آن‌چه که در انتخابات مجلس سال ۹۸ گذشت، مشارکتی که نسبت به دوره گذشته کاهش قابل توجهی را نشان می‌داد و حضور کم‌رنگ برخی از گروه‌های سیاسی، چالش‌های زیادی را درباره استراتژی و رویکرد احزاب و جریان‌ها به‌خصوص اصلاح‌طلبان نسبت به انتخابات ۱۴۰۰ ایجاد می‌کند.
گمانه‌زنی‌های فراوانی درباره مردان میدان ۱۴۰۰ مطرح می‌شود، اما نکته قابل توجه در این میان چگونگی حضور احزاب، گروه‌ها و جناح‌های سیاسی در انتخابات است، اینکه آیا اصلاح‌طلبان دست به ائتلاف می‌زنند یا بار دیگر تن به کاندیدای نیابتی می‌دهند؟ در آن سوی میدان آیا جبهه پایداری در کنار اصولگرایان قرار می‌گیرد، از اردوگاه اصولگرایی آوای وحدت نواخته می‌شود؟ آیا با تعدد یا فقدان کاندیدا روبه‌رو خواهیم بود؟ و... .
مروری بر اظهارات دبیران و روسای احزاب و فعالان سیاسی درباره آینده انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰، شاید پاسخ به این سوالات را کمی شفاف‌تر کند.
اصلاح‌طلبان با کاندیدای نیابتی وارد میدان می‌شود؟
با توجه به تجربه انتخابات‌های گذشته ریاست جمهوری و مجلس که در آن، اصلاح‌طلبان به حمایت از کاندیداهای نیابتی و غیراصلاح‌طلب رو آورده بودند و عده‌ای از آنها نتایج حاصل از این اقدام را به عنوان یک آسیب برای این جریان تلقی می‌کردند، این روزها برخی از احزاب و فعالان اصلاح‌طلب حمایت از کاندیداهای غیر اصلاح‌طلب را رد می‌کنند و بر حمایت از کاندیداهای باسابقه در این جناح تاکید می‌ورزند. چنان‌که احمد حکیمی پور، دبیرکل حزب اراده ملت ایران اسلامی در این مورد بیان می‌کند: اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ از نامزد نیابتی حمایت نخواهند کرد و با نامزد اختصاصی خود وارد عرصه رقابت می‌شوند.
احمد شریف، عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان نیز در مورد معرفی کاندیدای اصلاح‌طلب گفت: معتقدم دیگر اصلاح‌طلبان به این نتیجه رسیدند که اگر قرار است که کاندیدایی برای انتخابات ریاست جمهوری معرفی کنند این کاندیدا حتما باید شناسنامه اصلاحات داشته باشد و سابقه روشن و شفافی در گذشته داشته و معتقد به اصلاح‌طلبی باشد تا در صورت احراز پست ریاست جمهوری برنامه‌های اصلاح‌طلبان را اجرا کند.
وی افزود: کاندیدای ما حتما باید این را ابراز کند که نسبت به جریان اصلاحات وفادار است، او نباید که خود را فراجناحی بداند، اما از یک جریان انتظار حمایت داشته باشد.
علی صوفی، عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان نیز با اشاره به انتخابات مجلس سال ۱۳۹۸ به عنوان نمونه‌ای از راهبرد صرف حمایت از کاندیدای اصلاح‌طلب اشاره کرد و خاطرنشان کرد: قطعاً می‌توانم اعلام کنم سیاست انتخابات ۹۲ تا ۹۶ دیگر تکرار نخواهد شد، به جهت آنکه تبعات آن، نارضایتی مردم و اوضاع نابسامان اقتصادی کشور است و اگر هم بخواهم سند ارائه کنم باید به راهبرد اصلاح طلبان در انتخابات ۹۸ اشاره کنم.
وی اضافه کرد: در آن مقطع از انتخابات اعلام شده بود، راهبرد ما تعیین کاندیداهای اصلاح طلب است؛ یعنی اصلاح طلبِ شناسنامه دار و شناخته شده باشند، پس دیگر بحث ائتلاف و یا روی آوردن به افراد غیر اصلاح طلب در مقابل رقیب اصلی در آن راهبرد نفی شده است.
صوفی افزود: تاکید شد اگر ما، کاندیداهای اصلاح طلب داشته باشیم فهرست می‌دهیم در غیر این صورت فهرستی ارائه نمی‌کنیم، کما اینکه شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان همین سیاست را در انتخابات ۹۸ اعمال کرد.
این عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان همچنین بر دو رویکرد انسجام‌بخشی و اجماع‌سازی در جریان اصلاحات تاکید کرد.
برخی از احزاب اصلاح‌طلب به شکلی از معرفی کاندیدای حزب خود و سخنی از هماهنگی با شورای عالی سیاستگذاری مطرح نکرده‌اند، چنان‌که حسین نورانی نژاد، سخنگوی حزب اتحاد ملت در این مورد عنوان کرد: با کاندیدای خودمان در انتخابات شرکت می کنیم فعلا در حزب فقط صحبت شده کاندیدای حزبی خودمان را داشته باشیم و فعلا بنایی بر استفاده از کاندیدای نیابتی نداریم. همچنین تا کنون درباره هیچ مصداقی برای انتخاب کاندیدا صحبت نکرده‌ایم.
احزاب اصلاح‌طلب دیگری همچون حزب اعتماد ملی مشخصا بر هماهنگی با شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان تاکید کرده‌اند. محمد صادق جوادی‌حصار، عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در مورد استراتژی حزب برای ورود به انتخابات ۱۴۰۰ تصریح کرد: در این مورد هنوز تصمیم گرفته نشده است اما رفتارهای این حزب عضو جریان اصلاح‌طلب در انتخابات گذشته، حکایت از این دارد که حزب اعتماد ملی در مجموع، با دیگر احزاب اصلاح‌طلب هماهنگی بالایی دارد و به صورت عضوی از شورای هماهنگی جبهه اصلاحات، عمل کرده است.
اما آن‌طور که مشخص است کماکان برنامه مشخص و مدونی در میان احزاب و حتی درون احزاب اصلاح‌طلب وجود ندارد و احزاب مختلف فعلا در حال بررسی شرایط و انجام گفت‌وگوهای درون‌حزبی هستند. حسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران در این مورد بیان می‌کند: هنوز جلساتی برای ائتلاف میان اصلاح‌طلبان شکل نگرفته است و فعلا در درون احزاب بحث‌های انتخاباتی در حال انجام است و ممکن است در آبان‌ماه جلسات هماهنگی بین احزاب و شخصیت‌های اصلاح‌طلب برگزار شود تا بتوانیم به یک خط و مشی مشترک برسیم.
کارگزاران با برنامه می‌آید
وی از اعلام برنامه حزب کارگزاران در آبان ماه خبر داد و خاطرنشان کرد: حزب کارگزاران در مقطع فعلی برنامه خود را برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ تنظیم کرده و ویرایش نهایی این برنامه هفته آینده انشاالله آماده خواهد شد و به احتمال زیاد نیز امکان انتشار آن وجود دارد. برنامه حزب کارگزاران برنامه‌ای است که به عقل ما در حزب درباره آینده ایران رسیده است و به هیچ وجه هم درباره افراد هنوز وارد مصادیق نشده‌ایم.
مرعشی در مورد تاکید حزب کارگزاران بر دولت تکنوکرات عنوان کرد: حزب کارگزاران حتما از یک نامزد غیرحزبی و حتی غیرجبهه‌ای حمایت نمی‌کند. اما همچنان محکم می‌گوییم که دولت آینده باید یک دولت غیرسیاسی و تکنوکرات باشد.
در این میان حزب وحدت و همکاری ملی از آن دست احزاب اصلاح‌طلبی است که احتمال حمایت اصلاح‌طلبان از کاندیدای نیابتی را مطرح می‌کند، شهرام صادر، دبیرکل حزب وحدت و همکاری ملی در این خصوص با اشاره به اینکه اصلاح‌طلبان تاکنون به نامزد خاصی برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ نرسیده اند، گفت: احتمال دارد که این گروه‌ها درصورت نداشتن نامزد، گزینه نیابتی معتدل و نزدیک به اصلاح طلبان را برای انتخابات ۱۴۰۰ معرفی کنند.
تکاپوهای اصولگرایی
در آن سوی فضای انتخابات احزاب اصولگرا نیز شرایط مشابهی دارند و آن‌طور که مشخص است به جمع‌بندی نهایی نرسیده‌اند و فعلا خبری از ائتلاف نیست و باید منتظر معرفی کاندیداهای مختلف از سوی این احزاب باشیم.
سید محمد حسینی، دبیرکل کانون دانشگاهیان ایران اسلامی خاطرنشان کرد: جلساتی به صورت پراکنده در حال برگزاری است بدین معنا که تشکلها و احزاب اصولگرا هم به صورت جداگانه و هم در قالب چند جبهه، جلساتی را برگزار می‌کنند ولی هنوز انسجام لازم ایجاد نشده است.
وی افزود: هنوز تصمیم واحدی درباره ساز و کارانتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ اتخاذ نشده است؛ به بیانی دیگر مانند دوران قبل که جبهه مردمی یا شورای ائتلاف، به جمع بندی می‌پرداخت هنوز چنین محوریتی شکل نگرفته است.
اسدالله بادامچیان، دبیرکل حزب موتلفه اسلامی با بیان اینکه «مهمترین مسئله فعلی حزب موتلفه اسلامی انتخابات ۱۴۰۰ است»، خاطرنشان کرد: حزب موتلفه اسلامی نیز بر اساس واقع گرایی با تحلیل درست و سعی بر تصمیم جمعی برای اقدام یکپارچه، برنامه خاص خودش را دارد.
وی افزود: در انتخابات ریاست جمهوری بر اساس سیاستگذاری شورای مرکزی حزب اقدام مستقل و حضور جدی خواهیم داشت؛ لیکن در مورد این اقدام با همه تشکلها و گروه‌ها تعامل و ارتباط برقرار خواهیم کرد و تلاش می‌کنیم که با اقدام جمعی و جامع و مورد پذیرش همه نیروهای انقلاب عمل کنیم.
گزینه نظامی مورد وفاق اصولگرایان قرار می‌گیرد؟
حمیدرضا ترقی، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه در مورد گزینه‌های انتخابات ۱۴۰۰ عنوان کرد: گرایش به نیروی مدیریت جهادی و اقتصادی است تا سایر گرایش‌ها، ولی روی مصادیق هیچ بحثی نشده است و اگر در بین گزینه‌ها یک فرد نظامی باشد که شاخص‌های لازم را داشته باشد، تعصبی وجود نخواهد داشت که آن فرد نظامی است.
برخی از احزاب اصولگرا نیز فعلا در صدد حضور حمایتی در جریان انتخابات هستند، چنان‌که غلامرضا مصباحی مقدم، عضو جامعه روحانیت مبارز گفت: ورود جامعه روحانیت به بحث انتخابات، ورودی فعال همراه با مشارکت با مجموعه شخصیت‌ها و احزاب سیاسی جریان انقلابی است.
حجت‌الاسلام حسین ابراهیمی عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز نیز خاطرنشان کرد: به‌هیچ‌عنوان جامعه روحانیت مبارز تاکنون (۱۷ مهر) ورود مصداقی به انتخابات نداشته چون اکنون برای این کار خیلی زود است.
تشکیل کمیته انتخابات جبهه پایداری
جبهه پایداری نیز به عنوان یکی دیگر از احزاب تاثیرگذار اصولگرا از تشکیل کمیته انتخابات خود خبر داده است. مجید متقی‌فر سخنگوی جبهه پایداری خاطرنشان کرد: جبهه پایداری هنوز به صورت رسمی در رابطه با انتخابات ریاست جمهوری با کسی جلسه برگزار نکرده و صحبت‌های مطرح شده در خصوص نامزدهای مورد حمایت جبهه پایداری صرفا گمانه زنی بوده و هیچ مرجعیتی ندارند.
کمال سجادی، سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری نیز با بیان اینکه « قصد داریم در انتخابات آتی به صورت فعال‌تری حاضر شویم.» عنوان کرد: معمولا بعد از هر انتخاباتی که انجام می‌شود، شورای مرکزی و هیئت رئیسه بررسی‌هایی انجام داده و نقاط ضعف و قوت را شناسایی می‌کنند و سپس در ادامه تلاش‌هایی برای برطرف شدن نقاط ضعف در کنار انجام فعالیت‌هایی برای حفظ و تقویت نقاط قوت صورت می‌گیرد.
وی اضافه کرد: هم اعضایی که در معرض کاندیداتوری هستند و چهره‌های دیگر خارج از حزب، بررسی می‌شوند. همچنین افرادی که احتمال حضور آنها در انتخابات ریاست‌جمهوری هم وجود دارد، از روی تحرکات، ملاقات‌ها و موضع‌گیری‌هایی که دارند، به صورت احتمال بررسی می‌شوند. البته این تنها درون احزاب است و شورای مرکزی جبهه پیروان خط امام و رهبری تاکنون وارد بحث انتخابات ریاست‌جمهوری به معنای خاص و مشخص نشده است.
با تمام این اخبار و صحبت‌ها باید ببینیم که در ماه‌های پیش‌رو فضای انتخاباتی کشور و مولفه‌های تاثیرگذار بر آن به چه شکلی تغییر خواهند کرد و درنتیجه پیش‌بینی‌ها و برنامه‌ریزی‌های کدام حزب یا جریان سیاسی به شرایط آینده نزدیک‌تر خواهد بود و مسیر انتخابات ۱۴۰۰ برای ادامه حرکت کدام احزاب و جریان‌ها مناسب‌تر خواهد بود.
انتهای پیام