این کارشناس فرهنگی در گفت‌وگویی با ایسنا درباره درجه بندی سنی فیلم‌های سینمایی توضیح داد: این طرح سال‌هاست در سینمای جهان تجربه شده و بازخوردهای خوبی هم داشته است و به طور کلی اجرایی شدن آن میتواند تاثیرات مثبتی داشته باشد. این بحثی است که از نظر جامعه‌شناسی، روانشناسی و مخاطب‌شناسی، کلیت آن مورد تایید همه سینماگران است و نباید به آن به صورت صفر و صد نگاه کنیم.
او ادامه داد: برخی فیلمها را نباید همه اقشار جامعه ببینند. به این نکته در سینمای ما توجهی نشده بود بنابر این مطرح شدن آن در این زمان یک حرکت رو به جلو است. امیدوارم این آیین‌نامه بتواند بخشی از مشکلات ممیزی را حل کند زیرا وقتی سیاست این می‌شود که "همه فیلمها، همه مردم" ممیزی سختگیرانه‌تر می‌شود، اما وقتی طیف بندی و درجه بندی برای هر یک از فیلمها انجام شود، شاهد بازخوردهای خوبی خواهیم بود. به طور مثال مضامین و معضلات اجتماعی بسیاری وجود دارد که نمیتواند مخاطب عام و خانواده پای تماشای آن بنشینند از طرفی هم نمی‌توان آن را بیان نکرد و همینطور ساکت ماند.باید در باره آن فیلم ساخته شود و به واقع وظیفه هنر هم همین است که گره‌های کور جامعه را شناسایی کند، به تصویر بکشد و اگر توانست راهکار هم ارائه دهد. هر چند دیر است اما باز هم شرایط خوبی را میتواند ایجاد کند.
مدیر سابق گروه سینمایی «هنر و تجربه» درباره ضعف‌هایی که در این آیین نامه وجود دارد نیز گفت: در جایی از این آیین نامه نوشته شده که در میانه فیلم باید گروه سنی حتماً زیر نویس شود! این کار برای تلویزیون است نه سینما. و یا اینکه در پوستر یک فیلم سینمایی چند درصد از آن باید مختص مطلع کردن مخاطب از گروه سنی مناسب آن اثر باشد. این کارها درست نیست و هرچیزی برای خودش قاعده‌ای دارد و نکات فنی آن باید در نظر گرفته شود.
علم الهدی در ادامه صحبت‌های خود به لزوم وجود یک پیوست فرهنگی در کنار این آیین نامه اشاره کرد و توضیح داد: نکته دیگر بحث فرهنگ سازی است. بر این اساس برای انجام این‌کار باید یک پیوست فرهنگی وجود داشته باشد تا ببینند چه راه‌کارهایی برای انجام آن صورت بگیرد. برای اجرایی شدن این طرح بحث نظارت بر آن پیش می‌آید. می‌گویند در سینماها افرادی حضور دارند و مانع حضور گروه‌های سنی که نباید این فیلم را ببینند خواهند شد. اما از طرف دیگر باید شرایطی ایجاد شود که این نظارت توسط خود مردم انجام شود و بار حقوقی را بر خود خانواده واگذار کنند. بنابراین یک پیوست آموزشی و فرهنگسازی برای انجام این کار نیاز است. سیاست گذار این نکته را پذیرفته و برای درجه بندی فکر کرده ولی حالا چنین موضوعی باید نهادینه شود. در این راه رسانه‌ها نیز باید فعالیت کنند تا فرهنگسازی صورت بگیرد. اگر لازم است آموزش و پرورش نیز از در این امر باید داخل شود.
وی افزود: سینما فقط بخشنامه نیست، بلکه نیاز به فرهنگسازی دارد و قرار نیست یک شبه همه چیز در مخاطب نهادینه شود. این آیین نامه نیاز به مکمل دارد و کلیپهای آموزشی ساخت شود. باید یک استراتژی تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی ضمیمه آن قرار بگیرد و در نهایت اگر همه باهم در یک، پک قرار بگیرند می‌توانیم بگوییم فیلمساز ها می‌توانند وارد یک سری مسائل ممنوعه در رابطه با مشکلاتی که جامعه با آن دست و پنجه نرم می‌کند، شود. به این معنی که بر اساس درجه‌بندی سنی میتواند مخاطب خودش را داشته باشد و تاثیرگذارتر عمل کند. ما در برخی حوزه‌ها مانند شیوع اعتیاد در بین نوجوانان و جوانان نیازمند ساختن فیلم‌های هشدار دهنده بسیار سری هستیم که باید حتی زننده باشند و بتواند اطلاع رسانی کنند. این موضوع می تواند در زمینه های دیگری مانند ایدز و مشکلات این چنینی نیز تاثیرگذار باشد. یک سری مضامین ممنوعه که جزو تابوهای ارشاد بوده به وسیله این راهکار و با استفاده از ابزار و مدیوم سینما میتواند مطرح شود. به این ترتیب یک سری فیلمسازان جدی ما مثل کیانوش عیاری که چندین سال فیلم «خانه پدری» اش توقیف است به راحتی با داشتن مخاطب خاص خودش میتواند به نمایش گذاشته شود و مخاطب بالای ۱۸ سال بدون حذف سکانس تکان دهنده که اصل داستان را بیان می کنند این اثر را ببیند.
این مدیر سینمایی با تاکید بر اینکه "نیاز است وزارت ارشاد همه چیز را تنها یک دستورالعمل نبیند" عنوان کرد: برای اجرای هر چه بهتر این طرح نیاز است بین نهادهای مختلف در کشور دیالوگ برقرار شود. این اتفاق میتواند با برگزاری سمینارها، دعوت از جامعه شناسان، روانشناسان، متخصصین حوزه اجتماعی هماهنگی انجام شود و در نهایت شاهد یک هارمونی بین همه اجزا جامعه خواهیم بود. اگر این اتفاق نیفتاد و فقط یک کار اداری در نظر گرفته شود هیچ کارکردی نخواهد داشت.
او با تاکید بر بحث لزوم فرهنگ سازی ادامه داد: این آیین نامه باید یک ضمانت اجرایی داشته باشد. ممکن است فردا فیلمی که روی پرده بوده و محدودیت سنی داشته به صورت سی دی منتشر شود، حالا می‌خواهید چه کاری انجام دهید؟ یا در سوالی دیگر می‌توان مطرح کرد که با سازمانهایی مانند حوزه هنری که ممکن است با وجود چنین طرحی همچنان از نمایش برخی فیلمها جلوگیری می‌کنند چه باید کرد؟ اینها همه نیازمند سیاستی است که دارای هارمونی باشد و به این ترتیب باید وزارت ارشاد و سازمان سینمایی با مراکز مختلف وارد گفت‌وگو شود و از این دستورالعمل محافظت کند تا در نهایت بتواند کارکردهای مثبت خودش را بر جامعه بگذارد.
علم الهدی گفت: می‌دانیم که سینمای ما تنها یک اختیاردار ندارند، بلکه جاهای مختلف از نیروی نیروی انتظامی و امنیتی کشور تا حوزه علمیه قم و … نسبت به سینما حسن مدیریتی دارند. اگر فرهنگ سازی برای اجراهی این آیین نامه انجام نشود، این آیین‌نامه مترقی که کارکردهای مختلفی هم دارد نمی تواند در ایران جواب بگیرد و با این حساسیتهایی که هنوز خط قرمز هستند فیلمساز نمی‌توانند در حوزه تولید کارکردهای فرهنگی خودش را به منصه ظهور بگذارد و به همین راحتی این آیین نامه به یک کاغذ پاره تبدیل خواهد شد. زمانی این آیین‌نامه میتواند به فعلیت برسد که بتواند کارکردهای خاص خودش را در حوزه تولید بگذارد و سینما وارد مضامینی شود که تا الان ممنوع بوده. کشورهایی که دچار بحران‌های فرهنگی اجتماعی هستند اگر نتوانند با زبان سینما این بحران‌ها را مطرح کنند و مردم را از آن مطلع کنند و بگویند که ای مردم این خطرات در جامعه وجود دارد، پیشرفتی در جامعه شان رخ نخواهد داد.
مدیر سابق گروه سینمایی «هنر و تجربه» با مطرح کردن سوال دیگری اظهار کرد: اکنون سوال این است که این فیلم مدتی در سینما با وجود محدودیت های سنی اکران شد و سپس به صورت شبکه های مجازی و cd خارج شد، در آن زمان چگونه می خواهید جلوی این اتفاق را بگیرید؟ سینمادار میتواند در را به روی عده ای ببندد اما وقتی فیلمی بصورت الکترونیک حال چه فیزیکی ( سی دی) و چه از طریق نشر بر بستر اینترنت منتشر شود با محدودیت سنی ممنوعه( زیر ۱۸ سال) چه باید کرد؟
وی افزود: پیوست‌های فرهنگی، آموزشی، اطلاع رسانی این دستورالعمل باید تدوین گردد. در واقع شرایط باید به گونه‌ای باشد که فرد خودش بداند نباید سراغ آن فیلم برود. این نکته باید نهادینه شود و با اعمال زور اتفاقی نمی‌افتد همانطور که ۴۰ سال است میخواهیم فرهنگ را با منع کردن و اجبار و زور پیش ببریم که هیچ نتیجه‌ای نمی‌دهد بلکه مخاطب باید اقناع شود تا فیلمی را ببیند یا نببیند.
این مدیر سینمایی در ادامه اظهار کرد: همچنین اجرای این دستورالعمل باید به نهادهای مردمی واگذار شود و دولت صلاحیت این کار را ندارد. گروه‌های مرجع جامعه مثل معلمها، دانشگاهیان، فرهنگیان و … باید مسئولیت درجه بندی سنی فیلمها را برعهده بگیرند و نه شورای پروانه نمایش ارشاد.
امیرحسین علم الهدی در پایان با بیان اینکه "باید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به این سوالات پاسخ دهد" گفت: اگر مدیریت هوشمندی برای به اجرا رسیدن آیین‌نامه درجه بندی سنی فیلمها وجود نداشته باشد، تنها یک کاغذ پاره است و کارکرد پیدا نخواهد کرد و این سوالات همچنان وجود خواهد داشت که چگونه می‌خواهید اطلاع رسانی انجام دهید؟ چگونه می‌توانید این آیین نامه را به حوزه تولید مرتبط کنید و رابطه اش را با مراجع تاثیرگذار بر سینما حفظ کنید؟ درنهایت اینها سوالاتی است که اگر جواب داده نشود، ما با یک آیین‌نامه ابتر مواجه خواهیم شد!
انتهای پیام