به گزارش ایسنا، ۱۰ روز قبل یعنی صبح جمعه - ۶ بهمن - لودرها در شهرستان شادگان استان خوزستان به جانِ دو خانه‌ی قدیمی که می‌شد جزو اولین خانه‌های مسکونی این شهر به حساب‌شان آورد، افتادند و با خراب کردنِ یک خانه روی سر ساکنانِ خواب‌زده‌اش و بخشی از یک خانه‌ی دیگر که هر دو به عنوان عرصه‌ی "ساختمان قدیمی کارگاه" شناخته می‌شدند، عرصه‌ی "مجموعه‌ی ثبتی تاسیسات نفتی دارخوین" را با خاک یکسان کردند.
چند روز بعد از این تخریب، خبرها به میراث فرهنگی و مسئولان شهری و مالک این خانه‌ها یعنی "شرکت نفت" رسید. خبرنگاران هم به زمین صاف‌شده با لودر رسیدند، اما شهرداری، شورای شهر و یک دیگر نهادهای دارخوین، هر کدام دیگری را مسئول این اتفاق می‌دانند، هر چند در ابتدای کار و با حضور خبرنگاران در این منطقه رئیس شورای شهر و شهردار دارخوین، حتی خبرنگاران را در حدی نمی‌دانند که بخواهند به آن‌ها پاسخ دهند.
شاه‌وردی، رئیس شورای‌شهر دارخوین در ابتدای حضور خبرنگاران زمانی که می‌خواهیم خود را معرفی کنند، می‌گوید: «لازم به معرفی نیست، اینجا هیچ اتفاقی نیفتاده، یک خبری شده دور ما جمع شده‌اید.»
او خود را از جمع خبرنگاران و مردم محلی منطقه بیرون می‌کشد و در حالی که سوار ماشین می‌شود، می‌گوید: «به میراث فرهنگی بگویید بساط خود را از دارخوین جمع کند، بروید تلمبه‌خانه و آن‌هایی که ثبت میراث فرهنگی است، هشت هکتار زمین است که اراذل و اوباش و معتادان جمع شده‌اند، میش و گاومیش و همه چیز داخل این محوطه است. این بحث‌ها را جمع کنید، به فکر این‌ها باشید.»
«از هر کدام از مسئولان که می‌خواهیم مجوز تخریب نشان‌مان بدهند، هر کدام طفره می‌روند، تا این‌که رئیس شورای شهر می‌گوید: «من مجوز نشان کسی نمی‌دهم. میراث فرهنگی هم برای من مهم نیست. اینجا افتاده بود وسط جاده. چندین تصادف شده برای همین هم ما اینجا را خراب کردیم. به کسی هم مجبور نیستیم پاسخ دهیم.» در میان این صحبت‌ها شخصی که مسئولان شهری او را مسؤول یکی از نهادهای محلی دارخوین می‌نامند، می‌گوید: «ما هیچ مجوزی ندادیم.» او با شهردار به سمت دیگر جاده می‌رود.
کمال حسنیان، نایب رئیس شورای شهر اما به خبرنگاران می‌گوید: «قبل از این تخریب با بخشدار برنامه‌ریزی کرده بودیم که یک رستوران سنتی در این بخش ایجاد کنیم، که متاسفانه این جا را یک ارگان نظامی گرفته و حتی برنامه‌ریزی کرده بودند که این خانه‌ها را تخریب کنند تا یک اتوبان ساخته شود، با لودر زدند و دیوار را خراب کردند، این کار تصمیم رئیس شورای شهر و شهردار بود.»
از درگیری‌های بین ساکنان خانه و مسئولان شهری برای تخریب خانه‌ی مسکونی و نبود سند مکتوبی که ثابت کند خانه‌ها به دستور ارگان نظامی تخریب شده‌اند که بگذریم، رئیس شورای شهر همچنان تاکید می‌کند که «میراث‌فرهنگی به ما حرفی نزد که اینجا را تخریب نکنید، اصلا کسی از میراث فرهنگی نیامد.»
اما عبدالله البوخنفر، مدیر اداره میراث‌فرهنگی شادگان و دارخوین خوزستان، در پاسخ به این صحبت می‌گوید: «از سال ۸۴ نامه‌نگاری کرده‌ایم که این کارگاه نباید خراب شود، اما برای این تخریب هم از ما استعلام نگرفتند.»
او ادامه می‌دهد: «شرکت نفت هم مدارک خود را ارائه می‌دهد، پرونده ثبتی نیز در جریان بوده، مجموعه تلمبه‌خانه ثبت شده و تابلو اعلام ثبت و معرفی هم دارد. ساختمان تخریب‌شده جزو عرصه‌ی پمپاژخانه است که نهم آذر ۸۹ ثبت ملی شده است. تابلو بزرگی برای این اعلام زده‌ایم و بنا ورودی دارد. اما اگر در خانه‌ی هر کدام از ما هم باز باشد، ممکن است هر کسی وارد خانه شود.»
وی سپس می‌گوید: «قرار بود در این مکان و تلمبه‌خانه موزه راه‌اندازی شود، به عنوان یک موزه به اینجا سروسامان داده شود، اما بحث کارهای اداری و اعتبارات و هماهنگی‌ها قدری زمان‌بر است، با این وجود میراث فرهنگی و شرکت نفت پیگیر اجرایی شدن آن هستند.»
با وجود این صحبت‌ها از سوی نماینده میراث فرهنگی، شاه‌وردی رئیس شورای شهر دارخوین به نظر تعریف دیگری از ثبت ملی آثار و عرصه و حریم آن‌ها دارد؛ او می‌گوید: «حریم با ثبت فرق دارد، شماره ثبتی به ما نداده‌اند. حتما باید هر بنایی ثبت و به آن رسیدگی شده باشد.»
شمعخانی، شهردار دارخوین که در میان همه این کشمکش‌ها حضور دارد و فقط نگاه می‌کند، در پاسخ به درخواست خبرنگاران، می‌گوید: «با خبرنگار مصاحبه نمی‌کنم، با آقای ملکی - نماینده شرکت نفت - مصاحبه می‌کنم!»
حرف‌های مطرح‌شده از سوی مسئولان شهری دارخوین را می‌توان در یک کفه ترازو گذاشت، اما گنجینه‌ی تاریخی که در شهر دارخوین خوابیده و می‌توان گفت به حال خود رها شده در کفه دیگر ترازوست که پایین‌تر می‌رود.
علی باوی که از بیست‌روزگی‌اش در داخوین و بین کارکنان این شرکت قد کشیده و حالا حدود ۹۰ سال سن دارد، می‌گوید: «اصل ساخت شهرِ دارخوین به این مجموعه تلمبه‌خانه برمی‌گردد، اصلا خانه‌ها، سینما و مجموعه‌ی شهر به مرور ساخته شده تا کارکنان این مجموعه که بیشترشان در ان زمان هندی‌ها و انگلیسی‌ها بودند محل زندگی داشته باشند، تا این‌که به مرور زمان شهر دارخوین و سپس مجموعه تلمبه‌خانه برای انتقال نفت به آبادان ساخته شد.» اما به نظر می‌رسد این تاریخ را برخی از مسئولان شهری این منطقه نمی‌دانند که تخریب‌ها برای‌شان اهمیتی ندارد و حتی راضی به آن هستند.
رفتار مسئولان شهری دارخوین ساعت‌ها ذهن‌مان را به خود مشغول می‌کند، تا زمانی که خسرو نشان، مدیرکل اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوزستان را می‌بینیم و با او درباره‌ی این اتفاق صحبت می‌کنیم.
او در طول صحبت‌هایش سعی می‌کند لبخند را از لب دور نکند، اقدام شهرداری دارخوین در تخریب انبار مجموعه تلمبه‌خانه را آگاهانه می‌داند و می‌گوید: «این ارگان با علم به تاریخی بودن مجموعه به این اقدام دست زده است. ۲۷ آبان ۹۲ به شهرداری دارخوین اعلام شد که بنای ساختمان قدیمی کارگاه جزو لاینفک مجموعه تاریخی فرهنگی دارخوین است و تحت حفاظت و نظارت قوانین و مقررات ناظر بر حفاظت از آثار تاریخی و فرهنگی قرار دارد.»
او با تاکید بر این‌که شهرداری موظف است براساس قوانین و مقررات از ادارهکل میراث فرهنگی استعلام بگیرد و میراث فرهنگی نیز از سال ۱۳۸۹ در سه مقطع پاسخ خود را مبنی بر ثبت بودن مجموعه اعلام کرده است، می‌گوید: «اقدام شهرداری دارخوین در تخریب کارگاه تلمبه‌خانه تاریخی این شهرستان تصرف در ملک آنهم بدون اجازه مالک است. به همین دلیل علاوه بر میراث فرهنگی، وزارت نفت نیز باید در این زمینه اقدامات حقوقی را برای احقاق حق انجام دهد که خوشبختانه هم ما و هم وزارت نفت، شکایت خود را به مراجع مربوط تقدیم کرده‌ایم.»
نشان تاکید می‌کند: «مسببان این حادثه باید دوباره بنا را به شکل اول بازسازی کنند.»
او این اقدام شهرداری را دارای مسئولیت کیفری و مدنی می‌داند و ادامه می‌دهد: «شهرداری براساس مسئولیت مدنی خود باید خسارت‌های وارده را جبران کند و کار بازسازی را انجام دهد.»
مدیرکل اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوزستان حتی در پاسخ به این پرسش که گفته می‌شود دستور تخریب توسط یک ارگان نظامی داده شده، تاکید می‌کند: «ارگانهای نظامی مرجعی برای استعلام گرفتن محسوب نمیشوند و نمیتوانند در این زمینه مجوزی صادر کنند.»
نشان همچنین در پاسخ به پرسش ایسنا که چرا طی این سالها از سوی میراث فرهنگی به شرکت نفت درخواست همکاری برای ساماندهی و مرمت آن مجموعه برای تبدیل شدن به سایت گردشگری داده نشده است، می‌گوید: «سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۹۴ تفاهمنامهای را با وزارت نفت منعقد کرد که براساس آن مقرر شد میراث فرهنگی در قبال تمام مجموعههای متعلق به وزارت نفت که به ثبت ملی درآمدهاند یا در حال ثبت هستند، همکاریهای لازم را انجام دهد.»
مجموعه تلمبه‌خانه دارخوین نهم آذر ۱۳۸۹ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است، یعنی هفت سال پیش، اما در مدت این هفت سال و با توجه به کم بودن تعداد آثار تاریخی این منطقه از خوزستان، عرصه و حریم این مجموعه‌ی تاریخی ثبت نشده است!
مرجان شوشتری معاون میراث فرهنگی خوزستان در پاسخ به این ابهام می‌گوید: «دلیل این امر نبود اعتبار کافی بوده است که امسال پس از مدتها و پس از رایزنی‌های بسیار توانستیم یک میلیارد تومان اعتبار برای ثبت و تعیین عرصه و حریم آثار تاریخی خوزستان کسب کنیم.»
او ادامه می‌دهد: «متاسفانه پیش از آن که ما اقدامی انجام دهیم، شهرداری بدون گرفتن استعلام عملیات خود را آغاز کرد در حالی که این ارگان موظف است بناهای قدیمی را که به نوعی هویت شهر محسوب میشوند از مراجع ذیصلاح یعنی میراث فرهنگی و صاحب زمین -وزارت نفت- استعلام کند و پس از موافقت آن‌ها طرح خود را اجرایی کند. »
وی بیان می‌کند: «نکته حائز اهمیت دیگر این است که مالک مجموعه وزارت نفت است و براساس سند شهرداری، این قسمت از تلمبه‌خانه اینک درحال تبدیل شدن به فضای شهری است که این به معنای تغییر کاربری است؛ بنابراین شهرداری باید در وهله اول به خرید ملک و سپس تغییر کاربری آن اقدام میکرد.»
انتهای پیام