دکتر سید کاظم علوی‌پناه در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه سنجش از دور و GIS علم، تکنیک و هنر جمع‌آوری اطلاعات(داده) از راه دور است، در ادامه اظهار کرد: این راه دور می‌تواند فاصله چشم تا کاغذ جلو رویمان باشد و یا یک دوربین عکاسی که از شی یا پدیده ای عکس گرفته شود عکس های هوایی و مهم تر تصاویر ماهواره‌ای باشد که لز فاصله های حدود ۲۰۰ کیلومتری تا بیش از ۳۶ هزار کیلومتری مدار زمین گرفته می شود، باشد.
تحول در اطلاعات دریافتی بشر از کره زمین با داده‌های سنجش از دور ماهواره‌ای
وی افزود: اما آنچه امروز بیشتر به نام سنجش از دور مطرح و مد نظر ماست، سنجش‌های ماهواره‌ای است. تاکنون چند هزار ماهواره مختلفی که در مدار زمین و یا کرات دیگر قرار داده شده آنچنان حجم عظیمی از داده را به زمین ارسال می‌کنند که اگر برای هر ثانیه آن محاسبه کنیم متوجه خواهیم شد که در دنیا چه خبر است!
این استاد دانشگاه تهران و متخصص سنجش از دور گفت: حدود نیم قرن سابقه سنجش از دور ماهواره‌ای آنچنان تحولی در میزان اطلاعات دریافتی بشر از کره زمین و تغییرات این کره ایجاد کرده است که باید گفت اگر برنامه‌ریزان و مسئولان کشور به اهمیت آنها پی نبرده باشند، دیر است. البته داده‌های مورد نظر ما داده‌های ماهواره‌های منابع طبیعی است که کاربردهای مطالعاتی برای زمین دارد نه ماهواره‌های مخابراتی و ... .
وی با بیان اینکه با این وصف همه بخش‌های برنامه‌ریزی و مدیریتی و سازمان‌ها و مراکز اجرایی و پژوهشی کشور به چنین داده‌هایی از ماهواره‌ها نیازمندند، گفت: پیش از این برای تهیه بسیاری از نقشه‌های مورد نظر و نقشه‌های موضوعی از طریق تهیه عکس‌های هوایی آن‌هم با هزینه‌های هنگفت اقدام می‌شد و تکرار چنین عکس‌هایی برای زمان‌ها و فصول مختلف سال مقدور نبود، اما سال‌هاست که عکس‌های هوایی عمدتاً جای خود را به تصاویر ماهواره‌ای داده‌اند و در نتیجه نه تنها تصویر برای سال‌ها و ماه‌ها و روزها بلکه ساعت‌های مختلف از زمین خواهیم داشت.
این استاد دانشگاه تهران و متخصص سنجش از دور با بیان اینکه این تصاویر در طیف‌های متنوع با قدرت‌های تفکیک مکانی، رادیومتری و زمانی مختلف داده‌ها تهیه می‌شوند، افزود: به طوری که اکنون متخصصان این رشته قادرند با پایش تغییرات شبانه‌روزی شهرها و منابع طبیعی و بحران‌های زیست محیطی و مخاطرات از اوضاع مطلع شوند.
وی افزود: سنجنده‌های ماهواره‌ای یا هوایی انرژی‌های بازتابی یا ساطع شده در طیف‌های الکترو مغناطیس را دریافت و ثبت و به اعداد رقومی تبدیل می‌کنند که این اعداد منبع و سرچشمه همه اطلاعات مورد نیاز کاربران این بخش است. این داده‌های ماهواره‌ای با کمک فناوری‌های دیگری به‌ویژه GIS و GPS آنچنان بشر را توانا کرده است که از هر متر مربع از خانه و کاشانه خود داده یا نقشه یا مسیر حرکت داشته و امروزه نه فقط متخصصان بلکه مردم عادی هم از دستاوردهای آن بهره‌مند می‌شوند.
دکتر علوی‌پناه تصریح کرد: اکنون این اعداد رقومی از ۸ بیت (۰ تا ۲۵۵) تا ۱۶ بیت دریافت می‌شوند و از این داده‌ها و اعداد اطلاعاتی حاصل می‌شود که کمتر فرد یا تخصصی است که بتواند مدعی شود نیاز به چنین اطلاعاتی ندارد! اما هر بخشی متناسب با نیازش یار این داده‌ها می‌شود و همچنین متخصصان بر حسب نیاز یا به‌قول معروف از ظن خود یار این اعداد و در نتیجه اطلاعات می‌شوند.
ضرورت انجام مطالعات جزایر حرارتی شهرها و آلودگی در پی گرمایش جهانی و تغییر اقلیم
وی خاطرنشان کرد: برای مثال مشکل بزرگ کره زمین یعنی گرمایش جهانی و تغییر اقلیم طلب می‌کند که مطالعات جزایر حرارتی شهرها همچنین آلودگی آنها، پایش محصولات کشاورزی و خسارت وارده و عملکرد و فرسایش خاک و بیابان‌زایی و تخریب جنگل و محیط زیست رصد شود. البته برخی کاربردهای داده‌های ماهواره‌ای را تنها متخصصین همان رشته می‌دانند، اما کاربردهایی از ماهواره‌های مخابراتی و گاهاً تلفیق اطلاعات آنها با اطلاعات ماهواره‌های منابع زمینی برای مردم عادی هم روشن است.
این استاد دانشگاه تهران و متخصص سنجش از دور گفت: اما نکته قابل توجه اینکه ممکن است همه بدانند این اطلاعات چه کاربردهایی دارند، اما کمتر کسی است که بداند دنیا بابت این فناوری‌ها و علوم و موضوعات مرتبط با این فناوری‌ها چه زحمت‌ها و هزینه‌هایی کرده است! پس اگر نهایت استفاده را از آنها برای تحقق آبادانی و عدالت در کشورمان نکنیم، گناهمان بخشودنی نیست.
دکتر علوی‌پناه گفت: ما امروز با بهره‌گیری از فناوری‌های متعدد قادریم با هر فردی در هر نقطه‌ای از دنیا هم صحبت کنیم و هم از مکان و آدرس او آگاه شویم. دیگر دوری و فاصله مفهوم گذشته را ندارد هرچند که دوری مفهوم دیگری پیدا کرده است. حال پرسش اینجا است که چقدر قلب‌ها بهم نزدیک شده و آیا احساس و عواطفی که خاص بشر است، دچار خدشه نشده است؟
وی ادامه داد: در هر حال وقتی امروز تنها با استفاده از شبکه‌های تعیین مختصات جغرافیایی و GIS و GPS قادریم با سهولت و سرعت به سرمنزل مقصود برسیم و می‌توانیم بر هر متر مربع از زمین کشاورزی‌مان مدیریت دقیق بکنیم، باید به علم و فناوری بهای بیشتری بدهیم. باید تعامل علمی و فناورانه خود را با عالمان و متخصصین و دانشگاه‌های جهان تقویت کنیم. بر اثر تلاش‌های فراوان متخصصان و دانشمندان است که علم به این مرحله رسیده است. ظاهراً بیش از ۲۰ جایزه نوبل به دانشمندان فعال در عرصه علم و فناوری بسترساز تحولی به‌نام موبایل یا تلفن همراه تقدیم شده است تا امروز این وسیله در خدمت ما قرار گرفته است. ما به راحتی آن را در دست می‌گیریم و راهنمای ما برای بسیاری مسایل و حتی حرکت از یک نقطه به نقطه دیگر است.
در یک تماس تلفنی ساده چند ثانیه‌ای چندین ماهواره درگیر می‌شوند
استاد دانشگاه تهران و متخصص سنجش از دور یادآور شد: به عبارت دیگر در یک تماس تلفنی ساده با این گوشی‌ها یا دستیابی به یک موقعیت مکانی در مدت بسیار کوتاه چند لحظه‌ای چندین ماهواره در تعامل هستند تا این تماس یا رسیدن به یک موقعیت مکانی حاصل شود. از طرفی تصاویر ماهواره‌ای دارای مختصات جغرافیایی دقیق و ماهواره‌های دارای GPS هم‌زمان این قبیل امور را هدایت می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: بدیهی است دنیا به ویژه برخی کشورها مانند آمریکا، شوروی سابق(روسیه)، هند، چین و ژاپن از کشورهایی هستند که ماهواره‌های متعددی دارند و به‌ویژه برخی کشورهای جهان سوم همانند هند در این زمینه پیشرفت‌های شگفت‌آوری کرده‌اند و این فناوری را از حالت دو یا چند قطبی خارج کرده‌اند.
این متخصص سنجش از دور با بیان اینکه ایران هم در همان اوایل شروع فعالیت ماهواره لندست، برای تصویربرداری، آنتن‌های گیرنده اطلاعات ماهواره‌ای داشت، افزود: ایران در پیش از انقلاب با داشتن آنتن امکان دریافت اطلاعات در محدوده وسیعی از آسیا و اروپا را داشت. در واقع ایران جزو چند کشوری بود که دسترسی مستقیم به این اطلاعات را داشت، چون ماهواره‌های لندست دارای ایستگاهی در مردآباد کرج بودند. گرچه خوشبختانه اکنون نیز از چند ماهواره دیگر هم اطلاعات دریافت می‌شود، اما نه داده‌هایی با قدرت تفکیک مکانی و طیفی بالا.
کمتر رشته و یا تخصصی است که از داده‌های ماهواره‌ای بی‌نیاز باشد
دکتر علوی‌پناه درباره پتانسیل‌ها و ضعف‌های ایران در این حوزه گفت: در کشور ایران جوانان علاقه‌مند به تحصیل، باهوش، مستعد و با پتانسیل زیاد در زمینه مسایل علمی به ویژه سنجش از دور زیادند. اگرچه ما در سال‌های اخیر از امکانات ماهواره‌ای و سرمایه‌گذاری در این بخش از حمایت آنچنانی مسئولان برخوردار نبودیم، اما پیشرفت‌های قابل توجهی توسط پژوهشگران ایرانی بویژه دانشجویان مقاطع ارشد، دکترا و فوق دکترا و اساتید دانشگاه صورت گرفته، به طوری که میزان چاپ مقالات علمی بین‌المللی آنها قابل توجه بوده است. اما افسوس که از نتایج کاربردی آنها خودمان برای کشورمان کمتر استفاده می‌کنیم یا در مواردی اصلا استفاده نمی‌کنیم.
وی با بیان اینکه این پیشرفتها همچنان در حال رشد فزاینده‌ای است، تصریح کرد: از طرفی وسعت و شرایط کشور، تنوع کاربری پوشش زمین و اقلیم، مشکلات شهرها و غیره نیاز این کشور را به داده‌های ماهواره‌ای هر روز افزایش می‌دهد، ولی ما در برخی موارد هنوز اندر خم یک کوچه‌ایم.
داده‌های ماهواره‌ای نیاز اولیه برای هر برنامه‌ریزی در راستای توسعه پایدار
استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه داده‌های ماهواره نیاز اولیه و اساسی برای هر برنامه‌ریزی جهت توسعه پایدار است، ادامه داد: با وجود اینکه شرایط ارزی و مالی برای محققان این بخش در شرایط کاملاً نامطلوبی است، اما اشتیاق جوانان تحصیلکرده کشور موجبات برگزاری کنفرانس‌های بزرگ بین‌المللی در داخل کشور و همکاری‌های بین‌المللی با دانشگاه‌های دیگر کشورها را فراهم می‌کند.
دکتر علوی‌پناه افزود: البته این پیشرفت مدیون علاقه و تلاش خود دانشجویان، محققان و اساتید است، چون تشکیلاتی وجود ندارد که این رشته را به طور خاص و جدی تحت پوشش مالی و ساختاری و یا حتی برنامه‌ریزی جهت بکارگیری فارغ‌التحصیلان این رشته قرار بدهد، البته همچنان مراکز سنجش از دور و فضایی در تلاش برای برطرف کردن برخی مشکلات هستند؛ اما نسبت به پتانسیل علمی جوانان کشور و استعداد دانشجویان، این مراکز نمی‌توانند پاسخگوی مطالبات به‌حق دانش آموختگان این رشته باشند.
داده‌های ماهواره‌ای زیربنایی‌ترین بخش برای توسعه مدیریت کشاورزی دقیق
وی تصریح کرد: همانطور که داده‌های ماهواره‌ای زیربنایی‌ترین بخش برای توسعه مدیریت کشاورزی دقیق، تهیه نقشه‌های به هنگام پایش و نظارت هشدار مخاطرات پیش از وقوع، هواشناسی، زمین‌شناسی و مطالعات جدی است، این علم به گونه‌ای پیشرفت کرده که حتی کشورهای دیگر در حال رصد کردن بسیاری از مسایل و ظرفیت‌های ما هستند.
این استاد دانشگاه تهران و متخصص سنجش از دور گفت: این در حالی است که ما خود، آن میزان اطلاعات را از کشور خود نداریم، برای مثال سایر کشوهار برای آن‌که بتوانند برای تولید محصولات کشاورزی خود در سال آینده برنامه‌ریزی کنند، به طور پیوسته در حال بررسی سطح زیر کشت و میزان محصولات ما هستند تا بر اساس نیاز ما محصولاتی تولید کنند که در ایران بازاری برای فروش داشته باشند.
نقش کلیدی دانشگاهیان در ارتقای جایگاه سنجش از دور و GIS
دکتر علوی‌پناه درباره نقش دانشگاه‌ها و به خصوص دانشگاه تهران در این حوزه گفت: دانشگاه‌ها، دانشجویان و اساتید نقش اساسی و کلیدی در ارتقای جایگاه سنجش از دور و GIS دارند با وجود همه علایق و سخت‌کوشی‌ها و تلاش آنها بر بسیاری از سختی‌ها فائق آمده‌اند و جایگاه GIS را به رشد قابل توجه در کشور رسانده‌اند هر چند به هیچ عنوان هنوز جایگاه مطلوب و خوبی برای این پتانسیل نیست.
وی با بیان اینکه در دانشگاه‌های کشور دانشگاه تهران رشته سنجش از دور و GIS را در دانشکده جغرافیا و پردیس فنی دانشگاه تهران راه‌اندازی کرده است، ادامه داد: ما مفتخریم در گروه سنجش از دور و GIS دانشکده جغرافیا برای نخستین بار در میان دانشگاه‌های کشور این رشته را تأسیس کردیم و اکنون ۲ سال است که فارغ‌التحصیلان کارآزموده‌ای را به کشور ارائه کرده‌ایم.
این استاد دانشگاه تهران و متخصص سنجش از دور با بیان اینکه در رشته لیسانس هم نخستین گروهی بودیم که این رشته را دایر کرده‌ایم، خاطرنشان کرد: خوشبختانه در همه مقاطع از جمله ارشد این رشته را داریم، به طوری‌که اکنون بیش از ۳۰ دانشجوی دکترا در این رشته داریم و از طرفی بیش از ۱۰ فوق دکترا طی چند سال گذشته در این رشته تحت نظارت من به تحقیقات کاربردی و خوبی پرداختند.
وی با بیان اینکه کمتر رشته‌ای وجود دارد که بتواند مدعی شود بی‌نیاز از منابع اطلاعاتی سنجش از دور و GIS است، در ادامه تصریح کرد: با وجود رکود و عدم استقبال از بسیاری از رشته‌ها در دانشگاه‌ها اما همچنان میزان داوطلبان و علاقه‌مندان تحصیل در این رشته در مقاطع ارشد و دکترا بسیار زیاد است طوری که نسبت داوطلبان به قبولی ما در ابتدای پذیرش دانشجو از طریق آزمون سراسری چیزی حدود ۱۰۰ به یک بود که شاید نظیر این رقابت در هیچ رشته‌ای یا دانشگاهی در جهان نباشد.
دکتر علوی‌پناه با بیان اینکه اما هم‌اکنون این نسبت رو به کاهش است، ادامه داد: علت آن تأسیس دوره‌های دکترا در دیگر دانشگاه‌ها نظیر شهید بهشتی، تربیت مدرس و ... است، اما همچنان رقابت زیاد است.
وی گفت: ما در این گروه دارای مقالات بین‌المللی متعدد و کتاب‌های تألیفی بسیاری هستیم که اکنون کتب درسی برخی دانشگاه‌های کشور است. از طرفی ارتباطات بین‌المللی با دیگر دانشگاه‌ها دنیا نظیر دانشگاه‌های هامبورگ و برلین و گوتینگن آلمان و دانشگاه لوند سوئد داریم.
تلفیق اطلاعات جغرافیایی و فعالیت‌های شبکه‌ای و اینترنتی مبتنی بر GPS با داده‌های ماهواره‌ای
وی با بیان اینکه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی و همه فعالیت‌های شبکه‌ای و اینترنتی مبتنی بر GPS با داده‌های ماهواره‌ای تلفیق می‌شوند، خاطرنشان کرد: بسیاری از خدماتی که اکنون در حال استفاده از آن هستیم، از این منابع اطلاعاتی استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، وقتی درخواست یک وسیله نقلیه اینترنتی را می‌دهیم، همه این اطلاعات در کنار هم قرار می‌گیرند تا وسیله نقلیه به ما برسد و ما در کمترین زمان از کوتاه‌ترین راه با حداقل ترافیک به مقصد خود برسیم.
وی درباره انتقادات و پیشنهادات موجود در این‌باره گفت: امروزه داده‌های ماهواره‌ای با قدرت تفکیک مکانی زیر یک متر و یا کمتر و قدرت تفکیک طیفی بالا مانند داده‌های ابرطیفی در دسترس ما نیست تا از آنها برای رصد کردن هر گونه تغییرات در سطوح شهری، کشاورزی دقیق استفاده کنیم، چون اصولاً این داده‌ها گران‌قیمت هستند و دانشجویان و اساتید دانشگاه قادر به تهیه و تأمین آن نیستند.
این استاد دانشگاه افزود: مشکلات دیگر این است که با وجود تحقیقات کاربردی خوبی که در دانشگاه‌ها در حال انجام شد، و نتایج خوبی هم حاصل شده است، اما این داده‌ها کاربران فراوانی ندارند و جاهایی که متولی تأمین و یا حمایت این بخش هستند یا اعتبار کافی برای آن ندارند و یا هنوز سنجش از دور در عمل برای بخش‌های مختلف کاربردی نشده است، از همین‌رو بسیاری اوقات برای تعریف و اجرای یک پروژه سنجش از دور برخی مراکز و سازمان‌ها وقت زیادی از پژوهشگران و اساتید را می‌گیرند، بدون آن‌که به نتایج قطعی برای تصویب پروژه برسند، می‌توان گفت گویا کسی برای وقت پژوهشگران و اساتید ارزشی قائل نیست.
دکتر علوی‌پناه ادامه داد: نیاز دیگر کشور برای محصولات و تصاویر با قدرت‌های تفکیک بالا و که بر روی آنها تصحیحات و پردازش‌های لازم صورت گرفته است ایجاب می‌کند که کشور در این راستا گام‌های بلندی بردارد. یعنی از دانش‌آموختگان برای تهیه و تولید چنین محصولاتی استفاده شود و مسئولان باید مطمین باشند که این سرمایه‌گذاری به نتایج مثبتی می‌انجامد. اگر هم شرایط کشور برای پرداختن به چنین امور زیربنایی مناسب نیست از بودجه جاهایی‌که عملکردشان چندان مثبت نبوده بکاهند و به اولویت‌ها اضافه کنند.
تأکید بر ضرورت توجه ویژه به این فناوری در کشور
دکتر علوی‌پناه خاطرنشان کرد: البته متقابلاً باید گفت مراکز کاربر داده‌ها و سازمان‌های اجرایی هم از ارتباط تنگاتنگی با دانشگاه‌ها برخوردار نیستند، پس جا دارد کشور به این فناوری توجه ویژه‌ای کند و اسباب تقویت این ارتباط را فراهم کند.
وی درباره پیشنهادات هم گفت: با وجود فارغ‌التحصیلان خوب در مقطع ارشد و دکترا که داشته‌ایم و خواهیم داشت، اما نگران آن هستیم در آینده برای جذب این افراد همچنان مشکلاتی باشد. رشته‌ای که در بسیاری زمینه‌ها کاربرد زیادی دارد، اما متأسفانه هنوز فارغ‌التحصیلانی هستند که یا سرگردانند و یا در جایگاه واقعی خود قرار ندارند.
این استاد دانشگاه تهران و متخصص سنجش از دور تصریح کرد: به عبارت دیگر سازمان‌های نظام مهندسی برای فارغ‌التحصیلان رشته‌های عمران و یا کشاورزی وجود دارد، اما چنین سازمان و یا تشکیلاتی برای فارغ‌التحصیلان این رشته وجود ندارد تا آنها بتوانند در تعامل با یک نظام تخصصی باشند. این قبیل اقدامات مصداق مدیریت صحیح است، وگرنه رفتن به سراغ مشکل و حل کردن یا نکردن آن گره اساسی را باز نمی‌کند.
پیشرفت در علم سنجش از دور و GIS نیازمند اتاق فکر و تعامل با دانشمندان دیگر کشورها
دکتر علوی‌پناه با بیان اینکه شاید بگوییم برای ساماندهی این بخش (GIS و سنجش از دور) به یک اتاق فکر نیاز دارد، در ادامه افزود: شاید بدین طریق بتوان راه حل این قبیل مشکلات پیش رو را بررسی کرد.
وی با بیان اینکه در کشور تلاش‌هایی توسط دانشگاه‌ها برای در مدار قرار دادن ماهواره‌ها در حال انجام است، خاطرنشان کرد: این امر اعتماد به نفس جوانان برای کارهای بزرگ و اساسی را افزایش داده و اقدام سودمندی است، اما از طرف دیگر باید بدانیم اگر با مراکز علمی و فناوری دنیا در تعامل نباشیم، بسیار بعید است که بتوان به نتایج درخشانی برسیم.
متخصص سنجش از دور گفت: برای مثال حتی روسیه که زمانی همتای آمریکا یا حتی در مواردی در تصاویر سنجش از دور و هوا و فضا از امریکا هم جلوتر بود، اکنون دیگر نمی‌تواند به رقابت با غرب و حتی کشورهایی مانند هند برای ماهواره‌های سنجش از دور بپردازد، بلکه تنها تمرکزش را روی مباحث هوا و فضا و پرتاب ماهواره قرار داده است و این کشور بسیاری از داده‌های ماهواره‌ای خود را از دیگر کشورها تأمین می‌کند. چون دیگر شرایط جهان بگونه‌ای نیست که هر کشوری بتواند همه نیازهای خودش را تأمین کند. گرچه اگر کشوری بتواند نیازهای اساسی‌اش را خودش تأمین کند، بنوعی خود را بیمه کرده است، اما دیگر چنین امکانی بعید است.
دکتر علوی‌پناه خاطرنشان کرد: بنابراین اگر بخواهیم همه چیز را در این زمینه از صفر آغاز کنیم، باید به نتایج نهایی آن هم آگاه باشیم، باید نگاهمان به مسایل علمی و فناوری بسیار باز و آینده‌نگرانه باشد. هر کاری را می‌شود انجام داد و برایش هزینه کرد، اما نتیجه حاصل مهم است. ما اگر قدری بیشتر به نتیجه فکر می‌کردیم تا به اصطلاح صرفاً تکلیف بسیاری از موانع بر طرف می‌شد. البته اگر تکلیف خود را به‌درستی تعریف کنیم، بدیهی است که نتیجه هم کارساز خواهد بود.
وی تصریح کرد: پس در هر اتاق فکر باید دست‌کم با خودمان صادق باشیم. در اتاق فکر هم نباید ملاحظات آنچنانی سایه بر واقعیات بیندازد. دیگر چنین اتاقی اتاق فکر نیست! در بسیاری موارد برای جلب رضایت مافوق ممکن است ادعاهایی بکنیم یا دست به اقداماتی بزنیم و یا گزارش‌هایی را بدهیم، اما نتایج ثمربخشی حاصل نمی‌شود. پس بیاییم همت‌مان را بیشتر صرف کشور و این جوانان با استعداد بکنیم که اگر به این قشر تحصیلکرده متخصص و نخبه بپردازیم، آنها قادرند کشور را به دنیا آنگونه که هست، عرضه کنند و به هیچ تبلیغات بی‌پایه و اساسی نیاز نباشد. ما در دانشگاه‌های بزرگی مانند دانشگاه تهران دانشجویانی می‌بینیم که می‌توانند آنگونه باشند که اکنون بسیاری از متخصصان ایرانی در ناسا هستند.
استاد دانشگاه تهران گفت: از رسانه‌ها هم می‌خواهیم که به کمک پژوهشگران، عالمان و دلسوزان بیایند و کاری بکنند که علم در این کشور تأثیرگذارتر باشد نه اینکه تأثیرپذیر. گاهی یک کار محقق و عالم و کارشناس با تلاش زیادی به جلو می‌رود، اما گاهی به جایی می‌رسد که با یک تصمیم مدیریتی یا سیاسی همه تلاش‌های وی کلاً عوض می‌شود. پس آنقدر به کف‌های روی آب بها ندهیم، برخی مسایل سیاسی هم نظیر کف روی آب هستند؛ اما این علم است که همواره پایدار بوده و خواهد بود. علم ذاتاً جایگاه رفیعی دارد و سر سازش با مسایل غیر علمی ندارد؛ از همین‌رو از گذشته تاکنون تا به امروز به‌عنوان زیربنایی‌ترین چیز و راهگشای بشر بوده است. ناگفته نماند که همگرا کردن علم و هنر و فرهنگ، پیشرفت و سعادت بشری را تقویت و امید به حل مشکلات را زیاد می‌کند.
دنیای کنونی در حال تبدیل کیفیت به کمیت است
دکتر علوی‌پناه افزود: دنیای امروز دنیای دیجیتال است، ما در هر زمینه‌ای که وارد می‌شویم کارها و تخصص‌ها ارتباطشان با اعداد زیاد و زیادتر می‌شود. به عبارتی دنیا در حال تبدیل کیفیت به کمیت (دیجیتال) است، پس هر کدام از رشته‌های سنتی شاخه‌هایی از همان رشته در بخش دیجیتال را دارند. البته من معتقدم هیچ‌گاه کیفیت را به طور کامل نمی‌توانیم به کمیت تبدیل کنیم و اینکه دنیای امروز همه چیز را به سمت دیجیتال می‌برد، باید منتظر عواقب آن هم باشیم.
وی با بیان اینکه بسیاری از چیزها به صورت مجازی درآمده و در خواهد آمد، این موضوع هم جای بسی تأمل دارد، خاطرنشان کرد: این بشر با توجه به اینکه محصول طبیعت است و رابطه تنگاتنگی با طبیعت دارد و فطرت انسانی هم جای خود را دارد، پس اینکه چه آینده‌ای در کمین دنیای سراسر دیجیتال است، نامعلوم است. جای پرسش است این انسان با این روند مجاز چقدر از واقعیت فاصله می‌گیرد و آیا روزی به ماشین تبدیل نمی‌شود! جای اندیشیدن دارد. آیا این خود می‌تواند از موضوعات مهم پژوهشی و استراتژیک باشد؟
انتهای پیام