علیرضا خزائلی در گفتگو با ایسنا، با اشاره به دستور رئیس‌جمهور در خصوص حفظ باغستان سنتی قزوین تصریح کرد: باغستان سنتی قزوین عرصه بی‌نظیری است که توسط پیشینیان به وجود آمده است و امروز نگهداری آن بر عهده ما قرار دارد، باغستان سنتی با توجه به تاریخچه‌ای که دارد مختص قزوین نیست و بخشی از افتخار مردم ایران زمین محسوب می‌شود.
وی افزود: سال ۹۳ باغستان سنتی قزوین به درخواست شهردار و رئیس شورای شهر وقت، توسط میراث فرهنگی در لیست آثار ملی ثبت‌شده و طبق قانون حفاظت و صیانت از آثار ملی ثبت‌شده جزو وظایف سازمان میراث فرهنگی است، ما نیز تلاش می‌کنیم که بتوانیم این وظیفه را به‌درستی انجام دهیم.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قزوین اظهار کرد: باغستان نسبت به سایر آثار ملی ثبت‌شده یک ویژگی منحصربه‌فرد دارد و موجود زنده محسوب می‌شود، ما با ۱۸۰۰ هکتار باغستان که هرکدام از درختانش موجود زنده‌ای به شمار می‌روند روبه‌رو هستیم بنابراین برای حفاظت از باغستان باید این ویژگی را در نظر بگیریم.
وی بیان کرد: ثبت این اثر جزو نادرترین اتفاقاتی است که در حوزه میراث فرهنگی افتاده و ضوابط و مقررات حفاظت از این میراث نسبت به سایر آثار متفاوت است، دومین نکته حائز اهمیت این است که باغستان در اختیار قزوینی‌ها قرار دارد و خانواده‌های قزوینی مالک این مجموعه هستند، در حال حاضر همشهریان بسیاری از محل باغستان روزی می‌گیرند و ما نیز اهمیت بسیار زیادی برای باغستان قائل هستیم.
خزائلی یادآور شد: موجود زنده‌ای چون باغستان در دوره‌های مختلف فراز و نشیب فراوانی را طی کرده است و هم‌اکنون وظیفه ما این است که بر اساس تجربه هزاران ساله باغستان را حفظ کنیم و برمدار آموزه‌های پیشینیان، باغستان را نگهداری و به نسل بعدی تحویل دهیم.
وی با اشاره به مساحت باغستان قزوین، بیان کرد: نقشه‌برداری باغستان صورت گرفته و به‌زودی مساحت دقیق آن اعلام می‌شود، در سنجش مساحت باغستان باید توجه کنیم که باغستان در قسمت‌هایی که درخت ندارد خاک بی‌نظیری دارد بنابراین مساحت آن صرفاً به مساحت درختان نیست، همچنین باغستان حوزه بسیار بزرگ‌تری را در حوزه آبخیز و آبخوان در برمی‌گیرد و رشته‌کوه شمال قزوین که رودها از آن جاری می‌شوند و سیلاب باغستان را سیراب می‌کند نیز در حوزه آن قرار دارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قزوین اظهار کرد: در حال حاضر با مساحتی بیشتر از ۲۵۰۰ هکتار باغستان مواجهه هستیم، باید این مساحت که شامل آب‌وخاک درخت، ثمره، میوه و هوای پاک است را پاس بداریم.
حفظ باغستان توجیه اقتصادی دارد
وی تأکید کرد: شکی نداریم که توسعه شهر به هر طریق ممکن ازجمله احداث راه و تغییر کاربری غیرمجاز باعث از بین رفتن باغستان می‌شود و در این میان مردم و مسئولین نقش مهمی دارند، امیدواریم که مردم شهر قزوین که جمعیت چند صدهزارنفری و مجموعه مدیریت شهری که مجموعه چند صدنفری را در برمی‌گیرد از هرگونه اقدام توسعه‌ای امروزی که مخل هویت و تاریخ است خودداری کنند.
خزائلی بیان کرد: مردم باید دانش و بینش حفظ باغستان را به دست بیاورند و این میراثی که از اجداد به ارث رسیده را حفظ کنند چراکه آن‌ها نقش مهم‌تری دارند، مدیران چند صد نفر هستند که دائم سرکارشان نمی‌مانند، ضمن اینکه طول کار کردن هر مدیر را اگر ۳۰ سال در نظر بگیریم قابل‌مقایسه با سن هزارساله باغستان نیست بنابراین مدیران سهم کوچکی دارند.
وی یادآور شد: مدیران اگرچه سهم کمی دارند اما با توجه به مسئولیتشان نقش حساس‌تری دارند و باید به‌درستی از باغستان حفاظت کنند، جامعه بزرگ‌تر همشهریان قزوینی هستند که انتظار می‌رود همشهریان، باغداران و مالکین باغستان نیز برای حفظ و نگهداری از این میراث هزارساله اهمیت بیشتری قائل شوند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قزوین با تأکید بر ظرفیت اقتصادی باغستان بیان کرد: در حال حاضر باغدارانی هستند که از محل باغستان رزق و روزی پربرکتی دارند، بنابراین کسی نمی‌تواند بگوید که باغستان برای اجداد ما اقتصادی بوده و برای ما صرفه ندارد، با توجه به شرایط اقتصادی و تأکیدی که بر تولید داخلی می‌شود باغستان ظرفیت بسیار بالایی است.
وی تصریح کرد: می‌توانیم با تکیه‌بر باغستان جهش اقتصادی خوبی در شهر قزوین داشته باشیم، این ظرفیت در باغستان وجود دارد که اشتغال‌زایی صورت بگیرد و باغستان را به یک مولد اقتصادی تبدیل کنیم.
مدیریت شهری از مصوبه ملی تمکین کنند
خزائلی در ادامه با اشاره به پروژه‌های شهری، تأکید کرد: آخرین مصوبه شورای عالی معماری نقش بسیار مهم و ارزنده‌ای برای میراث فرهنگی داشت، جاده نسیم شمال درگذشته جاده دسترسی اداره گاز بوده و بهسازی و گذر ساماندهی آن باید بدون تعریض صورت بگیرد، امیدواریم جاده نسیم شمال صرفاً در اختیار باغداران قرار بگیرد و در بلندمدت کمربندی در محلی به‌دوراز باغستان کشیده شود.
وی خاطرنشان کرد: آنچه اهمیت دارد و در شورای عالی معماری و شهرسازی نیز تصویب‌شده روسازی و بهسازی این معبر با حفظ عرض و بدون تعریض است، قطعاً روی این موضوع نظارت خواهیم کرد، در این میان نیاز است که مدیریت شهری و شهرداری قزوین به‌عنوان مجری به مصوبه ملی اهمیت بدهند و از آن تمکین کنند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قزوین تصریح کرد: در شورای عالی معماری بسیاری از گذرها و کمربندی‌هایی که در عرصه باغستان بود، حذف‌شده است، فقط کمربندی شرق اتصال از پل امام رضا (ع) تا میدان شورا در دونقطه باقی‌مانده بود که قرار شد با اصلاح مسیر و قرار گرفتند در لبه باغستان اجرایی شود.
وی خاطرنشان کرد: اجرای این پروژه درهرصورت موجب آسیب دیدن باغستان می‌شود، علی‌رغم اینکه مصوبه‌ای مبنی بر اینکه با کمترین آسیب را داشته باشد و در لبه مرز اتصال بین باغستان، شهر و مسیر کمربندی حرکت کند، تصویب‌شده است اما بر همگان واضح است که بخشی از باغستان آسیب می‌بیند.
خزائلی بیان کرد: علی‌رغم اینکه مصوبات ملی اخذ شده از مدیران شهری درخواست می‌کنیم که اگر راه‌حل و ظرفیت عدم اجرای این تقاطع‌ها وجود دارد به درخت و باغستان احترام بگذارند و از اجرای این پروژه‌ها اجتناب کنند؛ علی‌رغم اینکه مصوبات ملی وجود دارد و اقدام قانونی محسوب می‌شود اما اجرای آن در اختیار خودمان است و باید توجه داشت که نگهداری درخت مثمر به اقتصاد شهر قزوین و ایجاد اشتغال کمک می‌کند.
باغ شهر و ایجاد پارک در باغستان اجرایی نمی‌شود
وی تأکید کرد: عده‌ای بحث باغ شهر و ایجاد پارک در باغستان را مطرح می‌کنند اما این مسئله صرفاً ایده‌ای مطرح‌شده در یک گزارش بوده که مورد تأیید و پذیرش قرار نگرفته است و این موضوع اجرایی نمی‌شود، ما با هر نوع باغ‌سازی و پارک سازی در محدوده باغستان به جد مخالفیم و هیچ نوع ابلاغ مصوبه و توصیه‌ای در این حوزه نداریم و معتقدیم که باغستان صرفاً باغستان است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قزوین یادآور شد: باغستان در هر محدوده و مالکیتی که قرار بگیرد تنها رویکرد، احیا آن خواهد بود و در این رابطه قوه مجریه و دستگاه‌های مسئول ازجمله میراث فرهنگی، شهرداری، استانداری، راه و شهرسازی، جهاد کشاورزی، نهادهای نظارتی، قوه قضائیه و دادستان قزوین نیز باید به نحو مناسب و شایسته‌ای برنامه‌ریزی داشته باشند.
انتهای پیام