غضنفر شاهقلیان در گفت و گو با ایسنا، شاخص ­های توسعه و پیشرفت عوامل اقتصادی و اجتماعی کشور را به نوع و سطح فعالیت­های پژوهشی محققان آن کشور مرتبط دانست و اظهار کرد: رشد علمی کشور در ۲ دهه گذشته مناسب بوده است.

وی افزود: البته این تنها آغازی بر یک راه طولانی و شاید بی‌پایان در تواناسازی کشور با کمک گسترش پژوهش و آموزش است. ایران در زمینه فناوری و تحقیقات سلول­های بنیادی، فناوری هسته­ ای، حوزه نظامی و افزایش توان دفاعی کشور، حوزه فناوری نانو، حوزه پزشکی و حوزه هوا-فضا پیشرفت خوبی داشته است.

به گفته مدیر مسئول نشریه روش­ های هوشمند در صنعت برق، چالش ­های پژوهشی به عوامل مختلفی مانند ایجاد انگیزه، فرهنگی و اجتماعی، مشکلات اداری، فنی و تخصص فرد، نحوه ارائه خدمات پژوهشی و عدم اهمیت دادن به فعالیت­های پژوهشی بستگی دارد و برای پیشرفت کشور باید سازمان ­ها و مراکز صنعتی به دنبال محققان باشند، نه اینکه پژوهشگر برای ارتباط با مراکز تحقیقاتی به دنبال ایجاد رابطه باشد.

شاهقلیان افزود: همچنین وجود رانت در بخش ­های دولتی یکی از موانع گسترش پژوهش در هر کشوری است. از دید سازمانی دانشگاه­ ها و مراکز صنعتی نباید الزامی به حضور فیزیکی پژوهشگر در محل کار و تعیین حق­ الزحمه آن بر مبنای ساعت حضور داشته باشند.

وی تاکید کرد: در توسعه پژوهش کشور عوامل مختلفی تاثیر دارند که می ­توان به امکانات فیزیکی و زیرساخت‌های بنیادی، تبادل اطلاعات بین پژوهشگران و نیروهای انسانی برای اجرای طرح­ های مختلف تحقیقاتی اشاره کرد.

در دوران کرونا نمی توان پژوهش را کنار گذاشت

دانشمند دو درصد برتر جهان با بیان اینکه پژوهش در دوران کرونا تعطیل بردار نیست، در خصوص ادامه دار بودن پژوهش در پاندمی کرونا تصریح کرد: با گسترش ویروس کرونا و تعطیلی بیشتر مکان­ ها در کشور نمی­ توان پژوهش را کنار گذاشت و منتظر برگشت کشور به حالت عادی ماند. بلکه باید آموزش و پژوهش در این شرایط نیز ادامه پیدا کند.

به گفته شاهقلیان برای عقب نماندن در این حوزه باید از مزایای فضای مجازی مانند عدم محدودیت زمانی و استفاده هم زمان از جذابیت­ های صوتی و تصویری برای آموزش و تقویت قابلیت نسبی یادگیری مستقل و مطالعه فردی برای انجام امور پژوهشی استفاده کرد.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به ناگهانی بودن این تغییر رویه و این حد از توجه به آموزش‌های غیرحضوری بر پایه فضای وب یعنی ارائه مجازی برای تمام مقاطع آموزشی، دانشگاه‌ها با چالش‌هایی مواجه شدند که ابهامات و انتقاداتی را از سوی برخی دانشجویان به دنبال داشته است.

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد در این خصوص توضیح داد: سامانه آموزش مجازی پویا نیست و تنها استاد محور است نه دانشجو محور. افت تحصیلی و مهارتی دانشجویان به واسطه آسیب ­پذیری تدریس و یادگیری دروس محاسباتی و عملیاتی و آسیب­ پذیری برنامه ­های پژوهشی به واسطه محدودیت ارتباط و تعامل معمول بین دانشجو، استاد راهنما و فضای پژوهشی تجربی و همچنین کاهش کمی و کیفی پروژه­ های پژوهش محور از مشکلات آموزش مجازی است.

باید بتوان پژوهش را در آموزش کشور وارد کرد

شاهقلیان در توصیه به دانشجویان و پژوهشگران برای رهایی از افت تحصیلی و عقب نماندن امر پژوهش در این دوران، گفت: هر اتفاقی که می­ افتد دارای مزایا و معایبی است. از مزایای آموزش مجازی می­ توان به تقویت قابلیت نسبی یادگیری مستقل و مطالعه فردی و استفاده از تنوع تدریس­ ها و روش ­های مختلف تدریس اشاره کرد و با توجه به عدم محدودیت زمانی حضور استاد و دانشجو در آموزش و پژوهش فرصت بیشتری در اختیار دانشجویان و پژوهشگران برای انجام تحقیق وجود دارد.

دانشمند دو درصد برتر جهان یادآور شد: اگر بتوان در آموزش کشور پژوهش را وارد کرد و ارتباط مستقیمی بین آموزش و صنعت برقرار کرد، کمک شایانی به فضای پژوهش کشور خواهد شد. یک زمانی در مدارس «طرح کاد» برگزار می ­شد، اما متاسفانه نتوانستند طرح را به خوبی ادامه دهند و اجرا کند. اکنون هم ارتباط با صنعت ضعیف است. محیط مناسب برای آموزش عملی همه دانشجویان وجود ندارد. همچنین باید مدیران، کارشناسان، دانشجویان و اساتید به سمت استفاده از فناوری ­های نوین در آموزش و پژوهش هدایت شوند.

شاهقلیان با بیان اینکه حوزه پژوهش نیاز به حمایت و همچنین نظارت بیشتر دارد، تصریح کرد: بررسی بر انجام امور تحقیقاتی در مراکز صنعتی در واگذاری به محققان واقعی باید انجام شود. همچنین باید راه ارتباط مستقیم بین پژوهشگران و مراکز صنعتی برای حل مشکل صنایع به خوبی فراهم شود.

وی در پاسخ به اینکه تا چه حد پژوهش های کشور متناسب با نیاز جامعه لحاظ می شود؟ اظهار کرد: متاسفانه علم‌سنجی پژوهشگران بر مبنای تعداد مقالات چاپ شده است که البته این امر باعث انجام پژوهش‌های بیشتر شده تا مقالات بیشتری در نشریه­ ها چاپ شود و یا در همایش ­ها ارائه شود، اما این مسئله باعث شده تا پژوهش‌ها به ­جای همخوانی با نیازهای اساسی جامعه، به سمت ارائه گزارش و چاپ نتایج پیش رود.

پژوهش باید به ابزار قوی برای پیشرفت اجتماعی، فرهنگی و توسعه تبدیل شود

به گفته دانشیار دانشکده مهندسی برق دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف ­آباد، در برخی از کشورهای در حال توسعه به علت نبود تناسب بین کارهای پژوهشی و نیازهای جامعه، پژوهش به ابزاری برای ارتقاء شاخص‌های کمی تولید علم و نشان دادن فعالیت‌های علمی تبدیل شده است.

شاهقلیان ادامه داد: باید قسمت زیادی از درآمد مالی دولت و مراکز تحقیقاتی غیردولتی در اختیار پژوهشگران قرار گیرد که همزمان نظارت کامل بر انجام پژوهش ­های کاربردی انجام شود. ضمن در نظر گرفتن انجام پژوهش و نیازهای کشور، باید پژوهش به ابزار قوی برای پیشرفت اجتماعی و فرهنگی و توسعه تبدیل شود تا به این ­صورت هزینه کردن بودجه تحقیقاتی از منابع مالی کشور قابل قبول باشد.

دانشمند دو درصد برتر جهان به فهرست منتشر شده از سوی دانشگاه استنفورد، اشاره کرد که اسامی ۱۵۹ هزار و ۶۸۳ نفر محقق برجسته به عنوان دانشمند دو درصد برتر دنیا که جزو دانشمندان شاخص دنیا هستند را اعلام می کند.

شاهقلیان افزود: در گزارش منتشر شده در تاریخ ۱۶ اکتبر ۲۰۲۰ توسط متخصصان دانشگاه استنفورد که در مجله Plos Biology به چاپ رسیده است، دانشمندان ۲ درصد برتر در ۲ رده دسته­ بندی شده اند. در این گزارش، از کشور ایران ۴۳۳ دانشمند در زمره دو درصد از دانشمندان برتر دنیا قرار گرفته‌اند که نام اینجانب نیز در این فهرست قرار دارد.

وی اضافه کرد: گزارش تهیه‌شده از سوی متخصصان دانشگاه استنفورد، شامل فهرستی از دانشمندان است که مقالات منتشر شده آن‌ها، پیشرفت در زمینه‌های مربوطه را تسریع و بر بهره‌وری سایر پژوهشگران تأثیر بسزایی داشته است.

این استاد دانشگاه در خصوص مقالات خود توضیح داد: مقالاتی که از اینجانب دارای ارجاع بیشتری است در زمینه کاربرد سیستم­ های انتقال ac انعطاف­ پذیر و بهبود پایداری سیستم قدرت است. همچنین دارای بیش از ۲۰۰ مقاله در نشریه­ های معتبر و همایش­ های ملی و بین ­المللی هستم.

انتهای پیام