به گزارش خبرنگار ایسنا، دکتر رضا ملکزاده در نشست خبری که صبح امروز در ساختمان وزارت بهداشت برگزار شد، با ارائه گزارشی از اهم فعالیتهای این معاونت در دولت یازدهم و برنامههای آینده، اظهار کرد: مهمترین اقدامات چهار سال گذشته معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت فعالیتهای زیرساختی بوده است، چرا که برای انجام پژوهشهای دقیق نیاز به طرحهای تحقیقاتی بزرگ، مهم و طولانی مدت داریم که این طرحها نیاز به ایجاد زیرساختها در کشور دارد.
ملکزاده با اشاره به راهاندازی موسسه ملی توسعه تحقیقات علوم پزشکی، اظهار کرد: برای اولین بار در کشور این موسسه میتواند بودجههای مناسبی برای انجام طرحهای تحقیقاتی به محققان اعطا کند.
وی همچنین با اشاره به ایجاد نظام ثبت بیماریها به عنوان یکی دیگر از اقدامات معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، گفت: در همه دنیا، نظام ثبت بیمارانی که بیماریهای مهمی دارند، وجود دارد و بررسیهای درمان و سلامت و همچنین پژوهشهای لازم بر روی این بیماران انجام میگیرد. در این راستا ما نیز توانستیم ادامه ثبت بیماریها را در کشور ایجاد کنیم.
ملکزاده اظهار کرد: برنامهای با عنوان "کهورت" در کشور اجرا شده است که طی این برنامه افراد سالم برای 30 سال مورد مطالعه قرار میگیرند و این برنامه میتواند در آینده به بسیاری از سوالات ما در مورد بسیاری از بیماریها پاسخ دهد و نظیر این برنامه از حدود 50 سال پیش در دنیا آغاز شده است.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با اشاره به راهاندازی برنامه «ایرانوم» در کشور، افزود: در طی این برنامه ژن ایرانیها مورد بررسی قرار میگیرد و اطلاعات بسیار مناسبی از طریق این طرح به دست ما میآید که مشابه این برنامه در گذشته در کشور وجود نداشته و در آیندهای نزدیک این طرح راهاندازی میشود.
افزایش تعداد مراکز تحقیقاتی و پژوهشکدههای وزارت بهداشت
ایجاد 11 آزمایشگاه تحقیقاتی جامع در سطح قطبهای علمی کشور
دکتر ملک زاده با اشاره به افزایش تعداد مراکز تحقیقاتی و پژوهشکدههای وزارت بهداشت گفت: تعداد مراکز تحقیقاتی از 409 به 724 مرکز تحقیقاتی و همچنین تعداد پژوهشکدهها از 12 به 44 عدد رسیده است.
وی افزود: در سالهای گذشته برای 53 مرکز تحقیقاتی ردیف بودجه مستقل دریافته کردهایم و امیدواریم تا پایان سال بتوانیم برای 60 مرکز ردیف بودجه بگیریم، همچنین 11 آزمایشگاه تحقیقاتی جامع را در سطح قطبهای علمی کشور ایجاد کردهایم که در اختیار محققان قرار گرفته است.
راهاندازی 10 اتاق تمیز در کشور
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت گفت: 10 اتاق تمیز مهم نیز راهاندازی شده است که از نظر فناوری قوی هستند و ما میتوانیم انواع و اقسام داروها را در آنها تولید کنیم.
ایجاد 143 کمیته اخلاق برای مقابله با دستبردهای علمی
وی با اشاره به برخی مشکلات و احتمال تقلب در مقالات و دستبردهای علمی اظهار کرد: 143 کمیته اخلاق در کشور به وجود آمده است تا این مسائل را زیر نظر داشته باشند.
ملک زاده افزود: وجود مجلات الکترونیک و کتابخانه دیجیتال امر بدیهی برای هر دانشگاهی است و وزارت بهداشت تنها وزارتخانهای است که تا کنون توانسته است همه مجلات را مشترک شود.
وی با بیان اینکه در سال 2016 میلادی در رتبه 16 جهان از نظر تولید مقالات علمی در منطقه قرار داشتیم و ترکیه و رژیم اشغالگر قدس بعد از ما قرار گرفته بودند، گفت: هم از نظر کمی و هم ازنظر تعداد استنادات و شاخص کیفی ما در جایگاه خوبی قرار گرفتهایم که بخش عمده این مساله در وزارت بهداشت بوده است.
ایجاد 70 مرکز رشد و 9 شرکت دانشبنیان در دانشگاهها
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت ادامه داد: در بخش فناوری نیزتوانستهایم بیش از 70 مرکز رشد در دانشگاهها ایجاد کنیم و 9 شرکت دانشبنیان نیز در دانشگاهها وجود دارند که توانستهاند بیش از 50 درصد بودجههای نو آوری را به خود اختصاص دهند.
تولید 100 قلم داروی مورد نیاز با انجام طرحهای تحقیقاتی
ملکزاده با اشاره به تولید 100 قلم داروی مورد نیاز مردم در کشور با انجام طرحهای تحقیقاتی، تاکید کرد: یکی از این داروها قرصی برای بیماری هپاتیت C است که بیش از این یک عدد آن به قیمت هزار و 20 دلار توسط بیماران خریداری میشد و یک دوره درمان هزینه زیادی را بر مردم تحمیل میکرد که این دارو در حال حاضر در داخل کشور تولید میشود و مشمول بیمه نیز میشود.
وی ادامه داد: داروی دیگری که توسط محققان ما در حال حاضر تولید شده است، داروی "هیومرا" است که این داروی پرفروش دنیا برای اقسام بیماریها از جمله بیماریهای روماتیسمی و رودهای کاربرد دارد و در حال حاضر توسط یکی از شرکتهای دانشبنیان کشور تولید شده است. قبلا هر نسخه از این دارو 20 میلیون تومان بود و در حال حاضر مردم یک دوره از این دارو را با 100 هزار تومان دریافت میکنند.
ایجاد کمیته تخصصی مالکیت فکری و ثبت اختراع
ملکزاده در خصوص فعالیت کمیته تخصصی مالکیت فکری و ثبت اختراع، گفت: این کمیتهای است که متعاقب اینکه در بخش پژوهش و فناوری فعال شدیم، ایجاد شد و بیشتر نگرانی این است که همه نوآوریها و اختراعات و پتنتهایی را که در ایران داریم، علاوه بر ثبت ملی، ثبت جهانی شوند.
وی با بیان اینکه پروسه ثبت جهانی اختراعات هم پیچیده و هم گران است و به این دلیل بسیاری از نوآورهای ما نمیتوانند این کار را انجام دهند، گفت: در حال حاضر این کمیته سازوکاری را برقرار کرده است با موسسه WIPO که در حقیقت موسسه بینالمللی ثبت اختراعات است تا کمک کند به اینکه بتوانیم اختراعاتمان را ثبت بینالمللی کنیم و از این طریق در امر صادرات کمک کنیم.
در ادامه این نشست، دکتر ملکزاده با اشاره به اینکه بودجه مراکز تحقیقاتی و پژوهشی در کشور بسیار کم است، اظهار کرد: معمولا دانشگاهها وقتی با مشکل مواجه میشوند، از بودجههای پژوهشی و تحقیقاتی کم میکنند.
وی ادامه داد: برای طرحهای تحقیقاتی و ارزیابی میزان بودجهدهی به این طرحها ناظرانی وجود دارند که طرحهای تحقیقاتی را کارشناسی میکنند و به هیچ وجه بودجه به طور یکجا به طرحها اختصاص داده نمیشود و بودجه با پیشبرد کار به صورت اقساط با نظر کارشناس و ناظر به طرح تحقیقاتی تعلق میگیرد.
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت درخصوص نحوه تقسیم یک درصد بودجه پژوهشی، اظهار کرد: بر اساس رتبهبندیهایی که از مراکز تحقیقاتی و پژوهشکدهها داریم، این بودجه تخصیص مییابد و معمولا گروههای تحقیقاتی بررسی میشوند و تایید بودجه به افرادی تعلق میگیرد که سابقه تحقیقاتی خوبی دارند و از امکانات مناسبی برای انجام آزمایشها برخوردارند و در این مورد نیز بودجه به صورت مرحله به مرحله پرداخت میشود و به طور یکجا تخصیص داده نخواهد شد.
ملکزاده در ادامه با اشاره به فعالیت کمیتههای اخلاق در طرحهای تحقیقاتی، اظهار کرد: در حال حاضر حتی پایاننامههایی که انجام میشود، بخصوص تحقیقاتی که بر روی افراد و حیوانات صورت میگیرد، باید ابتدا در کمیته اخلاق بررسی شود و این کمیتهها نظارت میکنند که تحقیقات با حقوق افراد و حیوانات مغایر نباشند و در ضمن نتایج تحقیقات نیز از این جهت که خودساخته و غیرعلمی نباشند، مورد بررسی قرار میگیرد.
مذاکره برای ایجاد نهادهای خیریه در دانشگاهها جهت حمایت از پژوهشها
وی با اشاره به فعالیت خیرین در حوزههای تحقیقاتی و پژوهشی، تصریح کرد: در حال حاضر حدود 2 سال است خیرین در حوزه سلامت فعال هستند و نزدیک به 53 موسسه خیریه در زمینه سرطان وجود دارد که مردم نهاد هستند و تهیه دارو و ایجاد درمانگاه را تاکنون برعهده گرفتهاند؛ اما در حال حاضر مذاکراتی را انجام میدهیم که نهادهای خیریه پژوهشها را حمایت کنند و در دانشگاهها چنین نهادهایی ایجاد شود تا در فعالیتهای پژوهشی مشارکت کنند.
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت با اشاره به اینکه در سال گذشته تخصیص بودجه برای تحقیقات در وزارت بهداشت 75 درصد بوده است که این مقدار تقریبا مناسب است، گفت: بودجه سال آینده افزایش 5 تا 6 درصدی داشته است که امیدواریم این مبلغ در مجلس افزایش پیدا کند.
تحقق 11 درصد بودجه پژوهشی وزارت بهداشت در نیمه اول سال
ملکزاده ادامه داد: در حال حاضر 11 درصد بودجه پژوهشی در نیمه اول سال در وزارت بهداشت تحقق یافته است.
وی با بیان اینکه در کل دنیا پژوهشهایی که انجام میشود، حدود 10 درصد منجر به فناوری و خلق ثروت میشوند، افزود: حتی مقالات منتشر شده در بهترین مجلات دنیا نیز تبدیل به فناوری میشوند و در ایران نیز این رقم متناسب با کل دنیا است.
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت افزود: یکی از فعالیتهایی که باید در کشور انجام دهیم، این است که محققان جوان و با استعداد کشور را امیدوار و هدایت کنیم تا فعالیتهای پژوهشی خود را با انرژی مضاعف ادامه دهند، چراکه بخشی از محققان خوب و موفق کشور به دلیل نبود ساز و کارهای حمایتی از کشور خارج میشوند و در دیگر کشورها به فعالیت خود ادامه میدهند.
ملکزاده در ادامه با اشاره به راهاندازی مرکز تحقیقاتی "نیماد"، از آن به عنوان یک فعالیت تشویقی و حمایتی برای پژوهشگران کشور یاد کرد و گفت: در این مرکز موفق به شناسایی 513 نفر از میان 18 هزار نفر از افرادی که اچایندکس بالای 15 دارند، شدیم تا این افراد با تخصیص بودجهای در قالب طرح برای حمایت از دانشجویان مستعد فعالیتهای پژوهشی انجام دهند؛ در راستای این طرح از 30 میلیون تا حداکثر 50 میلیون بودجه به 513 نفر اختصاص داده شده تا از دانشجویان مستعد برای انجام فعالیتهای پژوهشی حمایت کنند؛ این طرح حدود دو سال است که در حال اجراست.
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت در پایان خاطرنشان کرد: یک درصد بودجه تحقیقات وزارت بهداشت که تاکنون اختصاص یافته است، در حدود 120 میلیارد تومان بوده که بخش عمده آن صرف مجلههای علمی الکترونیک شده و مابقی نیز به دانشگاهها و طرحهای تحقیقاتی اختصاص داده شده است.
انتهای پیام