داخل کشور، نمره آزمون زبان، فروش صندلی نمونه ای کوچک از حواشی آموزش پزشکی در سال های اخیر باشد.

بنابراین با توجه به موارد و مستندات فوق و اینکه بسیاری از داوطلبان آزمون دستیاری( از جمله پزشکان عمومی) به عنوان سربازان خط مقدم نظام سلامت به ویژه در مواجه با بیماران مبتلا به کرونا ویروس هستند و ماه‌ها به دلیل خدمت به مردم در خط مقدم جبهه سلامت در پیک بیماری کرونا از مطالعه دور شده یا به دلایلی فرصت مطالعه را از دست داده‌اند، لازم است مسئولان وزارت بهداشت سازوکاری در نظر بگیرند تا بی‌عدالتی در حق داوطلبان این آزمون صورت نگیرد و این آزمون سرنوشت ساز نیز همانند سایر آزمون‌ها اعم از  کارشناسی ارشد( ۳۰و۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۰)، دکترای تخصصی علوم پایه پزشکی و بهداشت و دندانپزشکی و داروسازی ( سوم و چهارم تیرماه ۱۴۰۰)  در سال آینده برگزار شود، تا داوطلبان با مطالعه منابع اعلام شده، با آمادگی بیشتری در جلسه آزمون حاضر شوند.
 

انتهای پیام