به گزارش ایسنا، وحید احمدی در دومین جشنواره ترویج علم در پایاننامههای دانشجویی که امروز در دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران برگزار شد، به جایگاه پایان نامه در کشور و چرایی پرداختن به موضوع پایاننامهها اشاره کرد و توضیح داد: ترویج علم در پایاننامههای دانشجویی برداشتن یک قسمت از دیوار علم که بین دانشگاهیان و جامعه کشیده شده است به حساب میآید. اگر به عنوان یک دانشگاهی یا عضوی از جامعه روشنفکری بخواهیم ارتباطی با عموم جامعه برقرار کنیم بخشی از این اقدام همین پرداختن به موضوع پایاننامههای دانشجویی و ترویج علم از طریق آنها است.
وی در همین زمینه به آمار ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار نفری جمعیت دانشجویی کشور در سال ۱۳۹۶ (۲۰۱۷) اشاره کرد و با بیان این که از این جمعیت حدود یک میلیون نفر یا ۲۵ درصد دانشجویان تحصیلات تکمیلی را تشکیل داده اند خاطر نشان کرد: کشورمان سرمایه دانشگاهی بزرگی دارد که این سرمایه حدود یک میلیون پایاننامه (۱۴۰ هزار پایاننامه مقطع دکتری و باقی مربوط به کارشناسی ارشد) بوده است. اگر ما موضوعات پژوهشی به دانشجویان بدهیم و از آنها بخواهیم که پایاننامه خود را در این راستا انجام دهند قطعاً خیلی از مشکلات کشور حل خواهد شد.
رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور تاکید کرد: بدین ترتیب سرمایه دانشگاهی ما از ابتدای انقلاب تاکنون حدود ۴۰ الی ۵۰ میلیون پایاننامه است. که در جامعه روشنفکری از ارزش بالای برخوردار است.
احمدی سپس به برخی ارزشهای سرمایه فوق پرداخت و گفت: پژوهش سازمان یافته ابزاری برای جهت دهی به پژوهشهای اساتید و دانشجویان جهت حل مسائل کاربردی و ابزاری جهت ارتباط جامعه و دانشگاه از مهمترین ارزشهای پایاننامههای دانشجویی است.
وی با بیان این که پژوهش سازمان یافته در قالب پایاننامههای مقاطع تحصیلات تکمیلی در دو سطح شکلی (فرم) و محتوایی، و افزایش توانمندیهای دانشجویان کمک میکند گفت: پایاننامه اولین آزمون جدی محقق برای شروع انجام تحقیقات علمی و پژوهشی به شمار میآید و ابزاری است که دانشجو یا استاد میتواند در قالب آن کار هدایت شده را به ثمر برساند.
مشاور وزیر علوم و تحقیقات فناوری همچنین افزود: به تدریج باید خودمان را عادت دهیم که از حالت ذهن گرایی و منفعل از جامعه بودن به سمت حل مشکلات جامعه قدم برداریم.
احمدی ذیل سیاستهای کلیدی در تحقق اهداف پایاننامهها به مأموریت گرا شدن پژوهشها و نهایتاً دانشگاهها، عمومی سازی و توسعه اخلاق علم اشاره کرد و توضیح داد: مأموریت گرا شدن پژوهشها یا دانشگاهها در سه گستره جغرافیایی، کارکردی و گستره نیاز محقق میشود. به ترتیب در گستره جغرافیایی مأموریتهای محلی و منطقهای، ملی یا بین المللی در نظر گرفته میشود این در حالی است که گستره کارکردی چهار سطح آموزش، پژوهش، کارآفرنیی و جامعه را شامل میشود و نسلهای دانشگاهی (همچون نسل اول، دوم، سوم و چهارم) بر اساس آن تقسیم بندی شدهاند در حال حاضر دنیا به سمت دانشگاههای نسل چهارم و تأثیرات اجتماعی پایاننامهها قدم برمیدارد.
وی افزود: گستره نیاز حوزههای تخصصی و مورد نیاز جامعه از جمله بایو، نانو، مسائل اجتماعی و غیره را شامل میشود. نکته دیگر آن که در راستای مأموریت گرا کردن دانشگاهها دو رویکرد دستوری و نرم افزاری وجود دارد و باید توجه داشت که به هیچ وجه نمیتوان نسبت به این موضوع رویکرد دستوری داشت. (به این معنا این که برای هر دانشگاه یا منطقه تعیین تکلیف شود و …)
وی سپس به ارتقای نظام آموزشی در راستای تحقق اهداف پایاننامهها پرداخت و گفت: در این راستا نیز باید توجه به کارآموزی و کار ورزی، توجه به آموزشها بین رشتهای و روشهای نوین آموزش، و برون رفت از روشهای سنتی (متکلم وحده بودن استاد) و نیز بهره گیری از فناوریهای نوین و نوآوری مورد بررسی قرار گیرد. دانشگاه دارای نظامهای مختلف آموزشی، ارزشیابی و فرهنگی و غیره است و ارتقای آن از طریق نظامهای واسط همچون مراکز رشد و پارکها ممکن میشود و طبیعتاً در راستای این ارتقا همه نظامها باید با هم کار بکنند.
رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در بخش دیگر از صحبتهای خود تاکید کرد: دانشگاه جزوی از جامعه و برخاسته از مدیریت کلان کشور است و نباید با ایجاد دیوار بین دانشگاه و جامعه کاری کنیم نتایج و یافتههای تحقیقات به جامعه نرسد.
احمدی ضمن تاکید بر عمومی سازی دستاوردهای پژوهشی اظهار کرد: باید دید که آیا جامعه مصرف کننده یک میلیون پایاننامه تحصیلات تکمیلی، از آن مطلع اند یا خیر و در این راستا باید پیوست یا خلاصه به زبان عامه و همه فهم از پایاننامه تهیه شود.
وی در پایان اضافه کرد: این در حالی است که باید اخلاق علمی و مسائل مرتبط با آن از جمله حفظ آثار دیگران، چگونگی ارجاع به این آثار را به دانشجویان یاد دهیم.
انتهای پیام