به گزارش ایسنا، لیگ نوزدهم فوتبال با اتفاقات مختلفی به اتمام رسید و وقایع متفاوتی باز هم در داوری فوتبال ایران رخ داد؛ از انتخاب داور یک بازی خاص توسط سرپرست فدراسیون فوتبال تا خداحافظی ناراحتکننده با یکی از داوران بینالمللی و رفت و آمدهای فراوان در دپارتمان و کمیته داوران.
رضا سخندان، از داوران بینالمللی سابق فوتبال ایران که سابقه حضور در جام جهانی و المپیک را هم دارد، در گفتوگو با ایسنا درباره برآیند داوری فوتبال ایران سخن گفت.
او درباره جوانگرایی در داوری گفت: باید بببنیم کمیته داوران و دپارتمان چه تصوری از جوانگرایی دارند. جوانگرایی دو حالت دارد؛ نخست داورانی هستند که شرایط سنی مناسبی دارند و آینده و پتانسیل بالایی برای داوری دارند و میتوانند سالها در فوتبال سوت بزنند و میتوانند بینالمللی شوند و منفعت داوری ایران را تا ۲۰ سال تامین کنند. اگر بخواهم مثال بزنم، در زمان ریاست آقای نظری، من، حسن کامرانیفر، محسن ترکی و محسن قهرمانی با سن ۲۷ و ۲۸ سال سن، داور بینالمللی شدیم و ۲۰ سال به داوری فوتبال ایران منفعت رسید. امسال هم این اتفاق افتاد و اوایل لیگ از این داوران جوان مانند عرب براقی، مرتضی منصوریان و میثم حیدری خیلی استفاده شد اما با تغییرات در کمیته داوران و حساستر شدن بازیها به آنها میدان کمتری داده شد. آنها داورانی هستند که آینده خوبی دارند و میتوانند تا سالها به لیگ ما کمک کنند و در سطح بینالمللی بدرخشند.
وی ادامه داد: حالت دوم زمانی است که کسانی که مسئول داوری در فوتبال کشور میشوند، به سن و سال نگاه نمیکنند و داورانی را با ۳۵ یا ۳۶ سال سن از لیگهای پایینتر به لیگ برتر میآورند که این جوانگرایی محسوب نمیشود زیرا این داوران اصلا فرصت جوانگرایی پیدا نمیکنند و نهایت ۶ سال میتوانند در لیگ برتر قضاوت میکنند. امیدوارم یک برنامهریزی چند ساله در این خصوص رخ دهد اما متاسفانه تغییرات زیاد در مدیریت داوری باعث شده نتوان این چنین برنامهریزیهایی را انجام داد. البته نفراتی هم بودند که به لیگ برتر اضافه شدند اما نتوانستند کمک زیادی بکنند و از آنها زیاد استفاده نشد.
سخندان درباره کمتر یا بیشتر شدن اشتباههای داوری در لیگ نوزدهم نسبت به فصول قبل گفت: اشتباههای داوری از گذشته بوده و تا زمانی که انسان قضاوت کند، این اشتباهها وجود دارد و همین باعث شده تکنولوژی وارد فوتبال شود؛ فوتبالی که حالا چیزی بیشتر از یک ورزش به حساب میآید و دیدید که یک اشتباه یا یک گل چقدر میتواند ضرر یا سود زیاد اقتصادی را به همراه داشته باشد. لیگ امسال فراز و نشیب زیادی داشت و بعضی هفتهها اشتباههای زیادی داشت و بعضی هفتهها با کمترین اشتباه سپری شد. در جمعبندی لیگ امسال و اشتباههای داوری بگویم که قهرمانی، صعود تیمها به لیگ قهرمانان آسیا و سقوط دو تیم به لیگ دسته اول کاملا فوتبالی بود و اشتباه داوری تاثیری در این اتفاقات نداشت و در کل شاهد قضاوتهای بهتری مخصوصا در هفتههای آخر لیگ بودیم.
او ادامه داد: باید کلاسهای متعددی برای داوران برگزار شود تا آموزش داده شود و اشتباهها کمتر شود اما متاسفانه فدراسیون این کار را انجام نمیدهد و تنها یک کلاس در اول فصل و یک کلاس هم در نیمفصل برگزار میکند که امسال هم به خاطر کرونا این اتفاق نیفتاد. همین باعث شد اوایل اشتباهها زیاد باشد اما مجموعا داورها در نتایج به دست آمده، خیلی دخیل نبودند.
این داور باتجربه در خصوص مشکلات داوری هم گفت: اولین بحث، حق و حقوق داوران است که در این سالها به آن اضافه نشده است. از این بدتر پرداخت نشدن آن به داوران است که این اتفاق در لیگهای پایینتر بیشتر از لیگ برتر رخ میدهد. امیدوارم شرایطی به وجود بیاید که حق و حقوق داوران اضافه شود. متاسفانه در بقیه قسمتهای فدراسیون مانتد تیمهای ملی هزینه هنگفتی میشود و فقط زورشان به داوران میرسد که حق و حقوق آنها را ندهند. مقصر اصلی این موضوع رییس کمیته داوران است زیرا وظیفه مستقیم او است که این اختلاف سطحی که داوران با سایرین دارد را جبران کند.
او اضافه کرد: موضوع دیگر، امکانات داوری است. داوران کشورمان در بحثهای آموزشی مشکل دارند و امکانات تمرینی ضعیفی دارند و کار سختی برای رسیدن به شرایط آرمانی دارند. مشکل بعدی داوری، تعداد زیاد داوران در لیگ برتر است که این تعداد به بالای ۱۱۰ داور میرسد. باید این تعداد کم شود تا بازی به تعداد بیشتر به داور برسد و تجربه زیادی کسب کنند. داورانی وجود دارند که یک سال تمرین میکنند تا شاید تنها یک یا دو بازی لیگ برتری به آنها میرسد. یکی دیگر از مشکلات داوری، تغییر مکرر مسئولان داوری است. هر کسی به این سمتها میرسد، برنامهای برای بهبود وضع داوری تدوین میکند اما تا داوران میآیند به این برنامه عادت کنند و در مسیر آن قدم بردارند، ناگهان مسئول جدید با برنامه جدید میآید که این سبب برهم خوردن تمرکز داور میشود.
سخندان درباره مشکلات مدیریت داوری فوتبال ایران اظهار کرد: تغییرات مکرر در راس داوری و اختلاف نظرهای زیاد بین کمیته و دپارتمان داوری ضربهها جبرانناپذیری را به این رشته زده است. مقصر اول کسی است که این مسئولها را انتخاب میکند که معمولا هم معیار انتخاب افراد، سلیقهای است. همچنین باید به افراد انتخاب شده زمان داد تا کارشان را پیش ببرند اما این اتفاق نمیافتد و مسئولان داوری در ایران زود به زود تغییر میکنند که مقصر اصلی آن، مسئولان رده بالای فدراسیون فوتبال هستند. کار گروهی در داوری وجود ندارد و هر کسی در کار آن یکی دخالت میکند و سعی میکند حرف، حرف خودش باشد و از دیگران مشورت نمیگیرد. همچنین دخالتهایی نیز از مسئولان رده بالای فدراسیون در انتخاب داوران بعضی از بازیها وجود دارد که این کار هم اشتباه است و هم باعث میشود کار تخصصی در داوری صورت نمیگیرد؛ نمونه آخر آن هم دخالت سرپرست فدراسیون در انتخاب داور داربی بود.
سخندان در پایان گفت: فشارهایی از بالا به کمیته داوران وارد میشود که در چیدمان داوری تغییر ایجاد کنند. همچنین اعضای هیات رییسه که اکثرا روسای هیاتهای استانهای شهرشان هستند، فشار میآورند که داورهای شهرشان بیشتر دیده شوند که حتی بیشتر این داورها لیاقت سوت زدن در لیگ برتر ندارند و تنها حق داورانی که شایستگی زیادی دارند و کمتر حمایت میشوند، خورده میشود. رییس کمیته داوران باید مقتدر باشد و اجازه دخالت به افراد خارجی ندهد.
انتهای پیام