آرش ثقفی اصل در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه مفهوم «شهر پایدار» از دهه70 قرن گذشته، به دنبال مباحث زیست محیطی و آلودگی‌ها و کمبود منابع تجدید پذیر شروع شد و سپس وارد مقوله‌ی جامعه و کشورها شد، اظهار کرد: در نهایت پیرو بیانیه‌ی اتحادیه‌ی بین‌المللی حفاظت از طبیعت، کشورها ملزم به اجرایی کردن «شهر پایدار» در شهرها، به‌ویژه در کلان شهرها شدند.

این طراح شهری، فعالیت‌های مخرب بشر در راستای تخریب جامعه و زندگی خود را از دلایل اهمیت دادن به «شهر پایدار» دانست و اظهار کرد: الگوهایی که شهرهای پیشرفته و مترقی برای رسیدن به «شهر پایدار» در نظر گرفته‌اند با اقدامات کشورهای جهان سوم متفاوت است؛ کشورهای مترقی در زمینه‌های حمل و نقل، آلودگی هوا و محیط زیست، نزدیک کردن محل سکونت به محل کار، کاهش مصرف بنزین و کاهش آلاینده‌ها در شهر و غیره فعالیت‌هایی را انجام داده‌اند؛ درحالی که کشورهای جهان سوم از این حیث عقب مانده‌اند.

به گفته‌ی این مدرس دانشگاه، «شهر پایدار» در کشورهای جهان سوم در حد برآوردن نیازهای اولیه و کلیشه باقی مانده است و در اصول به عرصه‌ی تحقق نرسیده است.

«شهر پایدار» نیازمند فرهنگ سازی

وی درباره‌ی نحوه مشارکت شهروندان در تحقق این طرح ، بیان کرد: تحقق «شهر پایدار» و پیاده سازی هزاره‌ی سوم به طور یک طرفه و ازسوی دولت و حاکمان شهرها امکان پذیر نخواهد بود و مردم نیز باید در این زمینه همکاری کنند.

ثقفی، اصل «شهر پایدار» را پیش از اینکه یک کارعملی بداند؛ نوعی فرهنگ سازی دانست که شهروندان باید برای تحقق آن در سبک زندگی، نوع مصرف و نوع بهره‌برداری در فضای شهری تجدید نظر کنند.

این طراح شهری ادامه داد: باید با تغییر رویکرد بالا به پایین و ایجاد رویکرد پایین به بالا، شهروندان را به مشارکت در این زمینه تشویق کنیم که این امر با گرفتن چند عکس و مصاحبه با مردم محقق نخواهد شد؛ بلکه ابتدا باید فرهنگ عامه را در زمینه‌های مختلفی همچون کاهش تخریب محیط زیست، کاهش آلودگی‌های مختلف و غیره بالا ببریم و آگاه سازی انجام دهیم و سپس از مردم بخواهیم وارد کار شوند و همکاری کنند.

اجرای «شهر پایدار» منجر به کاهش هزینه‌ها خواهد شد

این مدرس دانشگاه، هزینه‌های اجرایی این طرح را تنها معطوف به هزینه‌های مالی و اقتصادی ندانست و گفت: نکته اینجاست که ما باید از خودمان شروع کنیم و در راستای فرهنگ سازی عمومی هزینه کنیم بگونه‌ای که شهروندان به این آگاهی برسند که در راستای منافع عمومی باید از منافع شخصی خود بگذرند که در مجموع اجرای این طرح به نوعی باعث کاهش هزینه‌ها خواهد شد تا افزایش هزینه‌ها.

به گفته‌ی وی، مدیران شهری باید از طریق رسانه‌ها بستر سازی «شهر پایدار» را با هزینه‌های کم شروع کنند چرا که کشور ما به عنوان یک کشور جهان سومی برای شروع نمی‌تواند کار خاصی را انجام دهد.

وی به بستر سازی و افزایش آگاهی مردم در زمینه «شهر پایدار» به عنوان اولین گام برای شروع تاکید کرد و افزود: زمانی که زیرساخت‌ها آماده شد و اطمینان سنجی در ابعاد مختلف شهری برایمان محرز شد و جامعه آمادگی لازم برای اجرای طرح را بدست آورد؛ دیگر اجرای این طرح هزینه‌ی بالایی نخواهد داشت.

ثقفی، اصل تحقق «شهر پایدار» را یک پیروزی تلقی کرد و افزود: هنگامی که در «شهر پایدار» جنگل‌ها کمتر تخریب شوند، بنزین کمتر مصرف شود ، شهر بجای توسعه‌ی افقی توسعه‌ی عمودی یابد، هزینه‌ها کاهش یابند و غیره به پیروزی حقیقی دست خواهیم یافت و زمین برای آیندگان و توسعه‌های آتی ذخیره خواهد شد.

برخورد کلیشه‌ای و سطحی در اجرای «شهر پایدار»

این مدرس دانشگاه، اقدامات مدیران شهری برای اجرای «شهر پایدار» را مثمر ثمر ندانست و گفت: این اقدامات در حد اقدامات کلیشه‌ای و سطحی مانند نصب بنرها ، پلاکاردها، تبلیغات و برگزاری کنفرانس‌ها خلاصه می‌شود.

وی افزود: اقداماتی برای تبیین اصول و شاخص‌ها انجام نگرفته و تنها شاهد تلاش‌های جسته گریخته از سوی اساتید دانشگاه‌ در قالب مقالات و پژوهش‌ها بوده‌ایم که در کتابخانه‌ها جای گرفته‌اند و به عرصه‌ی اجرا نرسیده‌اند.

به گفته‌ی این طراح شهری، اجرای توسعه‌ی پایدار در کشور به ویژه در کلان شهرها نیازمند زیرسازی و بسترسازی در بین شهروندان و آگاهی و فهم قوی مدیران شهری است که بدانند چه کاری باید انجام دهند و تبعات آن را درک کنند و شهروندان را برای اجرای متقابل آماده کنند.

این مدرس دانشگاه به ساخت شهر «مصدر» در کشور امارات به عنوان نمونه‌ای از «شهر پایدار» در خاورمیانه اشاره کرد و ادامه داد: در این شهر که در مراحل پایانی ساخت است تمام الگوهای هوشمند سازی و پایدار سازی اجرا شده است و این در حالی است که در کشور ما اقداماتی که انجام شده است در حد شعار و کلیشه‌ای و تک روی در حوزه‌ پژوهشی بوده و تا به امروز کار خاصی در حوزه‌ اجرا انجام نشده است.

وی یکی از مهم ترین ضعف‌های مدیریت شهری در کشور را « اهداف کوتاه مدت و توجه به آینده‌ی نزدیک» دانست و اظهار کرد: مدیران شهری یا به لحاظ تخصص قوی نیستند و یا به موضوعات روز و فواید «شهر پایدار» توجهی ندارند و به دنبال اهداف کوتاه مدت‌اند، درحالی که «شهرپایدار» نگاه راهبردی به 20 سال و حتی 50 سال آینده دارد.

ثقفی، «حمایت مدیران شهری و دولت و حاکمیت» در جهت ترسیم خط مشی‌ها و استراتژیک‌های بلند مدت برای شهرها،  «تدوین برنامه‌ی راهبردی بلند مدت»، «آموزش مدیران» و «آگاه سازی مردم» را از جمله راهکارهایی برای تحقق «شهرپایدار» نام برد.

انتهای پیام