نصرت‌الله تاجیک در گفت‌وگو با ایسنا در ارزیابی خود از ارائه سازوکار کانال حمایت تجاری ایران و اروپا توسط سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس موسوم به اینستکس گفت: ما باید تا حدودی واقع‌بین باشیم، متاسفانه خودمان را در وضعیت آسیب‌پذیری قرار دادیم، هم از جهت اقتصادی و هم فشارهای بین‌المللی که ترامپ و دولت آمریکا در جهت انزوای ایران، ایران هراسی و ایجاد فشار اقتصادی بر مردم به منظور ایجاد تنش‌های سیاسی اجتماعی و شورش مردم و نه صرفا برای تغییر رژیم بلکه فروپاشی و تجزیه کشور دنبال می‌کنند.
اینستکس ابزاری است که به‌عنوان تسویه حساب مالی دوگانه عمل می‌کند
وی افزود: اگر چه ساز و کار اینستکس با تاخیر ارائه شده اما نشان می‌دهد که این ابزار به عنوان یک اتاق تسویه حساب مالی دوگانه عمل می‌کند، البته این قبیل اتاق‌های پایاپای برای تسویه حساب مالی در جهان و مخصوصا در بازارهای مالی، بانکی و پولی مرسوم است و در همه کشورها وجود دارد اما در حال حاضر به گونه‌ای این تسویه حساب دوگانه فراهم شده تا بتواند پرداخت‌های ایران را در برابر مطالبات ایران برای ذی‌نفعان تامین کند.
باید از فرصت اینستکس برای ایجاد فضای تنفس در اقتصاد کشور استفاده کرد
این دیپلمات کشورمان همچنین اظهار کرد: آن‌چه مهم است این‌که باید سعی کنیم از این وضعیت بهینه استفاده کنیم و آن را به یک فرصت تبدیل کنیم برای این‌که فضای تنفسی در اقتصاد کشور ایجاد شود. اگر نتوانیم عواید حاصل از فروش نفت را به صورت نقدینگی و پشتوانه ارزی و یا کالا به داخل کشور وارد کنیم یا آن را به کالاهای مورد نیاز نه تنها از منابع اروپایی بلکه سایر مبادی تامین کننده کالاهای ما در سایر نقاط جهان تبدیل کنیم، ممکن است بعد از دو سه سال که ذخیره ارزی تمام می‌شود با بحران‌های بیش‌تری در هر دو زمینه پشتوانه ارزی و کالاهای ضروری مواجه شویم.
این کارشناس مسائل سیاسی در ادامه بیان کرد: در واقع باید تصویر بزرگ را ببینیم نه آن‌چه که الان فکر کنیم اروپایی‌ها ممکن است کم گذاشته باشند، طبیعی است اروپا درصدد کسب امتیاز حداکثری است، اما، ما هم در موقعیتی نیستیم که بخواهیم با اروپا در حالی‌که در آینده نزدیک تحریم‌های ترامپ شرایط سخت‌تری به وجود خواهد آورد، جبهه دیگر برای خودمان درست کنیم. بنابراین این ساز و کار می‌تواند کمک ابتدایی باشد تا ما توسط آن برای تنظیم مراودات مالی و تجاری با دنیا از آن استفاده کنیم. به هر صورت در حال حاضر ما انتخاب‌های زیادی نداریم هم از منظر این‌که اقتصاد نفتی را به گونه‌ای پیش برده‌ایم که عواید حاصل از فروش نفت ارتباط مستقیم با سفره مردم دارد و اگر ما نتوانیم عواید حاصل از فروش را به نحو مطلوبی به داخل مملکت باز گردانیم در سال‌های آینده که ذخیره ارزی ما رو به اتمام می‌گذارد ممکن است ما را دچار مشکلاتی کند.
اینستکس شکست در سازه تحریم و تلاش ترامپ برای اجماع‌سازی علیه ایران است
تاجیک تاکید کرد: تنها چیزی که مهم است، این است که شرایطی که ایجاد شده را باید تبدیل به یک فرصت مناسب کرده تا از این گردنه نیز عبور کنیم و همچنین بتوانیم از تبعات این ساز و کار استفاده بهینه را ببریم. این اقدام به ایران اجازه می‌دهد هم فرایند مالی و مخصوصا نظام بانکی عقب مانده کشور را به سطح استانداردهای بین المللی برساند و در کنار گسترش افقی و عمودی آن، علاوه بر تاثیری که این سازوکار بر بخش تجاری و اقتصادی کشور دارد شکست در سازه تحریم و تلاش ترامپ برای اجماع سازی علیه ایران است که این نیز عامل روانی مثبتی برای تحت فشار قرار دادن اقتصاد کشور است. زیرا بخش قابل توجهی از چالشهای اقتصادی کشور ناشی از عامل روانی است و این اقدام اروپا در کنار تلاش‌های کشور برای استاندارد سازی فعالیت‌های مالی و پولی عامل روانی ضعیف و در نتیجه ضریب تاثیرش کاهش و ثبات نسبی به بازار باز خواهد گشت که در صورت تحقق این نیز دومین شکست ترامپ بعد از ترک برداشتن دیوار تحریم‌ها در اقدامات ضد ایرانی‌اش برای انزوای ایران و تداوم ایران هراسی است.
وی ادامه داد: یکی دیگر از فواید چنین سازوکاری از آنجا که که بنا به دلایلی که از حوصله این بحث خارج است شرایط کنونی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور برای کار با شرکت‌های بزرگ آماده نیست، فراهم کردن شرایط برای فعالیت‌های شرکت‌های کوچک و دسته دوم اروپایی در ایران است و این نیز فرصت خوبی برای شرکت‌های ایرانی است تا خود را با اقتصاد جهانی پیوند بیشتر و بهتری بزنند. مهم اراده ملی و حاکمیتی ما برای بالا بردن استانداردهای مالی، پولی و بانکی کشور و ایجاد شفافیت بیشتر در این زمینه‌ها و تصویب قوانین و مقرراتی است که زمینه تحقق این اراده را فراهم آورد.
اینستکس سازه ژله‌ای دارد/خوب کار کنیم زمینه‌های کار در آن وسیع‌تر خواهد شد
این کارشناس مسائل سیاسی اظهار کرد: سازوکاری که اکنون از سوی سه کشور اروپایی ایجاد شده، یک سازه ژله‌ای دارد، لذا هر اندازه بتوانیم به استانداردهای بین‌المللی نزدیک شویم و خوب کار کنیم، زمینه‌های کار به صورت افقی و عمودی وسیع‌تر خواهد شد. گسترش سرزمینی و شامل شدن تمامی طرف‌های تجاری ما در این سازوکار و همچنین وسعت بخشیدن به تمامی اقلام تجاری مورد نیاز ما نیازمند کار تنگاتنگ کارشناسان اقتصادی و حقوقی کشور با طرف‌های اروپایی خود و همچنین لابی‌گری دیپلماتیک با اروپا و بر طرف کردن دغدغه‌های دو طرف در قالب اجرای یک سناریوی دو ستونه به موازات یکدیگر است. ما مشکلاتی با اروپا داریم، اروپا هم دغدغه‌هایی نسبت به ما دارد باید این موضوعات را از برجام و کانال پشتیبانی مالی و تجاری جدا کنیم تا در بستر خودش پی‌گیری شود. در سناریوی حل مشکلات و چالشهای بین ایران و اروپا در درجه اول نباید بگذاریم اروپا از پشت سرمان در تلاش برای نگهداری سازه برجام خارج شود و در قدم بعدی هرگز به سمت و سویی نرویم که ترامپ در کاخ سفید پشت سر او قرار گیرند. زیرا انزاوی ترامپ در خروج از برجام عامل مهمی برای ما از منظر سیاسی- اقتصادی در داخل و صحنه بین‌المللی است.
اقتصاد کشور مهم‌ترین پاشنه آشیل و نقطه ضربه‌پذیری ما است
این دیپلمات پیشین کشورمان همچنین درباره این‌که آیا اقدام آمریکا در خروج از پیمان‌های بین‌المللی می‌تواند واکنشی به اقدام اروپایی‌ها باشد، گفت: به نظر من این مساله ربطی به یکدیگر ندارد، اقدام آمریکا در خروج از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان برد در واقع پنجمین اقدام ترامپ در ارتباط با خروج از موافقت‌نامه‌های بین‌المللی است، اما ما باید به دنبال منافع ملی خودمان باشیم، اقتصاد کشور مهم‌ترین پاشنه آشیل و نقطه ضربه پذیری ما است، باید دقت کنیم و کمتر خود را درگیر تعاملات بین‌المللی و یا زد و بندهای بین‌المللی کنیم.
انتهای پیام