رحمن قهرمان پور در گفتوگو با ایسنا درباره مذاکرات روز جمعه وزیران خارجه کشورهای ۱+۴ و ایران در وین اظهار کرد: در وهله اول برداشتم این است که شرایط برای هر دو طرف سخت و دشوار است و نتایج مذاکرات روز جمعه هم این مساله را نشان داد که اعلام کردند به گفتوگو و مذاکره بیشتر نیاز دارند.
وی با اشاره به اظهارات روحانی درباره بسته پیشنهادی اروپا گفت: اظهارات روحانی درباره تنگه هرمز فضای جدیدی را ایجاد کرد برای طرفهای مقابل که ممکن است ایران اقدامات عملی در دست داشته باشد و همانطور که دیدیم فرانسه نسبت به این مساله واکنش نشان داد.
این کارشناس مسایل بینالملل افزود: مذاکرات روز جمعه وزیران امور خارجه ایران و ۱+۴ تابلو تمام عیاری از شراط سخت و دشواری است که هر دو طرف در آن قرار دارند؛ سخت برای ایران از آن جهت که ایران تضمین عینی از اروپا میخواهد و اروپا میگوید نمیتواند به آن شکل که ایران میخواهد تضمین دهد و سخت و دشوار برای اروپا که به دنبال آن است تا با حفظ برجام، شرایط مذاکره بر سر مسایل دیگر از جمله موشکی فراهم شود.
وی درباره اظهارات محمد جواد ظریف مبنی بر این که "الان باید وارد مرحله اجرا شویم و آنچه به عنوان تعهدات و اقدامات اروپاییها باید انجام دهند را در یک زمانبندی ویژه مطابق با بازگشت تحریمهای آمریکا اجرایی کنیم" اظهار کرد: من فکر میکنم دو طرف فعلا بر سر حفظ وضع موجود تلاش میکنند تا وضع از این پیچیدهتر نشود و این را به معنای آغاز اجرای عملی اقدامات و تعهدات اروپا در قبال ادامه اجرای برجام از سوی ایران نمیبینم. روند مذاکرات و نتایج نشان میدهد که دو طرف نیاز دارند بیشتر کار کنند. حفظ وضع موجود برای ایران به این معناست که نفتش به فروش برسد و اروپا فروش آن را تضمین کند و برای اروپا به این معناست که ایران از برجام خارج نشود تا در همکاری با روسیه و چین و هماهنگی با آمریکا موانع را از سر راه بردارد.
قهرمانپور در پاسخ به این پرسش که اما زمان و بازگشت تحریمها از سوی آمریکا تهدیدکننده سیاست "حفظ وضع موجود" است تاکید کرد: برداشت من این است که دو طرف وضع موجود را حفظ خواهند کرد و اگر از هر دو طرف ایران و اروپا بپرسند که برنامهشان برای دو ماه آینده چیست همین پاسخ را خواهند داد. نه ایران و نه اروپا و دیگر کشورها تصویر روشنی از آینده ندارند. در حال حاضر تحولات در هر سو تعیین کننده و مهم است. جنگ تجاری میان چین و آمریکا به راه افتاده است و به گفته بسیاری برنده این جنگ چین است که در این صورت میتوان امیدوار بود چین به سمت ایران بیاید و با وضع تعرفههای کمتر کالا به ایران بفروشد که روسیه نیز از چین حمایت خواهد کرد. از این رو شرایط در حال گذار است و طرفها سعی دارند تا شفاف شدن اوضاع شرایط موجود را حفظ کنند. از طرفی انتخابات کنگره آمریکا نزدیک است که اگر جمهوریخواهان موفق نشوند در این رقابت پیروز شوند در عمل تصمیمات ترامپ تحت الشعاع قرار خواهد گرفت. از این رو معتقدم با وجود تهدید زمان فعلا دو طرف در این مسیر حرکت خواهند کرد.
این کارشناس مسایل بینالملل درباره روند مذاکرات حداقل در یک ماه آینده و ارایه تضمینهای لازم به ایران خاطرنشان کرد: اروپا نگران مسایل خود در خاورمیانه ازجمله مساله مهاجرت و ناامنیها و سوریه است و ایران نیز مشکلات اقتصادی زیادی دارد. نباید تصور کنیم وضعیت فعلی با آنچه از ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ شاهد بودیم یکی است، بلکه شرایط کاملا متفاوت است. اروپا امروز بسیار بیشتر نسبت به آن سالها نگران خاورمیانه و سرریز مشکلات این منطقه به کشورهای خود است و از طرفی ملاحظات ایران هم بیشتر شده است. معتقدم آنچه الان میان ایران و ۱+۴ شاهدش هستیم مذاکره به معنایی که بین سالهای ۹۲ تا ۹۴ اتفاق افتاد نیست بلکه بشتر هماهنگی برای حفظ وضع موجود است. در گذشته رقابت میان کشورها بر سر ارایه بسته پیشنهادی به ایران بود اما الان این گونه نیست به علاوه اینکه طرف های ۱+۴ امروز به خوبی میدانند خیلی نمیتوان با ایران رایکال برخورد کنند چرا که ممکن است ایران تصمیمات پیشبینی نشده بگیرد.
وی افزود: در گذشته دادن تضمین عینی پیش شرط مذاکرات بود اما الان دو طرف سعی دارند از طریق مذاکره و هماهنگی به تضمین عینی برسند. از آنجایی که دو طرف در اصل مساله توافق دارند خیلی مذاکره به معنای گذشته در جریان نیست بلکه مساله دو طرف چگونگی حفظ برجام است.
قهرمانپور درباره فشار تندروها و منتقدان دولت برای خروج ایران از برجام به ویژه که در ماههای گذشته این فشار بیشتر شده است گفت: منتقدان دولت و برجام بر خلاف سالهای گذشته میدانند شرایط متفاوت است و آنها هم نه انرژی رادیکالیزم گذشته را دارند و نه جامعه پذیرش این مخالفت را دارد. هر دولتی سر کار بیاید ناگزیر از اتخاذ تصمیماتی است و گزینهها محدود و مشخص است.
انتهای پیام