جابر مظفری‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا در خصوص منابع آب نامتعارف در دسترس گفت: استان بوشهر یک استان مستعد در زمینه آبهای نامتعارف است و با یک مدیریت اصولی و نوآورانه، می‌توان آینده ای بدون بحران آب را برای بوشهر متصور شد. 

وی افزود: آب‌های نامتعارف شامل کلیه آب هایی است که به طور معمول و مرسوم از آنها استفاده نمی‌شود، مانند آب‌های شور، لب شور، آب‌های خاکستری مثل آب فاضلاب و آب‌های صنعتی و آب‌های گوگردی و امثال آن.

مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه ای بوشهر عنوان می‌کند استان بوشهر از لحاظ حجم آب نامتعارف رتبه دوم را در کشور دارد که این حجم بالای آب برای استانی با وسعت و جمعیت بوشهر بسیار چشمگیر است.

مظفری‌زاده که رشته تخصصی وی نیز منابع آب است با اشاره به وضعیت پساب های فاضلاب در استان بوشهر بیان کرد: اگر این حجم آب نامتعارف اگر بر سرانه جمعیت این استان تقسیم شود یک سرانه و حجم بالای آب نامتعارف در کشور خواهد بود که بوشهر بیشترین سرانه کشوری را در این زمینه دارا است.

وی تصریح کرد: شهر بوشهر با جمعیتی بیش از ۲۰۰ هزار نفر و مساحت تقریبی ۸۸۰۰ هکتاری در حال حاضر که سیستم جمع آوری فاضلاب آن کل شهر را پوشش نداده است، ۱۲ میلیون متر مکعب پساب فاضلاب دارد که محل جمع آوری آن در نزدیکی عالیشهر است و در نهایت به دریا می ریزد و مشکلات زیست محیطی نیز به دنبال دارد.

یک منبع عظیم که سالها بدون استفاده مانده!

مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه ای بوشهر معتقد است این منبع عظیم سال هاست بدون استفاده مانده، آن هم در استان بوشهر که کمتر از ۴ یا ۵ درصد از کل منابع آب موجود آن EC (درصد املاح موجود در آب) زیر ۳ هزار دارند، در حالی که منابع آبی نامتعارف به طور مداوم در طول سال دارای EC متوسط حدود ۳ هزار هستند و یک منبع بسیار پایدار از لحاظ حجم و کیفیت بوده و ارزش آن برای استان کم آبی مثل بوشهر از طلا بالاتر است.

در کشور خشک ایران و در استان بوشهر بهره برداری از این منابع آبی که بدون استفاده مانده بسیار ارزشمند به نظر می رسد. مظفری زاده می گوید این میزان در شرایطی است که سیستم فاضلاب کامل نشده و در صورت کامل شدن با همین جمعیت حال حاضر و با سرانه مصرف بالای آب شرب در شهر بوشهر –بیش از ۲۵۰ لیتر برای هر نفر- بالغ بر ۱۶ میلیون متر مکعب پساب خواهیم داشت.

وی با بیان اینکه کل کسری مخزن آب های زیرزمینی استان بوشهر حدود ۳۰ میلیون متر مکعب است، افزود: با یک محاسبه ساده و در نظر گرفتن حداقل ها، اگر بتوانیم تنها ۳۰ درصد جمع آوری آب باران داشته باشیم می توانیم بالغ بر ۵ میلیون متر مکعب آب باران با کیفیت مطلوب از سطح شهر، پشت بام ها و... جمع آوری کنیم.

این متخصص و کارشناس منابع آب با اشاره به مزایای سیستم استفاده از آب باران ادامه داد: با این میزان آب باران می توان حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هکتار باغ لیمو کاشت و از سوی دیگر مشکلاتی چون آبگرفتگی معابر را نخواهیم داشت و منبع آبی که به دریا می ریزد و بدون استفاده است نیز احیا خواهد شد.

مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه ای بوشهر با بیان اینکه امکان استفاده از این منبع و ظرفیت به راحتی فراهم می شود، گفت: استفاده از آب کولرها نیز راه دیگری است که سالانه می توان نزدیک به ۶۰۰ هزار متر مکعب از این منبع برداشت کرد و بخش قابل توجهی را با استفاده از این راه و با تلفیق آن با آب های دیگر در سطح شهر با EC بالاتر مثل اختلاط با زهآب ها تامین و مورد استفاده قرار داد.

به گفته دکتر مظفری زاده برای کاربردهای مختلف از ماشین شویی ها تا شستشوی خیابان ها و ساختمان ها و آبیاری فضای سبز شهری می توان از آب دورریز کولرها استفاده کرد.

کشت ۳ هزار هکتار باغ لیمو با پساب فاضلاب منازل

وی یادآور می شود که یک منبع آب دیگر موجود در سطح شهر پساب فاضلاب منازل است که اگر سرانه مصرف آب در بوشهر را ۲۵۰ لیتر در نظر بگیریم و بگوییم ۸۰ درصد آن قابلیت بازگشت و استفاده را دارد، همین الان بالغ بر ۱۶ میلیون متر مکعب پساب فاضلاب منازل را در سطح شهر داریم که با استفاده از آن می توان حدود ۲ هزار هکتار باغ لیمو کشت کرد که ارزش اقتصادی محصول یک سال این باغات می تواند نزدیک به ۸۰۰ میلیارد تومان با فرض حداقل قیمت ها باشد.

این کارشناس بیان کرد: اگر بخواهیم ارزش این حجم آب که در حال حاضر بلااستفاده می باشد را قابل درک و ملموس نماییم می توان این موضوع را مطرح کرد که مجموع این آب ها برای کشت و ایجاد ۳ هزار هکتار باغ لیمو کفایت می کند که درآمد اقتصادی آن بالغ بر ۱۱۰۰ میلیارد تومان در سال است و این تنها ارزش مستقیم آن است و اهمیت اثرات بسیار دیگر آن بر مردم و استان مانند ایجاد فضای تفریحی ۳ هزار هکتاری، تولید اکسیژن و بهبود هوای ناشی از آن، توسعه گردشگری، زنبورداری، دامپروری، ترسیب کربن یا تصفیه آلودگی کربنی ماشین ها یا کارخانجات به وسیله درختان، تقویت منابع آب زیرزمینی و... را نیز می توان به این ارزش ها افزود. کاهش مصرف کود و افزایش راندمان برداشت محصول نیز از دیگر مزایای استفاده از پساب جهت کشت انواع گیاهان و محصولات کشاورزی می باشد.

ایجاد سیستم بازچرخانی و تصفیه آب

وی در ادامه یک نمونه کار در مقیاس کوچک از این اقدام را مطرح می کند و می گوید با استفاده از پساب تولیدی یک ساختمان ۲۴ واحدی (با فرض هر خانواده چهار نفر و سرانه مصرف ۲۵۰ لیتر و مساحت پشت بام ۱۵۰ متر مربع) در شهر بوشهر می توان حداقل یک هکتار باغ لیمو را ایجاد و نگهداری کرد. هزینه تصفیه این آب بسیار ناچیز است که به راحتی توسط خود مردم قابل تامین است و یا می توان راهکارهای جایگزینی برای تامین مالی آن را در نظر گرفت. برای مثال تخفیف عوارض شهرداری یا تشویق تراکم ساخت و ساز برای ایجاد سیستم بازچرخانی و تصفیه آب در زمان احداث ساختمان ها که اکنون در شهرهایی چون شیراز و یزد چنین تشویق هایی از طرف شهرداری یا دولت به مردم داده شده است.

به گفته مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه ای بوشهر با استفاده از آب کولر و پساب یک ساختمان ۲۴ واحدی می توان حدود ۶۰ متر مربع چمن -که نیاز آبی بالایی دارد- را آبیاری نمود.

او توضیح می دهد که در شهر شیراز و حتی بوشهر چندین مورد استفاده از آب باران انجام شده است، و نمونه موردی آن ساختمان بیمارستان تامین اجتماعی است که سیستم Rainwater Harvesting را پیاده سازی کرده اند که این روشی برای استفاده بهینه از آب باران و ذخیره آب باران برای استفاده های روزمره و مقابله با کم آبی است.

در خصوص پساب فاضلاب نیز یک مجموعه کوچک را مثال می زند که توسط یکی از همشهریان و با هزینه ۴ میلیون تومان انجام شده که در یک مجموعه کوچک با بیش از ۱۵ نفر پرسنل سیستم تصفیه پساب را با هزینه ای ۴ میلیون تومانی راه اندازی نموده و هیچگونه هدر رفت پساب ندارد و کل آبیاری فضای سبز مجموعه را با همین پساب و آب بازچرخانی شده تامین می کند.

مظفری زاده می گوید در صورتی که آب بازچرخانی شده مازاد نیاز یک ساختمان باشد می تواند توسط شهرداری جمع آوری و به مصارف شهری برسد و یا وارد سیستم جمع آوری فاضلاب شده و به پساب تولیدی آب و فاضلاب اضافه شده و در محل تصفیه خانه شهر بوشهر استفاده های مختلفی برای آن تعریف شود.

انتهای پیام