تحلیل رای الیوم از اولین مصاحبه بن سلمان پس از قتل خاشقجی

محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به عنوان چهره‌ای که از ابتدای انتصابش در سمت ولیعهدی حضور در رسانه‌های مکتوب و اینترنتی را ترجیح می‌داد و با ارائه طرح اقتصادی خود تلاش داشت خود را به عنوان چهره‌ای اصلاح‌گرا به جهان نشان دهد، اما پس از غیبت طولانی پس از قتل جمال خاشقجی بار دیگر به رسانه‌ها بازگشته و در گفتگوی تفصیلی درباره مسائل مختلف منطقه‌ و جهان اظهار نظر کرد.

به گزارش ایسنا، به نقل از روزنامه رای الیوم، بن سلمان پس از این غیبت طولانی، روزنامه الشرق الاوسط چاپ این کشور را برای مصاحبه انتخاب کرد؛ گفتگویی که با گذشت حدود هشت ماه از قتل جمال خاشقجی در ساختمان کنسولگری این کشور در استانبول انجام می‌شد، همان ماجرایی که در جهان جنجال به پا کرد و جامعه جهانی انگشت‌های اتهام را به سوی این شاهزاده عربستانی نشانه رفته و او را متهم به این کرد که شخصاً دستوراتی را برای قتل خاشقجی صادر کرده است. بن سلمان در همین گفتگو درباره پرونده خاشقجی گفت که قتل او حادثه‌ای دردناک بوده است.

همچنین ولیعهد عربستان در بخش دیگری از صحبت‌های خود با کنایه به ترکیه، از هر طرفی که از این ماجرا قصد سوء استفاده سیاسی دارد خواست مدارک و شواهد خود را به دادگاه عربستان ارائه کند. او در ادامه تعهد داد که تمامی متهمان این پرونده محاکمه شوند.

این شاهزاده جوان عربستانی در ادامه اینگونه نشان داد که تمایلی به جنگ ندارد و مدعی شد که عربستان به دنبال صلح است.

او در ادامه با این ادعا که ایران در حمله اخیر به دو نفتکش دست داشته است، با اشاره به سفر شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن به تهران و دیدار او با آیت الله خامنه‌ای و نیز پیامی که او قصد داشت از جانب دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به رهبر ایران ارائه کند، با ارائه برداشتی منفی از موضعگیری ایران مدعی شد به نظر می‌رسد ایران هنوز تمایلی به گفتگو ندارد. او همچنین مدعی شد این پاسخ ایرانیان برای ناکام گذاشتن تلاش‌های صلح است.

ولیعهد عربستان با این حال در این گفتگو از زبان تهدید مستقیم دست برداشت، او پیش از این در اظهارنظرها علیه ایران از عباراتی مبنی بر انتقال جنگ به داخل و حمایت از اقلیت‌ها استفاده می‌کرد اما این بار تنها بر اهمیت اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران تاکید کرد و گفت: جامعه جهانی باید موضعگیری جدی در قبال ایران داشته باشد.

بن سلمان توضیح نداد چگونه می‌خواهد با هر گونه تهدید علیه مردم، حاکمیت و زیرساخت‌های عربستان مقابله کند و یا اینکه این تهدیدات به چه شکل هستند. ولیعهد عربستان در این گفتگو تنها به این سخن بسنده کرد که هرگز در پاسخ به این تهدیدات تردید نخواهد کرد اما نگفت که نحوه برخورد ریاض با اتفاقاتی مانند حملات یمنی‌ها به فرودگاه‌های این کشور چگونه خواهد بود و یا دست‌کم پاسخ عربستان به این حملات، علیه کدام مواضع در یمن خواهد بود که از نظر اهمیت با مواضع هدف قرار گرفته شده توسط جنبش انصارالله در عربستان برابری کنند.

این شاهزاده عربستانی در گفتگو با الشرق الاوسط هیچ گونه سخنی که تمایل واقعی ریاض به توقف جنگ چهارساله یمن و یا حمایت آن از راه حلی سیاسی در یمن را نشان‌دهد، مطرح نکرده و تنها تاکید کرد هرگز حضور شبه نظامیانی خارج از چارچوب نهادهای دولت (مستعفی) یمن را در مرزهای خود نخواهد پذیرفت. وی با بیان اینکه حوثی‌ها مسئول حمله به فرودگاه أبها هستند، تصریح کرد که ریاض بر ادامه این جنگ تاکید دارد.

این شاهزاده عربستانی همچنین مدعی شد هدف ریاض از جنگ یمن تنها آزادسازی این کشور نبوده بلکه ایجاد رفاه و شکوفایی برای تمامی گروه‌های یمنی است. این در حالی است که نهادهای حقوقی گزارش‌های متعددی از کشور جنگ‌زده و فروپاشیده یمن و افزایش غیرنظامیان کشته شده در این کشور ارائه می‌دهند و طبق این آمارها مردم یمن تنها یک وعده غذا در روز می‌خورند، حال سوال این است که آن رفاه و ثباتی که بن سلمان درباره آن صحبت می‌کند، کجا هستند!

ولیعهد عربستان همواره به دنبال آن است که در اظهارات خود میان رهبری سوریه و همپیمانان ایرانی آن تفکیک قائل شود، به طوری که تاکنون او در گفتگوهای خود هیچ گونه انتقاد علنی و مستقیمی از بشار اسد، رئیس جمهور سوریه نداشته و او را مسئول تحولات سوریه ندانسته است. در واقع بن سلمان اهداف کشورش در سوریه را در نابودی داعش، ممانعت از بازگشت گروهک‌های تروریستی و مهم‌تر از همه مقابله با نفوذ ایران در سوریه و تحقق گذار سیاسی در این کشور خلاصه می‌کند.

به اعتقاد بن سلمان روابط ریاض با واشنگتن که از بیش از ۷۰ سال قبل ادامه دارد، اهمیت استراتژیکی داشته و این روابط هرگز تحت تأثیر حملات رسانه‌ای قرار نخواهد گرفت و ریاض تلاش می‌کند واقعیات را توضیح داده و برخی برداشت‌های اشتباه طرف‌های آمریکایی را اصلاح کند. با این حال بن سلمان که در رابطه با دیگر کشورها به کمتر از مقابله به مثل راضی نمی‌شود، در رابطه با واشنگتن به دنبال حفظ این روابط و خودداری از پاسخ به برخی اهانت‌های ترامپ به کشورش است. گفتنی است که ترامپ می‌گوید حمایت‌های آمریکا در مقابل پول عربستان انجام می‌گیرد و بن سلمان مدعی است تنها اولویت برای او منافع ملی است!

بر خلاف طرح‌های عربستانی که خواستار تحریم آنکارا است، شاهزاده عربستانی عدم تنش لفظی با آنکارا را انتخاب کرده و به عنوان کشوری که مسئول امور حج است، به دنبال حفظ روابط جدی خود با تمامی کشورهای اسلامی از جمله ترکیه است. او در این راستا بر عدم ورود به اختلاف‌نظرها که به ضرر منافع عربستان و جهان اسلام است، تاکید دارد.

بحران قطر موضوع غایب مصاحبه بن سلمان با الشرق الاوسط بود، این مساله نشان می‌دهد بحران با دوحه به حال خود باقی مانده و یا اینکه رو به وخامت است. بن سلمان درباره معامله قرن نیز هیچ گونه اظهار نظر مثبت یا منفی نداشت، اما این در حالی است که ریاض خود را برای حضور در کنفرانس اقتصادی منامه آماده می‌کند. همچنین ولیعهد عربستان اخبار منتشر شده درباره حمایت کشورش از اجرای معامله قرن را تکذیب نکرد. به گفته کارشناسان در شرایطی که انتقادات بسیاری علیه ریاض وجود دارد و برخی از موضعگیری‌های متناقض عربستان درباره راه‌حل تشکیل دو کشور می‌گویند، بن سلمان ترجیح داد در این خصوص اظهارنظری نکند تا مورد انتقاد مردم کشورهای عربی قرار نگیرد.

از منظر تحولات داخلی عربستان نیز باید گفت، به نظر می‌رسد دوره رفاه که به جای امر و نهی‌های شدید آمده به شکل گسترده‌تری ادامه یابد و بن سلمان هرگز به اعتراضات مردم توجهی نخواهد کرد. او بارها تاکید کرده که زمان را برای حل مسئله افراط گرایی که از نظر او مهمترین راه آن افزایش آزادی‌ها و اجرای مدل‌های غربی است، از دست نخواهد داد. آخرین اقدام در این راستا افتتاح دیسکوی حلال در جده بود؛ اقدامی که مسؤولان ریاض در پی خشم شدید مردم به سرعت از آن اعلام برائت کردند و چه بسا این مسئله شکلی از همان مقاومت در برابر رویکرد بن سلمان است.

ولیعهد و وزیر دفاع عربستان درباره رویکرد اقتصادی خود اظهار کرد، بر اساس این رویکرد هر گونه طرح استراتژیک در عربستان باید اصلاح و به روزرسانی شود. در همین راستا تعهد خود به طرح اولیه سهام شرکت آرامکو را اعلام کرد اما از تعیین محل دقیق اجرای طرح خودداری کرد. برخی این اقدام بن سلمان را عقب نشینی از طرح یاد شده و وقت کشی برای ایجاد بستری جهت اجرای طرح دانسته و برخی تاکید کردند او به هشدارهای برخی طرف‌ها نسبت به عواقب این طرح و تحویل آن به شرکتی غیرعربستانی توجه نشان داده است. برخی نیز بر این باورند علت این عقب نشینی بن سلمان عدم ارائه سهام در بورس نیویورک به دلیل نگرانی از بلوکه شدن آنها در آینده است.

انتخاب روزنامه الشرق الاوسط برای مصاحبه شاهزاده عربستانی بعد از غیبتی طولانی انتخابی دقیق و حساب شده بود زیرا به این ترتیب او این فرصت را داشت که برخلاف مصاحبه‌های تلویزیونی به ویژه به شبکه‌های غربی سوال‌ها و جواب‌ها را کنترل کند، به ویژه زمانی که سوالات درباره مسائلی چون بحران قطر، معامله قرن، روابط با آمریکا، جزئیات پرونده قتل خاشقجی، بازداشت فعالان حقوق بشر در این کشور و اخبار تایید نشده از اعدام علمای برجسته عربستانی است.

انتهای پیام

  • دوشنبه/ ۲۷ خرداد ۱۳۹۸ / ۱۶:۰۷
  • دسته‌بندی: غرب آسیا و آفریقا
  • کد خبر: 98032712916
  • خبرنگار : 71496