به گزارش ایسنا، ضعف عمیق و دیرین در برنامهریزی نیروی انسانی آموزش و پرورش و کم توجهی به نظام تأمین و تربیت معلم، کیفیت و عدالت آموزشی را در مدارس دولتی و مناطق محروم به شدت تنزل داده و پیش بینی می‌شود با استمرار این شرایط، وضعیت تأمین و تربیت معلم روز به روز حادتر و کم کیفیتتر شود.
شرایط دانشگاه فرهنگیان دانشگاه متولی تربیت معلم، در زمینه فضای آموزشی و رفاهی، نسبت دانشجو به استاد و به طور خاص بودجه و اعتبارات دولتی، نشان دهنده وضعیت نامناسب و ناعادلانه بودجه و اعتبارات این دانشگاه بر مبنای قوانین و در مقایسه با سایر دانشگاه‌های کشور است. رشد منفی سرانه اعتبارات دولتی، سرانه سه برابر کمتر و سه برابر شدن در آمد اختصاصی، ویژگیهای برجسته بودجه ۱۳۹۹ دانشگاه فرهنگیان هستند.
رشد ۲۵ درصدی دانشجو در برابر رشد کمتر از ۵ درصدی اعتبارات هزینه‌ای عمومی(دولتی)
حجت‌اله بنیادی، استاد دانشگاه فرهنگیان و کارشناس آموزش و پرورش به تبیین وضعیت بودجه دانشگاه فرهنگیان پرداخت و اظهار کرد: بودجه هزینه‌ای دانشگاه فرهنگیان از اعتبارات دولتی در سال ۱۳۹۸ معادل۴۴۹ میلیارد و ۳۶۷ میلیون تومان است که در سال ۱۳۹۹ به ۴۷۱ میلیارد و ۷۵۰ میلیون تومان افزایش یافته و نشان دهنده رشد ۴.۹۸ درصدی است.
وی افزود: اعتبارات هزینه‌ای در بخش درآمد اختصاصی در سال ۱۳۹۸ معادل ۱۶۰ میلیارد تومان است که در سال ۱۳۹۹ با رشد بیشتر از ۲۰۸ درصدی به ۴۹۳ میلیارد تومان افزایش یافته است. کل اعتبارات هزینه‌ای(عمومی و اختصاصی) نیز، در سال ۱۳۹۸ معادل ۶۰۹ میلیارد و ۳۶۷ میلیون تومان است که در سال ۱۳۹۹ با رشد ۵۸.۳۲ درصدی به ۹۶۴ میلیارد و ۷۵۰ میلیون تومان افزایش یافته است.
این استاد دانشگاه فرهنگیان و کارشناس آموزش و پرورش با بیان اینکه میزان رشد تعداد دانشجویان (کارشناسی پیوسته) دانشگاه فرهنگیان ۲۵ درصد است گفت: انتظار آن است که با فرض ثابت بودن بهای تمام شده، بودجه دانشگاه (از اعتبارات دولتی) حداقل ۲۵ درصد رشد کند، اما در کمال تعجب، رشد بودجه دانشگاه فرهنگیان از اعتبارات دولتی، فقط ۴.۹۸ درصد است. رشد ۵۸.۳۲ درصدی کل بودجه دانشگاه برآیند رشد ۲۰۸ درصدی در آمد اختصاصی، رشد منفی بهای تمام شده دولتی خدمات آموزشی به میزان (۱۴.۸۹-) درصد و رشد منفی (۵۲.۷۸-) درصدی اعتبارات دولتی خدمات رفاهی فرهنگی برای هر دانشجو از اعتبارات دولتی است.
کاهش ۱۵ درصدی سهم هر دانشجومعلم از اعتبارات دولتی در بخش آموزش
وی با اشاره به بهای تمام شده برای آموزش دوره کارشناسی که به ازای هر دانشجو معلم دانشگاه فرهنگیان در سال ۱۳۹۸ معادل هفت میلیون و ۶۳ هزار تومان است که شش میلیون و ۲۶۳ هزار تومان آن از اعتبارات دولتی است گفت: بهای مذکور در سال ۱۳۹۹ به هفت میلیون و ۲۷۳ هزار تومان افزایش یافته که فقط پنج میلیون و ۳۳۰ هزار تومان آن از اعتبارت دولتی است اما در دانشگاه خوارزمی بهای تمام شده برای آموزش یک دانشجو، در سال۱۳۹۸ معادل ۱۳میلیون و ۱۷۴ هزار تومان که کل آن از اعتبار دولتی است، این بها در سال ۱۳۹۹ به ۱۵ میلیون و ۶۳۰ هزار تومان افزایش یافته که کل آن نیز از اعتبارات دولتی است.
کاهش ۵۳ درصدی سهم هر دانشجوی دانشگاه فرهنگیان از اعتبارات دولتی در بخش رفاهی
این استاد دانشگاه فرهنگیان و کارشناس آموزش و پرورش ادامه داد: این ارقام به این معنی است که بهای تمام شده برای آموزش یک دانشجوی دانشگاه فرهنگیان ۹۸/۲ درصد رشد مثبت داشته؛ اما سهم بهای تمام شده از اعتبارت دولتی نه تنها رشد مثبت نداشته، بلکه (۱۴.۸۹-) درصد رشد منفی داشته است. این رشد منفی به این معنا است که دولت برای آموزش هر دانشجوی دانشگاه فرهنگیان در سال ۱۳۹۹ حدود ۱۵ درصد کمتر از سال گذشته اعتبار در نظر گرفته است. یعنی به جای شش میلیون و ۲۶۳ هزار تومان سال گذشته، فقط پنج میلیون و ۳۳۰ هزار تومان برای تربیت هر معلم پرداخت می‌کند. همچنین سهم یک دانشجوی دانشگاه فرهنگیان از اعتبارات دولتی(بخش آموزش) حدود یک سوم یک دانشجوی دانشگاه خوارزمی است.
بنیادی با بیان اینکه وضعیت اعتبارات رفاهی دانشگاه فرهنگیان، به مراتب وضعیت ناعادلانه‌تری از اعتبارات آموزشی دارد اظهار کرد: بهای تمام شده در بخش رفاهی و فرهنگی یک دانشجو معلم در سال ۱۳۹۸ معادل دو میلیون و ۱۷۱ هزار تومان بوده که در سال ۱۳۹۹ با رشد ۱۶۴ درصدی به پنج میلیون و ۷۳۴ هزار تومان افزایش می‌یابد.
وی افزود: اما در کمال تعجب اعتبارات دولتی در بخش رفاهی به ازای هر دانشجومعلم از یک میلیون و ۳۴۱ هزار تومان در سال ۱۳۹۸ به ۶۳۳ هزار تومان کاهش می‌یابد، یعنی به رشد (۵۲.۷۸-) که معادل با ۵۳ درصد کاهش است می‌رسد اما در دانشگاه خوارزمی وضعیت کاملاً معکوس است، یعنی بهای تمام شده خدمات رفاهی یک دانشجو در سال ۱۳۹۸معادل دومیلیون و ۳۸۲ هزار تومان بوده که ۵۴۰ هزار تومان آن از اعتبار دولتی است و در سال ۱۳۹۹ به دومیلیون و ۱۰۹ هزار تومان کاهش می‌یابد، ولی اعتبار بخش دولتی آن از ۵۴۰ هزار تومان به یک میلیون و ۷۱۲ هزار تومان افزایش می‌یابد که به معنای رشد بیشتر از ۲۱۷ درصد سهم دولتی اعتبارات رفاهی در این دانشگاه است.
این استاد دانشگاه فرهنگیان و کارشناس آموزش و پرورش ادامه داد: نکته جالب توجه دیگر این است که ۶۳۳ هزار تومان پرداختی دولت برای خدمات رفاهی فرهنگی هر دانشجومعلم در سال ۱۳۹۹، کمترین میزان از سال ۱۳۹۵ تا کنون است.
افزایش ۲۰۸ درصدی درآمد اختصاصی دانشگاه فرهنگیان
وی با بیان اینکه در آمد اختصاصی دانشگاه فرهنگیان از ۱۶۰ میلیارد تومان در سال ۱۳۹۸ به ۴۹۳ میلیارد تومان در سال ۱۳۹۹ افزایش یافته است که به معنای افزایش بی سابقه ۲۰۸ درصدی و سه برابر شدن در آمد اختصاصی این دانشگاه است اظهار کرد: نکته تأمل برانگیز در این رشد سه برابری درآمد اختصاصی آن است که عموم دانشگاه‌های کشور از طریق پذیرش دانشجوی آزاد، شبانه، نوبت دوم یا ارائه خدمات فنی و مهندسی، آزمایشگاهی، پژوهشی و یا اجاره برخی فضاهای موجود کسب درآمد اختصاصی می‌کنند.
بنیادی افزود: ولی دانشگاه فرهنگیان متمایز و متفاوت با همه دانشگاه‌ها در ردیف برنامه «تربیت معلم» و « خدمات رفاهی - فرهنگی» چنین درآمدی را پیش بینی کرده است که به نظر می‌رسد بی ارتباط با کسر ۴۵ درصد و ۲۵ درصد از حقوق دانشجو معلمان نیست. موضوع کسر هزینه‌های شبانه‌روزی به طور ثابت و یکسان و بدون توجه به استفاده دانشجویان از این خدمات (۲۵ درصد برای دانشجویان ترددی ۴۵ درصد برای دانشجویان خوابگاهی)، موضوعی است که از همان ابتدای تأسیس دانشگاه مورد بحث و نقد بوده است.
این استاد دانشگاه فرهنگیان و کارشناس آموزش و پرورش ادامه داد: بنابراین به نظر می‌رسد آنچه که تحت عنوان درآمد اختصاصی دانشگاه لحاظ شده، در واقع مبالغی است که تحت عنوان هزینه‌های شبانه‌روزی از دانشجویان کسر شده است و رشد بی سابقه درآمد اختصاصی دانشگاه فرهنگیان در سال ۹۹ نیز بر مبنای افزایش حقوق دانشجو معلمان به ۱.۵ میلیون تومان پیش بینی شده است.
مقایسه بهای تمام شده و پرداختی دولت از بهای تمام شده در دانشگاه فرهنگیان و خوارزمی
وی به مقایسه بهای تمام شده و پرداختی دولتی از بهای تمام شده را در بودجه دانشگاه فرهنگیان و خوارزمی را در دوره کارشناسی و در دو گروه مشترک علوم پایه و علوم انسانی پرداخت و گفت: این نکته لازم به یادآوری است که دانشگاه خوارزمی همان دانشگاه تربیت معلم سابق است که بعد از تأسیس دانشگاه فرهنگیان تغییر نام و تغییر مأموریت داده است.
بنیادی ادامه داد: در بودجه سال ۱۳۹۹ رشد تعداد دانشجویان دانشگاه فرهنگیان ۲۵ درصد و رشد بودجه دولتی آن فقط ۴.۹۸ درصد است، اما دانشگاه خوارزمی با ۶.۵ درصد رشد دانشجو، از ۷.۷۵ درصد رشد بودجه برخوردار است. توجه به این نکته نیز ضروری است که دانشگاه خوارزمی از نظر سهم از اعتبارات دولتی، رشد بودجه دولتی و رشد دانشجو همانند بیشتر دانشگاه‌های کشور از رشد متعادلی برخوردار است و دانشگاه فرهنگیان است که ساختار و رشد بودجه آن غیر منطقی و ناعادلانه است.
این استاد دانشگاه فرهنگیان و کارشناس آموزش و پرورش با بیان اینکه بودجه هزینه‌ای عمومی دانشگاه خوارزمی در سال ۱۳۹۸ معادل۱۷۵ میلیارد و ۶۲۷ میلیون تومان است که در سال ۱۳۹۹با رشد ۷.۷۵ درصد به ۱۸۹ میلیارد و ۲۳۶ میلیون تومان افزایش یافته است عنوان کرد: در آمد اختصاصی این دانشگاه در سال ۱۳۹۸ معادل۴۰ میلیارد تومان و در سال ۱۳۹۹ نیز همان ۴۰ میلیارد تومان است. ردیف عمده تأمین در آمد اختصاصی در دانشگاه خوارزمی و بیشتر دانشگاه‌های کشور از محل پذیرش دانشجوی آزاد یا ارائه خدمات فنی و پژوهشی و یا اجاره برخی فضاهای مازاد حاصل می‌شود.
وی ادامه داد: اما دانشگاه فرهنگیان متفاوت با اکثر دانشگاه‌های کشور درآمد اختصاصی آن در ردیف خدمات رفاهی و برنامه تربیت معلم آن قرار دارد. کل بودجه دانشگاه خوارزمی در سال ۱۳۹۸ معادل ۲۱۵ میلیارد و ۶۲۷ میلیون تومان است که با رشد ۶.۳۱ درصد در سال ۱۳۹۹ به ۲۲۹ میلیارد و ۲۳۵ میلیون افزایش یافته است. تفاوت فاحش میان بودجه این دانشگاه در رشد کل بودجه آنها، رشد دانشجو، رشد در آمد اختصاصی و رشد بودجه دولتی آنها است. این تفاوت در نمودار و جدول ذیل آورده شده است.
به گفته وی پرداختی دولت برای هزینه‌های آموزشی هر دانشجو در سال ۱۳۹۹ در دانشگاه فرهنگیان حدود پنج میلیون و ۳۰۰ هزار تومان و در دانشگاه خوارزمی ۱۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان است.
بنیادی همچنین به مقایسه کل بهای تمام شده و پرداختی دولت برای هر سه بخش آموزشی، رفاهی و فرهنگی اشاره کرد و گفت: بهای تمام شده برای یک دانشجوی دانشگاه فرهنگیان در سال ۱۳۹۹ حدود ۱۳ میلیون تومان و در دانشگاه خوارزمی حدود ۱۸ میلیون تومان است اما پرداختی دولتی از این مبالغ در دانشگاه فرهنگیان حدود شش میلیون تومان و در دانشگاه خوارزمی حدود ۱۷ میلیون تومان است. سهم کمتر از سه برابر برای تربیت یک معلم از اعتبارات دولتی نسبت به دانشگاه خوارزمی و رشد منفی آن در سال ۱۳۹۹ به هیچ عنوان با چارچوب و منطق بودجه ریز عملیاتی همخوانی ندارد و نیازمند توضیح طراحان لایحه بودجه و مدیران دانشگاه فرهنگیان است.
رابطه کسر از حقوق دانشجومعلمان با درآمد اختصاصی سه برابری!
وی با بیان اینکه در اساسنامه دانشگاه فرهنگیان و قانون متعهدین خدمت در وزارت آموزش و پرورش مجوزی بر مبنی بر کسر ۴۵ درصد و ۲۵ درصد از حقوق دانشجو معلمان تحت عنوان هزینه‌های شبانه روزی به صورت ثابت و یکسان از همه دانشجویان وجود ندارد اظهار کرد: ماده (۶) قانون متعین خدمت بیان داشته «دانشجویان متعهد به خدمت موضوع این قانون از آغاز تحصیل خود به استخدام آزمایشی وزارت آموزش و پرورش درآمده و از حقوق وفوق‌العاده شغل مربوط به مدارک تحصیلی لازم جهت ورود به دوره تحصیلی مورد نظر برخوردار خواهند شد. ».
این استاد دانشگاه فرهنگیان و کارشناس آموزش و پرورش ادامه داد: همچنین آنچه که در تبصره ماده(۶) قانون مذکور تأکید شده، این است که «پرداخت حقوق کارآموزی و حقوق به دانش‌آموزان و دانشجویان مذکور مانع از استفاده آنان از امکانات رفاهی عمومی از قبیل خوابگاه و وام صندوق رفاه و غیره که دانشسراها و مراکز تربیت معلم و آموزشکده‌های فنی و دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و حوزه‌های علمیه معمولاً دراختیار آنان قرار می‌دهند نخواهد بود، اما هزینه‌های شبانه‌روزی و هزینه خوابگاه از وجوه پرداختی کسر خواهد شد.»
بنیادی با بیان اینکه این ماده تصریح می‌کند دانشجویان متعهد خدمت همانند همه دانشجویان از امکانات رفاهی عمومی همانند سایر دانشگاه‌ها برخوردارند و پرداخت حقوق به آنها مانع از بهره مندی آنها از این امکانات نخواهد بود عنوان کرد: بدیهی است که کسر از وجوه پرداختی نیز شامل دانشجویانی است که از امکانات شبانه روزی استفاده کنند که به تناسب میزان استفاده آنها، عموماً از طریق سامانه تغذیه و سامانه خوابگاه باید نسبت به پرداخت هزینه‌های آن مطابق تعرفه‌های سایر دانشگاه‌ها اقدام کنند.
وی ادامه داد: نکته قابل تأمل دیگر در این زمینه عملکرد متفاوت دانشگاه فرهنگیان با دانشگاه شهید رجایی است. دانشجویان دانشگاه شهید رجایی نیز تابع قانون متعهدین خدمت هستند، اما کسر یا الزام به پرداخت چنین مبالغی(کسر ۴۵ درصد و ۲۵ درصد) برای آنها وجود ندارد لذا بر مبنای قوانین موجود و اختیارات هیئت امنای دانشگاه، پیش بینی درآمد اختصاصی ۴۹۳ میلیارد تومانی از طریق کسر یکسان و ناعادلانه از حقوق دانشجو معلمان، مغایر با قانون متعهدین خدمت و اساسنامه دانشگاه فرهنگیان است.
این استاد دانشگاه فرهنگیان و کارشناس آموزش و پرورش با اشاره به برخی ابهام‌هایی که در این زمینه وجود دارد اشاره و اظهار کرد: چرا همانند سایر دانشگاه‌های کشور و به استناد قانون متعهدین خدمت، اعتبار متناسب دولتی برای دانشجویان دانشگاه فرهنگیان در نظر گرفته نمی‌شود؟ کسر ۴۵ و ۲۵ درصد بر مبنای کدام قانون انجام میپذیرد و مبنای محاسبه این اعداد کدام است؟ چرا نباید دانشگاه فرهنگیان همانند سایر دانشگاه‌های کشور نرخ خدمات خوابگاه و غذای خود را اعلام و دانشجو بنابر اختیار خود نسبت به انتخاب و پرداخت هزینه آن اقدام کند؟ افزایش سه برابری درآمد اختصاصی دانشگاه فرهنگیان با کدام فعالیت ارزش آفرین حاصل خواهد شد؟
ابهام در آمار دانشجومعلمان و مهارت آموزان
بنیادی با اشاره به برخی آمارها که توسط دانشگاه و فرهنگیان در مورد آمار دانشجویان و ظرفیت پذیرش ذکر شده است، گفت: طبق دو خبر مندرج در رسانه‌ها، یک مرتبه ظرفیت پذیرش این دانشگاه در دوسال گذشته به نسبت ۱۳۹۶ و سال‌های با افزایش بیش از آن ۱۳ برابری ذکر شده و یک بار ظرفیت پذیرش دانشجو در این دانشگاه سه برابر ذکر شده است.
وی ادامه داد: آمار دانشجویان دانشگاه فرهنگیان بر مبنای بودجه دانشگاه از سال ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۸ در نمودار ذیل درج شده است. مطابق این نمودار آمار دانشجویان این دانشگاه در سال ۹۶، ۵۱.۷۰۰ نفر است که در سال ۱۳۹۸ با افزایش ۴.۳۰۰ دانشجو به ۵۶۰۰۰ رسیده است. سئوال اینجاست که افزایش ۱۳ یا سه برابری ظرفیت پذیرش دانشگاه که در خبرها ذکر شده است چرا در بودجه نیامده و بر مبنای آن بودجه اختصاص نیافته است؟ مقایسه آمار مذکور با آمار دانشجویان که در بودجه این دانشگاه ذکر شده نشان دهنده یک ابهام و عدم شفافیت است که نیازمند توضیح مسئولان مرتبط است.
این استاد دانشگاه فرهنگیان و کارشناس آموزش و پرورش با بیان اینکه نکته دیگر نیز مربوط به آمار مهارت آموزان و معلم دانشجویان کارشناسی ناپیوسته این دانشگاه است عنوان کرد: تعداد این دانشجویان نیز در نمودار ذیل آورده شده است. این آمار نیز نشانگر افزایش سه یا ۱۳ برابری ظرفیت پذیرش این دانشگاه نیست و از سویی عدم انطباق این آمار با تعداد مهارت آموزان ماده ۲۸ و معلم دانشجویان دوره کاردانی به کارشناسی مسئله و ابهام دیگر است. این آمار با تعداد کل معلمان که مأموریت توانمندسازی و بهسازی آنها جزو مأموریت‌های دانشگاه فرهنگیان است، نیز همخوانی ندارد.
بنیادی افزود: سرانه تخصیص یافته به مهارت آموزان ماده ۲۸ اساسنامه و معلم دانشجویان دوره کاردانی به کارشناسی نیز در نمودار ذیل آورده شده است. سرانه تخصیص برای دوره یکساله مهارت آموزی برای تربیت یک معلم در سال ۱۳۹۵ معادل یک میلیون و ۲۶۶ هزار تومان است که در سال ۱۳۹۹ به یک میلیون و ۵۷۲ هزار تومان افزایش یافته است. سئوالی که در این خصوص وجود دارد این است که بر چه مبنایی و با چه الگوی محاسباتی بهای تمام شده برای یک دانش آموز دوره متوسطه بیش از پنج میلیون تومان است؛ اما بهای تمام شده برای یکسال مهارت آموزی یک معلم کمتر از یک سوم آن بدست آمده است ؟ رشد سالانه کمتر از ۱۰ درصد بهای تمام شده نیز از دیگر نکات تخصیص اعتبار در این بخش است.
وی با بیان اینکه با پذیرش تنگناها و محدودیت منابع بودجه ای، پیشنهاد می‌شود نمایندگان مجلس شورای اسلامی بدون نیاز به تغییر در منابع درآمدی و فقط با نگاهی عادلانه نسبت به بررسی بهای تمام شده برای آموزش یک دانشجو در دانشگاه‌های مختلف اقدام کنند گفت: همچنین لازم است با یک میانگین و دامنه تغییر منطقی، نسبت به تعدیل بهای تمام شده در همه دانشگاه‌های کشور و به طور خاص در دانشگاه فرهنگیان اقدام کنند.
این استاد دانشگاه فرهنگیان و کارشناس آموزش و پرورش افزود: از طرفی جذب و استخدام معلمان از دو روش دوره چهارساله از دیپلم و با پرداخت حقوق و مزایا و بهره‌مندی از امکانات رفاهی( قانون متعهدین خدمت) و دوره یکساله مهارت‌آموزی بدون پرداخت حقوق و حتی در برخی مواقع با الزام به پرداخت بخشی از هزینه دوره از طرف مهارت آموزان رویه‌ای ناعادلانه به نظر می‌رسد، لذا بازنگری اساسی در نظام جذب و استخدام معلم و تدوین یک چارچوب شفاف برای آن به عنوان یک ضرورت و اولویت مهم قانونگذاری پیشنهاد می‌شود.
وی با بیان اینکه همچنین اگر استدلال متولیان بودجه کشور و دانشگاه فرهنگیان بر این است که پذیرش دانشجو از طریق قانون متعهدین خدمت و پرداخت حقوق به آنها در زمان تحصیل ناصحیح است، بهتر است بجای اقدام خلاف قانون، پیگیر اصلاح آن باشند تاکید کرد: دانشگاه فرهنگیان از نظر نسبت دانشجو به عضو هیئت علمی، از نظر فضای آموزشی نیازمند توجه اساسی است و به نظر می‌رسد بهترین و سریع‌ترین راهکار تأمین هیئت علمی متخصص برای آن تسهیل تبدیل وضعیت معلمان موفق و شایسته با مدرک دکتری است و سریع‌ترین راهکار تأمین بخشی از فضای آن نیز واگذاری فضاهایی حداقل به میزان فضای سه دانشگاه تربیت معلم تهران، سبزوار و آذربایجان که در گذشته دانشگاه تربیت معلم بودند از طرف وزارت علوم است.
انتهای پیام