با توجه به آتش‌سوزی‌های اخیر در زاگرس و مستعد بودن لرستان برای حریق‌های گسترده، لزوم اجرای برنامه‌ها و اقدامات پیشگیرانه جهت مقابله با آتش‌سوزی‌های احتمالی در استان امری ضروری است.
اطفای حریق و مقابله با آن در جنگل‌ها و مراتع پلدختر اعتبار می‌طلبد
در این خصوص حسن رضاییان فرماندار پلدختر اظهار کرد: پلدختر به لحاظ مرتع و جنگل بعد از خرم‌آباد یکی از وسیعترین شهرستان‌های استان است.
وی افزود: با توجه به اینکه پلدختر خشک است و خیلی از آتش‌سوزی‌ها در این منطقه به‌خاطر خطای انسانی است قطعا اطفای حریق و مقابله با آن در جنگل‌ها و مراتع شهرستان اعتبار می‌طلبد.
فرماندار پلدختر گفت: بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان برای مدیریت و مقابله با اطفای حریق نیاز است تا بتوانیم حقوق افرادی که ما را در اطفاء حریق همراهی می‌کنند پرداخت و تجهیزات لازم را تامین کنیم.
رضاییان اضافه کرد: علیرغم اینکه شهرداری وظایف خارج از شهر را برعهده ندارد اما این دستگاه را موکلف کردیم تا ناوگان آتش‌نشانی و تجهیزات خود را در اختیار ستاد اطفای حریق شهرستان قرار دهد.
وی عنوان کرد: نیروی انسانی فنی برای اطفای حریق نیاز است و در کنار آن یکی از فاکتورهای مهم ابزار و تجهیزات است.
فرماندار پلدختر با بیان اینکه در صورت حریق برخی مناطق صعب‌العبور هستند که دسترسی به آنها سخت بوده و باید با بالگرد هلی‌برد انجام شود، بیان کرد: خوشبختانه تاکنون اتفاقی نیفتاده ولی در صورت حادثه آمادگی لازم را برای مقابله داریم.
رضاییان افزود: مناطق بحرانی شهرستان شناسایی شده است؛ در روستاهای همجوار با جنگل‌ها از ظرفیت روستاییان تحت عنوان دیده‌بان استفاده می‌کنیم و همه ساله همکاری لازم را برای اطفای حریق با ما دارند.
رومشکان جزو نقاط بحرانی لرستان محسوب می‌شود
در این خصوص نعمت‌االله دستیاری فرماندار رومشکان نیز گفت: رومشکان مانند سایر شهرستان‌های استان امکاناتی برای اطفای حریق در مناطق جنگلی و مرتعی ندارد.
وی با بیان اینکه در رومشکان دو نفر نیروی منابع طبیعی داریم و باید از امکانات بومی شهرستان استفاده کنیم، اضافه کرد: با این اوصاف ستاد مقابله با حریق را در شهرستان تشکیل دادیم و همه ادارات را موظف و مکلف کردیم خودروها را به همراه رانندگان آن با شماره همراه در اختیار دبیرخانه ستاد قرار دهند تا در هنگام وقوع آتش‌سوزی بلافاصله با درخواست منابع طبیعی و محیط زیست در محل حریق حضور یافته و کمک‌رسانی کنند.
دستیاری گفت: به دهیاران ابلاغ کردیم در هر جایی حریق رخ داد کمکهای لازم را داشته باشند و با استفاده از نیروهای مردمی این اطفاء صورت گیرد.
فرماندار رومشکان اظهار کرد: همچنین از شهرداری‌ها درخواست کردیم تا ابزار و تجهیزات خود را در اختیار ما قرار دهند.
۵۰ هزار هکتار عرصه جنگلی و مرتعی در رومشکان وجود دارد
وی با بیان اینکه رومشکان شهرستانی جنگلی بوده که جزو نقاط بحرانی آتش‌سوزی استان محسوب می‌شود، افزود: منابع طبیعی و محیط زیست استان را مکلف کردیم که حفاظت را تشدید کنند و از یک سری دیده‌بانان‌ها استفاده کردیم که مراقبتهای بیشتری داشته باشند.
دستیاری بیان کرد: در اطفای حریق از هیماران طبیعت و سمنها استفاده خواهد شد.
وی با بیان اینکه ۵۰ هزار هکتار عرصه جنگلی و مرتعی در شهرستان وجود دارد، گفت: از این مجموع ۲۰ هزار هکتار مرتع و ۳۰ هزار هکتار جنگل بوده که احتمال آتش‌سوزی در آنها وجود دارد.
فرماندار رومشکان با بیان اینکه ستاد اطفای حریق شهرستان امکاناتی ندارند اما مجبوریم به مقابله بپردازیم، بیان کرد: با کمبود نیروی فنی، تخصصی و تجهیزات در استان مواجهایم چه برسد به شهرستان رومشکان که نوپاست.
کمبود امکانات مانع مهار حریق‌های احتمالی در زاگرس
ماشالله نعمتی فرماندار شهرستان کوهدشت نیز در این خصوص گفته بود: آنچه مانع مهار حریق‌های احتمالی در زاگرس می‌شود کمبود امکانات است.
وی بیان کرد: در جلسات متعدد کمبود امکانات اطفای حریق را بارها به گوش مسئولین مختلف به‌ویژه اداره کل جنگل‌ها و آبخیزداری رساندیم اما تاکنون این مشکل مرتفع نشده است.
۳۰ هکتار از مناطق تحت مدیریت محیط زیست دچار حریق شدند
در این خصوص مهرداد فتحی بیرانوند، مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان اظهار کرد: با تمهیدات و برنامهریزیهای انجام شده روند آتش‌سوزی در سال‌های گذشته کاهشی است؛ سال گذشته در سطح استان ۳۰ هکتار در مناطق تحت مدیریت محیط زیست استان دچار حریق شدند که ۹۰ درصد آن پوشش مرتعی و گیاهان یک ساله بوده است.
وی ادامه داد: در سال گذشته آتش‌سوزی جنگلی در یک هکتار رخ داده است.
فتحی بیرانوند احداث ۴۰۰۰ کیلومتر آتش‌بر، شناسایی مناطق بحرانی و مستعد حریق، ایجاد کمپهای موقت در مناطق تحت مدیریت، آموزش جوامع محلی و استفاده از یک سری امکانات و خرید تجهیزاتی همچون فلکسی‌پک، آتش‌کوب و ... را در کاهش آتش‌سوزی‌ها موثر دانست و با بیان اینکه آموزش جوامع محلی در کاهش حریق نقش اساسی داشته است، بیان کرد: در جلسهای با مدیرکل مدیریت بحران مقرر شد علاوه بر اقدامات همیشگی از ظرفیت بسیج برای کمک در موارد ضروری استفاده شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان با بیان اینکه ۹۵ درصد آتش‌سوزی عامل انسانی است، بیان کرد: در مناطق حفاظت شده سفیدکوه خرم‌آباد و اشترانکوه آتش‌بر احداث شده و منطقه سفید کوه ازنا باقیمانده که در حال نصب آن هستند.
وی افزود: در صورت وقوع حریق آمادگی لازم را داریم و کشیکهای شبانه‌روزی و تیمهای واکنش سریع را نیز تشکیل دادیم.
فتحی بیرانوند با بیان اینکه امسال در مناطق تحت مدیریت محیط زیست استان یک هکتار آتش‌سوزی گزارش شده که پوشش مرتعی بوده نه جنگلی، یادآور شد: با همکاری سمنها و جوامع محلی و ... شاهد حریق کمتری باشیم.
شناسایی ۷۰۰۰ هزار هکتار در قالب ۱۵۰ نقطه بحرانی در لرستان
در این خصوص شیرزاد نجفی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان با بیان اینکه داشتن سرعت عمل نیروها در اطفاء حریق جنگل‌ها و مراتع بسیار مهم است، اظهار کرد: بارشهای سال گذشته و اوایل امسال موجب افزایش پوشش گیاهی در سطح جنگل‌ها، مراتع، اراضی جنگلی، پارکها و تفرجگاهها شده است، بیان کرد: لرستان به دلیل خشک بودن هوا مستعد حریق است و از هماستانیها، دهیاریها و بخشداران خواسته شده ملاحظات پیشگیری را مدنظر داشته باشند.
وی آتش‌زدن "پسچر" مزارع توسط کشاورزان در کنار جنگل و مرتع را از عوامل آتش‌سوزی عنوان کرد و با بیان اینکه با تدابیر اندیشیده شده ۱۵۰ نقطه بحرانی و مستعد حریق که ۷۰۰۰ هزار هکتار است در استان شناسایی شده و در این مناطق حساس آتش‌بر احداث و دیده‌بان مستقر کردیم، تصریح کرد: کشیک شبانه در استان و همه شهرستان‌ها مستقر شدند و هماهنگی و مجوز لازم را از سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور به منظور استفاده از بالگرد در مواقع ضروری بحران اخذ شده است.
نجفی افزود: همچنین با هماهنگی استاندار لرستان و مدیر فرودگاه خرم‌آباد مجوز ۱۰۰ ساعت پرواز هواپیمای ۴ نفره در استان اخذ شده تا وضعیت اراضی جنگلی و نقاط حساس را به منظور پیشگری از حریق رصد کند.
پلدختر، رومشکان، کوهدشت، چگنی و خرم‌آباد جزو شهرستان‌های بحرانی هستند
وی با بیان اینکه پلدختر، رومشکان، کوهدشت، چگنی و خرم‌آباد جزو شهرستان‌های بحرانی به لحاظ حریق هستند و ۸۰ درصد آتش‌سوزی‌ها هر ساله در آنها رخ میدهد، گفت: شش شهرستان دیگر نیمه بحرانی هستند
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان اضافه کرد: عامل ۱۰۰ درصد حریق‌هایی که در استان رخ میدهد انسانی است؛ در این راستا سازمان جنگل‌ها با بسیج تفاهمنامهای را امضا کرده که نگهبانان و دیده‌بانان تحویل پایگاه مقاومت داده شود تا از این ظرفیت برای اطفای حریق استفاده شود.
نجفی با بیان اینکه تلفن ۱۵۰۴ مربوط به یگان حفاظت منابع طبیعی استان است که مردم در صورت رویت حریق با آن تماس بگیرند، بیان کرد: در چند هفته اخیر در الیگودرز و کوهدشت آتش‌سوزی داشتیم که بلافاصله ورود پیدا کرده و آن را مهار کردیم.
برای حفاظت از منابع جنگلی و اراضی ملی به ۱۱۰ نیروی دیگر نیاز داریم
وی با بیان اینکه برای حفاظت از جنگل‌ها و اراضی ملی با کمبود نیرو مواجه هستیم و در حال حاضر کل نیروهای یگان حفاظت استان ۹۰ نفر هستند، بیان کرد: این درحالیست که برای حفاظت از منابع جنگلی و اراضی ملی به ۱۱۰ نیروی دیگر نیاز داریم.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان با بیان اینکه با کمبود نیرو تجهیزات در استان مواجهایم و چنانچه تامین اعتباری صورت گیرد این مشکل رفع خواهد شد، عنوان کرد: علیرغم تمام تمهیدات اندیشیده شده هم‌اکنون بیش از ۲ میلیون هکتار از اراضی ملی استان به علت کمبود نیروی انسانی با مشکل حفاظت مواجه است.
وی گفت: سازمان جنگل‌ها برای حفاظت از اراضی جنگلی زاگرس به ازای هر ۶۰۰۰ هکتار یک نفر نیرو را لحاظ کرده و این تحت عنوان نورم زاگرس بوده و مختص به استان‌های زاگرس‌نشین است ولی استاندارد جهانی به ازای هر ۱۰۰۰ هکتار یک نفر لحاظ شده است.
نجفی با اشاره به اینکه سازمان جنگل‌ها و مراتع با استفاده از سنجنده‌های ماهواره (سیستم سنجش از دور) و تلفیق مؤلفه‌های پوشش گیاهی و درجه حرارت، نقشه‌های پیش آگاهی حریق را تهیه و محل حریق را به اطلاع استان‌ها می‌رساند، خاطرنشان کرد: پوشش غنی علوفه‌ها می‌تواند حریق را در سطح جنگل‌ها و مراتع به یک چالش تبدیل کند؛ لذا نظارت‌ها و گشت‌ها بایستی دوچندان شود.
وی جلوگیری از کَت زدن درختان بنه، پیشگیری از حریق، تخریب سنواتی، کاداستر اراضی ملی، جلوگیری از زغال گیری و... را بسیار مهم تلقی و اضافه کرد: شهرستان‌های دلفان و الیگودرز بایستی جلوگیری از کَت زدن درختان بنه را در اولویت کاری خود قرار دهند و بر روی این مسئله بسیار حساس باشند.
هر چند در این سال‌ها مشکل کمبود نیروی انسانی چه در بعد نظارت و رصد و چه در بعد مقابله و اطفای سریع حریق همیشه بوده ولی رفع نگرانی و دغدغه خاطر افکار عمومی و دوستداران طبیعت امری ضروری بوده و باید تمهیدات عاجلی برای آن اندیشید.
حریق عمدی در جنگل‌ها ده سال حبس را برای خاطیان به دنبال دارد
در این خصوص قاضی سعید رازانی، دادستان خرم‌آباد اظهار کرد: در بحث‌منابع طبیعی، رئیس کل دادگستری لرستان حمایت ویژه‌ای از مامورین و پرسنل زحمتکش در حفاظت از منابع ملی، مراتع و جنگل‌ها را دارد.
وی گفت: ما نیز تمام قد از ماموران منابع طبیعی استان برای انجام وظایف قانونی آنان حمایت می‌کنیم.
دادستان مرکز لرستان بیان کرد: شعبات ویژه‌ای در دادسرا و دادگاه‌های تجدیدنظر استان برای رسیدگی به پرونده‌ها راه‌اندازی شده است.
رازانی در خصوص حریق در جنگل‌ها و اراضی ملی گفت: حریق عمدی در جنگل‌ها ده سال حبس و حریق غیرعمدی یک‌سال حبس را برای خاطیان به دنبال دارد؛ اراده دستگاه قضایی بر این است که در راستای حفاظت از اراضی ملی از منابع طبیعی استان حمایت لازم را داشته باشد.
وی عنوان کرد: اراده دستگاه قضا بر این است که به‌شدت از اراضی ملی و منابع طبیعی استان حفاظت کند.
وقوع سه مورد آتش‌سوزی در لرستان
در این خصوص مهدی پازوکی، سرپرست مدیریت بحران استانداری لرستان اظهار کرد: براساس نقشه ریسک خطرپذیری پهنه آتش‌سوزی کشو که به ما ابلاغ شده و اخطاریههایی که سازمان مدیریت بحران کشور داده است از ۱۱ خردادماه دستور آماده باش به همه دستگاه‌های عضو ستاد مدیریت بحران و دستگاه‌های متولی نظیر منابع طبیعی و محیط زیست و به همه ادارات اعلام کردیم که در صورت نیاز همه امکانات را در اختیار دو دستگاه متولی قرار دهند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه با افزایش شدید دما و وزش باد مواجه خواهیم شد پیش‌بینی می‌شود در لرستان که جزو پهنه زاگرس است آتش‌سوزی را داشته باشیم.
سرپرست مدیریت بحران استانداری لرستان ۹۰ درصد آتش‌سوزی در جنگل‌ها و عرصه ملی استان عامل انسانی دانست که از روی ناآگاهی رخ میدهد، اضافه کرد: تاکید کردیم که در این راستا آموزشهای لازم به مردم داده شود که چنانچه در مکانهای تفریحی و تفرجگاهی چنانچه آتشی روشن می‌کنند حتما مراقب کرده و آن را خاموش کنند تا از سرایت آن به عرصهها جلوگیری شود.
محدودیتی برای استفاده بالگرد در اطفای حریق استان نداریم
پازوکی بیان کرد: در چند ماه اخیر سه مورد آتش‌سوزی در استان رخ داده که تنها یک مورد آن نیازمند هلیکوپتر بوده و سه سورتی پرواز انجام شده و برای استفاده از هلیکوپتر مشکل نداریم و فقط باید قبل از آن هماهنگی و مجوز لازم اخذ شود.
وی تصریح کرد: محدودیتی برای استفاده از هلیکوپترهای داخل استان و هلیکوپترهای بزرگتر از استان‌های همجوار و مرکز کشور برای اطفای حریق در مناطق صعب‌العبور نداریم.
سرپرست مدیریت بحران استانداری لرستان برای تامین تجهیزات نیز سالانه اعتبارت لازم را به دستگاه‌های متولی امر تخصیص داده می‌شود، گفت: امسال نیز در ستاد مدیریت بحران مصوب کردیم که سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان از محل اعتبارات ماده ۱۰ و ۱۲ ستاد مدیریت بحران مبالغی به عنوان تنخواه در اختیار دستگاه‌های متولی قرار دهند و چنانچه نیازمند خرید تجهیزات و هزینه دارند از این محل تامین شود.
ضرورت وجود بالگرد برای اطفای حریق مناطق جنگلی صعب‌العبور در زاگرس
در این خصوص سید حمیدرضا کاظمی، نماینده مردم پلدختر و معمولان اظهار کرد: در بحث حریق در زاگرس با رئیس سازمان محیط زیست کشور و مسئولین امر جلساتی داشتیم و پیگیریم گزارشی از وضعیت استان‌هایی که هم اکنون دچار حریق شدند به‌دست بیاوریم و هم در مورد استان‌های زاگرس‌نشینی که سالیانه دچار حریق می‌شوند و امکانات، تجهیزات و نیروی انسانی کافی برای مهار ندارند.
وی با بیان اینکه غفلت افراد در مناطق تفرجگاهی و جنگلی یکی از عوامل آتش‌سوزی عنوان شده است، ادامه داد: این افراد در این مناطق آتش روشن می‌کنند و آن را مهار نمی‌کنند و این امر سبب شدت آتش‌سوزی در عرصه‌های جنگلی و مرتعی می‌شود.
کاظمی اضافه کرد: با توجه به اینکه در زاگرس بارندگی زیاد است و در فصل گرما علوفه خشک بسیاری در این منطقه وجود دارد به محض بروز باد و آتش بجا مانده از سهل‌انگاری گردشگر و افراد جنگل و مرتع دچار حریق می‌شوند.
رئیس مجمع نمایندگان لرستان بیان کرد: دستگاه‌های زیربط تذکرات لازم را از طریق رسانه به مردم آموزش دهند تا این میزان به حداقل برسد.
کاظمی در خصوص تامین تجهیزات برای اطفای حریق در جنگل‌های زاگرس افزود: وجود بالگرد برای این مهم با توجه به اینکه مناطق جنگلی در زاگرس صعب‌العبور است ضروری است.
وی با بیان اینکه همچنین تجهیزات لازم و نیروهای آموزش دیده برای اطفای حریق در زاگرس ضروری است، ادامه داد: متاسفانه شرایط اقتصادی کشور به گونه‌ای است که این گرفتاری‌ها ایجاد و هزینه‌ها افزایش یافته و با این تفاسیر توان لازم برای مهار حریق وجود ندارد.
قطعا نمایندگان زاگرس‌نشین مجلس یازدهم در کنار سایر نمایندگان باید برای جلوگیری از حریق در زاگرس پروژه‌ای را تحت عنوان زاگرس مصوب کرده و اعتباراتی را برای اطفای حریق در این منطقه استراتژیک لحاظ کرده تا زاگرس در فلاکت مانند مردمانش تنها نماند.
پرداخت اعتبارات لازم به منابع طبیعی و محیط زیست لرستان
گودرز امیری، معاون عمرانی استانداری لرستان نیز در این خصوص با بیان اینکه لرستان به دلیل واقع شدن در پهنه زاگرس و دارا بودن بیش از دو میلیون هکتار عرصه جنگلی و مرتعی ریسک بالایی درموضوع آتش‌سوزی دارد، اظهار کرد: به لحاظ صعب‌العبور بودن مناطق و بالا بودن زمان دسترسی به مناطق بحرانی نیازمند استقرار بالگرد و ایجاد پایگاه‌های هوایی است.
وی ادامه داد: با توجه به محدودیت‌های اعتباری و امکانات و تجهیزات در لرستان به منظور پیشگیری از وقوع حریق مقرر شده سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان نسبت به تامین اعتبارات مورد نیاز پیشگیری از حریق ۱۲ هزار میلیون ریال به اداره کل منابع طبیعی و ۲۰۰۰ میلیون ریال به اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان در نظر بگیرد.
استفاده از هواپیمای پایپر برای اطفای حریق در استان
معاون استاندار لرستان اضافه کرد: بنا به ضرورت استفاده از هواپیمای پایپر برای گشت‌زنی در مناطق حساس هزینه پرواز این هواپیمای سبک به میزان ۱۰۰ ساعت تأمین شود.
امیری بیان کرد: با توجه به لزوم استفاده ازتوان جوامع محلی و ظرفیت دهیاران سازماندهی و استفاده از داوطلبان آتش‌نشانی در روستاها و ایجاد انگیزه برای آنها پیگیری لازم توسط اداره کل امور روستایی استانداری لرستان به عمل آید.
وی گفت: باید برای استفاده از ظرفیت بسیج مناطق و تشکل‌های مردم‌نهاد و زیست محیطی و سازماندهی آنها برای کمک و مقابله با حریق در شهرستان‌ها اقدامات لازم معمول شود و ادارات کل منابع طبیعی و محیط زیست برای آتش‌نشان‌های داوطلب بیمه بینام مسئولیت تهیه کنند.
معاون عمرانی استانداری لرستان خاطر نشان کرد: همچنین به تمام دستگاه‌های اجرایی استان ابلاغ شده تا در زمان وقوع حریق در جنگل‌ها، مراتع، منابع طبیعی و عرصه‌های حفاظت شده حداکثر همکاری لازم را با منابع‌طبیعی و محیط زیست داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه جهت الزام همکاری آتش‌نشانی شهرداری‌های سراسر استان با ادارات کل محیط زیست و منابع طبیعی، به فرمانداران ابلاغ شده است تا مجوز خروج ماشین‌آلات آتش‌نشانی را برای کمک رسانی صادر کنند، عنوان کرد: به منظورترویج و گسترش آموزش مردم به ویژه اهالی حاشیه جنگل‌ها و مراتع نیز مقرر شد تا از طریق رسانه، صدا و سیما و رسانه‌های مجازی و پیامک و موارد مشابه روستاییان برای مقابله با آتش‌سوزی اطلاع‌رسانی کامل به عمل آید.
احداث آتش‌بر در مناطق بحرانی توسط منابع طبیعی و محیط زیست لرستان
معاون استاندار با بیان اینکه همچنین به شرکت مخابرات استان ابلاغ شده تا از طریق ارسال پیامک به مردم استان تلفن‌های رایگان محیط زیست به شماره ۱۵۴۰ و منابع طبیعی به شماره ۱۵۰۴ را جهت پیشگیری در حوادث اطلاع‌رسانی کرده و فرمانداری‌های استان جلسات مدیریت بحران ویژه آتش‌سوزی در شهرستان‌ها و بخش‌های تابعه را برگزار کنند، افزود: همچنین به دستگاه‌های متولی از جمله ادارات کل محیط زیست و منابع طبیعی استان ابلاغ شده تا اجرای عملیات آتش‌بر با سرعت بیشتری انجام و مناطقی که برای این امر ضروری است از طریق فرمانداری‌ها معرفی شود؛ همچنین مقرر شد در مناطق بحرانی تابلوهای هشدار دهنده نصب شود.
امیری خاطرنشان کرد: پیگیری لازم از طریق دستگاه قضا به منظور مجازات و برخورد قضایی متناسب با متخلفین و عاملین آتش‌سوزی انجام و به ادارات کل راه آهن و راهداری استان نیز ابلاغ شده تا تمهیدات لازم برای اصلاح و پاکسازی محدوده ریل، اصلاح تجهیزات قطار و پاکسازی علوفه‌های کنار جاده‌ها اقدامات لازم به عمل آید.
به گزارش ایسنا، به هرصورت حجم زیاد آتش‌سوزی در جنگل‌های زاگرس در سال جدید و نیز سال‌های گذشته جدا از ابعاد خسارت، این پرسش را به اذهان و افکار عمومی متبادر میسازد که اساساً دلیل این حجم از آتش‌سوزی‌ها چیست و نمی‌توان با اصلاح رویه‌های قبلی و کاربست رویه‌های صحیح‌تر از بروز خسارات جلوگیری کرد و به هر حال انتظار می‌رود زاگرس دیگر داغی سخت‌تر از خشک‌شدن بلوط‌هایش را به نظاره ننشیند.
انتهای پیام