به گزارش ایسنا، روزنامه وال استریت ژورنال گزارش داد، سرنوشت معاهده کاهش تسلیحات استراتژیک یا استارت جدید در حالی در معرض توجه قرار گرفته است که اوایل سال جاری میلادی، معاهده نیروهای هسته‌ای میان برد یا آی‌ان‌اف (INF) از سوی آمریکا لغو شد و این کشور از این معاهده بیرون رفت. توافق استارت جدید از سوی باراک اوباما، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا و دیمیتری مدودوف، رئیس‌جمهوری وقت روسیه در سال ۲۰۱۰ امضا شد؛ توافقی که دو کشور را در داشتن تسلیحات اتمی دوربرد محدود می‌کند. اما تلاش‌ها برای تمدید این معاهده تا پیش از انقضای آن در ۲۰۲۱ متوقف شده و به بن‌بست رسیده است.

سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه جمعه در کنفرانس عدم اشاعه اتمی در مسکو گفت: "سیگنال‌های دریافتی از طرف ایالات متحده هیچ نوع خوش‌بینی‌ درباره آینده این معاهده ایجاد نمی‌کند. واشنگتن از عدم اشاعه به عنوان بهانه‌ای برای دستاوردهای ژئوپلیتیکی استفاده می‌کند و این موضعش ساختار توافقات حقوقی بین‌المللی در حوزه کنترل تسلیحات را از میان می‌برد."

این نخستین باری نیست که مسکو تلاش کرده است تا در زمینه معاهده‌های بین‌المللی بر واشنگتن فشار وارد کند. اوایل سال جاری میلادی، مسکو دولت واشنگتن را به تضعیف توافقی متهم کرد که بر اساس آن، ایالات متحده ملزم به کاهش نیروهای هسته‌ای دور برد خود است.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۷ که استارت جدید را یک "توافق یک‌جانبه" خوانده بود، مکررا گفت چین هم به همراه روسیه باید عضوی در این توافق باشد. مقام‌های دولت آمریکا همچنین گفته‌اند به رویکرد جدیدی متمایل هستند که تمامی تسلیحات اتمی، از جمله سیستم‌های میادین نبرد و نه فقط تسلیحات اتمی دوربرد استراتژیک را در بر بگیرد. در حال حاضر، دیدگاه‌های متفاوتی در دولت آمریکا درباره وضعیت تمدید این معاهده وجود دارد و مقام‌های آمریکایی گفته‌اند، ترامپ سال آتی میلادی در این باره تصمیم‌گیری می‌کند.

فو کونگ، مدیر دپارتمان کنترل سلاح در وزارت خارجه چین جمعه گفت: "پیشنهادهای ایالات متحده درباره حضور چین در مذاکرات آتی به حقیقت نمی‌پیوندد، مگر آنکه آمریکا نیز با کاهش زرادخانه خود در سطح چین موافقت کند یا آنکه بپذیرد چین نیز تا سطح آمریکا زرادخانه خود را بالا ببرد."

انتقادهای مسکو و پکن از آمریکا در بحبوحه انتشار گزارشی از سوی وال استریت ژورنال مطرح شده است؛ در این گزارش آمده است، دولت واشنگتن احتمالا از پیمان آسمان‌های باز خارج می‌شود که به روسیه و آمریکا اجازه می‌دهد تا پروازهای نظارتی را بر فراز قلمروهای یکدیگر انجام دهند.

اخیرا نیز، ولادیمیر ارماکف، رئیس بخش کنترل تسلیحات و عدم اشاعه در وزارت خارجه روسیه گفته است: "خروج ایالات متحده از پیمان آسمان‌های باز امنیت جهانی را تضعیف می‌کند. مسکو آماده اقدامات مقابله‌ای در صورت وقوع چنین رویدادی است."

پیمان آی‌ان‌اف در سال ۱۹۸۷ از سوی رونالد ریگان، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا و میخائیل گورباچف، آخرین رهبر شوروی مورد بحث قرار گرفت و بر اساس آن، روسیه و آمریکا از داشتن موشک‌های مستقر در زمین با برد بین ۳۰۰ تا ۳۴۰۰ مایل منع شده‌اند. دولت ترامپ اما با این ادعا که روسیه اصول این توافق را زیر پا گذاشته است، از این پیمان خارج شد؛ اتهامی که مسکو آن را رد کرده است.

پیمان استارت جدید به طرف‌های امضاکننده اجازه می‌دهد تا ۱۵۵۰ کلاهک اتمی داشته باشند که کاهشی چشمگیر از ده‌ها هزار سلاح اتمی آمریکا و شوروی در دوران جنگ سرد محسوب می‌شود. این توافق را که می‌توان تا پنج سال تمدید کرد، در فوریه ۲۰۲۱ منقضی می‌شود. مسکو می‌گوید "دست‌کم شش ماه زمان لازم دارد تا تغییرات اصلی برای توافق مذکور اجرایی شود."

 دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین تاکید دارد: "این روندی طولانی‌مدت است و اگر این سکوت ایالات متحده ادامه داشته باشد، ما به طور حتم به مرحله‌ای می‌رسیم که زمان یا فرصتی برای توافق برای واقعیت‌های کنترل تسلیحات جدید نداریم."

مساله اصلی مورد مناقشه، درخواست آمریکا برای وارد کردن تسلیحات جدید روسی در پیمان استارت جدید است. سال گذشته میلادی، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه از تسلیحات جدیدی رونمایی کرد که شامل یک خودروی فراصوتی با حرکت نرم و ادامه‌دار، پهپاد زیردریایی مسلح اتمی و یک موشک کروز با قدرت اتمی بود. اخیرا نیز، پوتین از برنامه‌های روسیه برای تولید تسلیحات جدید خبر داد و مدعی شد که آن‌ها هیچ نوع مشابه خارجی ندارند.

روسیه می‌گوید، این تسلیحات جدید در استارت جدید باید با پیمان آی‌ان‌اف تطبیق داده شوند. فیودور لوکیانف، رئیس بخش دفاعی و مشاور سیاست خارجی کرملین می‌گوید: "همیشه این فرض وجود داشته است که استارت جدید تمدید می‌شود و روسیه متمایل به انجام آن است و حالا مقام‌های روسی شک دارند که این تمدید صورت گیرد. در شرایط حاضر، گفت‌وگوهای بی‌پایان در این باره وجود دارد."

احتمال پایان کار استارت جدید و سایر پیمان‌های کنترل تسلیحات برای آمریکا، روسیه و فراتر از آن خطرآفرین است. ارنست مونیز، وزیر انرژی سابق آمریکا می‌گوید: "بدون استارت جدید، برای نخستین بار در طول چند دهه گذشته، هیچ محدودیتی برای تسلیحات اتمی و پیش‌بینی برای آن‌ها وجود ندارد. جهنمی برای رژیم جهانی عدم اشاعه، بر پا خواهد شد."

انتهای پیام