علی گرانمایهپور در گفتوگو با ایسنا با اشاره به کارکرد رسانهها در زمان بلایای طبیعی، اظهار کرد: مردم نه تنها در زلزله تهران، بلکه در هر زلزلهای که در کشورهای دیگر رخ میدهد، یکی از منابع کسب اطلاعات و اخبار را رسانهها میدانند. شرایط فعلی ایران در دههی ۸۰ و بخصوص ۹۰ با دهه ۶۰ و ۷۰ فرق میکند؛ به دلیل اینکه شبکههای اجتماعی ظهور کردند و تکثر رسانهای در شبکههای ماهوارهای خبری، تلویزیونی و شبکه خبری اینترنتی به وجود آمد.
او ادامه داد: زمانی که حادثهای رخ میدهد، بنا به دلایل مختلفی کنترل بحران از طریق رسانهها بخصوص برای دستاندرکاران رسانه ملی سخت است.
این مدرس ارتباطات با بیان دلایل اعتماد و بیاعتمادی مردم به رسانهها در زمان بحران اظهار کرد: سابقه ذهنی مردم نسبت به محتوای هر رسانهای در شرایط بحران باعث اعتماد مردم به آن رسانه میشود. هر چه مردم نسبت به رسانهها اعتماد بیشتری داشته باشند، قطعا در ایجاد آرامش آنها نقش بسیاری خواهند داشت.
او به تاثیر اعتماد مردم به رسانهها در کنترل بحران اشاره و اضافه کرد: مساله این است که چرا مردم در زمان بحران سیل، زلزله، طوفان دچار بهمریختگی ذهنی و اضطراب میشوند؟ به دلیل اینکه اگر مطالبی که رسانه رسمی منتشر میکند با آنچه رسانه غیررسمی میگوید متناقض باشد و اعتماد مردم هم به رسانه غیررسمی بیشتر باشد، باعث میشود که کنترل بحران مسوولان از طریق رسانه رسمی سختتر شود. همچنین بخشی از اعتماد مردم به رسانهها به این مساله بستگی دارد که قبل از هر حادثه طبیعی چه میزان به مردم آموزش دادهاند و آنها را آماده بحران کردهاند.
گرانمایهپور ادامه داد: زلزله تهران نمونه عینی از این بود که از لحاظ پشتیبانی، امدادرسانی، کنترل بحران، ایجاد نظم توسط نیروهای انتظامی، نهادهای امنیتی و اطلاعاتی چگونه بودیم. در واقع این زلزله یک مانور طبیعی برای مردم بود. در واقع مردم زمانی به اخبار منتشر شده رسانههای رسمی در زمان بحران اعتماد میکنند که آموزش ببیند.
این مدرس ارتباطات به پیششرطهای آرامش بخشیدن به مردم توسط رسانهها در زمان بحران اشاره کرد و گفت: رسانهها به مردم آموزش دهند و بگویند که در زمان بحران چه دستورالعملها و اخباری را دریافت کنند. همچنین سابقه ذهنی مردم را ببینید که چه میزان به رسانهها اعتماد دارند. هر چه اعتماد و سابقه ذهنی مردم به کانالهای رسمی خبری یا کانالهای رسمی رادیو و تلویزیون بیشتر باشد، مردم اعتماد میکنند و آرامش خواهند داشت.
او اضافه کرد: در زمان بحران، طبیعی است که مردم بخواهند از هر کانالی خبر دریافت کنند اما این مساله که رسانهها باید مردم را آموزش دهند یا مردم چه میزان به رسانهها اعتماد دارند، نیازمند فرآیند بلندمدت است. اعتمادسازی و وجود اعتماد بین افکار عمومی و رسانه امر بسیار مهمی است. در هر صورت مسؤولان باید بنشینند و مانند بسیاری از مانورهای زلزله یک مانور زلزله و رسانه ایجاد کنند که بدانند در شرایط بحران چه کارهایی باید انجام شود. ما نیازمند یک مانور زلزله و رسانه هستیم. ما باید بدانیم که چه میزان مردم به اخبار رسانهها اعتماد دارند یا در وقوع زلزله چه میزان به رسانهها اعتماد خواهند کرد.
گرانمایهپور به عملکرد روزنامهنگاران و خبرنگاران در شرایط بحرانی اشاره و بیان کرد: روزنامهنگار و خبرنگار هم مانند سایر مردم تحت تأثیر شرایط قرار میگیرد و ما نمیتوانیم بگوییم که آنها شجاعتر از بقیه مردم هستند. روزنامهنگاران باید در سازمانهای خود آموزش ببینند تا بدانند که در شرایط اضطراری چه اقداماتی انجام دهند.
او اضافه کرد: البته در زمان زلزله و حادثه طبیعی تمام کانالهای ارتباطی قطع میشود؛ به این معنی که شما به روزنامه، تلویزیون، برق و ... دسترسی ندارید؛ بنابراین روزنامهنگار با اطلاعات خود باقی میماند. ما باید بدانیم که در این مواقع بحرانی شبکههای اینترنتی و تلفنی قطع خواهند شد، در نتیجه روزنامهنگار هم نمیتواند خبر خود را منتشر کند.
این مدرس ارتباطات گفت: در وهلهی اول به اعتمادبخشی توسط رسانه ملی به افکار عمومی نیاز داریم. ما باید به مردم بگوییم که رسانه ملی در شرایط اضطرار با رسانه ملی در شرایط عادی بسیار متفاوت است. همچنین باید به مردم آموزش بدهیم که چگونه خبرها را دریافت کنند و به رسانهها اعتماد داشته باشند.
انتهای پیام