فرهاد شیرانی در گفت‌وگو با ایسنا، با ارائه توضیحاتی درباره سامانه همانندجو، اظهار کرد: این سامانه شامل دو بخش عمده "موتور جست‌وجو" و "پایگاه اطلاعات" می‌شود و پایان‌نامه و رساله‌هایی که دریافت می‌کنیم، با این پایگاه تطبیق داده و در صورت وجود همانندی بین آن‌ها، این موارد را ارائه می‌کنیم.
وی با اشاره به اینکه شکی نیست هر چه مجموعه پایگاه اطلاعات تکمیل‌تر باشد، احتمال به دست آوردن نتایج بهتر بیشتر خواهد بود، تأکید کرد: همه اذعان دارند مناسب‌ترین پایگاه برای دسترسی به اطلاعات علمی کشور در اختیار ایرانداک است؛ چرا که حجم قابل توجهی از پایان‌نامه‌ها و رساله‌های تحصیلات تکمیلی و نیز مقالات ژورنال‌ها یا مجلات علمی کشور در این پایگاه وجود دارد. این در حالی است که طبیعتاً هر روز به این دیتابیس افزوده شده و حجم زیادی از پایان‌نامه‌ها ومقاله‌ها در ایرانداک ثبت می‌شوند.
شیرانی با بیان اینکه دانشگاه‌ها پیش از تصویب قانون "پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی" در ۳۱ مرداد ۹۶ به صورت داوطلبانه نسبت به ثبت پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها در ایرانداک اقدام می‌کردند، توضیح داد: بعد از ثبت این قانون همه دانشگاه‌ها موظف به اجرای آن شدند و از آن زمان به بعد، ثبت نکردن پایان‌نامه‌ها یا عدم انجام همانندجویی در پایان‌نامه‌های ایرانداک، نوعی تخلف از قانون محسوب می‌شود.
وی افزود: اجرا شدن این قانون نیازمند یک آیین‌نامه اجرایی بود و قرار شد تا وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت دادگستری این آیین‌نامه را آماده کنند و به هیئت دولت دهند.
راهبر سامانه همانندجوی ایرانداک خاطرنشان کرد: آئین نامه اجرایی قانون فوق در خرداد ماه سال جاری به تصویب اعضای کمیسیون علمی، تحقیقاتی و فناوری هیئت دولت رسیده است. در حال حاضر اصلاحاتی بر روی این آیین‌نامه در حال انجام است و به زودی نسخه نهایی آن منتشر خواهد شد.
شیرانی تصریح کرد: در هر حال پیش از تصویب آیین‌نامه اجرایی نیز معاونت آموزشی، پژوهشی و حقوقی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تأکید داشتند که قانون ثبت پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها در ایرانداک بدون آیین‌نامه اجرایی هم قابلیت اجرایی دارد.
سهم ۱۰ درصدی و صفر درصدی دانشگاه آزاد و حوزه علمیه در ثبت پایان‌نامه
وی خاطرنشان کرد: روند اجرای قانون ثبت در ایرانداک به خصوص در ۶ ماه گذشته روند بسیار خوبی بوده و تنها مشکل در این حوزه، مجموعه‌هایی است که به صورت مستقیم زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت نمی‌کنند. از جمله اینکه دانشگاه آزاد اسلامی گاهی اوقات خودش را به کندی با قوانین وزارت علوم تطبیق می‌دهد و از این رو است که مسیر ثبت پایان‌نامه‌ها و رساله‌های این دانشگاه به کندی پیش می‌رود. با این حال روند ثبت در آموزش عالی طی ۶ ماه گذشته بسیار قابل قبول بوده است.
راهبر سامانه همانندجوی ایرانداک یادآور شد: بخشی از فرآیند ثبت به این مفهوم است که دانشجو قبل از دفاع پروپوزال و متن پایان‌نامه یا رساله را در سامانه ثبت بارگذاری کند. در این زمینه آمارهای مربوط به سهم دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه از ثبت پایان‌نامه و رساله با آنچه دکتر علیدوستی، رئیس ایرانداک اعلام کرده‌اند تغییر چندانی نکرده و همچنان ۱۰ درصد پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشگاه آزاد اسلامی، ۶۰ درصد پایان‌نامه و رساله‌های دانشگاه‌های دولتی و نزدیک به صفر درصد پایان‌نامه و رساله‌های حوزه‌های علمیه در ایرانداک ثبت است.
شیرانی گفت: این موضوع از آن جهت است که ثبت پایان‌نامه‌ها و رساله‌های حوزه‌های علمیه بعدتر در مرداد ماه ۹۶ مورد توجه قرار گرفته و آن‌ها تا پیش از آن الزامی به ثبت نداشته‌اند؛ بنابراین وارد شدن آن‌ها به فرآیند ثبت کمی زمان‌بر بوده اما بعد از تعیین تکلیف شدن نسخه نهایی آیین‌نامه اجرایی، آن‌ها نیز وارد این فرآیند خواهند شد.
وی با اشاره به اینکه تنها ۳ تا ۴ درصد پایان‌نامه‌های مجموعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در ایرانداک ثبت شده است، گفت: این دو مجموعه قبلاً جدا بوده و فرآیند ثبت جداگانه‌ای در ایرانداک داشته‌اند. این در حالی است که قانون "پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی" آن‌ها را نیز بعدتر در سال ۹۶ ملزم به ثبت پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها در ایرانداک کرده است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) تأکید کرد: در اصلاحات قانون "پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی" حوزه‌های علمیه، دانشگاه آزاد اسلامی و مجموعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز ملزم به ثبت پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها شده‌اند؛ بنابراین این مجموعه‌ها مسیر کندتری را نسبت به مسیر آموزش عالی در اجرای قانون می‌پیمایند.
شیرانی در پایان مجدداً از روند ثبت پایان‌نامه‌ها و رساله‌های آموزش عالی طی شش ماه گذشته در ایرانداک اعلام رضایت کرد و گفت: امیدوار هستیم طی ۶ ماه آینده که دانشگاه‌های بزرگ در حال پیوستن به ما هستند، این روند بهتر طی شود.
وی تصریح کرد: در همین رابطه با دانشگاه آزاد نیزمذاکرات خوبی صورت گرفته و گفت‌وگوهای تفصیلی با مدیر کل تحصیلات تکمیلی و امور پژوهشی آن‌ها داشته‌ایم. آن‌ها اخیراً به ما قول داده‌اند که موضوع ثبت را در هیئت رئیسه مطرح کنند و امیدوار هستیم آن‌ها هم به فرآیند ثبت بپیوندند.
انتهای پیام