پخش نشدن برنامه عادل فردوسی‌پور در هفته گذشته، هر چند نسبت به کل ادوار ساخت این برنامه، جنسی جدید از چالش را به سازندگانش می‌چشاند، اما از جمله حاشیه‌های «نود»ی است که مدتی است چندان هم غیرمنتظره به نظر نمی‌رسد؛ چالشی که پرسشی جدید را به ذهن بینندگان و رسانه‌ها متبادر می‌کند:
«آیا تلویزیون همچنان به تولید و پخش "نود" راغب است؟»
خبرنگار ایسنا برای بررسی جایگاه فعلی برنامه «نود» در بین مخاطبان و همچنین میزان محبوبیت این برنامه، در گزارشی مردمی به بهانه‌ای فعالیت بیش از دو دهه برنامه‌ی «نود» نظر مخاطبان تلویزیون درباره‌ی برنامه را جویا شده است. بیش از نیمی از این مصاحبه شوندگان براین باورند که این برنامه با پرداختن به مباحث و مسائل روز مخاطبان غیر فوتبالی را به سمت خود جذب کرده است. برخی نیز معتقدند برنامه‌ای در صدا و سیما نمی‌تواند به راه بیفتد که در سطح برنامه«نود» پربیننده باشد. برخی از مخاطبان نیز براین باورند که بسیاری از مسائل روز فوتبال ایران در چندین سال اخیر در این برنامه مطرح، پیگری و حل و فصل شده و نمی‌توان نقش مهم این برنامه تلویزیونی را به راحتی نادیده گرفت.
طیف مخاطبان «نود» بسیار متنوع است
یک مترجم درباره برنامه «نود» معتقد است: «نود» که در حال حاضر نزدیک به دو دهه در حال پخش است، به نوعی با فوتبال ایران آمیخته شده و دیگر بخشی از فوتبال ایران است. بسیاری از مسائل روز فوتبال ایران در چندین سال گذشته در این برنامه مطرح، پیگیری و حل و فصل شده و نمی‌توان نقش مهم این برنامه تلویزیونی را به راحتی نادیده گرفت.
این مترجم آقا همچنین بر این باور است: برنامه «نود» طیف مخاطبان بسیار متنوعی دارد. از کودک بزرگسال و مرد و زن دارد که فارغ از بحث ورزشی، هفته‌ای چند ساعت از اوقات افراد را در پای تلویزیون به خود اختصاص می‌دهد. من فکر نمی‌کنم صداوسیما هم تمایلی به قطع برنامه «نود» داشته باشه چون از لحاظ جذب مخاطب بین برنامه‌های تلویزیونی بی‌رقیب بوده ضمن اینکه درآمدهای خوبی هم از محل تبلیغات عاید صداوسیما کرده است. به نظر من قطع مقطعی یا کلی این برنامه هم به فوتبال ایران ضرر می‌زند هم به شمار مخاطبان تلویزیون؛ چراکه در حال حاضر هم کمترین برنامه‌ای داریم که چند ساعت متوالی بیننده ها را پای تلویزیون نگه دارد.
فردوسی‌پور دیگر بی‌پروایی و قدرت نقد گذشته را ندارد
یک فعال رسانه‌ای که در حوزه ورزش فعالیت می‌کند اما درباره این برنامه با اعتقاد بر اینکه «نود» پرمخاطب‌ترین برنامه تلویزیون است، اظهار می‌کند: به جرأت می‌توان گفت برنامه «نود» پرطرفدارترین و حتی پربیننده‌ترین برنامه تلویزیون است که خیلی از مردم را برای چند ساعتی از پای ماهواره به سمت صداوسیما می‌کشاند.
او اظهار می‌کند: به اعتقاد من عادل فردوسی‌پور دیگر بی‌پروایی و قدرت نقد گذشته را ندارد و در سالهای اخیر ملاحظه کردن او و نپیچیدن به پای برخی افراد توسط او ملموس است اما با این حال همچنان پربیننده‌ترین برنامه صداوسیما است و شاید بتوان گفت تعطیل کردن این برنامه، نادیده گرفتن علایق مخاطب از سوی صداوسیما و در واقع یک فاجعه برای تلویزیون ایران است.
این فعال رسانه‌ای یادآور می‌شود: اگر بخواهیم برای تعطیلی برنامه‌های تلویزیون اولویت‌بندی کنیم، چندین و چند برنامه دیگر برای تعطیل شدن در اولویت قرار دارند که فقط هزینه‌زا هستند و هیچ بیننده‌ای ندارند. مدیران صدا و سیما نباید سلایق شخصی خود را به سلیقه اکثریت مردم ایران ارجح بدانند؛ چرا که صدا و سیما برای همه مردم است، نه چند مدیر خاص.
از «نود» دلسرد شده‌ام
پسر دانشجویی که به شکل حرفه‌ای حوزه فوتبال و اخبار مربوط به آن را دنبال می‌کند، درباره نبودن برنامه «نود» معتقد است: قطعا جذابیت‌های برنامه «نود» و آیتم‌های این برنامه غیرقابل انکار است. در دو ـ سه سال اخیر اصلی‌ترین محور برنامه یعنی افشاگری و برگزاری مناظره‌ها چه تلفنی چه حضوری که برای افشاگری و روشن کردن مسائل و مشکلات فوتبال بوده، نتایج خاصی نداشته و صرفا برای تلف کردن وقت بوده است. همین جریان باعث دلسردی من و شاید خیلی‌های دیگر شده باشد.
این دانشجو می‌گوید: بی‌طرفی این برنامه کمی از بین رفته است اما به شدت مخالف پخش نشدن این برنامه هستم؛ چرا که حذف شدنش از تلویزیون، رفتن یک قدم رو به عقب است. البته فشار روی این برنامه به دلیل فضای مجازی هم هست که یک هفته اگر برنامه به نفع استقلال باشد، پرسپولیسی‌ها اعتراض می‌کنن و یا بالعکس. چیزی که شاید عادل فردوسی‌پور نتونسته است تعادلش را حفظ کند یا حداقل این فشارها را مدیریت کند.
وی همچنین می‌گوید: شاید دلیل اصلی زاویه گرفتن برنامه، سمت و سو گرفتن و همچنین بی‌نتیجه ماندن مناظره‌ها در آن باشد. با این حال برنامه «نود» را دوست دارم و پخش نشدن آن اشتباه خیلی بزرگی است.
«نود» به بهبود اوضاع فوتبال ایران کمک می‌کند
دانشجوی دیگری که در مقطع کارشناسی ارشد در حوزه ارتباطات تحصیل می‌کند، درباره برنامه «نود» معتقد است: در فضای رسانه‌ای ایران و در طول سال‌هایی که «نود» پخش شده، این برنامه به خوبی خودش را در دل مخاطب جا کرده و از قابلیت فراگیری تلویزیون به بهترین شکل استفاده کرده تا مسائل مربوط به متن و پشت پرده فوتبال را بررسی کند.
او می‌گوید: البته برنامه در طول سالهای پخش فراز و فرود داشته، اما سال به سال کیفیت بهتری پیدا کرده است. هرچند برنامه «نود» امسال به نسبت سالهای قبل تا حدودی افت کرده و این افت کاملا مشهود است اما در مجموع بودن این برنامه می‌تواند به بهبود اوضاع فوتبال ایران کمک کند.
این دانشجو سپس می‌گوید: شاید «نود» بهترین برنامه فوتبالی ممکن با توجه به پتانسیل تلویزیون و فوتبال ایران و کلا فضای رسانه‌ای نباشد و ضعف‌هایی داشته باشد، اما قطعا حذف این برنامه به ضرر فوتبال خواهد بود و خلأ این برنامه حس خواهد شد.
برنامه‌ای از جنس «نود» در هیچ فضای دیگری نبوده
یک خانم روانشناس با بیان اینکه برنامه «نود» را همواره دنبال کرده و جذابیت بسیاری برایش داشته است، اظهار می‌کند: «نود» برنامه‌ای به گستره جغرافیایی متنوع است که توانسته دیدگاه‌های جناحی مختلف را زیر یک چتر پای گیرنده خود نگه دارد. آن هم زمانی که موقع خواب و استراحت مخاطبان است.
او می‌گوید جذابیت این برنامه باعث شده مردم وقت خصوصی خود را در اختیار این برنامه قرار دهند. برنامه‌ای که بیان‌کننده رویدادهای جهانی است. برنامه‌ای مشابه «نود» در هیچ کدام از فضاهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ایجاد نشده است.
وی همچنین درباره محتوای برنامه «نود» چنین بیان می‌کند: محتوای این برنامه به گونه‌ای است که به مسائل روز در قالب طنز اجتماعی می‌پردازد و به دور از کنایه‌های سیاسی آن را بیان می‌کند. این برنامه حتی در مقاطعی توانسته سوء تفاهم‌ها و سوء برداشت‌هایی که مخاطب به عنوان اعضای خانواده داشته است را برطرف کند و اهالی خانواده را دور هم جمع کند. این برنامه در پلن‌های مختلف مسائلی را از جمله نگاه به قشر ضعیف و حتی بیماران خاص داشته و همین باعث شده است تا آن مردمی که محروم و دورافتاده هستند در کنار افراد عادی اجتماع قرار بگیرند.
این دانش‌آموخته‌ی روانشناسی در پایان می‌گوید: برنامه «نود» در بخش‌های دیگر همچون حوزه‌های اجتماعی به راحتی می‌تواند الگو باشد. وجود برنامه‌هایی چون نود می‌تواند در هم‌افزایی‌های عمومی در جهت حل مشکلات مختلف از جمله مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نقش بسزایی داشته باشد؛ چرا که وقتی گفتمان دوسویه در این تریبون ایجاد شود معضلات به آسانی مطرح و زمینه‌ی رشد ترقی اجتماعی هم فراهم می‌شود.
خلاقیت‌های «نود» انکارکردنی نیست
خانمی متاهل که یکی از بینندگان برنامه نود است، درباره این برنامه با اشاره به چالش‌هایی که ایجاد می‌کند، اینگونه می‌گوید: چالش‌هایی که این برنامه در داوری‌ها داشته است حتی برای مخاطب غیرفوتبالی از جمله من جذاب بوده است. این برنامه اصولا در جهت روشنگری حرکت کرده است به نوعی جذاب است که در خانواده ما حتی مادرم بیننده این برنامه است. به دلیل اینکه ساختار و اجرای برنامه چالشی است.
وی می‌گوید: «نود» جزو تنها برنامه‌هایی است که با وجود اینکه سال‌هاست در حال پخش است، اما هنوز تکرار نشده و توانسته با خلاقیت‌ها و اضافه کردن بخش‌های جدید ریتم برنامه را تندتر کند. آیتم‌هایی از جمله روایت طنز اتفاقات فوتبالی که نویسندگان قوی دارد و همچنین اجرای فردوسی‌پور برای این گزارش مناسب است، از جمله جذابیت‌های این برنامه است. به طور کلی باید بگویم این برنامه فضا را از حالت تخصصی‌تر فراتر برده است به همان اندازه که خانم‌ها و آقایان فوتبالی برنامه را می‌بینند برای افراد غیرفوتبالی هم جذاب است.
«نود» شفاف عمل کرده است
مردی ۴۰ ساله که در رشته تاریخ تحصیل کرده است، با بیان اینکه در کشور ما شفافیت جایگاهی ندارد، درباره «نود» می‌گوید: برنامه «نود» در حدی که به او اجازه داده شده، شفاف عمل کرده است. در جایی که شفافیت هیچ‌گونه جایگاهی در کشور ما ندارد. نحوه قضاوت داوران، اخلاق حرفه‌ای، پرداخت به مدیریت تیم‌ها از جمله مواردی است که برنامه «نود» توانسته در پرداختن به این موضوعات کاملا حرفه‌ای عمل کند. متاسفانه ما عقب‌ماندگی مدیریتی داریم و برنامه «نود» توانسته این موضوع را به چالش بکشد.
او می‌گوید: پیش از اینکه این برنامه تعطیل شود دست‌اندرکاران صداوسیما باید بدانند که چه خدمتی به فوتبال ایران کرده است هرچند که هیچ برنامه‌ای بدون نقص نیست، اما برنامه «نود» خوبی‌هایش بیش از بدی‌هایش است.
مسوول برنامه «نود» خود کارشناس است و بر همه چیز مسلط است. به همین جهت بیش از هرچیز باید مزیت‌ها و معایب را به طور عادلانه بررسی کند. نبود این برنامه نوعی خودزنی صداوسیماست. صداوسیما پول‌هایی که از تبلیغات برنامه ۹۰ به دست می‌آورد چگونه می‌تواند در برنامه‌ای دیگر جبران کند، مگر اینکه دوباره چیپس و پفک تبلیغ کند.
او همچنین می‌گوید: ۹۰ بسیاری از ضعف‌های صداوسیما در حوزه ورزشی را پوشانده است و بارها ورزشکاران را از کنج خانه بیرون آورده است.
تلویزیون۴۰ درصد از مخاطبانش را از دست می‌دهد، اگر ...
خانمی دانشجو در رشته مدیریت برنامه «نود» را یکی از مهم‌ترین برنامه‌های صداوسیما عنوان می‌کند که اگر نباشد ۴۰ درصد از مخاطبان صداوسیما حذف خواهند شد.
او می‌گوید: برنامه «نود» با وجود اینکه در ساعات دیروقت پخش خود را آغاز می‌کند و تا پاسی از بامداد ادامه دارد بیش از دو میلیون پیامک و مخاطبان زیادی دارد. حال اگر این برنامه در ساعات پربازدید برنامه‌های تلویزیون یعنی ساعت ۹ پخش شود این میزان مخاطب دوبرابر خواهد شد.
او می‌گوید: اگر برنامه عادل فردوسی‌پور از تلویزیون حذف شود ۴۰ درصد مخاطبان تلویزیون را حذف کرده‌ایم. این برنامه علی‌رغم اینکه وجه فوتبالی دارد وجه‌های فرهنگی و مسائل روز در آن پررنگ است و به آن پروبال داده می‌شود که برای من جذاب است و شاید به غیر از من بسیاری از خانم‌های دیگر به دلیل همین ویژگی‌ها، مخاطب این برنامه باشند.
وی همچنین با بیان اینکه فردوسی‌پور، چهره‌ای کاریزماتیک است، می‌گوید: همین ویژگی عامل موفقیت این مجری و کارشناس بوده است. این مجری و گزارشگر اگر به شبکه ورزش برود مخاطبان این شبکه چند برابر می‌شوند.
«نود» تنها برنامه تخصصی تلویزیون است
پسری ۱۸ ساله که در آستانه ورود به دانشگاه است، می‌گوید: من به عنوان یک دنبال‌کننده غیر طرفدار نود، این برنامه را به دلیل ورزشی بودنش و اینکه تنها برنامه تخصصی است که قدمت زیادی دارد، دنبال می‌کنم.
او می‌گوید: علاوه بر آیتم‌های جذاب، پرداختن به حواشی که البته چند وقت است، کمرنگ شده و باعث می‌شود، حس آزادی بیان به آدم دست بدهد و همچنین به‌روز بودن محتوایش از ویژگی‌های این برنامه است.
در صورتی که سیاست صداوسیما به سمتی برود که نود پخش نشود، اگر دلایل موجه نداشته نباشد، حس اجحاف به من دست می‌دهد و فکر می‌کنم یک برنامه دیگر که مردم به آن علاقه داشتند، با توجه به اینکه سیاسی نیست، صرفا بخاطر علاقه‌ی مردم به آن، قیچی شده است.
«نود» جانب‌دارانه به یک موضوع نگاه می‌کند
خانمی ۲۰ ساله می‌گوید: من عاشق این برنامه هستم، اگر پخش نشود واقعا دوشنبه شب‌ها دیگر صفایی نخواهد داشت. جسارت آقای فردوسی‌پور درباره حقایق درون فوتبال وصف‌نشدنی است، ما هر هفته بی‌صبرانه منتظر برنامه «نود» و آقای فردوسی پور هستیم.
مردی ۳۸ ساله و دارای شغل آزاد هم می‌گوید: «نود» در کل برنامه خوبی است که یک‌سری نقاط قوت و ضعف دارد. این برنامه از این نظر خوب است که بازی‌های فوتبال، چه لیگ یک و چه لیگ برتر را با آمار دقیق پوشش می‌دهد و از این نظر بد که در بعضی از مواقع احساس می‌کنم که جانب‌دارانه به یک موضوع نگاه می‌کند و در مورد آخر اگر برنامه تعطیل شود هیچ مشکلی به وجود نمی آید.
«نود» از معدود برنامه‌هایی که قابلیت وقت گذاشتن دارد
آقایی ۳۰ ساله به ایسنا می‌گوید: با اینکه چند وقتی هست کمتر برنامه «نود» را می‌بینم ولی فکر می‌کنم از معدود برنامه‌های صداوسیماست که قابلیت وقت گذاشتن را دارد. مهم‌ترین دلیل این امر هم حس شفافیت و فسادستیزی است که این برنامه در این سال‌ها به مخاطب داده است. پخش نشدن برنامه‌ای که دو دهه مردم را پای تلویزیون نگه داشته اشتباه است. اگر به هر دلیلی تصمیم به تعطیلی این برنامه گرفته شود، روند ریزشی مخاطبان صداوسیما ادامه خواهد داشت.
«نود» بعد از ۲۰ سال مخاطبان خود را دارد
خانمی متاهل و خانه‌دار می‌گوید: برنامه تلویزیونی نود بیش از ۲۰ سال است که پخش می‌شود و مخاطبان خود را پیدا کرده تا آنجا که هر هفته دوشنبه‌ها خانواده ها و مخصوصا آقایان خانواده منتظر پخش این برنامه هستند. به نظرم این نوع برنامه ها با توجه به حضور کارشناسان برجسته و مهمانان مربوطه می‌توانند در حوزه مورد نظر بسیار تاثیرگذار باشند، همان‌طور که زمانی برای سینما برنامه هفت نیز پخش می شد اما متاسفانه آن هم به دلایلی تعطیل شد. پخش این نوع برنامه‌ها از رسانه ملی خوب است اما نه هر برنامه‌ای.
او در ادامه می‌گوید: به نظرم برنامه‌هایی مانند نود با مدیریت آقای عادل فردوسی‌پور توانسته برای خود جایگاه محکمی پیدا کند.
نود، برند شبکه سه سیماست
خانمی ۳۰ ساله و شاغل درباره این برنامه معتقد است: «نود» برند شبکه سه هست؛ برنامه ای که نه تنها با جامعه فوتبالی بلکه با آحاد مردم انس گرفته. واقعا حیف است به خاطر اعتقادات بعضی افراد این برنامه تعطیل شود.
او که به شکل حرفه‌ای این برنامه را دنبال می‌کند، می‌گوید: البته شایعه تعطیل شدن این برنامه از زمانی شروع شد که دست مافیای فوتبال را رو می‌کرد که باز هم مثل همیشه نگذاشتند و این را هم بگویم که نود با فردوسی پور، نود شد.
فردوسی پور در سال ١٣٧٩ از خطوط قرمز به خوبی رد شد
مرد جوانی حدود ۴۰ ساله درباره نود می‌گوید: برنامه نود از سال ٧٨ در شبکه سه با اجرای عادل فردوسی‌پور شروع شده است، این برنامه در سال ٧٩ با یک فراز مهم مواجه شد؛ برنامه‌ای که باعث شد بسیاری از پرده‌ها در فوتبال برافتد و شرمساری ناشی از حفظ برخی از حریم‌های محدود که به «خط سرخ» موسوم بود، کلا فراموش شود.
او که بر برند بودن این برنامه تاکید دارد، اظهار می‌کند: فردوسی‌پور در سال ١٣٧٩ از این خطوط قرمز به خوبی رد شد. به نظرم نود یک تحول اساسی در جذب مخاطب برنامه‌های ورزشی تلویزیونی ایجاد کرد و پرداختن به حواشی فوتبالی که به عنوان یک ورزش محبوب در جامعه محسوب می‌شود، برای مخاطبان جذاب بود؛ البته ایراداتی هم به این برنامه وارد می‌شود، ولی خوب رسانه جمعی نیازمند تولید چنین برنامه‌هایی است، چراکه اساسا عادل فردوسی‌پور خود توانمند و تیم حرفه‌ای را همراه خود دارد. این برنامه امروزه در جامعه جایگاهی برای خودش پیدا کرده است.
«نود» شعور ببیننده را در نظر می‌گیرد
خانمی شاغل که از اهالی رسانه هم است، درباره «نود» چنین می‌گوید: خیلی کم پیش می‌آید که برنامه‌های تلویزیونی را ببینم اما هر از گاهی برنامه نود را می‌بینم چون از همه بُعد به ورزش ایران و حتی به ورزش زنان می‌پردازد، در برخی از گزارش‌ها به شکل خلاقی مسائل اجتماعی و روز را هم بررسی می‌کند.
او بر این باور است: برنامه «نود» اطلاعات تکراری به مخاطب نمی‌دهد و شعور ببیننده را در نظر می‌گیرد. به عقیده من اگر جلوی ادامه این برنامه گرفته شود، رسانه ملی بخش زیادی از مخاطبانش را که حداقل یک‌بار در هفته به آن مراجعه می‌کردند را از دست خواهد داد.
انتهای پیام