/تحلیل-رای الیوم/

آیا بحران قطر و ۴ کشور عربی در مسیر حل شدن است؟

به نظر می‌رسد بحران شورای همکاری خلیج فارس هرچند به کندی در مسیر حل شدن باشد. با توجه به تحولات یک هفته اخیر می‌توان شاهد نشانه‌هایی از تغییر در مواضع کشورهای تحریم کننده قطر بود که از جمله آن تبریک نخست‌وزیر بحرین به امیر قطر به مناسبت حلول ماه رمضان است.

به گزارش ایسنا، روزنامه رأی الیوم نوشت، تبریکی که خلیفه بن سلمان آل خلیفه، نخست‌وزیر بحرین به تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر به مناسبت ماه رمضان گفت به نظر می‌رسد به منزله اولین "باران" باشد هرچند که این گام به نوعی واکنشی به استقبال قطر از هیئت‌های بحرین و عربستان در جریان برنامه‌های برگزاری "گفت‌وگوی همکاری آسیا" بود.

در این گفت‌وگو حضور دو هیئت به منزله اقدام غافلگیرانه‌ای بود که کویتی‌ها آن را ستودند. علی السعید، معاون وزیر خارجه کویت از "نشست برادران شورای همکاری خلیج فارس" در این نشست با حضور ریاض و منامه ابراز خرسندی کرد. امیر قطر در دفتر خود رؤسای هیئت‌های شرکت کننده در شانزدهمین نشست کشورهای عضو "گفت‌وگوی همکاری آسیا" را به حضور پذیرفت.

با این تحولات به نظر می‌رسد بحران قطر و بحرین حداقل در مسیر حل شدن باشد.

اما درباره ریاض بعد از حضور در گفت‌وگوی آسیا اکنون به قطری‌ها اجازه می‌دهد در عمره شرکت کنند؛ اقدامی که کمی از سردی روابط میان دو طرف می‌کاهد اگر چه شرایط بهبود کامل روابط هنوز مشخص نیست.

این مسائل ساده با تمایل آمریکا برای تأسیس ناتوی عربی یا ائتلاف استراتژیک در خاورمیانه با هدف فشار آوردن بر ایران همسو است هرچند که به نظر می‌رسد تلاش‌ها برای تأسیس چنین پیمانی هنوز نتیجه نداده است و مصر از آن عقب‌نشینی کرده و بقیه کشورها از جمله اردن و کویت به دلیل حضور اسرائیل در این ائتلاف تمایلی به حضور در آن ندارند.

به رغم این مساله اگر این ائتلاف در رفع پیامدهای ناشی از بحران شورای همکاری خلیج فارس موفق باشد هدف مهمی را محقق کرده است.

اما درباره مصر که در حال حاضر به نظر می‌رسد هدایت طرح موسوم به "معامله قرن" را برعهده دارد کاملاً واضح است که به تلاش قطر ولو در زمینه حمایت مالی از میانجیگری‌ها و آتش‌بس‌های پی در پی میان حماس و اسرائیلی‌ها نیاز دارد. به نظر می‌رسد اردن نیز در زمینه ارتباط امنیتی نقشی را برعهده دارد.

با این مسائل تنها معترض در این ماجرا امارات است که بازیگر اصلی این بحران بوده است. پافشاری امارات بر این بحران تا این لحظه نقش مهمی در تقویت دشمنی میان این کشورها با دوحه داشته است. ائتلاف با ریاض و منامه و قاهره بدون امارات سخت است در نتیجه این سه کشور مجبور می‌شوند با امارات مدارا کنند.

در عرصه رسانه‌ای با اینکه همچنان شبکه‌های مصری، العربیه، اسکای نیوز با الجزیره و رسانه‌های قطری درگیر هستند اما محورهای سیاسی مهم این مرحله که چهره جدیدی به منطقه می‌بخشند و تحت عناوین تقابل با ایران و اخوان المسلمین، معامله قرن یا حل و فصل مساله فلسطین و بعضا پایان درگیری اسرائیل و فلسطین مطرح می‌شوند بار دیگر نیاز به انعطاف‌پذیری در روابط کشورهای شورای همکاری خلیج فارس دارند که به اعتقاد ناظران، کشورهای عرب حوزه خلیج فارس یک بلوک در نظر آمریکا هستند که باید بودجه ترسیم خاورمیانه جدید را تامین کنند.

در هر حال بحرانی که در رمضان ۲۰۱۷ به وجود آمد باید در رمضان ۲۰۱۹ شاهد تحولاتی باشد؛ چراکه آمریکا نه فقط به حامیان مالی برای پروژه‌های خود در خاورمیانه نیاز دارد بلکه از طریق آن به تبادل میانجیگری مثبت در بحران‌های منطقه نیز نیاز دارد؛ میانجیگرانی که برای سیاست‌هایش در قبال خاورمیانه در داخل آمریکا بازارگرمی کنند چراکه رئیس‌جمهوری این کشور برای انتخابات ریاست‌جمهوری جدیدی آماده می‌شود و نیز به دنبال آن است که تمام سرمایه‌های خاورمیانه را به نفع آمریکا جذب کند و از روان شدن این سرمایه‌ها به سمت روسیه و چین ممانعت به عمل آورد.

انتهای پیام

  • سه‌شنبه/ ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۸ / ۱۵:۳۵
  • دسته‌بندی: گزارش و تحلیل
  • کد خبر: 98021709319
  • خبرنگار : 71516