ابوالفضل مکرمی‌فر در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص تهیه طرح جامع گردشگری در کشور و خراسان رضوی اظهار کرد: سند توسعه راهبردی گردشگری ابلاغ شده و در واقع این سند در سطح کشوری است. از طرفی دیگر جهاد دانشگاهی، طرح جامع گردشگری را با شرح خدماتی افزون‌تر تهیه کرده و در این راستا دو جلسه نیز برگزار شده و با مشارکت میراث فرهنگی در حال انجام است، این قرارداد در سطح استان بوده و با توجه به جلسه‌ای که داشته‌ایم، قرار بر این شد طرح موجود تفاهمی بین میراث، جهاد دانشگاهی و شهرداری باشد تا موازی‌کاری صورت نگیرد.
افتتاح خانه‌های صنایع دستی به منظور تثبیت اشتغال روستاییان
وی درباره صنایع دستی خاطرنشان کرد: چهار خانه صنایع دستی در روستای توس آماده افتتاح هستند. این خانه‌ها شامل خانه دست‌بافته‌های سنتی، خانه سفال و سرامیک، خانه فیروزه‌تراشی و ارغوان و گلیم است. همچنین خانه صنایع دستی ابریشم در «بسک» افتتاح شده و به طور کلی در این خانه‌ها آموزش، تولید و فروش به منظور اشتغال روستایی انجام می‌شود؛ لذا این خانه‌ها در حاشیه و داخل روستاها ایجاد می‌شود تا اشتغال پایدار در روستا ایجاد و از از مهاجرت روستا به شهر جلوگیری شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: به عنوان مثال در روستای «بسک» چرخه و فرایند تولید پیله ابریشم، نخ ابریشم، پارچه ابریشم و رنگرزی انجام می‌شود. همچنین برای اولین‌بار در کشور دستگاه زری‌بافی را در این روستا فراهم و مورد استفاده قرار گرفته است. در حال حاضر زری‌بافی با نخ طلا انجام می‌شود و دلیل انجام این اقدامات در روستاها این است که خود روستائیان براساس مواد خامی که در اختیار دارند سود ببرند و از ارزش افزوده ایجاد شده بهره ببرند.
«مند» گناباد، نامزد ثبت ملی در حوزه سفال
مکرمی‌فر افزود: در طی چهار سال، ۱۶۴۸ طرح در حوزه صنایع دستی با مبلغ ۳۱ میلیارد تومان و در قالب مشاغل خانگی از طریق سامانه کارا پرداخت شده است. از طرفی دیگر روستای ابریشم در بسک و ابریشم‌کشی در بایگ و فیروزه نیشابور به ثبت ملی رسیده و روستای «مند» گناباد نیز در حوزه سفال در حال حاضر نامزد روستای ملی است؛ در واقع هدف این است که این ظرفیت‌ها در سطح ملی شناخته شوند. این روستاها و شهرها دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند که موجب می‌شود به ثبت ملی برسند، به عنوان مثال قدمت سفال مند گنادباد بیش از ۱۰ قرن است، البته بسیاری از شهرها و روستاهای خراسان ظرفیت ملی شدن را دارند که ان‌شاءالله به تدریج پرونده‌های آن‌ها به وزارت ارسال خواهد شد که از جمله این روستاها، روستای «لایین» و «پیوه‌ژن» هستند.
وی با اشاره به این که ایران در دنیا در زمینه صنایع دستی، قطب به حساب می‌آید، افزود: در دولت دوازدهم، تاکنون برای ۷ هزار و ۵۳۹ نفر در حوزه صنایع دستی اشتغال ایجاد شده است، فضا و سرمایه‌ای که حوزه صنایع دستی لازم دارد محدود بوده و به سرمایه زیادی نیاز نیست. ما در این دوره، ۱۷ پروژه صنایع دستی به میزان ۱۴ میلیارد تومان را به انجام رساندیم. در سال ۹۶، ۳۸ میلیون دلار، در سال ۹۷، ۸۶ میلیون دلار، در سال ۹۸، ۱۰۴ میلیون دلار و در مجموع ۲۲۸ میلیون دلار صادرات صنایع دستی خراسان رضوی را داشته‌ایم. این آمار براساس برگه‌های سبز گمرکی محاسبه شده است. همچنین در سال‌های ۹۴، ۹۵ و ۹۶ صادرکننده نمونه کشور در زمینه صنایع دستی بوده‌ایم.
افتتاح محور آرامگاه فردوسی تا کهن‌دژ در آبان‌ماه سال جاری
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی با اشاره به انجام پروژه‌های برج و باروی توس و مجموعه آرامگاه فردوسی با اعتباری بالغ بر ۱۶ میلیارد تومان، خاطرنشان کرد: چهار پروژه دیگر نیز با همکاری شهرداری انجام شده که مهم‌ترین آن‌ها پروژه جلوخان فردوسی است و ۳۷ میلیارد تومان برای آن هزینه شده است. به علاوه عمارت «چهار برج» نیز با ۹۰۰ میلیون تومان از سوی شهرداری و با مشارکت ما انجام شد، در حال حاضر پروژه محور آرامگاه فردوسی تا کهن‌دژ با توجه به تفاهمی که با شهرداری داشته‌ایم در حال انجام است و در آبان ماه افتتاح خواهد شد.
مکرمی‌فر بیان کرد: یکی از اقدامات مهمی که اتفاق افتاد و حدود دو سال به طول انجامید این است که با همکاری معاونت میراث فرهنگی، استانداری، وزارت مسکن و اداره کل مسکن و شهرسازی، حقوق مکتسبه بافت ثامن تعیین تکلیف شده و ابلاغ مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی استان نیز صورت گرفته است، براساس شیوه‌نامه‌ای که ابلاغ شد، مبنای چگونگی مرتفع شدن حقوق مکتسبه بافت ثامن و پروانه و مجوز ساخت و سازها آمده است و این اقدام پس از ۲۳ سال انجام می‌شود. این اتفاقات از انتهای سال ۹۶ آغاز شده و تا به امروز تعطیل نشده است.
ورود ۱۱ شهر خراسان رضوی به حوزه میراث فرهنگی با مشارکت شهرداری‌ها
وی افزود: یکی از مسائلی که در گذشته کمتر به آن توجه می‌شده و بسیار مهم است، مشارکت شهرداری‌ها و شوراهای شهر در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری است. ۱۱ شهر ما به حوزه میراث فرهنگی ورود پیدا کرده و برای آن اعتبار تعیین شده است که از جمله این شهرها، تایباد، درگز، بینالود، قوچان و... هستند. ضمن این که در گذشته شهرداری‌ها با میراث فرهنگی در تضاد بوده و اقدام به تخریب صورت می‌گرفت؛ اما در حال حاضر مرمت و احیا مد نظر است که بسیار ارزشمند بوده و نشان‌دهنده این است که همه ما متوجه ارزش‌های فرهنگی و تاریخی و اهمیت آن‌ها در جذب گردشگر شده‌ایم.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی تصریح کرد: در مشهد شهرداری و بخش خصوصی ۱۴ میلیارد تومان در حوزه میراث فرهنگی مانند بازار فرش، خانه داروغه، بازار سرشور و... هزینه کرده است که البته این هزینه بدون در نظر گرفتن هزینه‌های توس و البته هزینه‌های تملک است.
مکرمی‌فر عنوان کرد: ۴۳۰ پرونده در خصوص آثار تاریخی تهیه شد که از این تعداد ۱۵۱ پرونده مربوطه ابلاغ شده؛ اما به دلیل شیوع ویروس کرونا در آن‌ها وقفه ایجاد شد. در حال حاضر ۲۶۰ پرونده نیز به این ۴۳۰ پرونده اضافه خواهد شد و مجموعاً حدود ۷۰۰ پرونده خواهیم داشت. اگر این ۷۰۰ پرونده را تمام‌شده تلقی کنیم، معادل نیمی از آثار ثبت‌شده طی ۹۰ سال در خراسان رضوی خواهد بود.
کاروان‌سراها و آسبادهای نشتیفان در مسیر ثبت جهانی
وی در خصوص چشم‌انداز ثبت جهانی توس اظهار کرد: سهمیه سالانه وزارت برای ثبت جهانی یک اثر است و تشکیل پرونده‌های آن‌ها نیز سه تا چهار سال طول می‌کشد. در این راستا وزارت‌خانه و معاونت میراث تدبیری برای ثبت زنجیره‌ای آثار اندیشیده‌اند. به طور مثال کاروان‌سراهای ایران یا قنات‌ها که ثبت آن به شکل زنجیره‌ای است. هم‌اکنون خراسان دو پرونده در مرحله ثبت جهانی دارد. یکی از این پرونده‌ها کاروان‌سراها و دیگری آسبادهای نشتیفان و شرق کشور است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: مطالعات ثبت جهانی توس آغاز شده و اقدامات اخیر میراث فرهنگی و شهرداری برای احیای آن، کمک زیادی به ثبت جهانی توس خواهد کرد. به علاوه طرحی که با شهرداری برای آن توافق شده در خصوص تملک ساخت و سازهای غیرمجاز است و خلوت شدن عرصه، گام مؤثری در ثبت جهانی خواهد بود. به نظر من مقدمات برای ثبت جهانی توس کاملاً فراهم است و بسیاری از مواردی که باید مرتفع شوند، انجام گرفته و باقی موارد نیز در حال انجام هستند و امیدواریم در آینده نزدیک توس را در فهرست ثبت جهانی ببینیم.
وی خاطرنشان کرد: به جرأت می‌توان گفت خراسان رضوی رتبه اول کشور در ثبت آثار را دارد. ما از سال ۹۶ تاکنون، ۱۴ هزار و ۴۹۹ شیء تاریخی را سامان‌دهی و شناسنامه‌دار کرده‌ایم. امسال نیز حدود ۷ هزار اثر در برنامه شناسنامه‌دار شدن هستند. همچنین ساخت ۱۱ موزه را با شعار «هر شهر یک موزه» را آغاز کرده‌ایم که ساخت سه موزه تمام شده، سه موزه رو به اتمام است و ۶ موزه دیگر بالای ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند که در صورت تأمین اعتبار، در روز جهانی موزه افتتاح خواهند شد.
تشکیل ۵۴۰ انجمن میراث فرهنگی در خراسان رضوی
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی افزود: از سال ۹۶ تاکنون ۵۴۰ انجمن میراث فرهنگی تشکیل شده که در واقع تعداد آن‌ها، ۳۸۶ درصد نسبت به گذشته افزایش یافته است. انجمن‌های میراث فرهنگی در واقع یکی از مهم‌ترین مواردی هستند که به عنوان بازوهای میراث فرهنگی تلقی شده و و از آن حفظ و حراست می‌کند. در همه روستاها، ده‌ها و شهرهایی که آثار تاریخی دارند، انجمن تشکیل داده‌ایم تا به این ترتیب از تخریب، تجاوز، حفاری غیر مجاز و... جلوگیری شود.
مکرمی‌فر اضافه کرد: در سال ۹۷، ۱۸۲ شیء تاریخی مرمت کردیم و این تعداد در سال ۹۸ به ۵۱۷ شیء رسیده که افزایش ۲۷۴ درصدی داشته است. این اشیاء که برای به نمایش درآمدن در موزه‌ها مرمت شده‌اند، شامل اشیاء نفیسی مانند سکه، کتب خطی، نگارگری‌ها، کتیبه‌های گچی و... هستند. در حوزه موزه‌ها در سال ۹۸، ۹۱ موزه داشته‌ایم و با افتتاح موزه‌های جدید، تعداد آن‌ها از ۱۰۰ موزه عبور خواهد کرد. همچنین در خصوص موضوع حرایم تاریخی که بسیار حائز اهمیت است، تاکنون ۴۰ حریم تعیین شده که به دلیل توسعه‌های شهری تخریب نشوند؛ در زمینه حرایم نیز ۴۰۰ درصد افزایش را شاهد بوده‌ایم.
وی در خصوص اقدامات جذب گردشگر به استان اظهار کرد: امسال برای جذب گردشگر خارجی و داخلی، در حال تهیه ۳۲۰ دقیقه فیلم در کلیپ‌های سه دقیقه‌ای هستیم؛ به طوری که برای هر شهر، ۱۰ دقیقه فیلم در نظر گرفته شده است. همچنین برای هر شهر، کتاب راهنمای سفر تهیه کرده‌ایم که ماکت و طراحی آن انجام شده و ان‌شاءالله تا پایان سال در اختیار مخاطبان قرار خواهد گرفت.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: در سال گذشته از یکی از پرطرفدارترین شبکه‌های خارجی یعنی شبکه ۷ ترکیه دعوت کردیم تا از حرم امام رضا(ع) و سایر جاذبه‌های گردشگری فیلم‌برداری کرده و در ترکیه به نمایش گذاشته شود که این اقدام تأثیر زیادی در جذب گردشگر داشته است. علاوه بر این‌ها با وزارت خارجه صحبت و اعلام آمادگی کردیم که هزینه‌های گروه فیلم‌برداری برای هر کشوری که از نظر دیپلماتیک با آن ارتباط داریم را تأمین می‌کنیم تا از جاذبه‌های گردشگری، فرهنگی، تاریخی و... ما در استان فیلم و کلیپ تهیه کرده و در رسانه‌های خود منعکس کنند.
کتاب نفیس خراسان رضوی منتشر می‌شود
وی همچنین در خصوص چاپ کتاب نفیس خراسان عنوان کرد: برای کتاب نفیس خراسان رضوی نیز قرارداد مربوط بسته شده و ان‌شاءالله امسال به چاپ خواهد رسید. ضمن این که کتاب‌ها و کلیپ‌هایی که تهیه می‌شوند دوزبانه(انگلیسی و فارسی) هستند و اگر اعتبار ما کفایت کند، زبان‌های دیگری مانند عربی، چینی، روسی را نیز به آن‌ها اضافه خواهیم کرد.
مکرمی‌فر همچنین در پاسخ به سوالی پیرامون رفع موانع سرمایه‌گذاری گردشگری استان تشریح کرد: برای سرعت بخشیدن به سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری، سامانه‌ای تعریف شده است؛ به طوری که سرمایه‌گذار، خود و یا از طریق دفتر پیشخوان وارد سامانه می‌شود و سند خود را بارگذاری می‌کند. در بدو اقدام فرد موافقت اصولی اولیه دریافت می‌کند. در این موافقت اصولی اولیه، استعلامات دستگاه‌های سیزده‌گانه آورده می‌شود و در صورت عدم مغایرت با دستگاه‌ها، ما موافقت اصولی اصلی را به شخص می‌دهیم. سپس ایده و نقشه‌ها بررسی شده و مجوز ایجاد تاسیسات مربوطه صادر و در پایان ساخت نیز پروانه بهره‌برداری داده می‌شود. نکته قابل توجه این است که زمانی که موافقت اصولی دریافت شود، شخص قابلیت دریافت تسهیلات نیز دارد. خوشبختانه با شکل‌گیری این سامانه در وزارت، به بخش سرمایه‌گذاری گردشگری سرعت بخشیده شده است.
هویت میراث فرهنگی پژوهشی است
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی پیرامون تعامل میراث فرهنگی و دانشگاه عنوان کرد: هویت میراث فرهنگی پژوهشی است و ما با توجه به اشتراکاتی که با دانشگاه فردوسی مشهد داریم، تفاهم‌نامه‌ای منعقد کرده‌ایم تا بتوانیم از بنیه علمی دانشگاه در جهت پیشبرد اهداف میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استفاده کنیم. همچنین با دانشگاه‌های دیگری مانند سبزوار، نیشابور، تربت حیدریه نیز قراردادهایی در راستای طرح‌های پژوهشی میراث فرهنگی صورت گرفته است.
مکرمی‌فر با بیان این که مقدمات ایجاد بازارچه صنایع دستی در دانشگاه فردوسی مشهد به انجام رسیده، بیان کرد: آمادگی داریم که با دانشگاه‌ها و آموزش عالی در تمام زمینه‌های مشترک فعالیت کنیم و در حال حاضر نیز یکی از قراردادهای مهم ما در حوزه عرصه و حریم شهر کهن نیشابور با آن‌ها بسته شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی در خصوص حمایت‌ها و معافیت‌های مالیاتی از مشاغل گردشگری آسیب‌دیده در کرونا گفت: تا جایی که اطلاع دارم، شورای شهر مشهد موافقت کرده هزینه عوارض پسماند از صاحبان هتل‌ها گرفته نشود، در حوزه مالیات، بیمه تامین اجتماعی، برق، آب و گاز در جلسه‌ای که با استاندار داشتیم قرار بر این شد که در گروه کاری ذیل معاوت زیارت، به صورت تخصصی با دستگاه‌های ذی‌ربط درباره مشکلات تصمیم‌گیری صورت گیرد تا در نهایت مرتفع شود، همه ادارات از جمله بیمه، آب، برق، گاز و اداره دارایی اعلام آمادگی کرده‌اند. اولین جلسه برگزار شده است و این جلسات استمرار خواهد داشت تا به نتیجه برسد.
تصمیم‌گیری درباره زائران پیاده دهه آخر صفر بر عهده ستاد کرونا است
مکرمی‌فر در مورد وضعیت واحدهای اقامتی تشریح کرد: ۲۴۰ هتل داریم که از این تعداد، ۵۶ هتل فعال هستند. درصد اشغال تخت این ۵۶ هتل، ۸/۶ است که اگر همه ۲۴۰ هتل را در نظر بگیریم، این رقم به ۳ درصد کاهش می‌یابد. این درصد در مهرماه که ایام غیر پیک است کمتر خواهد شد. البته طی بخشنامه‌ای که از وزارت دریافت شده، سخت‌گیری برای تعطیلی موقت تاسیسات وجود ندارد. بنابراین درک متقابلی بین وزارت، اداره کل و بخش خصوص استان ایجاد شده است. یعنی ما مشکلات آن‌ها را درک می‌کنیم و آن‌ها نیز محدودیت‌های ما با توجه به ویروس کرونا، تحریم و... را درک می‌کنند. ضمن این که هتل‌ها بسیار تلاش کردند که تعدیل نیرو نداشته باشند اما آنچه مشخص است، این تعدیل بیش از ۵۰ درصد بوده است.
وی همچنین در خصوص تمهیدات استانی برای دهه آخر صفر و زائران پیاده اظهار کرد: این موضوع در حیطه تصمیمات ستاد کرونای استان است و هنوز در این‌باره ابلاغیه یا موردی مطرح نشده است.
ثبت ملی «زیارت رضوی»
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی در خصوص ثبت ملی زیارت رضوی گفت: مطالعاتی در این خصوص انجام و منجر به ثبت این اثر ناملموس در فهرست ملی ایران شده و به تمام استان‌داران کشور ابلاغ شده است. پس از دفن امام رضا(ع) در مشهد و در طول این چند قرن، اعتقادات، آیین‌ها و مراسمی شکل گرفته که هر کدام از نظر معنوی لذت‌بخش بوده و زیارت رضوی را شکل داده است.
مکرمی‌فر افزود: این آیین‌ها، قابل بازگویی و ارائه به علاقه‌مندان به امام رضا(ع) و زیارت هستند. در خصوص پرونده زیارت رضوی، آستان قدس رضوی و معاونت زیارت استانداری همکاری بسیار شایسته‌ای با میراث فرهنگی داشته‌اند. به طوری که آستان قدس رضوی تمام اسناد و مستنداتی که در این حوزه وجود داشت در اختیار ما قرار داد و معاونت زیارت نیز پشتیبانی لازم را در این خصوص داشته است. امیدواریم این موضوع بسط و گسترش پیدا کند و توجه مخاطبان در مورد بازخوانی مراسم و آیین‌های مربوط به علی‌بن‌موس‌الرضا(ع) را در پی داشته باشد.
انتهای پیام