از میان کوچه‌های شیب دار حکیم نزاری به عمارتی می‌رسی که به دلیل قرار گرفتن در ارتفاع، آب و هوای مطلوبی داشته و بر سر در آن نوشته خانه شریف. وقتی واردش می‌شوی و پله‌ها را یک به یک بالا می‌روی و در پشت بامش می‌ایستی انگار تمام بیرجند و کوه‌های مجاورش زیر پای تو قرار داد. خنکای نسیم از میان درختان تنومند این عمارت بر صورتت می‌وزد و آب جریان یافته در حوض آبی حیاط عمارت را قلقلک می‌دهد و این می‌شود سرآغازی بر یک سفر تاریخی از یک خانه نه چندان بزرگ.
به گزارش ایسنا، خانه تاریخی شریف یکی از بناهای تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور بوده که در داخل بافت تاریخی شهر بیرجند در خیابان حکیم نزاری واقع شده است.
فرم معماری، مواد و مصالح و تزئینات بنا حاکی از ساخت این بنا در اوایل دوره پهلوی است، این خانه بیشتر به عمارت شبیه است چراکه از حیاط با فضای سبز، درختان کهنسال، حوض و آب نما برخوردار بوده و مهم تر از همه تسلط و اشراف بر همه شهر دارد و در نوک تپه ای مشرف به بافت تاریخی واقع شده است. این خانه دارای معماری برونگراست، حیاطش کاملا باز بوده و فضاهای اطراف حیاط هیچ حصاری ندارد.
خانه شریف به دلیل داشتن ارزش‌های معماری با شماره 4505در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. این خانه بیشتر به عمارت شبیه است چراکه از حیاط با فضای سبز، درختان کهنسال، حوض و آب نما برخوردار بوده و مهم تر از همه این که با واقع شدن در نوک تپه‌ای مشرف به بافت تاریخی بر همه شهر اشراف دارد. دلیل نامگذاری این محله به تپه رنگرزان به این سبب بوده است که در روی تپه‌ای که در آنجا واقع است، در ادوار مختلف، رنگرزان قابل و ماهری مشغول به کار بوده‌اند.
دسترسی نامناسب به این خانه به طوری که از کوچه پس کوچه‌های قدیمی و تنگ خیابان حکیم نزاری بیرجند به آن می‌رسی و قرار گرفتن در یکی از کوچه‌ها که فکرش را هم نمی‌کنی، باعث شده این عمارت که سالیان بسیاری است در این محله نفس می‌کشد و مربوط به خاندانی قدیمی در بیرجند است، ناشناخته بماند.
حیاط و اتاق‌هایی که برای مهمان تعبیه شده و در کنارش محلی برای آشپزی و اتاقی که به دلیل دوری از اتاق‌های دیگر سکوت بر آن حکمفرماست و گویی اتاق خواب مهمانان بوده، همه و همه اینها گویای یک امر است، زندگی در سال‌های گذشته این شهر و سکوت و آرامشی که ساکنان این خانه داشتند.
در زمانی که هنوز برج‌های بلند این عمارت را احاطه نکرده بود و خیابان حکیم نزاری یک خیابان تجاری نبود. همان زمانی که انسان دلش می‌خواهد به آرامش بازگردد و با حضور در این خانه آن را می‌یابد و آن گاه درک می‌کند که آری؛ سکوت گمشده قرنش است، سکوتی که جنس آرامش دارد و نمی‌توان آن را در لابلای برج‌های چندین طبقه و ساختمان‌های تجاری و آپارتمان‌های تنگ لمس کرد.
حال فکرش را بکن که این مکان بشود یک بوتیک هتل، جایی که چند روزی را در آن بیاسایی و جدا از تمام همهمه‌های شهر در سکوت این خانه روزگار بگذرانی، در حیاطش قدم بزنی و نرده‌های کاهگلی‌اش را بگیری و به دوردست‌ها خیره شوی. صبح‌ها با طلوع خورشید از میان شیشه‌های رنگی‌اش از خواب برخیزی و پنجره‌های رنگارنگش را باز کنی و به حیاط خانه چشم بدوزی، حوضی با کاشی کاری آبی و ماهی‌هایی که در آن شیطنت می‌کنند و درختان تنومند و باغچه زیبایش به تو صبح بخیر می‌گویند، از همان صبح بخیرهایی که مادربزرگ همیشه تعریفش را می‌کرد و گویی با نسل ما زیاد فاصله داشت.
رفع موانع گردشگری
ناصر خوش خبر، سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی از پیگیری جدی برای رفع مشکلات دو جاذبه گردشگری در بیرجند از جمله خانه شریف خبر داد.
وی ادامه داد: در بازدید از خانه شریف واقع در بافت تاریخی شهر بیرجند در خیابان حکیم نزاری، وضعیت معابر ورودی این خانه تاریخی نامطلوب ارزیابی شد که استاندار دستورات لازم را برای رفع این مشکل ارائه کرد.
سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی بیان کرد: طی جلسه‌ای با شهردار و رئیس شورای اسلامی شهر بیرجند، این موضوع پیگیری و مقرر شد شهرداری، معابر ورودی خانه شریف را از محل اعتبارات سال 1400 بهسازی کند.
علی اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، در بازدید سال گذشته خود از خانه تاریخی شریف بیرجند خواستار همکاری اداره میراث فرهنگی استان برای مرمت این بنای تاریخی شد.
وی در این بازدید بر لزوم حمایت ویژه از این پروژه تأکید کرد و خواستار همکاری اداره کل میراث فرهنگی استان برای مرمت این بنای تاریخی شد.
خانه شریف، مدرنترین و اولین بوتیک هتل شرق کشور می‌شود
علی شریعتی منش، معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی به ایسنا گفت: بنای تاریخی خانه شریف در مرکز بافت تاریخی بیرجند و در موقعیتی ممتاز و مشرف به کل شهر قرارگرفته و به عنوان یکی از بناهای تاریخی ارزشمند شهر محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه این بنا مربوط به دوره قاجاریه است، افزود: در حال حاضر این بنا از دو ساختمان مجزا و متعلق به دو دوره تاریخی تشکیل شده است؛ اول ساختمان غربی، بازمانده ساختمانی است که به دوره قاجار تعلق داشته و فضاهایی مانند حوضخانه و مطبخ را در خود جای داده است.
معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی بیان کرد: دوم ساختمان شمالی که متعلق به دوره پهلوی اول است و از لحاظ معماری کاملا با بخش اول متفاوت است.
شریعتی منش ادامه داد: یکی دیگر از ویژگی‌های این بنا حیاط آن است که بر خلاف معماری رایج مسکونی ایرانی بویژه در مناطق بیابانی که که حیاط در مرکز بنا قرار دارد و فضاهای بسته آن را احاطه کرده‌اند، این بنا فاقد آن ویژگی است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر این بنا در اختیار شرکت احیاء میراث کویر است و در حال آماده‌سازی برای احداث بوتیک هتل است، افزود: ساماندهی حیاط بنا، بام سازی، نورپردازی، مرمت دیوار پیرامونی، اجرای تاسیسات، ساخت در و پنجره، ساماندهی نماها و اجرای اندود فضاهای داخلی از مهم‌ترین فعالیت‌های انجام شده در بنا است.
معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی با بیان اینکه این بنا خیابان حکیم نزاری 6 واقع است، تصریح کرد: در سال 98 با سرمایه گذاری 250 میلیارد ریال در بافت تاریخی بیرجند(تپه رنگرزها) عمارت تاریخی شریف با تملک 5100 مترمربع عرصه و بیش از 7000 متر مربع زیر بنا از امالک پیرامون و تجمیع آنها برای مرمت و بهره‌برداری از پروژه بزرگترین بوتیک هتل کشور با سرمایه گذاری هلدینگ احیای میراث کویر در حال ساخت است.
شریعتی منش یادآور شد: اکنون با فعالیت و سرمایه‌گذاری در عمارت شریف، بزرگترین، مدرنترین و اولین بوتیک هتل شرق کشور در حال بهره‌برداری است.
تاریخچه زندگی شریف‌ها
وی با بیان اینکه این خانه، کاربری مسکونی داشته است، تصریح کرد: این خانه مربوط به خاندان شریف بوده که در دوره قاجار این خانه را برای خود ساخته و مالک این خانه فرماندار بیرجند بوده است.
معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی با بیان اینکه این خانه ملک شخصی فرماندار بوده و همراه خانواده در آن می‌زیسته است، اظهار کرد: نوادگان این خاندان هنوز هم هستند، اما میراث فرهنگی این ملک را تملک کرده و از طریق بخش خصوصی در صدد رونق بخشیدن به آن است.
شریعتی منش با بیان اینکه مرمت و بازسازی این ملک به پایان رسیده و بخش خصوصی در حال تجهیز این ملک برای ایجاد بوتیک هتل است، تصریح کرد: این ملک به دلیل زیبایی‌های بصری و تاریخی تبدیل به بوتیک هتل خواهد شد تا بتوان استفاده بهتری از این تاریخ و تمدن کرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا این ملک زمانی قهوه خانه قدیمی بوده است، یادآور شد: این ملک در یک مقطع به شرکت توسعه‌ای اجاره داده شد و در حدود چند ماه سفره خانه سنتی و چایخانه بود که سپس تعطیل شد و میراث فرهنگی تصمیم گرفت از آن کاربری دیگری داشته باشد، به همین خاطر مرمت آن انجام گرفت و قرار است بوتیک هتل شود.
خانه شریف یکی از بناهای تاریخی بیرجند است که به دلیل ارزش معماری خاصش در سال ۱۳۸۰ با شماره ۴۵۰۵ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
انتهای پیام