بنابر تعریف کلی، محیطبان کسی است که حفاظت و کنترل عرصه‌های طبیعی و حیات وحش را برعهده دارد؛ شغلی که محل کارش از پشت میز تا پهنه‌ی دشت و حتی پرمخاطره‌ترین صخره‌های صعب‌العبور است و از طلوع خورشید تا خلوت‌ترین ساعات شب. برغم شرایط سخت و دیده‌بانی در پاسگاه‌هایی با حداقل امکانات که در دورافتاده‌ترین مناطق واقع‌اند و تعقیب و گریز شکارچیان متخلف با کمترین امکانات امنیتی و تجهیزات و آمار بالغ بر ۱۲۰ محیطبان در کل کشور که در اثر عوامل مختلفی همچون شلیک مستقیم از سوی شکارچیان، سقوط از پرتگاه و سوانح رانندگی در حین خدمت جان خود را از دست داده‌اند، اما این شغل در گروه مشاغل سخت قرار ندارد.
منطقه حفاظت‌شده هلالی با وسعتی بالغ بر ۱۲۰ هزار هکتار، بین بجستان و گناباد در خراسان رضوی مشترک است و حدود ۸۰ هزار هکتار آن در حوزه‌ی حفاظت محیط زیست بجستان است و در شرق شهر بجستان و منطقه حفاظت شده افتخار نیز با وسعتی حدود ۷۰ هزار هکتار در غرب شهرستان بجستان واقع شده‌است. مهمترین گونه‌های جانوری این مناطق حفاظت شده عبارتند از قوچ، میش، کل و بز، آهو، پلنگ و احتمالا یوزپلنگ و پرندگانی از جمله انواع عقاب‌ها، شاهین‌ها، هوبره، کبک، تیهو و ...
ازمهمترین گونه‌های گیاهی منطقه نیز می‌توان به گونه‌های درختچه‌ای بادامشک، بادامک، بنه، انجیرکوهی و تاغ وگونه‌های مرتعی درمنه و انواع گیاهان دارویی اشاره کرد. شهرستان بجستان در منطقه گرم و خشک واقع شده است؛ منطقه‌ای با زمستان‌های سرد و خشک و تابستان‌هایی داغ و سوزان. علاوه بر همه‌ی وظایفی که در بین محیطبانان کل کشور مشترک است، بدون شک یکی از مهمترین چالش‌هایی که طبیعت و حیات وحش در مناطق گرم و خشک با آن دست و پنجه نرم می‌کند، کم‌آبی و خشکسالی است و یکی از وظایف محیطبانان در این مناطق ساخت آبشخورهای مصنوعی و آبرسانی به حیات وحش با تانکر است.
عکس: زهره رضانژاد
محیطبانان