یکم اردیبهشت در تقویم ایران روز سعدی نامگذاری شده است. شاعر و نویسنده پر آوازه قرن هفتم ایران که به حق او را استاد سخن میدانند. با این حال سعدی شیرازی به اندازه آوازهاش، در شهر زادگاهش شیراز مورد لطف قرار نگرفته است. برگزاری بزرگداشت برای نام آوری همچون سعدی، در حد یک روز و دو روز و تکرار کلمات زیبا در توصیف جایگاهی که تثبیت شده و ماناست، کفایت بزرگداشت او نیست و با گذری بر محله سعدیه و نگاهی به وضعیت آرامگاه و حاشیه آن، به راحتی میتوان میزان اهمیت سعدی و سعدیه را در نگاه مسئولان دید. در شیراز آنقدر که بستنی سعدی و شهرک سعدی و مشکلات ساکنان این شهرک، در نگاه و کلام مردمان جا خوش کرده، جایگاه سعدی و مکتب انسان ساز او، نهادینه نشده است. شاید تنها المان درخوری که از این شاعر و نویسنده پرآوازه در شیراز وجود دارد، مجسمهای مربوط به پنج دههی قبل است؛ المانی که حتی محیط اطرافش را متناسب با شایستگیهای سعدی مزین نکردهاند. سعدی را در شیراز بیشتر در سخنوری بزرگ داشتهایم و تنها یک روز را به او اختصاص دادهایم، حال آنکه سعدی، یک مکتب است؛ مجموعه سعدیه، باید بالاتر از یک آرامگاه برای فاتحه خوانی و گذری برای چشیدن بستنی باشد؛ مجموعه سعدیه به حتم نیازمند بازنگری و تأملی خردمندانه است.
سعدیه در روز سعدی