«حسام مهدی» ارزیاب سازمان یونسکو و نماینده ایکوموس بینالمللی، برای بررسی وضعیت ثبت جهانی اورامانات و بازدید و ارزیابی روستاهای اورامان وارد استان کردستان شد و در بدو ورود از یک روستا و چهار هوار (کوچگاه) دیدن کرد. ارزیاب سازمان یونسکو از روستای ناو و شهر اورامان و هَوار (کوچگاه) روستای کهلجی، هَوار روستای سلین، هوار روستای بلبر و هوار روستای بنان بازدید کرد. حسام مهدی، ارزیاب مصری سازمان یونسکو در جریان این بازدیدها با اهالی این روستاها گفت وگو کرده و با نحوه زندگی، پوشش محلی و شغل آنها آشنا میشود. ارزیاب سازمان یونسکو از اول مهر مشاهده منطقه اورامان را از استان کرمانشاه آغاز کرد و سپس بازدیدی هوایی از منظر فرهنگی و تاریخی اورامانات داشت. او در روزهای آینده از روستاهای ژان و عباسآباد شهرستان سروآباد، حلوان، بزلانه و دولاب در شهرستان سنندج و پالنگان در شهرستان کامیاران هم دیدن خواهد کرد. هوار (ههوار) یا کوچگاه به معنی کوچ روستاییان در فصل بهار و تابستان به مناطق مرتفعتر است، آنها همراه خود حیوانات اهلی را هم برای چرا به این مناطق میبرند و در فصل سرما به داخل روستا برمیگردند. هورامان یا اورامان نام منطقهای تاریخی با بافت پلکانی و آداب و رسوم بسیار خاص است که بخشهایی از شهرستانهای سروآباد، سنندج و کامیاران استان کردستان و شهرستانهای پاوه، جوانرود، نودشه و نوسود استان کرمانشاه را شامل میشود.
منطقه هورامان در استان کردستان دارای یک شهر (اورامان تخت) و ۷۶ روستاست که تاکنون ۱۳ روستای این منطقه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و پرونده ثبتی ۲۲ روستا نیز در حال پیگیری است. واژه هورامان یا اورامان از ۲ بخش هورا به معنی اهورا و مان به معنای خانه، جایگاه و سرزمین تشکیل شده و در واقع به معنای سرزمین اهورایی و جایگاه اهورا مزدا است. اورامانات در استان کرمانشاه به منطقه ای در شمال غربی این استان شامل شهرستان های پاوه، جوانرود، روانسر و ثلاث باباجانی اطلاق می شود که حدود ۳۰۰ هزار نفر جمعیت دارد. بخشی از هورامان نیز در شهرستان های مریوان، سروآباد و کامیاران استان و کرمانشاه واقع شده و بخش دیگری از آن نیز در استان حلبچه عراق واقع است. ایران پرونده منظر فرهنگی و تاریخی اورامان را برای ثبت در فهرست جهانی، سال گذشته به یونسکو فرستاد.
«اورامانات» در یک قدمی ثبت جهانی