به گزارش ایسنا، گاهی فضای سیاسی کشورمان فضایی غریب میشود، فضایی ناآشنا با آنچه همیشه انتظارش را از تصمیمگیران داشتهایم؛ به کلامی ساده روی افراد به یکدیگر باز شده است؛ میآیند به هر بهانه فرصتی برای اتهام زنی پیدا میکنند و بعد هم با استفاده از شلوغی و فراوانی تحولات جامعه نه احساس تکلیفی دارند و نه خود را در برابر آنچه گفتهاند مسوول میدانند. نه برای حرفهایشان سند می آورند و نه حتی خودشان پیگیر میشوند تا آنچه گفته اند را ثابت کنند و نتیجه بگیرند. حاصل چنین فضایی جز ایجاد بدبینی و کاهش اعتماد چه خواهد بود.
آنها که بیمحابا هر سخنی را مدعیانه و گاهی فریادگونه از پشت تریبونهای رسمی بر زبان میآورند، به خصوص مجلسیان که جمله به جملهشان در «روزنامه رسمی» به چاپ می رسد و در کتابخانه مجلس به عنوان سند حفظ میشود باید به خاطر داشته باشند که اگر اتهامی را یا ادعایی را بر زبان میآورند، در برابر همه به خصوص آیندگانی که این اسناد را مرور خواهند کرد، مسوول هستند و باید برای هرآنچه گفتهاند و میگویند، دلیل و مدرک بیاورند.
بررسی کارنامه قوه مقننه در روز استیضاح علی ربیعی وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی، روزی که به اذعان قاطبه نمایندگان مجلس و حتی کارگزاران نظام در دستگاههای حکومتی، قضایی و اجرایی روز «ذبح اخلاق» یاد میشود، حکایت از زیرپاگذاشتن حریمها و حرمتها به ازای به کرسی نشستن ادعاهایی دارد که ممکن است بسیاری از آنها هیچگاه اثبات نشود و هیچ دادگاهی حکم بر صحت آن ندهد.
مدتی بود نمایندگان برخی جریانهای سیاسی، طرح استیضاح برخی از وزرای دولت دوازدهم از جمله وزرای کشور، اقتصاد، صنعت، معدن و تجارت و تعاون، کار و رفاه اجتماعی و حتی پیگیری برای برکناری رییس سازمان برنامه و بودجه را به بهانه وضعیت نابسامانیهای اقتصادی و نوسانات ارزی دنبال میکردند و جو به وجود آمده در مجلس نشان از جدیت مجلس برای استیضاح وزرای اقتصاد و صنعت حتی وزیر کشور بود اما به یکباره استیضاح علی ربیعی در کانون توجه این طیف قرار گرفت که البته همراهی و مشایعت برخی اعضای هیات رییسه مجلس و نمایندگان یک جریان سیاسی خاص را جلب کرد که البته مجموعه اقدامات و اظهارات مطرح شده قبل و در حین جلسه استیضاح و حرارت به وجود آمده برخی نمایندگان اصولگرای مجلس را هم با خود همراه کرد.
بسیاری از نمایندگان مجلس در اعتراض به این اقدام مجلس به دلیل برگزاری سومین جلسه استیضاح در کمتر از یک سال، خواستار پاسخ لاریجانی به این سوال شدند که چرا روند قانونی بررسی سوال در کمیسیون اجتماعی طی نشده است که البته وی نیز توپ را به زمین رییس کمیسیون اجتماعی انداخت و سلمان خدادادی رییس این کمیسیون هم «کمبود زمان» را عامل «طی نشدن روال قانونی استیضاح اعلام کرد».
با وجود همه حاشیههای به وجود آمده پیرامون استیضاح علی ربیعی و عزم جدی رییس، بخشی از هیات رییسه مجلس و توافق نمایندگان استیضاح کننده اما صبح روز استیضاح به ناگاه ۱۱ نماینده متقاضی استیضاح از بیان دلایل استیضاح خود امتناع کردند و با این کار، مجلس را در «شوک» فرو بردند به نحوی که لاریجانی برای خروج از بنبست و جمعبندی نظرات، مجلس را برای ۱۵ دقیقه تعطیل کرد که البته این زمان به ۳۰ دقیقه افزایش یافت.
جلسه پنج ساعته استیضاح وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی بالاخره با همه توافقها و تفاهمهای متقاضیان و حامیان استیضاح با درخواست لاریجانی از اولین نماینده متقاضی استیضاح، آغاز شد.
1- علی رستمیان، نماینده مردم سلسله و دلفان در مجلس شروع آتشینی داشت. وی با بیان این جمله که «بنده از طرف کمیسیون اجتماعی چند استان را در بحث مسائل حمایتی کمیته امداد و بهزیستی مورد نظارت و بررسی قرار دادم»، مدعی شد: در استان لرستان مسائل و مشکلاتی را در خصوص بهزیستی مشاهده کردم و وقتی به اسناد و مدارکی، رسیدم آقای بندپی رییس سازمان بهزیستی کشور در استانهایی که بنده به صورت پایلوت رسیدگی میکردم دستور داد به این استانها راهم ندهند. یک سر نخ برای من در اینجا ایجاد شد، توسط یکی از فرستادههای آقای بندپی به بنده گفتند ۵۰۰ میلیون تومان به شما میدهیم تا دهنم قرص باشد و حرفی از وضعیت استان نزنم.
وی افزود: به بنده گفتند ۲۰ میلیون تومان را به خیریه بده و ۴۸۰ میلیون تومان را خودت بردار تا به اسم خیریه باشد. زمانی که به این سر نخ پی بردم به استان لرستان رفتم خیریههایی که کمک های زیادی گرفته بودند رسیدگی کردم و به رئیس مجلس نیز کتبا گزارش دادم و به معاون وزیر اطلاعات نیز گزارش دادم. زمانی که وارد شدم مشاهده کردم آقای بندپی تنها۲۰ میلیون پول را به خیریهها داده است و بقیه آن را خودش برداشته و از محل خرید ویلچر و کمک به ایتام خرج کرده و ماشین شاسی بلند خریده است. آقای ربیعی شما که اسم کارگر و معلول میآید غش میکنید و اشک میریزید آیا این "شوی تبلیغاتی نیست؟" شما باید با قضایای آقای بندپی برخورد میکردید. شما حتی سر خود را به نشانه تاسف تکان ندادید و گفتید این اتفاقها میافتد.
رستمیان بدون ارائه هیچ سند محکمه پسندی ادامه داد: آقای بندپی به شهادت مجمع نمایندگان استان لرستان در دو نوبت در استان لرستان حضور پیدا کرد. یک بار به معنای سفر کاری و یک بار به منظور همایش مدیران بهزیستی. ایشان دختران مظلوم بهزیستی را با لباس فاخر در نظر نمیگیرد. ۱۲-۱۳ نفر در یک سیاه چادر در منطقه خوش آب و هوای الشتر شاهانه پذیرایی میکنند. آقای وزیر این پولها از کجا میآیند؟ ۹۰۰ میلیون تومان صرف هزینه همایش و مهمانی شاهانه آقای بندپی شد. آقای وزیر، آیا کارگری که برایش اشک میریزید میتواند یک قلم از غذاهای سفره رنگین آقای بندپی را بخورد. باور میکنم وقتی در قاب تلویزیون قرار میگیرید اشک شما «شوی تبلیغاتی» است.
2 - محمود نگهبان سلامی نماینده مردم خواف و رشتخوار با تکرار ادعاهایی به موافقت با استیضاح ربیعی پرداخت، وی گفت: آقای ربیعی به جای ایجاد اشتغال و فراهم کردن زمینه کار برای جوانان و پرداخت مطالبات کارگران از آنها به عنوان ابزاری برای ابقای خود استفاده می کند. امروز فساد در زیرمجموعه اقتصادی وزارت تعاون بیداد می کند. عدهای افراد بازنشسته و فرصت طلب اطراف ربیعی را گرفتهاند و این مجموعه زمینهای را برای ثروت اندوزی فراهم کرده اند.
وی که به آتش اتهامات و شایعات اثبات نشده در مراجع امنیتی، اطلاعاتی و قضایی دامن میزد، ادامه داد: امروز با عملکرد نادرست جنابعالی آسیبهای اجتماعی نه تنها کاهش نیافته بلکه افزایش هم پیدا کرده است؛ ضمن اینکه آمار طلاق و بزهکاری نیز گویای این واقعیت است. در مورد تعاونیها هم متاسفانه مدیریت شما باعث شده سقف تعاونیها در اقتصاد کاهش یابد و در دورهی وزارت جنابعالی ۳۰ درصد تعاونیها تعطیل شود.
3 - علی اکبری، نماینده مردم بجنورد در مجلس هم بدون ارائه مستندات و آمار قابل قبول در مورد ادعاهایش، با بیان این ادعا که «وزیر کار در انجام وظایفش کوتاهی کرده و به تعهداتش عمل نکرده است»، گفت: حضور آقای ربیعی در وزارت کار نیازمند بازنگری نمایندگان و پیشگیری از خسارت است.
4 - سیدقاسم جاسمی نماینده مردم کرمانشاه در مجلس نیز، نیش گوشه و کنایه را اهرمی برای اعلام مواضعش در موافقت با استیضاح علی ربیعی انتخاب کرد و خطاب به وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی، گفت: آقای ربیعی، شما وزیر بیکارها هستید باید پاسخگوی هشت میلیون جوان بیکار باشید. متاسفانه یکی از مشکلات کشور آمارهای دروغی است که پشت تریبونها اعلام میشود. افرادی که امروز در خیابان حضور مییابند از خوشی به خیابان میآیند و خوشبخت هستند و اصلا هیچ مشکلی ندارند.
جاسمی نیز بدون ارائه هر گونه مستندی، به کنایه گفت: بخش رفاه اجتماعی با تلاش شما آنقدر وضعیت خوبی دارد که اصلا مشکلی دیده نمیشود و رفاه اجتماعی تا زیر گلوی مردم آمده است. مشکلاتی که در کشور ماست را وارونه جلوه میدهند اصلا اینها مشکلات آمریکا و اروپاست و کشور ما مدینه فاضله است و ما هیچ مشکلی نداریم.
5 - پس از آن، حسین مقصودی نماینده مردم سبزوار در مجلس نیز یک سر و گردن بالاتر از همکارانش ایستاد و جهت ادعاهایش را متوجه رییس جمهور کرد و گفت: امروز مقصر این قصه پر غصه مجلس، شما هستید. شاهد بودید که این وزیر سه بار استیضاح شد. اما او را نگه داشتید. من با امیری معاون رئیسجمهور صحبت کردم که بین آقای کرباسیان و آقای ربیعی چه کنیم. ایشان گفتند از کرباسیان دفاع کنید و ربیعی را خود میدانید. ایشان تلویحا گفتند که هزینه این موضوع بر عهده مجلس باشد.
نماینده مردم سبزوار در ادامه اتهاماتش، مدعی شد: آقای ربیعی لابی گری با احساسات مردم، بازی کردن و گریه کردن شما نیز زبان زد خاص و عام است. آقای ربیعی شما آخر لابی گری و بازی کردن با احساسات مردم هستید. شما موجب فتنههایی هستید که امروز مردم را به نظام بی اعتماد کرد. شما از اول انقلاب مسؤولیت داشتید بگویید چه گَلی بر سر این کشور زدید به جز این که بین کارگران اختلاف ایجاد کردید؟
6 - هدایتالله خادمی ، نماینده مردم ایذه و باغملک در مجلس نیز در مخالفت با وزارت علی ربیعی، گفت: آنانی که میگویند در این برهه سوالی نکنید و کاری به تیم اقتصادی دولت نداشته باشید، مخالف نظام هستند. ما ۴۰ سال است میگوییم شرایط بحرانی است. امروز وضعیت فساد، بیکاری و افسردگی جوانان به گردن همین هیات دولت است، آیا وضعیت مردم از پنج شش سال گذشته بهتر شده است؟ چرا اینقدر وزارتخانه شما بزرگ است؟ چرا روی همه چیز دست گذاشتهاید؟ شما با پتروشیمی، فولاد و سیمان چکار دارید؟ اینها تخصص شما نیست و همه اینها در حال ورشکستگی است و باعث نابودی کشور میشود.
7 - بعد از آن امیر خجسته، نماینده مردم همدان به بیان دلایش در مخالفت با وزارت ربیعی پرداخت و افزود: آقای ربیعی واردات بیرویه گوشی موبایل آن هم توسط متولی اصلی اشتغال کشور؟ به چه حقی ۱۰ هزار گوشی موبایل با رقم حدود ۲۳ میلیون یورو توسط شرکت بینالمللی بازرگانی تجاری وارد بازار شد؟ آیا وزارتخانه شما وزارتخانه تجاری است؟ آقای ربیعی، دادن ۸۰ درصد جایگاه هیات مدیرهها به افراد خاص و عدم تخصص موجب ورشکستگی این شرکتهای اقتصادی میشود؟
8 - حجت الاسلام حسن نوروزی، نماینده مردم رباطکریم در مجلس با سهیم دانستن علی ربیعی در نابسامانیهای ارزی کشور، گفت: پتروشیمیها دلارهای خود را به بازار برنگرداندهاند، دلیل این امر چیست؟ لازم است وزیر در این باره توضیح دهد. ایشان، مقصر این مسئله است.
سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس همچنین مدعی شد: پسر حضرتعالی با پسر آقای تقیزاده معاون شما در دوبی شرکت دارند. آیا این درست است و رابطِ شان هم آقای عبدالناصر موسوی الجزایری است، اگر این موضوع درست نیست حرف شما را قبول میکنیم ولی درباره آن توضیح بدهید.
9 - سپس نوبت به محمدرضا پورابراهیمی، نماینده مردم کرمان در مجلس رسید. سخنان وی البته نسبت به سایر استیضاح کنندگان که به جای پرداختن به محورهای دهگانه استیضاح به حاشیهها و دامن زدن به جو بیاخلاقی متمرکز بود، جانی تازه داد. وی پیکان اتهاماتش را متوجه مسعود پزشکیان مدافع علی ربیعی کرد: آقای پزشکیان، زهرا پزشکیان مسوول فاینانس پتروشیمی جم چه نسبتی با شما دارد؟ این سخن پورابراهیمی البته اظهار ناراحتی نایب رییس مجلس را در پی داشت و یک بگو مگوی چندین دقیقه ای را بین پورابراهیمی و پزشکیان شکل داد که البته لاریجانی با دخالتش اجازه «بحرانیتر» شدن فضا را نداد.
پورابراهیمی قبل از بیان این سخنان خطاب به همکارانش در مجلس گفت: در جلساتی که با برخی دوستان داشتم آقای ربیعی را «خدای لابی» معرفی کردند. طیفهای عظیم کارگری و برخی در مجلس با فشار به نمایندگان اجازه طرح مباحث استیضاح را سلب کردند.
وی نیز به شیوه سیدقاسم جاسمی، نماینده مردم کرمانشاه در مجلس به کنایه، گفت: ای کاش ربیعی جایگزین وزیر امور خارجه می شد تا مشکل برجام را حل میکرد. من مطمئنم که ایشان با قدرت لابیگری خود میتوانست این پرونده را حل کند.
وی با بیان اینکه شاکله تصمیمات بزرگ اقتصادی در وزارت تعاون شکل می گیرد، اظهار کرد: به اسم بیمه، تعاون و کار کارهای کلان و بنگاهداری انجام میشود. هفته قبل در جلسه کمیسیون برای عرضه نشدن ارز پتروشیمیها که متعلق به وزارت کار است را مطرح کردیم و این شرکتها عامل اخلال در نظام اقتصادی در قضیه نابسامانیهای نرخ ارز هستند. یقه چه کسی را بگیریم؟ ۳۲۷ شرکت زیر مجموعه سازمان تامین اجتماعی است و ۱۸۷ شرکت زیر مجموعه صندوق بازنشستگی کشور هستند دهها شرکت زیر مجموعه صندوق بیمه عشایر و روستاییان هستند.
نماینده مردم کرمان در مجلس مدعی سوء مدیریت علی ربیعی شد و افزود: بدهکارترین سازمان، سازمان تامین اجتماعی است. به همین دلیل آقای کامران درخواست تحقیق و تفحص از سازمان تامین اجتماعی را به جریان انداختهاند که در کمیسیون اقتصادی در حال رسیدگی هستیم.
وی همچنین مدعی شد: لایحه دولت برای تفکیک این وزارتخانه توسط دولت ارائه شد و مجلس با توجه به شرایط کشور با آن مخالفت کرد. از وزیر میپرسم به چه دلیل برای رای نیاوردن این لایحه لابی سنگین کردید؟
پورابراهیمی مدعی تخلفات مدیران ربیعی در مجموعه های اقتصادی زیر مجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی شد و افزود: از وزارت اطلاعات و اطلاعات سپاه می خواهم پرونده عریض و طویل اطرافیان ربیعی و مشکلات اقتصادی ناشی از این مسئله را بررسی و به مردم گزارش دهند.
علی ربیعی هم در دفاع از عملکردش در مخالفت با سخنان، اتهامات و ادعاهای استیضاح کنندگان جهت سخنانش را متوجه رییس مجلس شورای اسلامی کرد، گفت: از شما انتظار داشتم به عنوان رییس مجلس شورای اسلامی به نمایندگان، تذکر دهید در چارچوب استیضاح صحبت کنند. کدام یک از مطالب در چارچوب استیضاح بود؟ استیضاح در ۱۰ بند در مجلس شورای اسلامی چاپ شده است. در این استیضاح به من تهمتهای زیادی زده شد و جملات ناروایی به بنده نسبت داده شد.
وی با بیان اینکه من واقعا نمیخواهم وارد برخی از مسائل شوم، در واکنش به ادعاهای رییس کمیسیون اقتصادی، گفت: آقای پورابراهیمی، شما آقای کهنوجی را میشناسید؟ رزومه ایشان دست بنده چه میکند؟ آیا اگر ایشان با موافقت بنده مدیرعامل شرکت ملی مس میشد، مشکل شما با بنده ادامه پیدا میکرد؟ اطلاعات نیروی انتظامی نامهای نوشته شده است، آقای پورابراهیمی این نامه را بنده ننوشتهام. شما هر نشستی که در هیات مدیره استان داریم بنده را بیچاره میکنید و در استان شبکه میچینید.
وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی در واکنش به طرح ابهام پورابراهیمی نسبت به دختر پزشکیان، گفت: دختر آقای پزشکیان قبل از بنده در پتروشیمی جم پروژه داشته است و ربطی به دوره مدیریت بنده ندارد. شما یک دختر مسلمان مومن شاگرد اول فوق لیسانس را که قبل از حضور بنده در وزارت تعاون در آنجا پروژه داشته و در آنجا کار میکرده، زیرسوال میبرید؟ اینگونه نکنید.
ربیعی در ادامه بیان کرد: رییس بهزیستی سبزوار یک خانم برجسته است اما به من فشار میآوردند که یا این فرد را بردار یا شما را استیضاح میکنیم. در اتاق بنده جلوی چشمم بدون اینکه ترسی از من داشته باشند در چشم من نگاه میکنند و میگویند سالی ۴۰۰ – ۵۰۰ میلیون تومان به حساب فرد مورد نظر واریز کن و به هر کسی که ما میگوییم پرداخت داشته باش.
وی با بیان اینکه از شهدا خجالت میکشم که این مطالب را خانه ملت مطرح کردم، ادامه داد: ما باید به سمتی برویم که در کشور شفافیت ایجاد کنیم و به مردم نشان دهیم که با فساد مبارزه میکنیم. تجربه من که نویسنده کتاب «زنده باد فساد» هستم نشان میدهد که هر وقت سیاسیکاری شد و موضوعات غیرشفاف شد، به دنبال کاهش نظارت بودند.
سخنان پورابراهیمی باعث شد مسعود پزشکیان بر اساس ماده ۷۹ آییننامه تذکر آییننامهای بدهد. وی گفت: این صحبتها نشانه بیاخلاقی و عدم تعهد است. ببینید این حرفها چقدر غلط و دروغ است. دختر من در پتروشیمی جم کار میکند.، لیسانس ندارد بلکه دارای تحصیلات فوق لیسانس است. او مسؤول نیست، بلکه مجری یک پروژه است. در فضای مجازی گفتند که دختر من ۱۰ میلیون تومان حقوق میگیرد که باز هم درست نیست، او ۴ میلیون تومان حقوق میگیرد. دختر من فوق لیسانس شیمی از دانشگاه شریف است که قبل از آنکه این آقایان سر کار بیایند، در پتروشیمی جم کار میکرد.
نایب رییس مجلس ادامه داد: آیا این به آن معناست که من رانتخوار هستم؟ اگر قرار باشد ما هم مثل آقای پورابراهیمی حرف بزنیم، میخواهید بگوییم که بچههای آقایان و دار و دستهشان بیشتر در این سیستم درگیر هستند یا بچههای بنده؟ این حرفها چه معنایی دارد؟
به گزارش ایسنا، علی لاریجانی هم بعد از شنیدن همه صحبتها، ادعاها و تهمت های نمایندگان و وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی، گفت: : جلسه استیضاح به هر صورت برگزار شد و مطالب مختلفی هم گفته شد اما میتوانستند برخی مطالب را نگویند، برخی مطالب دیگر هم درست نیست.
وی ادامه داد: نامهای هم که آقای ربیعی دادند و گفتند که مربوط به شرکت ملی مس است در واقع مربوط به بهزیستی راور است که میگفتند که آقای پورابراهیمی گفته «فلان فرد رییس اداره بهزیستی راور شود». اسم بردن از افراد خیلی غلط است. از دولت و آقای ربیعی که گفتند فلان فرد آمده و پول خواسته، میخواهم نام آن فرد را اعلام کنند تا هیات نظارت بر رفتار نمایندگان در اسرع وقت به این موضوع رسیدگی کند.
رییس مجلس یادآور شد: در مدتی که با نمایندگان کار می کنم، ممکن است بگویند فلان فرد را در فلان جا قرار دهید، این متعارف است یا اینکه بگویند به بهزیستی پول بدهید، این اتفاق میافتد اما اینکه برای خودشان چیزی بخواهند، اینطور نیست. چه نمایندگان و چه دولت در مورد ادعاهایشان اسامی را به هیات نظارت بدهند، هیات نظارت هم در اسرع وقت موضوع را بررسی و اعلام کند. به هر حال گفتن این حرفها در مجلس خوب نبود و جلسه میتوانست بهتر از این باشد.
مجموعه اتفاقات مجلس شورای اسلامی در روز استیضاح در جامعه بازتاب بسیار منفی به دنبال داشت. سوالات و ابهامات زیادی در ذهن میلیون ها نفر از هموطنانمان به وجود آمد که به صورت سراسری اخبار صحن علنی مجلس در روز استیضاح را از طریق رادیو فرهنگ دنبال می کردند. بخشی از سوالاتی که اماکن عمومی اعم از اتوبوس، تاکسی، مغازه و فروشگاهها، بین کارکنان قوای سهگانه و حتی زنان خانهدار شنیده شد به این شرح است: «پنجه مجلس به صورت دولت چرا؟»، ، «حالا چه کسی جوابگوی بلاتکلیفی جوانان، بیکاران، شاغلان و بازنشسته است؟»، «سر تا پا یک کرباس هستند»، «استیضاح یک وزیر اجتماعی چه دردی از اقتصاد کشور درمان کرد؟»، «ببین کار به کجا رسیده که به جان هم افتادهاند»، «رسیدگی به مشکلات و گرفتاریهای ما چه میشود؟» و ...
سخنان و رفتارهایی که در روز استیضاح علی ربیعی اتفاق افتاد علاوه بر ابعاد داخلی، ابعاد خارجی نیز داشت. رادیوها و تلویزیونیهای بیگانه با استناد به مباحث مطرح شده در روز استیضاح، این جلسه را نشان از تعمیق شکاف بین دولت و مجلس و شکلگیری گسست بین ارکان حکومت جمهوری اسلامی توصیف کردند.
صرفنظر از زمان رسیدگی به استیضاح وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی و بیمدیر شدن این عالیترین وزارتخانه اجتماعی – اقتصادی کشور در گیر و دار شدت گرفتن نابسامانیهای اقتصادی و اجتماعی، پاسخگوی به مسلخ رفتن اخلاق و خرج شدن ته مانده اعتماد سرمایه اجتماعی جامعه به نظام کیست؟
گزارش از خبرنگار پارلمانی ایسنا هادی فرهنگزاد
انتهای پیام