از طرفی ارکستر فیلارمونیک برج میلاد تهران که شامگاه ۱۲ مرداد برای اولین بار به روی صحنه رفت، با وجود تغییر نام ارکستر، همچنان با بنرهای تبلیغاتی «ارکستر فیلارمونیک شهر تهران» تبلیغ شد که آرش گوران ـ رهبر ارکستر فیلارمونیک تهران ـ در مصاحبهای که پیشتر با ایسنا داشت، از نارضایتی خود در این زمینه گفت.
این بار تصمیم گرفتیم گفتوگویی با آرش امینی ـ رهبر ارکستر فیلارمونیک برج میلاد تهران ـ درباره نامگذاری ارکستر، اجرای ۱۲ مرداد و مسیری که این ارکستر قرار است در ادامه طی کند داشته باشیم.
از او دربارهی علت نامگذاری اولیه ارکستر فیلارمونیک برج میلاد تهران سوال میکنیم، پاسخ میدهد: اینکه در ابتدا نام ارکستر را «فیلارمونیک شهر تهران» گذاشتیم، کپی کاری نبود؛ چراکه به عنوان مثال در پاریس، تئاتر شهر داریم و اگر بخواهیم با همین دید نگاه کنیم میتوان گفت که اسم تئاتر شهر تهران را کپی کردهاند. این اسامی عمومی هستند؛ البته اگر نام ارکستر ما فیلارمونیک تهران بود، اعتراض به این کار قابل قبولتر به نظر میرسید. به دلیل اینکه همکاران دیگری هستند که این نام را به ثبت رساندهاند. نام ارکستر میتوانست همان «فیلارمونیک شهر تهران» باشد ولی الان دیگر آنگونه نیست.
امینی ادامه میدهد: در ابتدا که کار ثبت ارکستر و اخذ مجوزها را انجام دادیم قرار بود نام ارکستر «فیلارمونیک برج میلاد تهران» باشد، منتهی بعدا این عقیده به وجود آمد که نام ارکستر با یک وجهه عمومیتر به تهران نسبت داده شود و تنها به برج میلاد مختص نشود. به همین دلیل نام ارکستر به فیلارمونیک شهر تهران تغییر کرد ولی دوستان و همکاران عزیز اعتراضاتی داشتند. به همین جهت پس از چند روز ترجیح داده شد نام ارکستر را همان فیلارمونیک برج میلاد تهران بگذاریم.
از این رهبر ارکستر سوال میکنیم چرا پس از تغییر نام ارکستر، بیلبوردهای تبلیغاتی با نام «ارکستر فیلارمونیک شهر تهران» دیده میشد؟ پاسخ میدهد: به دلیل اینکه پس از ثبت ارکستر به نام فیلارمونیک شهر تهران تبلیغات را انجام داده بودیم و نمیشد همه تبلیغات را جمع کرد؛ البته آرزو میکنم یک ارکستر فیلارمونیک شهر تهران نیز به وجود بیاید؛ تولد هر ارکستر جدیدی باعث شادی و رضایت بیشتر موسیقیدانان است.
تنها شش روز تمرین کردیم!
در ادامه این پرسش را مطرح میکنیم که تا چه حد از اولین اجرای ارکستر فیلارمونیک برج میلاد تهران، راضی بود؟ میگوید: با توجه به تعداد محدود تمرینات ارکستر که تنها پنج یا شش روز بود از اجرا راضی بودم. امیدوارم که روز به روز بتوانیم بهتر شویم و جلوتر رویم.
همانطور که قبلا در گزارش این کنسرت ذکر شده بود، قطعاتی در سبکهای مختلف کلاسیک غربی، کلاسیک ایرانی و پاپ به صورت پراکنده نواخته شد. به گونهای که یک قطعه کلاسیک غربی نواخته میشد و در ادامه آن اثری پاپ از فواد حجازی اجرا میشد. زمانی که درباره نحوه چینش اجرای قطعات کنسرت ۱۲ مرداد از امینی سوال میکنیم، ابتدا توضیحاتی را درباره نحوه چینش رپرتوار در ارکسترهای بزرگ دنیا میدهد و چنین اظهار میکند: در چیدمان قطعات اجرایی کنسرت سلایق و تکنیکهای مختلفی وجود دارد. با توجه به ارکستر و اهداف آن، انتخاب رپرتوار (مجموعه قطعههای موسیقی که تکنواز برای ارکستر آماده میکند) و ترتیب مشخصی که برای آن تعیین میشود، مقوله مهمی در مدیریت هنری است. بر همین اساس، ارکسترهای بزرگ دنیا در هر فصل هنری هدف و رپرتوار خاصی را برای اجراهای مختلف خود در نظر میگیرند.
او در ادامه توضیحات بیشتری را در این زمینه ارائه میدهد: در ارکسترها برنامهریزیهای مختلفی وجود دارد. رپرتوار ارکستر هدف و رسالت مورد توجه و علاقه ارکستر را نشان میدهد؛ درواقع اینگونه میتوانیم مشخص کنیم که میخواهیم شنوندگان خود را از چه مبدأیی به چه مقصدی برسانیم؟ من چندین سال نوازنده ویولون ارکستر سمفونیک اورلئان در فرانسه بودهام. فعالیت آنها به گونهای بود که در ابتدا برنامه سال پیشرو را اعلام میکردند. به این صورت که مثلا تعیین میکردند در یک فصل هنری در کلیه کنسرتها قطعات مختلفی از سمفونیهای شماره ۹ را اجرا خواهیم کرد؛ به صورتی که یک شب سمفونی شماره ۹ بتهوون، شب دیگری سمفونی شماره ۹ آنتونین دوُرژاک، و در اجرای بعدی سمفونی آنتون بروکنر و ... را اجرا میکردیم.
این رهبر موسیقی اضافه میکند: حال ممکن بود برنامه اجرایی فصل بعدی ما نواختن کارهای آهنگسازان روسیه باشد؛ اینگونه که یک شب قطعات «پیوتر ایلیچ چایکوفسکی» و شب دیگری از «دمیتری شوستاکوویچ» اجرا میکردیم. ولی در حال حاضر خیلی از ارکسترهای تهران برنامه مشخصی ندارند، یعنی مخاطب نمیداند برنامه قبلی با برنامه فعلی یا فعلی با بعدی چه ارتباطی دارند؟ چراکه این برنامهها با سلیقه شخصی انتخاب میشوند؛ در حالی که باید در نظر بگیریم ارکستر قصد دارد چه خوراکی برای شنوندگان خود تهیه کند و در انتهای فصل هنریاش چه نتیجهای بگیرد؟
او سپس دربارهی علت اجرای پراکنده قطعات موسیقی در کنسرت اخیر ارکستر فیلارمونیک برج میلاد تهران میگوید: اگر کنسرت اینگونه بود که ابتدا قطعات کلاسیک غربی، کلاسیک ایرانی و سپس پاپ اجرا میشد، یکنواخت میشد. ولی این تنوع باعث شد که شنوندهها در یک جریان سیال با ما پیش بیایند و در انتظار کار بعدی باشند. از طرفی به دلیل اینکه این اولین کنسرتمان بود قصد داشتیم اولویتهایمان را در انتخاب رپرتوار ارکستر نشان دهیم که عبارتند از اجرای آثار آهنگسازان ایرانی چه قدیمیها و چه نسل جوانتر، دعوت از تکنوازان ایرانی و همچنین اجرای آثار موسیقی کلاسیک. چه بسا اینکه در کنسرتهای بعدی هر شب را به یک آهنگساز اختصاص دهیم و مثلاً در صورت فراهم بودن شرایط فنی؛ برنامه توسط خود آهنگساز رهبری شود. چرا که باید تأکید کنم قرار نیست کنسرتهایمان تنها توسط یک رهبر اجرا شود، زیرا این روند باعث تکقطبی شدن رپرتوار ارکستر میشود؛ بنابراین دعوت از رهبران مهمان نیز از دیگر اولویتهای ماست.
این رهبر همچنین درباره تأکید ارکستر فیلارمونیک برج میلاد تهران بر حضور موسیقی ایرانی در اجراهای این ارکستر میگوید: قصد داشتیم در ویترین اولین کنسرت خود در اولویت بودن اجرای موسیقی ایرانی برای ارکستر را نشان دهیم که با توجه به این امر در اجراهای بعدی کارهای دیگر آهنگسازان مطرح ایرانی را اجرا خواهیم کرد. ولی باید این نکته را در نظر بگیریم که برای اجرای قطعات آهنگسازان ایرانی محدویت آرشیوی داریم؛ چراکه نت بعضی از قطعات مهم پیدا نمیشود؛ به عنوان مثال در کنسرت اخیر برای پیدا کردن نت اثر «بیژن و منیژه» از آقای دهلوی به مشکل خوردیم و پس از ۱۰ روز جستوجو توانستیم نت این قطعه را پیدا کنیم.
آشنایی مردم با موسیقی جدی در کنار موسیقی پاپ
امینی در ادامه دربارهی علت حضور فواد حجازی که نوازنده ساکسیفون و خالق آثار بیکلام در حوزه موسیقی پاپ است، توضیح داد: استفاده از خوانندگان و نوازندگان ایرانی از جمله دیگر اهداف این ارکستر است. به همین دلیل از آقای فواد حجازی که یک نوازنده ایرانی و خالق آثار خوبی در حوزه پاپ است، دعوت کردیم؛ البته از طرفی به دلیل علاقه بخشی از مخاطبان به چنین سبک موسیقیهایی که میتوان ارتباط سریعتری با آن برقرار کرد از این هنرمند دعوت کردیم.
او در ادامه بیان میکند که قصد دارند در کنسرتهای آینده ارکستر فیلارمونیک برج میلاد تهران باز هم از موسیقیهای عامهپسند استفاده کنند تا اینگونه تماشاچیان را به سالن بکشانند تا ارکستر میزبان شنوندگانی از طیفهای مختلف شهروندان با سلایق متفاوت باشد. ولی در عین حال در کنار این آثار، موسیقی کلاسیک نیز اجرا خواهد شد تا شنوندگان را با این سبک از موسیقی بیشتر آشنا کنند.
امینی نتیجه میگیرد که «در حالتی که از آهنگسازان بزرگ و موسیقیهای جدی در کنار موسیقیهای عامهپسند استفاده کنند، مردم این ارکستر را به یکدیگر معرفی خواهند کرد و به مرور دامنه مخاطبان آنها گسترش خواهد یافت.»
این رهبر ارکستر ادامه میدهد: به عنوان مثال در کنسرت اخیر از یکی از قطعات «جواکینو روسینی» را که برای گوش مخاطب آشنا بود و قبلا لحظاتی از آن را در رادیو یا تلویزیون شنیده بود، استفاده کردیم و قطعات متنوع را کنار هم چیدیم تا طیف شنوندگان خود را گسترده و متنوعتر کنیم.
او همچنین درباره میزان تناسب سالن برج میلاد برای اجراهای ارکسترال میگوید: طبیعتا سالنهای دیگری در تهران هستند که برای اجرای چنین موسیقی مناسبتر هستند، ولی برج میلاد نقاط قوتی دارد که میتواند پوشاننده مسائل دیگری باشد. یکی از این موارد گنجایش جمعیت بالای آن است. از طرفی این سالن چندمنظوره است و صرفا برای اجرای کنسرت ایجاد نشده است، به همین دلیل اجرای کنسرت در آن بدون رفع برخی مسایل فنی شاید کمی از ایدهآل فاصله داشته باشد ولی تیم فنی صدای سالن با مهارت کافی قادرند تا حد بسیار زیادی فضای مناسب را برای اجرای کنسرت به وجود آورند.
این موسیقیدان در پایان درباره تعداد نوازندگان ارکستر اظهار میکند: در حال حاضر تعداد اعضای نوازندگان ما استاندارد هستند و با این تعداد ما میتوانیم آثار زیادی را اجرا کنیم. از طرفی قطعات مختلف در هر اجرا به تعداد نوازندگان مختلف نیاز دارند، ممکن است یک قطعه چهار فلوت بخواهد و قطعه دیگری دو فلوت؛ بنابراین ما ارکستر را از ابتدا به نحوی دیدیم که بتوانیم آثاری که تنوع بالای آلات موسیقی دارند را اجرا کنیم. همچنین قصد داریم آثاری را اجرا کنیم که قبلا در ایران اجرا نشده یا کمتر اجرا شدهاند.
انتهای پیام