به گزارش ایسنا حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم رئیسی صبح امروز (سه شنبه) در همایش سراسری قوه قضائیه ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای هفت تیر اظهار کرد: خدمات ارزشمند تمامی کسانی که در تاریخ ۴۰ ساله انقلاب اسلامی برای دستگاه قضائی زحمت کشیدند را ارج می نهیم. از خدمات آیت الله بهشتی و اولین شورای عالی قضائی و خدمات مرحوم آیت الله شاهرودی، آیت الله یزدی و آیت الله آملی لاریجانی تقدیر می‌کنیم.
رئیس قوه قضائیه عنوان کرد: همه تلاش‌هایی که گزارش شد در سراسر کشور برای ارتقای دستگاه قضائی دارای اجر، پاداش و مزد الهی است و تمام این گزارش‌ها که چه در گزارش سالانه چه در اقدامات قضائی ۴۰ ساله بیان شد مرهون تلاش‌های همکاران است. با همه تلاش‌هایی که تا کنون انجام شده در گام دوم لازم است تحول پیدا کنیم.
وی بیان کرد: تحول نیازمند آن است که در اتاق‌های اندیشه ورزی اندیشه و به برنامه‌های اجرایی تبدیل شود. اگر همه برنامه سازمان در ایجاد تحول نقش ایفا نکنند، تحول مورد تاکید رهبری ایجاد نخواهد شد. حضور همه دست اندرکاران نیاز است.
رئیسی بیان کرد: برای ایجاد تحول در دستگاه قضائی تمام اجزای سازمان قضائی کشور باید نقش آفرینی کنند؛ نباید تصور کنیم که با نامه نگاری یا ابلاغ دستورالعمل و یا سخنرانی، تحول ایجاد می‌شود؛ بلکه تحول نیازمند آن است که در اتاق‌های اندیشه ورز، فکر و اندیشه تولید شود و در قالب برنامه‌های اجرایی ابلاغ شود و به برنامه‌هایی اجرایی تبدیل گردد. اگر همه اجزای سازمان بزرگ قضائی کشور، نقش ایفا نکنند آن تحولی که در حکم مقام معظم رهبری بر روی آن تأکید شده است، اتفاق نمی‌افتد.
رئیس قوه قضائیه بیان کرد: آن چه از مبانی حقوقی می‌شناسیم و از کلام بزرگان و امامان انقلاب برداشت می‌شود و آن چه بزرگان قلم می‌زنند ما را متوجه این می‌کند که در اسلام دارای نظام حقوقی هستیم، نه فقط احکام قصاص، حدود و تعزیرات قالب، محتوا، سازوکار پیگیری و اجرا در نظام بخشی نظام حقوقی اسلامی باید حتماً تعریف شود.
وی افزود: در گام دوم ما باید حتماً حضور فعال داشته باشیم الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت باید در سازوکار ما قرار گیرد این موضوع قالبی است متناسب با این محتوا. در این قضیه عجله نیست با دبیرخانه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت تماس گرفتم و گفتم در این زمینه کارهای مقدماتی را انجام دادم و توسط افراد مجرب قضائی و دانش آموختگان حوزه و دانشگاه ان‌شاءالله این موضوع عملیاتی خواهد شد.
وی افزود: محورهای اصلی که در دو جلسه قبل مسئولان عالی قضائی در رابطه با تحول مطرح شد. مبانی این تحول باید با شناخت از دستگاه قضائی همراه باشد. اولین گام تحول شناخت وضع موجود است در ۴۰ سال گذشته گام‌های برداشتیم که باید شناخت داشته باشیم و وضع مطلوب را ترسیم کرده و وضع موجود را به وضع مطلوب برسانیم و تفاوت‌های آنها را بررسی کنیم. بایدهای این موضوع در مدیریت‌های آنی و میانی باید در مجموعه بخش‌ها مورد توجه باشد و بدانیم که چگونه به این مهم گام نهاد.
رئیس قوه قضائیه از ابر چالش‌های دستگاه قضائی را افزایش‌های ورودی پرونده‌ها به دستگاه قضائی داشتند و تصریح کرد: این افزایش ورودی‌ها مشکل افزایش قاضی، افزایش کارمند و افزایش ساختمان و محیط کار را به دنبال خود دارد ما به نیروی انسانی کارآمد و ابزار کار نیاز داریم.
وی با تاکید بر اینکه باید افزایش عمومی به صورت قطعی وجود داشته باشد، گفت: مثل جامعه‌ای که افزایش جمعیت شهری دارد باید این موضوع نیز مورد توجه باشد ما معتقدیم که سرنوشت دستگاه قضائی مختوم و محکوم نیست و تمام عزیزان در دستگاه‌های اجرایی کشور باید برای کاهش ورودی پرونده‌ها تلاش کنند در حوزه قانونگذاری و اصلاح قوانین کار در مجلس شورای اسلامی آغاز شده است در حوزه تصمیم گیری‌ها نیز باید کار به نحوی باشد که شاهد کاهش ورودی‌ها باشیم. در این زمینه نیز گام‌های برداشته شده است. در ارتباط با موضوع تحول آنچه مهم است این است که در ارتباط با برخی از رسیدگی‌ها اطاله دادرسی وجود دارد البته این موضوع در همه رسیدگی‌ها و استان‌ها یا بخش‌های مرکزی وجود ندارد اما در بعضی از جاها مشاهده می‌شود.
رئیسی حجم اطاله دادرسی در دادگاه‌های تجدید نظر به طور خاص در استان‌های تهران، مازندران و اصفهان را رو به رو با مشکلات نگران کننده دانست و افزود: این دادگاه‌ها درگیر اطاله دادرسی و کمبود نیروی انسانی هستند از مسئولان قضائی آنجا خواهش کردم تا با خود همکاران قضائی آن مجموعه مشورت شود زیرا قطعاً آن گره گشا هستند در دیوان عدالت و دیوان عالی کشور نیز برای کمک به موضوع همت شده است.
وی اتقان احکام را از موضوعات قابل توجه و مهم در عرصه تحول دستگاه قضا دانست و تاکید کرد: در صدور احکام گاهی کمیت یک حکم به اندازه یک کتاب است. قاضی مهندسی اجرایی قانون را برعهده دارد. در دانشگاه و حوزه قوانین تجارت، مدنی و مبانی اصول فقه تدریس می‌شود و زمان رسیدگی به پرونده‌ها به کار می‌آید. گاهی در یک حکم از تمام مبانی اصول فقه و مبانی قانونی مشاهده می‌شود و یک حکم دارای همه ابعاد است. یک حکم همه نکات و دقت نظرات را به همراه دارد. در نتیجه در حوزه آموزش و بخش‌های ابتدایی باید تلاش شود تا وقتی قاضی می‌خواهد وارد عرصه قضا شود با مشکل رو به رو نشود.
رئیس قوه قضائیه فراگیری‌های مدیریتی و نظارت‌های بعدی در دادسرا و دادگاه‌ها را قابل توجه عنوان کرد و گفت: در دستگاه قضائی محور قاضی است و همه اقدامات باید حول قضاوت عادلانه و به حق قاضی باشد. بخش‌های اجرایی هم ان‌شاءالله در گام دوم تلاش کند نمی‌خواهیم یک شبه این کار انجام شود اما در میدان قضا فعالیت کنند. فناوری اطلاعات، معاونت راهبردی، منابع انسانی قوه قضائیه نیاز به این دارد که دنباله کننده امور قاضی باشد زیرا دستگاه قضائی را می‌شناسد اما وقتی با کمبود قضات مواجه هستیم بهتر است از قضات در کارهای ستادی و اجرایی استفاده کنیم.
رئیسی با تاکید بر اینکه دستگاه قضائی به قضا و قضاوتشان شناخته می‌شود در رابطه با کاهش جمعیت کیفری، گفت: در رابطه با موضوع کاهش جمعیت کیفری آنجا که شرع و قانون تکلیف کرده تابع شرع هستیم اما در مورد صدور قرارها استفاده از مجازات‌های جایگزین حبس رعایت شود تا در عمل کاهش ورودی زندانی به زندان داشته باشیم. مسئله کاهش جمعیت کیفری موضوع مهمی است.
رئیس قوه قضائیه با بیان اینکه پشتیبانی و رفع مشکل نیروی انسانی چه در حوزه قضا و در چه در حوزه اداری اهمیت دارد، خاطر نشان کرد: بودجه و اعتبارت، نیروی انسانی کارآمد به برنامه ریزی نیاز دارد. ما با شرایط خاص اقتصادی در کشور مواجه هستیم تصور بر آن است که با ایجاد فشار ملت ایران عقب نشینی کنند اما زهی خیال باطل. درست است کشور با مشکلات تأثیرگذار اقتصادی حتی در دستگاه قضا مواجه است و از آن بی نصیب نیست اما بدانند ما مصمم هستیم در حرکتمان گم نشویم و ان‌شاءالله با فشار و کار مضاعف همکاران مخلص کمبودها را جبران می‌کنیم.
رئیسی با اشاره به جذب شش تا هفت هزار نفری کارآموزان در دستگاه قضا، تاکید کرد: جذب این تعداد که انجام شده است با کندی انجام می‌شود اما باید انجام شود. کار جذب آغاز می‌شود اما اینکه همه تعداد جذب شوند زمان بر خواهد بود.
رئیس قوه قضائیه سلامت در دستگاه قضائی و اداری کشور را امر مهم و قابل توجهی دانست و افزود: همکاران و همه دوستان مدیریت‌ها، بازرسی و دادسرای انتظامی در سلامت دستگاه قضا نقش مهمی دارند اما نقش اول برای تک تک همکاران است. همکاران باید امر به خوبی‌ها و نهی به زشتی‌ها و پلشتی‌ها و هیچ کاستی را در دستگاه قضائی برنتابند و آنجا را مانند خانه خود بدانند. این افراد با نشاط ترین و بهترین وقت خود را در این دستگاه می‌گذارند. شایسته نیست قضات متدین، پرتلاش و مخلص به خاطر یک یا چند ناپاکی چهره پاکشان زیر سوال برود.
رئیسی افزود: چهره پاک افراد را باید در اذهان پاک جلوه داد و نباید اجازه داد در این صفحه سفید و نورانی یک یا دو یا چند نقطه در استان خودنمایی کند و این امر به اراده همکاران نیاز دارد و باید به نحوی کار دنبال شود که سلامت قضائی و اداری انجام و دنبال شود.
رئیس قوه قضائیه سرمایه اجتماعی را مسئله مهمی برای نظام، کشور و دستگاه قضائی عنوان کرد و گفت: سرمایه اجتماعی از سرمایه‌های بزرگ و بی بدیل است. خواسته، قضاوت، رفع مشکلات مردم، نگاه مثبت مردم، رضایت مردم و افزایش اعتماد عمومی مردم بسیار مهم است و این موضوع امری شعاری نیست. برای امام (ره) هم این موضوع اهمیت داشت و ایشان حقیقتاً به مردم باور داشتند رهبر معظم انقلاب نیز حقیقتاً مردم را باور دارند و خدمتگزاران نیز باید مردم را در حقیقت باور داشته باشند.
رئیسی با اشاره به دیدارهایش با رهبری بیان کرد: در این دیدارها رهبری پس از ارائه گزارش‌ها می‌پرسیدند خروجی و رضایت مردمی چیست؟ بازسازی اعتماد عمومی از سازوکار و اقدامات مورد توجه دستگاه قضائی است و گزارش یک نفر یا گزارش سخنگوی قوه قضائیه کارساز نیست. به سرمایه اجتماعی که سرمایه نظام است باید توجه شود. این سرمایه در سبد نظام است. در تمام نظامات گاهی کشورشان با سلاح و پول و غیره مبتنی است اما مهمترین مؤلفه کشور ما مردم متدین است که هر چه بیشتر شود در سبد نظام است و بی توجهی می‌تواند از این سرمایه بکاهد.
وی چابک سازی بخش‌های ستادی را از موارد دستور کار قوه قضائیه دانست و عنوان کرد: به دنبال اجرایی شدن چابک سازی بخش‌های ستادی هستیم و امیدواریم مجموعه همکاران تلاش کند. باور و اعتقادمان این است که بزرگان در طول تاریخ مخلصانه کار کردند.
رئیسی با بیان اینکه ما در کشور مسئولیت داریم، اظهار کرد: ظرفیت بسیاری در کشور وجود دارد آن جای که از ظرفیت‌ها استفاده کردیم آثارش را دیدیم. آرامشی که دیده می‌شود در بستر مقاومت است نه در بستر مذاکره و چیز دیگر. امروز شاهد ظرفیت سپاه در منطقه هستیم. ما در این حوزه به منویات مقام معظم رهبری عمل کردیم.
وی افزود: اینکه می‌گویند هواپیمای دارای سرنشین را نزدید ظاهر قضیه است اما اصل این است که ایستادگی و مقاومت ایران در عرصه بین المللی دارد جواب می‌دهد. اگر به نیروی انسانی اعتماد شود از وضعیت دشمن ساخته بیرون خواهیم آمد. ما نیازمند چهره‌های قضائی و نیروهای کارآمد در دستگاه قضائی هستیم. سوال این است که آیا می‌توان از این شرایط به شرایط بهتری وارد شد؟ بله حتماً می‌شود.
رئیس قوه قضائیه در پایان، تصریح کرد: من تردید ندارم که راه حل حتماً وجود دارد و لازم است همکاران گام اثربخش، آینده ساز در جهت تحول قضائی فراز امیرالمومنین و انقلاب اسلامی را رقم بزند. بخشی در درون خود قوه قضائیه و سازندگی در بخش‌های دیگر عمیقاً معتقدم بر کشور و دستگاه قضائی امکان اقدام متفاوت برای ما وجود ندارد.
انتهای پیام