دکتر عبدالحسین شاهوردی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به صحبت‌های مقام معظم رهبری در جمع ائمه جمعه درباره جهاد دانشگاهی گفت: تلاش صادقانه همکاران ما در جهاد دانشگاهی و ماموریت جهاد در پاسخگویی به نیازهای جامعه با کمک دانش روز و محققان و اندیشمندان خود و دانشگاههای کشور باعث شده که امروزه نتایج کار جهاد دانشگاهی ملموس‌تر شود.
وی گفت: شاید نتایج تلاش‌های محققان جهاد دانشگاهی و جهادگران تا قبل از تحریم یا زمانی که تحریم به این حد شدت نداشت چندان ملموس نبود چرا که نیازهای بسیاری از سازمان‌ها از خارج از کشور پاسخ داده می‌شد. اکنون شرایط بهتری برای جهاد دانشگاهی مهیا شده که این شرایط بهتر، حاصل حدود چهار دهه فعالیت صادقانه جهادگران است. تلاش محققان جهاد دانشگاهی این اعتماد را در بین مسئولین به خصوص مقام معظم رهبری به وجود آورده و ما باید قدر و ارزش این اعتماد را بدانیم و پاسخ این اعتماد را با تلاش جهاد گونه بدهیم.
شاهوردی با بیان این که این ایام، ایام امتحان همکاران ما در جهاد دانشگاهی است، گفت: باید بتوانیم این شرایطی که تحریم‌کننده‌ها برای کشور به وجود آوردند را به فرصت تبدیل کنیم و با تلاش‌های خودمان به نیازهای جامعه پاسخ دهیم. باید بتوانیم اعتماد به وجود آمده را مستمر کنیم. باید بتوانیم شرایط سازمان‌ها و وزارت‌خانه‌ها را هم به سمتی هدایت کنیم که به محصول داخلی و محققان داخلی اعتماد کنند و براساس آن، پاسخ نیازهای خود را با کمک محققان و محصولان داخلی بدهند.
جهاد دانشگاهی بر روی علم و دانش جوانان سرمایه‌گذاری کرده است
رییس پژوهشگاه رویان با بیان این که صحبت‌های مقام معظم رهبری در جمع ائمه جمعه مسئولیت ما را دو چندان می‌کند، گفت: بایستی با تلاش بیشتر و برنامه‌ریزی دقیق‌تر بتوانیم نیازهای جامعه را در فرصتی که به وجود آمده پاسخ دهیم. جهاد دانشگاهی، فضا را برای جوانان محقق باز کرده و به آن‌ها اعتماد کرده است. جهاد، بر روی علم و دانش جوانان سرمایه‌گذاری کرده و به آن‌ها میدان داده است.
وی افزود: جهاد دانشگاهی در بحث ناباروری، سلولهای بنیادی، بیوتکنولوژی، همانندسازی و شبیه‌سازی حیوانات، مخابرات، صنعت نفت، صنعت خودرو، علوم انسانی و علوم اجتماعی فعالیت داشته و توانسته با استانداردهای بالایی این فعالیت‌ها را به سرانجام برساند و برندی را از خود به جا بگذارد. این برندها حاصل تلاش حدود چهاردهه است. زمانی این فعالیت‌ها بیمه می‌شود که حمایت‌های لازم صورت پذیرد و اعتمادی که اکنون مقام معظم رهبری به جهاد دانشگاهی دارند بین دیگر مسئولان هم تسری پیدا کند. این مهم رخ نمی‌دهد مگر با تلاش خودمان.
شاهوردی با بیان این که رویان همیشه رونده و پیشرو بوده گفت: فعالیت‌های رویان با گذشته تفاوت‌هایی دارد. در گذشته با توجه به خلا کارهای پژوهشی، فعالیت‌ها ملموس بود. در زمانی یک پژوهش در حد خود یک خبر مهم بود. حالا فعالیت‌هایی که در رویان انجام شده برنامه‌محور است. این برنامه‌ها نیز براساس تجربه‌های پیشین و ملاک‌های این برنامه‌ها پیش‌نیاز کشور است. یکی دیگر از برنامه‌هایی که رویان دنبال می‌کرده این بوده که به جای استفاده از تکنیک‌ها و تکنولوژی‌های گذشته، پاسخی که به نیازهای کشور می دهد با توجه به آخرین دستاوردهای علمی جهانی باشد نه تکنیک‌ها و تکنولوژی های گذشته. نتایج تلاش‌های ۲۷ ساله رویان برای پاسخ به این نیازها باعث شده جایگاه رویان، جهاد دانشگاهی و کشور ارتقا پیدا کند.
شاهوردی با بیان این که فعالیت‌های پژوهشگاه رویان عمیق‌تر شده و همین موضوع مسئولیت‌های ما را بیشتر می‌کند، گفت: رویان مطالعاتی در زمینه بیماری‌های آلزایمر، قطع نخاع، پارکینسون و فلج مغزی و بسیاری از بیماری‌های دیگر داشته و اکنون علاوه بر اصفهان در بابل نیز یک پایگاه تحقیقاتی در زمینه سرطان داریم.
کسب مجوز برای تاسیس دو شرکت دانش‌بنیان
وی درباره فعالیت‌های پژوهشکده بیوتکنولوژی رویان که در اصفهان قرار دارد گفت: در اصفهان، در بحث تولید حیوانات با روش شبیه‌سازی یا لقاح خارج از رحم و دستکاری ژنتیکی، فصلی نو در صنعت دامداری و دام‌پروری کشور گشوده شده است و حاصل دو دهه تلاش همکاران ما در پژوهشکده بیوتکنولوژی رویان این است که در بسیاری از علوم همانندسازی و حیوانات تراریخت و آندرولوژی حرف اول را می‌زنند. اکنون، در جوامع علمی به عنوان یک مرجع به همکاران ما در اصفهان ارجاع داده می‌شود، از آن‌ها مشورت گرفته می‌شود و به عنوان سخنران مدعو در جوامع بین‌المللی حضور دارند. این حاصل انباشت دانشی است که طی دو دهه در این زمینه صورت گرفته است.
رییس پژوهشگاه رویان با اشاره به فعالیت‌های پژوهشکده بیوتکنولوژی اصفهان گفت: در اصفهان، فعالیت‌ها از تحقیقات آغاز شده و به تاسیس شرکت‌های دانش‌بنیان منجر شده است. پژوهشکده بیوتکنولوژی اصفهان از مرداد گذشته تا امسال توانسته است مجوز دو شرکت دانش‌بنیان را از جهاد دانشگاهی کسب کند و حمایت‌هایی هم از معاونت علمی ریاست جمهوری دریافت کند.
شاهوردی با بیان این که در یکی از این شرکت‌های دانش‌بنیان تولید و تکثیر حیوانات با پتانسیل ژنتیکی خوب انجام می‌گیرد، گفت: ما در کارنامه خود تولید بز سانن و مورسیا را داشته‌ایم. این بزها شیردهی بیشتری دارند و می‌توانند برای اقتصاد خانوارهای روستایی مفیدتر باشند. اکنون، محققان رویان دیگر به تولید همان دو بز کفایت نکردند بلکه در این شرکت دانش‌بنیان در تلاشند تا حیوانات دیگری که پتانسیل‌های ژنتیکی خوبی دارند را تکثیر کنند.
وی افزود: یکی از فعالیت‌هایی که همکاران ما در پژوهشکده بیوتکنولوژی به معاونت علمی ریاست جهوری وعده دادند تکثیر حیواناتی مانند گاو سیستانی است. همکاران ما در پژوهشکده بیوتکنولوژی فعالیت خود را از پژوهش آغاز کردند و به بازار و تجارت منتهی کردند. یکی از کارهایی که در قالب شرکت دانش‌بنیان توانستند به سرانجام برسانند تولید حیوانات با پتانسیل ژنتیکی بالاست.
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه رویان ادامه داد:هر ساله برای داروهای خاص و تامین خوراک دام برای حیوانات آزمایشگاهی یا حیوانات خانگی از خارج از کشور هزینه‌های هنگفتی می‌شود. تحقیقات ۱۰ ساله‌ی دوستان ما در پژوهشکده بیوتکنولوژی اصفهان، به تاسیس یک شرکت دانش‌بنیان در این زمینه منجر شد.
شاهوردی افزود: در سالی که گذشت ما مجوز دو دارو را از سازمان دامپزشکی کل کشور دریافت کردیم که یکی از آن‌ها برای درمان اسهال گوساله‌های تازه متولد شده به کار می‌رود. در گذشته برای درمان اسهال گوساله‌ها و جلوگیری از مرگ‌و میر آن‌ها از آنتی‌بیوتیک استفاده می‌شد و این آنتی‌بیوتیک در گوشت وشیر گوساله‌ها وارد می‌شد و می‌توانست در آینده به کسانی که از گوشت وشیر این گوساله‌ها استفاده می‌کنند آسیب برساند. مجوزهای لازم برای این داروی بیولوژیک تولید شده در اصفهان گرفته شده و الان در قالب یک شرکت دانش‌بنیان می‌خواهند که تولیدات گسترده‌تری داشته باشند.
راه‌اندازی شرکت-پروژه‌ها در دستور کار
رییس پژوهشگاه رویان با بیان این که حاصل فعالیت‌های گذشته رویان در تهران به تاسیس سه شرکت دانش‌بنیان بن‌یاخته‌های رویان، سل‌تک و پروتئین‌های نو ترکیب منجر شده، گفت: الان با حمایت شرکت سرمایه‌گذاری و صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر لوتوس پارسیان توانستیم چهار شرکت-پروژه جدید را راه‌اندازی کنیم. این چهار شرکت- پروژه مراحل نهایی تحقیقات خود را در بحث های سلولی دنبال می‌کند و امیدواریم در برنامه‌ای که پیش‌بینی شده به بار بنشیند.
وی ادامه داد: یکی از کارهای جدیدی که امسال در دستور کار قرار گرفته این است که سه شرکت-پروژه یا پروژه بزرگ را با حمایت شرکت دارویی برکت به سرانجام برسانیم. شرکت-پروژه به مجموعه‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر گفته می‌شود که در پروژه‌هایی که قابلیت اقتصادی شدن را دارد سرمایه‌گذاری می‌کنند و مشارکت می‌کنند تا فاز نهایی خود را پشت سر بگذارد. امیدوارم نتایج این سه شرکت- پروژه برای جامعه ما ملموس باشد.
شاهوردی در ادامه با بیان این که جهاد دانشگاهی همیشه اعلام آمادگی کرده که ما آمادگی پذیرش مسئولیت‌ها را داریم، گفت: تحریم‌ها هم فرصت تلاش را در اختیار جهاد دانشگاهی قرار داده و هم فرصت استفاده از محصولات داخلی را در اختیار مسئولان قرار داده است.
وی ادامه داد: اگر این ایام را با سربلندی پشت سر بگذرانیم مطمئنا آینده روشنی را خواهیم داشت و دیگر مسئولان به تولید داخل اعتماد می‌کنند. البته استفاده از ظرفیت های داخلی به این معنا نیست که باید با دنیا قطع رابطه کنیم. ما باید به اندازه سهم خود در جامعه جهانی علمی، تولید علم داشته باشیم. اگر تولید ما در سطح بین‌المللی استاندارد و قابل پذیرش باشد با جهان تبادل و تعامل علمی صورت می‌گیرد. اگر به نیرو و تولید داخل اعتماد نکنید و سرمایه‌گذاری‌های لازم برای طرح‌های داخلی انجام نشود فقط پذیرنده علم خارجی‌ها خواهیم بود و ممکن است به هر نحوی تحت فشار عوامل خارجی قرار بگیریم. اگر در این ایام مسئولان به محصولات داخلی اعتماد کنند، حمایت‌های لازم انجام گیرد و سازمان‌های مختلف پروژه‌های خود را به جهاد دانشگاهی بسپرند مطمئنا نتایجی که گرفته می‌شود هم جهاد دانشگاهی را بیمه می‌کند و هم کشور را.
در بخش دیگری از این گفت‌وگو، محققان پژوهشگاه رویان درباره طرح‌های پژوهشی این مرکز در سالی که گذشت و همچنین برنامه‌های آتی پژوهشگاه توضیح دادند.
پیش‌بینی متاستاز پیش از جاگیری سلول سرطانی
مدیر برنامه سلولهای بنیادی سرطان پژوهشگاه رویان درباره نقش سلولهای بنیادی در سرطان گفت: در بسیاری از سرطان های بدخیم مثل اکثر بافتهای بدن، سلولهای بنیادی وجود دارد. این سلولها موجب بقا سرطان شده و موجب مقاومت به شیمی درمانی می شوند. در بسیاری از بیماران پس از رادیوتراپی یا شیمی‌درمانی ، سرطان باز می‌گردد یا به نقاط دیگر بدن متاستاز می‌یابد. این امر به علت حضور سلولهای بنیادی سرطان مقاوم به درمان در توده توموری است. این سلولها، به محض دریافت درمان، بسیار هوشمندانه شروع به حرکت کرده و متاستاز رخ می‌دهد. وقوع متاستاز درمان را سخت تر کرده و مشکلات بیشتری نسبت به خود سرطان برای فرد مبتلا ایجاد می‌کند.
دکتر مرضیه ابراهیمی درباره مهم‌ترین طرح‌های پژوهشی رویان در زمینه سرطان گفت: هدف برنامه پژوهشی سلولهای بنیادی سرطان، شناسایی و هدفگیری سلولهای بنیادی سرطان به منظور ریشه‌کن کردن سرطان در آینده است. در این برنامه پژوهشی به دنبال این هستیم که تشخیص دهیم آیا بیماری که در حال دریافت دارو است متاستاز پیدا می‌کند یا خیر.
سرگروه برنامه پژوهشی سلولهای بنیادی سرطان ادامه داد: سال گذشته اصلی‌ترین برنامه ما در زمینه تشخیص متاستاز پیش از جاگیری سلول سرطانی محقق شد و توانستیم در برخی سرطان‌ها مثل سرطان پستان و معده الگوی بیانی در خون پیدا کنیم که پیشگویی کننده متاستاز بود و در حال حاضر این الگو را در تعداد زیادی از بیماران مبتلا به سرطان پستان مورد آزمون قرار داده ایم.
وی ادامه داد: امیدواریم در آینده بتوانیم کیت‌های تشخیصی بسازیم که بیماران هنگام دریافت دارو، با کیت‌های تشخیصی بفهمند وارد متاستاز شده‌اند یا خیر.
ابراهیمی با اشاره به این که سه مرکز بزرگ در جهان بر روی یافتن الگوی بیانی پیشگویی متاستاز از طریق آزمایش خون فعالیت دارند گفت: شناسایی متاستاز قبل از این که سلول سرطانی در موقعیت بافتی دیگری بنشیند و توده توموری تولید کند ارزشمند است.
پژوهشی درباره نقش سلولهای ایمنی ذاتی بدن در حذف توده تومور
ابراهیمی با بیان این که یکی از آرزوهای بشر، درمان سرطان بدون عوارض جانبی داروهای شیمی درمانی است، گفت: یکی از روش‌هایی که در این راستا می‌توان به کار گرفت، تحریک سیستم ایمنی فرد برای تشخیص توده توموری و از بین بردن آن است. یکی از برنامه‌هایی که در گروه سلولهای بنیادی سرطان کلید خورد و خوشبختانه در نمونه‌های حیوانی به سرانجام خوبی رسید این بود که توانستیم سلولهای ایمنی ذاتی بدن را که نام آن‌ها، سلولهای کشنده ذاتی است در آزمایشگاه جدا، تکثیر و فعال کنیم و به مدل حیوانی واجد گلیوبلاستوما ( نوعی تومور مغزی) بازگردانیم.
وی ادامه داد: نتیجه این طرح در نمونه حیوانی این بود که توده تومور از بین رفت بدون آن که تومور مجدد در حیوان ظاهر شود. این قدم مثبتی بود و با توجه به این که مرحله پیش‌بالینی را گذراندیم، امیدواریم با یاری خدا و تامین بودجه مرحله بالینی را با حضور بیماران داوطلب انجام دهیم تا بتوانیم خدمت ویژه‌ای به بیماران کرده باشیم.
وی افزود: ایمونوتراپی سرطان(هرگونه مداخله که سیستم ایمنی را وادار به حذف بدخیمی می‌کند) اخیرا یک انقلاب در حوزه درمان سرطان ایجاد کرده، این انقلاب به حدی است که جایزه نوبل را برای دانشمندانی به همراه داشت که بر روی ابزار فعالسازی سیستم ایمنی ضد تومور مطالعاتی انجام داده بودند.
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه رویان ادامه داد: سه نوع سلول عمده در بدن وجود دارد که می‌توانند تومور را شناسایی و حذف کنند که عبارتند از سلولهای تی ، سلولهای کشنده ذاتی و سلولهای دندریتیک. سلولهای تی از سلولهای مهم ایمنی بدن است که می‌توانند تومور را شناسایی کنند و از بین ببرند. این سلولها، قوی تر و موثرتر از سلولهای کشنده ذاتی عمل می کنند ، با این وجود نیازمند کمک سایر سلولها برای فعال شدن هستند. با این وجود سلولهای سرطانی با روش های خاصی مانع عملکرد سلولهای ایمنی شده و منجر به رشد و پیدایش سرطان می شوند.
وی افزود: امروزه استفاده از سلولهای T مهندسی شده انقلابی را در عرصه درمان در دنیا ایجاد کرده است. با این وجود تولید این سلولها هزینه زیادی به بیمار تحمیل کرده ودر حال حاضر بیمه ها نیز این نوع درمان را تحت پوشش قرار نمی دهند. ما از الگوهایی استفاده کردیم که قابلیت اجرا برای بیماران کشور را داشته و هزینه کمتری را به بیمار تحمیل می‌کند. امیدواریم که بتوانیم در تولید سلولهای کشنده ذاتی بدن، فاز بالینی را طی کنیم و مجوزهای لازم را از کمیته‌های اخلاق و وزارت بهداشت دریافت کنیم. شاید به این بتوان فکر کرد که در آینده بتوان از این روش درمان به عنوان یک درمان کمکی در کنار سایر درمان‌ها برای بیماران سرطانی استفاده کرد.
سرگروه برنامه پژوهشی سلولهای بنیادی سرطان با بیان این که تحریم سرعت را کم می‌کند ولی جلوی ما را نگرفته است، گفت: امیدواریم که امسال بتوانیم پس از کسب مجوزهای لازم از کمیته اخلاق کشوری و با حضور داوطلبانی که وارد این درمان می‌شوند در شش ماهه دوم سال مطالعات تولید سلولهای کشنده ذاتی را در فاز انسانی پیش ببریم. مشکل اصلی این نوع طرح‌ها که طرح‌های بزرگی به شمار می‌آیند این است که به بودجه کلانی نیاز دارند که برای تامین آن حمایت‌های دولتی و نیز خیرین و کمک‌های مردمی ضروری است.
طرحی درباره نقش سلول‌درمانی بر آسیب‌نخاعی
در بخش دیگری از این گفت‌وگو، دکتر سحر کیانی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه رویان درباره طرح‌های تحقیقاتی این مرکز در حوزه مغز و علوم شناختی سخن گفت.
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه رویان با اشاره به گروه مغز و علوم شناختی رویان گفت: ذیل این گروه چند برنامه علمی در حال انجام است. یکی از این برنامه‌ها، برنامه‌ای در خصوص بیماری آلزایمر و بررسی این است که چگونه می‌توان آلزایمر را به فرآیند درمان نزدیک‌تر کنیم. برنامه دیگری در زمینه بیماری پارکینسون و ام‌اس نیز وجود دارد. همچنین طرحی درباره بیماری‌های مربوط به شبکیه چشم در حال انجام است. از دیگر طرح‌های پژوهشی ما می‌توان به تکوین سیستم عصبی و چالش‌های موجود در این مسیر اشاره کرد.
کیانی با بیان این که سلول درمانی در آسیب‌های نخاعی هم از جمله برنامه‌های پژوهشی رویان در سالهای اخیر بوده گفت: ضایعات نخاعی بعد از برنامه تکوین عصب، از قدیمی‌ترین برنامه‌های گروه مغز و علوم شناختی رویان است. چندین سال است که بر روی عملکرد انواع سلولهای بنیادی و تاثیر آن بر درمان آسیب نخاعی کار کرده‌ایم. طی یکی دو سال اخیر تمرکز خوبی بر سلول‌درمانی آسیب نخاعی در میمون داشتیم که مقاله آن در دست نگارش است و امیدواریم طی دو سه ماه آینده مقاله آن منتشر شود. این پروژه بسیار خوب بود و نتیجه بسیار رضایت‌بخشی داشت.
وی افزود: حدود یک سال است که با اضافه شدن یک عضو هیئت‌علمی از خارج از کشور به مجموعه ما، بحث علوم شناختی در گروه مغز و علوم شناختی گشوده شده است. الان حدود شش عضو هیئت‌علمی در این گروه حضور دارند که هر کدام از آن‌ها یک موضوع علمی را با رویکرد سلول‌درمانی و برطرف کردن چالش‌هایی که در خصوص بیماری‌های تحلیل‌برنده سیستم عصبی وجود دارند به پیش می‌برند.
کیانی ادامه داد: علاوه بر آن پروژه دیگری در گروه مغز و علوم شناختی داشتیم که توانستیم سلولهای بنیادی عصبی را با استفاده از لیتیم در درمان آسیب نخاعی استفاده کنیم که این طرح، نتایج بسیار رضایت‌بخشی داشت. طرح سلول درمانی در آسیب‌های نخاعی بر روی مدل حیوانی میمون به خوبی در حال پیشروی است و سه میمون در این مطالعه باقی مانده که امیدواریم تا پایان شهریور ماه امسال فاز حیوانی پایان بیابد و داده‌های آن جمع‌بندی شود و به بخش کلینیک ارائه شود که امیدواریم بتوانیم مجوزهای لازم را از کمیته‌های اخلاق و تیم‌های پزشکی دریافت کنیم و کار آزمایی بالینی را شروع کنیم.
مطالعاتی درباره نقش یک پروتئین خاص در بیماری آلزایمر
وی درباره مطالعاتی که بر روی آلزایمر انجام می‌شود گفت: دکتر شاه‌پسند بر روی آلزایمر متمرکز هستند. ایشان بر روی مکانیسم بیماری مطالعاتی داشتند و قصد دارند نقش پروتئین تائو و آسیب این پروتئین و نقش آن بر شکل گیری آلزایمر را بررسی کنند. دکتر شاه‌پسند تصمیم دارند در سالهای آتی، آنتی‌بادی علیه فرم بیمار این پروتئین تولید کنند و بدین‌ترتیب بتوانند استراتژی درمانی برای این بیماری معرفی کنند.
عضو گروه مغز و علوم شناختی پژوهشگاه رویان در پایان گفت: به طور کلی در گروه مغز و علوم شناختی، برنامه ما برای آینده رساندن تک‌تک مطالعات به فاز بالینی است. امیدواریم بتوانیم در درمان بیماری‌های تحلیل‌برنده سیستم عصبی که از معضلات جدی جامعه ما است قدمی برداریم. در بحث آسیب‌های نخاعی به طور ویژه برنامه این است که این مطالعاتی که بر روی میمون انجام گرفته و نتایج بسیار خوبی هم داشته را در سال آتی به فاز کارآزمایی بالینی رسانده و بتوانیم کارآیی و ایمنی سلولها را در کارآزمایی بالینی فاز یک تا سه نشان دهیم. امیدواریم با تامین منابع مالی، این کار را به فاز بالینی برسانیم.
محققان رویان ۱۸۰۰ مقاله علمی نوشته‌اند
در انتهای گفت‌وگو با محققان رویان، معاون پژوهشی پژوهشگاه رویان آمار و ارقامی درباره مطالعات انجام شده در این مرکز ارائه کرد.
معاون پژوهشی و فناوری پژوهشگاه رویان با بیان این که در پژوهشگاه رویان حدود ۸۰۰ نفر پرسنل وجود دارد که از میان آن‌ها تقریبا ۳۰۰ نفر در بخشهای پژوهشی حضور دارند، گفت: خوشبختانه ما از منابع انسانی با کیفیت بالایی در تمام قسمتها و بخشهای مختلف پژوهشگاه رویان برخوردار هستیم. همکاران ما در بخش پژوهش شامل اعضای هیئت علمی، پژوهشگران و کارشناسان هستند، به طوری که اعضای هیئت‌علمی مجری طرح‌های پژوهشی هستند. در کنار آن‌ها، پژوهشگران و کارشناسان نیز در طرح‌های علمی فعالیت دارند.
دکتر پروانه افشاریان افزود: ۷۵ نفر از ۲۵۰ نفری که در حوزه پژوهش فعالیت دارند اعضای هیئت‌علمی جهاد دانشگاهی هستند و ۲۳ نفر هم از اعضای هیئت علمی دیگر دانشگاه‌ها هستند که به طور پاره‌وقت در رویان حضور دارند. اعضای هیئت علمی رویان در پژوهشکده سلولهای بنیادی و تولید مثل به ترتیب ۳۱ و ۳۷ نفر است . در اصفهان نیز هفت عضو هیئت‌علمی حضور دارند.
وی با بیان این که در پژوهشگاه رویان ابتدا گروه‌های پژوهشکده علوم تولیدمثل شکل گرفت و بعد در سالهای اول دهه ۸۰، پژوهشکده سلولهای بنیادی تشکیل شد، گفت: حدود ۱۸۰۰ مقاله بین‌المللی و ۴۰۰ مقاله ملی در رویان داریم. حدود یک دهه است که اغلب مقاله‌ها بین‌المللی شده‌اند چرا که به این ترتیب می‌توانیم تعاملات بهتری با جهان علم داشته باشیم. تا کنون ۳۳ کتاب بین‌المللی توسط محققان رویان نوشته شده است که البته برخی از آن‌ها chapter book هستند. در اکثر این موارد از طرف ناشران مطرح بین المللی مانند Springer ازاعضای هیئت‌علمی رویان برای نوشتن کتاب یا فصلی از آن و اخیرا جهت تالیف بخشی از یک دایره‌المعارف در زمینه مهندسی بافت دعوت شده است. ۴۰ کتاب ملی هم توسط محققان رویان تهیه شده است که از میان آن‌ها ۲۵ کتاب را انتشارات رویان به چاپ رسانده است.
افشاریان ادامه داد: همکاران ما در بخش تحقیقات، حدود ۶۰ ثبت اختراع داخلی دارند و با توجه به این که ارزش ثبت اختراع بین‌المللی برای هر مرکزی، نوعی اطلاع‌رسانی کارهای پژوهشی به جهان محسوب می شود در این زمینه نیزدو ثبت اختراع بین‌المللی (Patent) داریم و چهار اختراع دیگر هم در حال گذراندن مراحل ثبت اختراع جهانی هستند.
وی با تقسیم طرح‌های پژوهشی رویان به دو دسته گفت: دسته اول طرح‌های پژوهشی، طرح‌هایی هستند که با همکاران کارشناس و پژوهشگران ما در حال انجام است. ما در طی ۲۷ سال اخیر حدود ۵۵۰ طرح تحقیقاتی خاتمه یافته داشتیم و ۳۰۰ طرح تحقیقاتی هم در دست اجرا است. از این ۶۰۰طرح خاتمه یافته، حدود ۳۰۰ طرح در پژوهشکده تولیدمثل انجام گرفته است. در پژوهشکده سلولهای بنیادی ۱۸۰ و در پژوهشکده بیوتکنولوژی اصفهان ۷۰ طرح تحقیقاتی خاتمه یافته داریم. پژوهشگاه در سطح داخلی بیش از ۲۵۰ طرح مشترک و در سطح بین‌المللی بیش از ۵۰ طرح مشترک داشته است.
ارائه ۸۰۰ پایان‌نامه در رویان
عضو هیئت‌علمی جهاد دانشگاهی با بیان این که بخش دیگری از کارهای پژوهشی، همکاری با دانشگاه‌ها و ایجاد بستری برای دانشجویان علاقمند است تا دانشجویان بتوانند در رویان پایان‌نامه‌های خود را بگذرانند و اعضای هیئت علمی مراکز ما با اساتید دانشگاههای دیگر همکاری علمی داشته باشند، گفت: تا الان حدود ۸۰۰ طرح پایان‌نامه خاتمه‌یافته داشته‌ایم.حضور دانشجویان در سیستم موجب پویایی فعالیت‌ها می‌شود. تقریبا ۴۰۰ پایان‌نامه در حوزه تولید مثل بوده است، ۲۰۰ پایان‌نامه در پژوهشکده سلولهای بنیادی و ۲۰۰ پایان‌نامه نیز در پژوهشکده بیوتکنولوژی اصفهان ارائه شده است. که این نشان دهنده تعامل خوب پژوهشکده بیوتکنولوژی اصفهان با دانشگاههای صنعتی اصفهان و علوم‌پزشکی اصفهان است.
افشاریان افزود:در حال حاضر حدود ۳۵۰ پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری داریم. در دانشگاه علم‌وفرهنگ که وابسته به جهاد دانشگاهی است دو رشته زیست شناسی تکوین در دو مقطع کارشناسی ارشد و Ph.D همچنین رشته زیست شناسی با گرایش ژنتیک مولکولی در مقطع کارشناسی ارشد شکل گرفته که متولی این رشته ها، پژوهشگاه رویان بوده است و در نتیجه تمام کلاس‌ها در پژوهشگاه رویان برگزار می‌شود و پایان‌نامه‌ها هم در پژوهشگاه رویان شکل می‌گیرد و حمایت می‌شود.همچنین در دانشکده علوم پایه و فناوریهای نوین پزشکی که درجنب پژوهشگاه رویان فعالیت می کند در مقطع دکتری در سه رشته بیولوژی تولید مثل، مهندسی بافت و علوم سلولی-کاربردی هرساله تعدادی دانشجو از طریق امتحان دکتری وزارت بهداشت جذب این رشته ها می شوند.
معاون پژوهشی پژوهشگاه رویان ادامه داد: حدود ۱۳هزار ارجاع به مقالات محققان رویان داده شده که البته برخی از آن‌ها ارجاعی است که محققان بعد از انتشار، در مقاله‌هایی که بعدا چاپ کرده‌اند داده‌اند. اگر این تعداد را حذف کنیم ۱۱ هزار ارجاع به مقاله‌های محققان رویان داده شده است. همین موضوع باعث شده که شاخص بین‌المللی h-index معادل ۵۰ را داشته باشیم که عدد بسیار خوبی است.
وی در پایان درباره نشریات رویان گفت: اولین فصلنامه رویان، یاخته نام داشت که به زبان فارسی منتشر می‌شد اما دارای خلاصه مقالات به زبان انگلیسی بود و به همین دلیل در منابع مرجع بین المللی نمایه می شد و در حال حاضر Cell Journal نام دارد و دارای Impact Factor بالای ۲ است. مقالات این فصلنامه کاملا به زبان انگلیسی منتشر می‌شود. دومین فصلنامه، IJFS نام دارد که درباره باروری است و اولین شماره علمی پژوهشی آن در سال ۸۷ منتشر شد.
انتهای پیام