به گزارش ایسنا، مسعود کرباسیان در جلسه علنی صبح امروز (یکشنبه) مجلس شورای اسلامی در دفاع از عملکردش در استیضاح خود ضمن تبریک اعیاد پیش‌رو و با ابراز امیدواری از این‌که روسفید مردم و کشور شود به نامه پنجم نهج‌البلاغه و فرمایش حضرت علی (ع) مبنی بر این‌که در مسئولیت سپرده شده باید پاسخگوی امانت داده شده باشیم اشاره و اظهار کرد: خدا را سپاسگزارم که می‌خواهم عملکرد یکساله خود را توضیح دهم.
وی افزود: هیچ زمانی نگفتم که فقط پاسخگوی دایره مسئولیت خود هستم. به عنوان عضوی از دولت پاسخگوی هرچه مربوط به حوزه فعالیتم باشد و یا نباشد، هستم.
وزیر اقتصاد با اشاره به زلزله بامداد امروز در تازه‌آباد کرمانشاه و ابراز امیدواری از بروز کمترین خسارت مالی و جانی، اظهار کرد: به بیمه مرکزی ابلاغ می‌کنم اقدامات لازم را انجام دهد کما این‌که پیش از این، این کار را دنبال می‌کرد.
کرباسیان با بیان این‌که در هفته دولت می‌خواهم به نمایندگان گزارشی ارائه کنم، ادامه داد: محورهای استیضاح شامل ۱۷ بند است که گروه اول به کلیات اقتصاد می‌پردازد. پرسش‌هایی درباره تدوین سیاست‌های مالی و اقتصادی، توان تولید ملی و ثروت عمومی و موارد این چنین مطرح شده است که سعی می‌کنم به آنها پاسخ دهم.
وی با بیان این‌که به نمایندگان حق می‌دهم نگران وضعیت موجود باشند، اظهار کرد: همان سوال‌هایی که مردم از شما می‌پرسند، از من وزیر هم می‌پرسند. در جریان دغدغه‌های شما هستم. می‌دانم که سفره‌های مردم با برخی آمارهای اقتصادی تناسب ندارد. مطالبات مردم را محترم می‌شمارم اما باید بین نوسانات اقتصادی با مسیر اقتصاد تفاوت قائل شد.
وی توضیح داد: از ابتدای فصل بهار تحت تاثیر اثرات روانی تحریم‌ها و برخی سوء‌استفاده‌های داخلی، اقتصاد دچار نوسان شد، اما این به معنای ناکارآمدی اقتصاد نیست. باید بین رخداد و مسیر فعلی تفکیک قائل شد. متاسفم به جای آنکه توانم را بر روی بهبود وضعیت معیشت مردم قرار دهم توانم را بر روی خنثی کردن اقدامات معانه‌دار می‌گذارم.
وزیر اقتصاد ادامه داد: ریشه تلاطم اقتصاد را باید در گذشته و حال جست‌وجو کرد که همه آن تحت کنترل این وزارتخانه نیست. ریشه تلاطم اقتصادی متاثر از بدعهدی نظام سلطه است.
وی با بیان این‌که تهدیدهای خارجی متوجه کشورهای همسایه هم شد، گفت: البته تهدیدهایی همچون قطع نفت، بستن سوئیفت، جلوگیری از رفت و آمد کشتی‌ها و ممانعت از صادرات فولاد و پتروشیمی نداشتند، اما اثرات تحریمی در آنجا به مراتب مخرب‌تر بود. ظرف مدت کوتاهی ۳۰ درصد از ارزش پول ترکیه کاهش پیدا کرد و تورم روسیه رشد بالایی داشت، لذا اگر ما هم در کشورمان هماهنگ‌تر و منسجم‌تر بودیم، تلاطم کمتری داشتیم.
کرباسیان با بیان این‌که رشد تولید ناخالص داخلی در سال ۱۳۹۶، ۳.۷ درصد و بدون نفت حدود ۴.۶ درصد بود، اظهار کرد: طبق آمار مراجع بین‌المللی توانستیم رشد اقتصادی را بهبود ببخشیم. در سال۱۳۹۶ نرخ رشد تشکیل سرمایه ناخالص مثبت شد و به ۱.۴ رسید. این یعنی امید به اقتصاد ایران بر می‌گشت. از طرف دیگر ۷ رتبه صعود در شاخص رقابت‌پذیری جهانی نسبت به سال قبل داشتیم و بیشترین میزان رشد بهبود را کسب کردیم.
وی در واکنش به انتقادات برخی از استیضاح‌کنندگان به او مبنی بر نداشتن اطلاعات اقتصادی، گفت: تنها کسی هستم که ۲۸ کتاب درباره اقتصاد تالیف و ترجمه کردم. شاید اینها را از روی تواضع مطرح نکردم، اما اقتصاد را می‌دانم و به آن عمل کرده‌ام.
کرباسیان با بیان این‌که براساس آخرین آمار تراز تجاری مثبت شده و صادرات غیرنفتی به بیش از ۱۹ میلیارد رسیده است، اظهار کرد: صادرات ۱۵ درصد رشد و واردات ۷ درصد کاهش داشته است. این به معنای مثبت شدن بازار تراز تجاری و رسیدن آن به ۳۶ میلیون دلار است.
به گفته وزیر اقتصاد در شاخص جهانی نوآوری کشوری رشد داشته‌ایم. در شاخص رتبه در فرآیندهای گمرکی در سال ۲۰۱۶ از ۱۱۰ به ۵۱ رسیده‌ایم. این آمارها از منظر مراجع بین‌المللی و داخلی نشان می‌دهد که سال ۱۳۹۶ یکی از سال‌های خوب کشور بود و توانستیم در آستانه چهلمین سال انقلاب به تجربه و بلوغ برسیم.
وی در پاسخ به دسته دوم سوالات درباره‌ی عملکرد این وزارتخانه در شفاف‌سازی و سالم‌سازی اقتصاد و ایجاد اقتصاد شیشه‌ای برای تحقق برنامه، گفت: بنده براساس آنچه مجلس شورای اسلامی تبیین کرده کارهایم را دنبال کردم. برای اولین‌بار در تاریخ شفاف‌شدن پرداخت‌های خزانه‌داری کل کشور را اجرایی کردم که گردش پرداخت‌ها در اختیار مردم قرار گرفته که اینها همه در راستای شفاف‌سازی است. از منظر شاخص‌های عمومی برخورد با فساد عملکرد بسیار خوبی داشتیم. ۱۹۰ هزار حساب بانکی دولت برای برخورد با فساد شناسایی و مسدود شد، چون مشخص نبودن وضعیت حساب‌ها باعث عدم شفافیت می‌شود.
وی افزود: پرداخت غیرمتمرکز حقوق از عوامل عدم شفافیت است که حقوق ۵۰۰ دستگاه اجرایی به طور متمرکز و شفاف پرداخت می‌شود. یکی دیگر از کارهای ما راه‌اندازی سامانه نظارت بر صنعت بیمه است که اکنون تراکنش‌های صنعت بیمه تحت نظارت بیمه مرکزی است و جلوی صدور بیمه جعلی را می‌گیرد.
کرباسیان با بیان این‌که برای اولین‌بار توانستیم به اندازه بیش از دو برابر نقدینگی اموال دولت را شناسایی کنیم، اظهار کرد: در سال ۱۳۹۶ رتبه اول مبارزه با قاچاق مواد مخدر و رتبه دوم مبارزه با قاچاق کالا در جهان را داشتیم. توانستیم مقدار زیادی مواد مخدر شامل چهار تن هروئین را از طریق اطلاعات مالی و گردش حساب را بدون حتی شلیک یک گلوگه کشف و شناسایی کنیم. طبق ماده ۳۶ اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی اطلاعات بیش از ۳۳۰ شرکت زیرمجموعه نهادهای عمومی غیردولتی توسط سازمان بورس منتشر شد.
وزیر اقتصاد با بیان این‌که پرونده‌های مختلف فساد را بدون هیاهو و سروصدا به مراجع قضایی داده‌ایم، ادامه داد: ریشه‌های فساد در اقتصاد کشور و تراکنش‌های مشکوک را شناسایی کرده و به صورت هوشمند به دنبال مبارزه با پولشویی رفتیم. هدف ما شفاف‌سازی و سالم‌سازی اقتصاد است و راه‌مان را ادامه می‌دهیم.
کرباسیان با بیان این‌که از عملکرد این وزارتخانه در حوزه شفاف‌سازی و سالم‌سازی اقتصاد براساس خاص رهبری، رییس جمهور، نمایندگان و مردم دفاع می‌کنم به دسته سوم سوالات مطروحه درباره‌ی استیضاح مربوط به موضوع مبادلات گمرک و سرمایه‌گذاری خارجی اشاره و اظهار کرد: ما در وزارت اقتصادی کار می‌کنیم که سازمان‌های اقتصادی زیرمجموعه مجری کار دارند. دغدغه نمایندگان آن است که نظام عادلانه مالیاتی اجرا نمی‌شود. حال این‌که برای اولین‌بار ۳۲۰۰ پرونده فرار مالیاتی سنگین رسیدگی قطعی شد و ۶۳۰۰ میلیارد تومان مالیات از تراکنش‌های مشکوک شناسایی گردید.
وی با بیان این‌که ۳۰۰ مودی جدید مالیاتی شناسایی شد و طرح جامع مالیاتی بدون کمک خارجی احیاء شد، گفت: این پروژه از سه دولت قبل آغاز شد و ما توانستیم به آن جان دوباره‌ای بدهیم. براین اساس تمامی نهادهای مالی در قالب سامانه‌ای به صورت الکترونیک کنترل می‌شود بیش از یک میلیون و۳۰۰ هزار مالیات مبتنی بر خوداظهاری تکمیل شد. سهم مالیات بر مصرف از ۴۳ درصد در سال ۱۳۹۲ به ۵۴ درصد در سال ۱۳۹۶ افزایش پیدا کرد.
کرباسیان ادامه داد: رویه غلطی برای دادخواهی مالیات وجود داشت که همه از سراسر کشور باید به وزارت اقتصاد مراجعه می‌کردند. این روند را با تفویض اختیار به استان‌ها اصلاح کردیم تا کار مردم بهتر رسیدگی شود. مشکل مالیات نقل و انتقال مسکن حل شد. اینها همه برای شفافیت در مالیات بود.
وی با تاکید بر این‌که فرار از مالیات گناه نابخشودنی است، گفت: باید همه در موضوع مالیات مشارکت داشته باشیم.
وزیر اقتصاد اضافه کرد: در سال ۱۳۹۶، ۷۲ درصد از منابع دولت از منابع غیرنفتی مالیات، گمرک، سود سهام، خصوصی‌سازی و انتشار اوراق مالی تامین شد. اکنون میزان وابستگی به نفت به ۲۵ درصد کاهش پیدا کرده است. وزارت اقتصاد بزرگترین تامین‌کنندهه منابع مالی دولت است به طوری که امروز از هر چهار ریالی که دولت به دست می‌آورد، سه ریال آن را وزارت اقتصاد تامین می‌کند، یعنی وزارت اقتصاد تامین‌کننده سه چهارم منابع دولت است.
کرباسیان در ادامه با بیان این‌که پنجره واحد سرمایه‌گذاری در دوران وزارت وی فعال شده اظهار کرد: با این سامانه هر کسی از هر جای دنیا بدون مراجعه حضوری امکان سرمایه‌گذاری در داخل را خواهد داشت.
وی افزود: در زمینه‌ی تامین مالی خارجی و فاینانس با مجوز مجلس شورای اسلامی مجموع قراردادها از شهریورماه سال ۱۳۹۶ تاکنون را به ۳۰ میلیارد دلار رساندیم. در حالی که در سال ۱۳۹۵ این میزان سه میلیارد دلار بوده است. ما علی‌رغم مشکلات خارجی و این‌که تمام ابزارها در اختیارمان نیست، اما در چارچوب برنامه کم سابقه‌ترین دستاوردها در حوزه تامین منابع مالی داشتیم.
وزیر اقتصاد با بیان این‌که در راستای حمایت از تولید داخلی سطح تعرفه واردات از ۶ به ۱۳ درصد رسیده، ادامه داد: درآمد گمرک در سال ۱۳۹۶ نسبت به سال ۱۳۹۵، ۱۷۵ درصد رشد داشته و از ۸۰۰۰ به ۲۲ هزار میلیارد تومان رسیده است. علاوه بر این کشف مواد مخدر در سال ۱۳۹۶ نسبت به سال ۱۳۹۲، ۷۴۰ درصد رشد داشته و از ۱۹ کیلو به ۱۳ هزار کیلو در سال رسیده است.
وی با اشاره به تولید، طراحی و نصب ایکس‌ری توسط سازنده داخلی، اظهار کرد: عملکرد آن شناسایی افرادی بوده که خود را در داخل بار پنهان می‌کردند.
وی در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به حوادثی مانند سانچی، پلاسکو، پتروشیمی بوعلی و زلزله‌ها یادآور شد: بیمه جوابگوی این حوادث بوده است. این در حالی است که بیمه ایران ۱۸۰۰ میلیارد تومان از بنیاد شهید و از کسانی که به آنها خدمت داده طلب دارد.
وزیر اقتصاد با اشاره به عملکرد وزارت اقتصاد در زمینه‌ی خصوصی سازی و اصل ۴۴ اظهار کرد: در دولت دوازدهم و دوران مدیریت من هیچ واگذاری از طریق دیون بابت بدهی دولت نداشته‌ایم. ما همچنین مجوزهای مخل کسب و کار را حذف کردیم و من این افتخار را داشتم که مورد لطف رهبری در خصوص بهبود محیط کسب‌وکار قرار گرفتم و وظیفه خود می‌دانم این موضوع را پیگیری و به انتها برسانم.
کرباسیان با بیان این‌که باید بین سیاست‌های پولی و مالی تفکیک قائل شد، ادامه داد: سیاست‌های مالی برعهده من است، اما برای پرداختن به سیاست‌های پولی باید به سطح اختیارات توجه کرد. اگر چه من پاسخگوی مجلس شورای اسلامی هستیم، اما باید به مسائل ریشه‌ای بپردازیم. ما شاهد افزایش حجم نقدینگی بودیم در حالی که در اقتصاد مابه ازایی نداشته است و کالا و خدماتی نبوده، دولت این پدیده‌ها را می‌شناسد و به دنبال حل ریشه است.
وزیر اقتصاد فعالیت موسسات غیرمجاز را از ریشه‌های افزایش نقدینگی عنوان و خاطر نشان کرد: این موسسات با رقابت غیرمنطقی نرخ سود را بالا بردند و حاصل کار آنها زیان‌هایی است که همین موسسات و به تبع آنها بانکها متحمل شدند. دولت در این زمینه هزینه‌ای داد که هیچ دولتی این هزینه را پرداخت نکرد و اگر تعامل هرسه قوه نبود این کار جمع نمی‌شد.
وی با بیان این‌که بانک مرکزی اقدامات اصلاحی را در خصوص موسسات مالی آغاز کرده، تصریح کرد: با آمدن رییس جدید بانک مرکزی توان و برنامه آن جدید و تجهیز شده شورای هماهنگی اقتصادی هم فعال است و در این زمینه پیگیری‌هایی صورت می‌گیرد، اما نهایتا راه‌حل بلندمدت توسعه بازار سرمایه است.
مسعود کرباسیان افزود: از زمانی که سکان وزارت را در اختیار دارم روزی نبود که نمایندگان درباره موسسات مالی و اعتباری تذکر ندهند. با وجودی که وظیفه در این حوزه نداشتم در بانک مرکزی پیگیری کردم.
وزیر اقتصاد خاطرنشان کرد: ۵۲ هزار بنگاه از تسهیلات بانکی استفاده می‌کنند. جلوی سرعت افزایش حجم نقدینگی در بانکها را گرفتم. اکنون نیز برای ساماندهی بانکهای نیروهای مسلح طرح دارم. با تنوع بخشی به گزینه های جذاب سرمایه‌گذاری فرایند سرمایه‌گذاری را تسهیل کنیم و قیمت تمام شده پول را کاهش دهیم.
وی ادامه داد: تدبیر مشترک شورای هماهنگی سران قوا، توسعه بازار سرمایه است. شاخص کل بورس به مرز ۱۳۷ هزار رسید و این یعنی رشد ۶۶ درصدی. در سال ۹۶ میزان کل تامین مالی به ۸۶ هزار میلیارد تومان رسید این یعنی ۵۵ درصد رشد.
کرباسیان تصریح کرد: تعداد نمادهای بسته بانکی ۹ نماد بود اما امروز به یک عدد کاهش یافته است. بورس اوراق بهادار تهران به لحاظ بازدهی شاخص در خاورمیانه رتبه سه و در فرابوس رتبه چهار را دارد.
وزیر اقتصاد گفت: بدهی دولت در زمینه اوراق حتی یک روز به تاخیر نیفتاد. در سال ۹۶ بیش از ۳۴ هزار میلیارد تومان اوراق مالی برای بازپرداخت طلب طلبکاران پرداخت شد. با مدیریت صحیح‌مان پرداخت بودجه‌های عمرانی در پنج ماهه اول سال را به میزان ۵.۷ برابر در مدت مشابه رساندیم. توسعه بازار سرمایه با اراده سران کشور دنبال می‌کنم.
وی ادامه داد: برنامه‌های اعلامی در زمان رای اعتماد به ۳۳ پروژه مشخص است و مورد به مورد احصاء کرده و در دل برنامه‌ها گنجانیده‌ایم.
کرباسیان با اشاره به سیاست وزارت اقتصاد در بخش اقتصاد مقاومتی، گفت: در اقتصاد مقاومتی اگر بی‌تفاوت بودیم پس چرا سامانه سنا به عنوان سامانه برتر انتخاب شد؟ اگر کم‌کاری کرده‌ایم در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی به عنوان دستگاه برتر تقدیر شده‌ایم. اکنون ۴۰ میلیون نفر از میوه سهام عدالت بهره‌مند می‌شوند. ۲۸ تکلیف ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی را با ۹۳ درصد موفقیت اجرا کرده‌ایم.
وزیر اقتصاد ادامه داد: با وجود تحریم‌ها هنوز پیش‌بینی‌ها بالاتر از متوسط خاورمیانه است.
وی ادامه داد: دشمن تمام خاکریزهای اجتماعی و اقتصادی را مورد هدف قرار داده است. آمریکا با تحریم سیستم بانکی در صدد مسدود کردن سیستم اقتصادی کشور است. باید باور کنیم وارد جنگ اقتصادی تمام عیار شده‌ایم تا ناآرامی‌های اجتماعی در ایران را بیشتر کنند. دشمنان ملت ایران به خصوص آمریکا با صرف میلیاردها دلار علیه ایران اقدام می‌کنند. آنان در تلاش هستند تور تحریم را بر سر ایران بگسترانند.
کرباسیان تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران در سخت‌ترین شرایط نه تنها عقب‌نشینی نمی‌کند بلکه تا حصول به نتیجه به برنامه‌های خودش پایبند خواهد ماند. تداوم اجرای سیاستها و پروژه اقتصاد مقاومتی، تداوم بهبود فضای کسب و کار، تشکیل ستاد ملی مبارزه با احتکار، اجرای برنامه‌های پوششی و حمایتی برای حمایت از دهک‌های پایین و گسترش روابط اقتصادی با شرق و غرب جهان را در دستور کار داریم.
وزیر اقتصاد تاکید کرد: همچون شما نگران آینده این سرزمین هستم. تیمی را از مدیران باتجربه براساس شایستگی مدیریتی و صرف نظر از روابط انتخاب کردم. جسارت در تصمیم‌گیری و ثبات مدیریتی راه برون رفت از وضعیت فعلی است. از عملکرد وزارت اقتصاد دفاع می‌کنم.
وی متذکر شد: کاستی‌ها و مشکلات مردم قابل انکار نیست اما اگر اقدامات ما به ثمر ننشست به خاطر برنامه‌های دشمنان جمهوری اسلامی است. از مردم عذرخواهی می‌کنم.
کرباسیان در بخش دوم سخنانش، گفت: به عنوان وزیر باید حتما پاسخگو باشم. از شما ممنونم که وقت گذاشتید اما به عنوان کرباسیان از وقتی که گذاشتید عذرخواهم.
وی ادامه داد: کشت و صنعت مغان در هیات واگذاری اصل ۴۴ قیمت گذاری می‌کند و خواهشم این است که سبحانی‌فر و اسماعیلی که در همه جلسات حضور دارند به نمایندگان توضیح دهند.
وزیر اقتصاد خاطرنشان کرد: دولت در بنگاهداری ناتوان است. چرا منِ وزیر باید بنگاه‌دار باشیم. بنده باید جوابگوی سیستم اقتصادی باشم. اقتصاد را دست چند مدیر داده‌ایم، خوب معلوم است که همین می‌شود اما بنده معتقد به اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی هستم.
کرباسیان اظهار کرد: در شرایطی هستیم. ترکیه فقط تعرفه را تغییر داد و ۳۰ درصد پول ملی‌اش بهبود یافت. در روسیه هم تحریم‌ها مثل ایران نیست. باور کنید و اعتماد کنید به وزیر. شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا به جدا شدن دولت از بنگاهداری تصمیم گرفته شده است. کمک کنید از شرایط خطیر فعلی عبور کنیم.
وی تصریح کرد: نقدینگی ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان و حالا ۱۶۰۰ هزار میلیارد تومان است. برای همین بود که اضافه برداشت‌ها از بانک مرکزی را جلوگیری کردیم. البته بیشترین اضافه برداشت را بانکهای خصوصی داشتند. حتما برای سرازیر شدن سپرده‌های دولتی به بانکهای خصوصی به دلیل سودهای کذایی فکر می‌کنیم و برای بانکهای نیروهای مسلح نیز تدبیر خواهیم کرد. دولت هفته‌ای سه جلسه درباره اقتصاد فکر می‌کند.
کرباسیان با تشکر از نقادان و حامیانش در مجلس گفت: اگر وزیر ماندم برنامه‌های اقتصادی خوبی برای بهبود اوضاع دارم. در جنگ اقتصادی فقط یک نقطه هدف قرار نمی‌گیرد و بلکه همه اقشار جامعه توسط دشمنان هدفگیری می‌شوند. به خاطر تامین منابع ارزی، بازار سرمایه و بیمه باید فکر کنیم.
انتهای پیام