درس‌هایی که باید از سیل گلستان گرفت

تغییر کاربری بیشتر اراضی جنگلی عامل سیل اخیر گلستان

مدیرگروه جنگلداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان گفت: بخش زیادی از اراضی جنگلی در گذشته توسط مردم و یا دولت تغییر کاربری پیدا کرد بنابراین از میزان پوشش گیاهی در مناطق بالادست اندکی کاهش یافت اما آنچه که موجب شد تا سیل اتفاق بیفتد میزان بارش شدید حدود ۲۵۰ میلی‌متر بود به طوری که حدود ۶۰ درصد بارش سالیانه استان گلستان طی دو روز بارید.

شعبان شتائی جویباری در گفت و گو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: هر چند پوشش گیاهی تأثیر زیادی در کاهش سیلاب دارد و اگر پوشش گیاهی زیاد باشد آب جذب شده و در خاک نفوذ خواهد کرد اما در سیل اخیر پوشش گیاهی در کاهش سیلاب حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد تأثیر داشت به این دلیل که میزان بارش این دوره زیاد و نیز میزان بارش‌های گذشته فراوان بود و خاک‌ها اشباع از آب بودند.

شتائی افزود: عرصه سیل حدود یک میلیون و ۳۵۰ کیلومتر است که حدود ۳۰ درصد از آن پوشش گیاهی جنگلی بوده و مابقی اراضی کشاورزی و بایر است بنابراین پوشش گیاهی جنگل نقش زیادی نداشت اما می‌توانست تا حد زیادی از سیلاب جلوگیری کند.



وی تصریح کرد: عملیات آبخوان‌داری باید انجام شود زیرا در مناطق جنگل و غیرجنگلی شیبدار، آب باید در خاک نفوذ کند و سفره‌های زیرزمینی به مرور زمان تغذیه شود. باید عملیات آبخوان‌داری همانند چکدم‌ها، بندک‌ها و بندهای کوچک احداث شود، بویژه پوشش گیاهی همچون جنگل‌کاری و تغییر اراضی که قبلاً جنگل و یا مرتع بودند و به آن تجاوز شد، باید به حالت اولیه خود برگردد.

مدیرگروه جنگلداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان بیان کرد: گلستان ۴۵۰ هزار هکتار جنگل دارد که از این مقدار حدود ۱۵۰ هزار هکتار آن زیر پوشش طرح جنگلداری رفت و مدیریت می‌شود.

وی افزود: سدهای استان گلستان نیز سرریز کردند و گنجایش نگهداری سیل را نداشتند به طوری که سه سد گلستان حدود ۱۱۶ میلیون مترمکعب آب داشتند و با وجود میزان بارش، این سدها نمی‌توانست این حجم روان‌آب را در خود نگه دارد.



*لایروبی نشدن رودخانه‌ها عاملی در ایجاد سیلاب

شتائی گفت: لایروبی نشدن رودخانه‌های استان نیز عاملی بر وجود سیلاب شد زیرا از ۲۹۰۰ کیلومتر رودخانه‌های استان فقط یک دوم آن لایروبی شده بود و این میزان لایروبی در طی ده سال انجام شد در حالی که حجم رسوب زیاد است.

وی تصریح کرد: دیواره سازی و لایروبی تالاب‌های گمیشان و دریا نیز در کاهش سیل نقش دارند و با اقدامات پیشگیرانه می‌توانستیم جلوی آن را بگیریم.

مدیرگروه جنگلداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان بیان کرد: برخی سو مدیریتی‌ها نیز بر خسارت سیلاب افزود و حال باید مسئولان درس بگیرند و با تأمین اعتبار عملیات آبخیزداری افزایش یابد.

وی افزود: با توجه به آنکه امسال حدود ۲۰۰ میلیون دلار از صندوق توسعه ملی برای عملیات آبخوان‌داری اختصاص یافت اما چرا هزینه نمی‌شود؟ نباید این میزان اعتبار در هزینه‌های جاری دستگاه‌های دولتی گم شود.



بارش بیش از اندازه عامل سیل اخیر گلستان

مهدی مفتاح، عضو هیئت علمی گروه آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان نیز در گفت و گو با ایسنا افزود: بارش بیش از اندازه موجب سیلاب اخیر شد اما می‌توانستیم اقدامات پیشگیرانه انجام دهیم که سیلاب این چنین خسارت وارد نکند؛ همانند لایروبی کردن رودخانه‌ها و ساختن مسیرهایی که بتواند آب‌ها را عبور بدهد.

مفتاح افزود: حجم بارش بسیار زیاد بود و سدها نیز گنجایش این حجم از بارش را نداشتند. باید تمامی مراتع بالادست اصلاح شود تا آب به سرعت به پایین سرازیر نشود بنابراین عملیات آبخیزداری نقش مهمی در این اقدام دارد.

گفت و گو از: زهرا اشکیود، خبرنگار ایسنا گلستان

انتهای پیام

  • شنبه/ ۷ اردیبهشت ۱۳۹۸ / ۰۳:۰۶
  • دسته‌بندی: گلستان
  • کد خبر: 98020502635
  • خبرنگار :

برچسب‌ها