جلیل کرمی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه در دهه اخیر شیوع بیماری‌های درختان جنگلی مانند مرگ ناگهانی بلوط، نارون، بلایت، شب‌پره شمشاد و بیماری ذغالی در سطح جنگل‌های جهان روز به روز بر سطح نگرانی‌ها در ارتباط با شیوع بیماری‌ها و چگونگی اثرگذاری آن‌ها بر اکوسیستم‌های جنگلی افزوده است، اظهار کرد: اگر چه مطالعات کمتری روی بیماری‌های درختان جنگلی انجام شده است اما با توجه به اهمیت و نقش جنگل‌ها در حیات انسان، این بیماری‌ها نیز به همان اندازه بیماری‌های انسانی و حیوانی مخرب هستند.

وی تصریح کرد: به طور عمده همراه با افزایش جمعیت بشر و مسافرت‌های متعدد و تجارت‌های بین المللی رو به رشد، ظهور بیماری‌های گیاهی نیز در حال افزایش است.

این کارشناس جنگل شناسی و اکولوژی جنگل خاطرنشان کرد: با این وجود در سال‌های اخیر اثرات ناشی از تغییرات آب و هوا و شیوع آفات و بیماری‌ها بر اکوسیستم‌های جنگلی به اصلی‌ترین چالش پیش روی محققان این حوزه تبدیل شده است.

کرمی با اشاره به اینکه افزایش درجه حرارت و تغییرات آن باعث تشدید حوادثی مانند سیلاب، خشکسالی و شیوع آفات و بیماری در جنگل شده است، گفت: این عوامل می‌توانند باعث تغییرات غیرقابل پیش‌بینی در ترکیب گونه‌ها، رقابت بین گونه‌ای و پتانسیل زنده‌مانی درختان جنگلی شوند.

وی ادامه داد: در میان طیف گسترده‌ای از عوامل زنده و غیرزنده، خشکسالی و قارچ‌های بیماری‌زا موثرترین عوامل تنش‌زا بر سلامت جنگل و درختان جنگلی بوده است.

این کارشناس جنگل شناسی و اکولوژی جنگل افزود: در چند سال اخیر بیماری ذغالی یکی از مهمترین عوامل مخرب جنگل‌های بلوط زاگرس و شمال کشور شده است که در مجامع علمی و اجرایی کشور روز به روز نگرانی‌ها در این باره بیشتر می شود.

کرمی با بیان اینکه قارچ ذغالی بلوط به عنوان قارچ پارازیت فرصت طلب شناخته شده است، بیان کرد: تحلیل نقش قارچ‌ها، حشرات انگل و دیگر فاکتورهای زنده و غیره زنده در زوال درختان بلوط دشوار است چرا که عوامل و شرایط بسیاری در زوال درختان بلوط نقش دارند و بسیاری از این موجودات ممکن است موجب اختلالات فیزیولوژیکی شوند یا به طور کلی باعث القای خفیف و علائمی شده که به راحتی قابل مشاهده نیست.

وی تاکید کرد: برای ناتوان‌سازی درختان و افزایش استعداد آنان برای ابتلا به سایر آفات و بیماری‌ها و تحمل نکردن شرایط محیطی نامناسب به اندازه کافی این نوع بیماری‌ها توانا هستند.

این کارشناس جنگل شناسی و اکولوژی جنگل گفت: بیشتر گونه‌های بلوط مستعد به بیمار  ناش  از قارچ Hypoxylon  هستند که این بیماری در درختان افرا، راش، آزاد، ممرز، و چنار مشاهده شده است و شیوع آن اغلب به دنبال یک دوره خشکی افزایش می‌یابد.

کرمی با اشاره به اینکه این بیماری در جنگل، مراتع مشجر و در درختان خانگی و مناطق مسکونی مشاهده شده است، تصریح کرد: درختانی که به آن‌ها تنش وارده شده یا به وسیله خشکی ضعیف و یا ریشه‌های آن‌ها صدمه دیده است بیشتر از درختان سالم مستعد این بیمار هستند.

وی یادآور شد: قارچ از طریق زخم وارد شاخه و تنه درخت می‌شود، در بیرون چوب رشد کرده که در نهایت باعث پوسیدگی آن می‌شود.

این کارشناس جنگل شناسی و اکولوژی جنگل تاکید کرد: عوامل طبیعی و انسانی مانند برگ‌خواری، رطوبت اشباع و فشردگی خاک، حفاری در محدوده ریشه درخت، برداشت خاک زیر تاج درختان، عوامل بیماری‌زا، به کارگیری علف‌کش‌ها، تداوم خشک‌سالی‌ها، افزایش درجه حرارت، کمبود عناصر غذایی در دسترس و رقابت یا تراکم بیش از حد درختان باعث ضعیف شدن اکوسیستم می‌شوند. 

کرمی با بیان اینکه  توسعه و تکثیر قارچ در چوب زنده‌ای که رطوبت طبیعی و نرمال دارد، دشوار است، اظهار کرد: عوامل ذکر شده می‌تواند درختان را تضعیف و ایجاد تنش کند که باعث پایین آمدن رطوبت چوب شده و برای توسعه قارچ عامل بیماری ذغالی مناسب است.

وی متذکر شد: تابستان‌های خشک طولانی و زمستان‌های با بارندگی زیاد، در نتیجه گرم شدن آب‌وهوا، احتمال ابتلای درختان به بیماری و سرعت گسترش آن را افزایش می‌دهد.

این کارشناس جنگل شناسی و اکولوژی جنگل گفت: این بیماری در اکثر جنگل‌های بلوط اسپانیا، ایتالیا، آمریکا، ترکیه و ایران گسترش دارد و محدوده پراکنش و خسارات آن در جنگل‌های جهان در حال توسعه است.

کرمی افزود: موثرترین راهکار پیشنهاد شده در مدیریت این بیماری اجتناب از استرس به درختان است بنابراین باید از ایجاد استرس بر درختان اجتناب و به آن‌ها کمک شود تا توان خود را برای مقابله طبیعی با این بیماری حفظ کنند.

وی یادآور شد: اگر درخت تحت تاثیر استرس قرار گیرد باید قبل از این‌که بیماری کاملاً به آن سرایت کند، اقدامات پیشگیرانه‌ای برای بازگرداندن شرایط مطلوب و حفظ سلامت درخت صورت گیرد.

این کارشناس جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل خاطرنشان کرد: اولین گزارش علمی در خصوص مدیریت بیماری ذغالی بلوط در سال ۲۰۱۷ ارائه شد که در تحقیقات نشان دادند که تلفیق روش‌های حمایتی، حفاظتی و بهداشتی می‌تواند در کاهش روند توسعه شدت بیماری ذغالی بلوط موثر واقع شود.

انتهای پیام