نقد به سانسورهای اخیر در صداوسیما

با این فرمان بروی همین مخاطب را هم نخواهی داشت!

با توجه به اینکه رویکرد سانسور در صداوسیما با گسترش شبکه‌های اجتماعی دیگر موضوعی نیست که به راحتی بتوان روی آن سرپوش گذاشت، حذف برخی بخش‌ها در برنامه‌ها و سریال‌های نوروزی، باعث شد که علاوه بر دست به دست شدن صحنه‌های حذف شده و تماشای چندباره آن توسط مخاطب، رسانه ملی با حاشیه‌هایی همراه شود که همچنان نیز ادامه دارد.

اعتراض بازیگران سریال «پایتخت ۵» به حذف بخش‌هایی از این سریال، سانسور فیلم‌های خارجی به گونه‌ای که داستان آنها چندان برای مخاطب قابل درک نبود، تحریف صحبت‌های رییس جمهور درباره تلگرام در بخش‌های خبری و حذف بخش‌هایی از برنامه‌ «دورهمی» با حضور عادل فردوسی‌پور، از جمله مواردی است که در چند روز گذشته بار دیگر صداوسیما را نُقل شبکه‌های اجتماعی کرده است. 

حاشیه‌های حضور فردوسی‌پور در دورهمی و حذف بخش‌هایی از صحبت‌های او درباره حضور بانوان در ورزشگاه‌ها، آخرین موردی است که از شب گذشته در فضای مجازی جنجال به راه انداخته است. منتقدان از تاثیر چنین سانسورهایی بر بی‌اعتمادی مخاطب به رسانه سخن می‌گویند. مجری برنامه «نود» در صحبت‌هایش در برنامه مهران مدیری از حضور بانوان در ورزشگاه‌ها حمایت می‌کند، در حالی که کلام او به گونه‌ای نمایش داده می‌شود که گویی او به واسطه جو ورزشگاه‌ها مخالف این حضور است. 

در همین راستا جبار آذین، متنقد آثار نمایشی در گفت‌وگویی با ایسنا درباره تاثیر سانسور در تلویزیون با توجه به اینکه مخاطبان به واسطه شبکه‌های اجتماعی به سرعت در جریان این موضوع قرار خواهد گرفت، معتقد است که «چنانچه تلویزیون با همین روند به کار خود ادامه دهد شاهد ریزش بیشتر مخاطبان خواهد بود. این رویکردها باعث رویگردانی مخاطبان از صداوسیما و گرایش آنها به برنامه‌های سطحی شبکه‌های خارجی خواهد شد.»

او خاطرنشان کرد: واقعیت در جهان رسانه‌ای این است که ممیزی منطبق با قوانین اجتماعی در هر جامعه‌ای اعمال می‌شود؛ لذا نمی‌توان هیچ جامعه‌ای را یافت که در آن‌ برخی از مسائلی که ممکن است باعث خدشه‌دار کردن حریم و حرمت مخاطب شود مورد ممیزی قرار نگیرد. به همین دلیل بسیاری از کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران برای تولید و پخش برنامه‌های خود به ویژه در رسانه‌های تصویری همانند سیمای جمهوری اسلامی آیین‌نامه‌هایی را تدوین کرده‌ که اعمال این برنامه‌ها به صورت کامل، درست و حرفه‌ای می‌تواند گاه کارساز بوده و احترام به مخاطب را نیز به دنبال داشته باشد.

آذین با اشاره به عملکرد صداوسیما در اعمال ممیزی‌های منطبق بر آیین‌نامه‌ها، بیان کرد: متأسفانه سازمان صداوسیما مانند برخی از نهادها و ارگان‌های هنری و سینمایی کشور به جای آنکه قانون‌مدار باشد و منطبق با آیین‌نامه‌های کشوری و همگام با عرف جامعه حرکت کند، بر مبنای سلیقه‌های شخصی و گروهی اعمال نظر می‌کند. به همین خاطر بخش اعظم ممیزی‌هایی که در برنامه‌های تلویزیون اجرا می‌شود بیش از آنکه برگرفته شده از نگاه کارشناسی و تخصصی باشد، برگرفته‌شده از نگاه و سلیقه مدیران آن سازمان است.

این متنقد با بیان اینکه «بعضا برنامه‌هایی که از تلویزیون پخش می‌شود و حتی برنامه‌هایی که گاهی پخش هم نمی‌شوند مطابق نظر  و سلیقه مدیران و مسئولان صداوسیما است»، یادآور شد: در همین راستا در برنامه‌های نوروزی امسال نیز شاهد اعمال شدید سانسور، آن هم نه با عنوان محترم «ممیزی»، بودیم. ده‌ها فیلم خارجی به شکل بسیار بدی با حذف صحنه‌ها و اضافه شدن داستان‌های جدید و رنگ‌آمیزی‌های سیاه و سفید سانسور شده و باعث شدند تا اغلب فیلم‌هایی که به نمایش درآمدند برای مخاطب قابل درک نباشند و خدشه‌ای اساسی به ساختار هنری آن اثر وارد کند. البته که نتیجه این کار چیزی به جز نارضایتی مردم نبوده است.

او اضافه کرد: همچنین بخشی از برنامه‌های روتین و مناسبتی در ایام نوروز نیز زیر تیغ سانسور قرار گرفتند. بسیاری از برنامه‌ها به دلیل بیان برخی از گفتارها، حضور برخی از مهمان‌ها و پخش برخی از آیتم‌های ویژه دچار سانسور شدند. اگر قرار است برنامه‌ای از رسانه‌ای که عنوان «ملی» را به یدک می‌کشد پخش شود، باید جدا از کاهش انحصارگرایی و تمامیت خواهی، منطبق با آیین‌ها و فرهنگ‌های جامعه باشد؛ نه آنکه حاصل اتاق فکر مدیران خاص تلویزیونی باشد. به همین دلیل صداوسیما باید با تلاش برای اعتلای فرهنگ و آیین جامعه، روی آثاری سرمایه‌گذاری کند که بدون سانسور پخش شوند. چرا که اصلا منطقی نیست هزینه‌ای برای تولید برنامه‌ها و مجموعه‌های داخلی یا خرید مجموعه‌های خارجی صرف شود و سپس برای پخش دچار سانسور شوند. این کار نشان‌دهنده ندانم‌کاری و تحمیل سلیقه به هنرمندان و مخاطبان است.

آذین در پایان سخنان خود تاکید کرد: چنانچه تلویزیون با همین روند به کار خود ادامه دهد شاهد ریزش بیشتر مخاطبان خواهد بود. این رویکردها باعث رویگردانی مخاطبان از صداوسیما و گرایش آن‌ها به برنامه‌های سطحی شبکه‌های خارجی خواهد شد. اگر قرار است صداوسیما ممیزی‌هایی داشته باشند بهتر است این ممیزی‌ها منطبق بر آیین‌نامه‌های تدوین شده براساس خواسته‌های اجتماعی، شرعی و کشوری شود. در غیر این صورت همچنان شاهد سانسورهای شدید و گسترده و قهر بیشتر هنرمندان و مخاطبان خواهیم بود.

انتهای پیام

  • شنبه/ ۱۸ فروردین ۱۳۹۷ / ۱۴:۰۶
  • دسته‌بندی: رسانه
  • کد خبر: 97011804750
  • خبرنگار : 71548