رضا تقی‌پور در گفت‌وگو با ایسنا، درباره فیلترینگ تلگرام و تصمیم شورای عالی فضای مجازی دراین‌باره، اظهار کرد: به کار بردن کلمه فیلترینگ برای تلگرام یک بحث انحرافی است. ما بحثی که داریم این است که هیچ کشوری در دنیا در شرایط مشابه ما پیدا نمی‌کنید که این حجم از اطلاعات ملی‌اش که جزو سرمایه‌ها و دارایی‌های ملی است را به راحتی و بدون هیچ قرارداد مشخصی یعنی پروتکل‌های امنیت ملی نظیر تعهد به حفظ حریم خصوصی شهروندان و مسایلی از این دست، در اختیار بیگانگان قرار دهد.
عضو شورای عالی فضای مجازی می‌گوید اینکه می‌گویم فیلترینگ انحرافی است، بحث از اینجا شروع می‌شود و اصلا سوال ما این است که مسئولان و متولیان با کدام قانون اجازه داده‌اند که این مقدار از اطلاعات شهروندان که وقتی تجمیع و طبیعتا به مگادیتا و بیگ‌دیتا تبدیل می‌شود و این‌ها هم می‌تواند منافع اقتصادی زیادی برای کشور و کسب و کارها داشته باشد و در نقطه مقابل هم می‌تواند ایجاد وابستگی کند، کما اینکه کرده است، در اختیار بیگانگان قرار گیرد؟
وزیر پیشین ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه در حال حاضر بسیاری از اطلاعاتی که موردنیاز برنامه‌ریزی‌های ملی ماست را خودمان نداریم، ادامه داد: چون بیگ دیتای آن دست ما نیست، اما صاحب تلگرام این‌ها را دارد و به راحتی فردا می‌تواند ادعا کند که این‌ها را به ما می‌فروشد. کما اینکه الان این سوال جدی را مطرح می‌کنیم که مالکان تلگرام با چه نیتی این کار را انجام می‌دهند و هزینه‌های آن را از کجا تامین می‌کنند؟ غیر از این است که بخش عمده‌ای از آن، از محل فروش اطلاعات است؟ این‌ها بحث‌هایی است که به صورت ریشه‌ای و زیربنایی به نظر می‌رسد که گاها به عمد مطرح نمی‌شود.
تقی‌پور در پاسخ به این پرسش که در نهایت راهی جز فیلترینگ نمی‌ماند، گفت: ما در اصل بحث‌مان این است که چرا زیرساخت‌های لازم را در داخل ایجاد نکرده‌ایم و متاسفانه هنوز هم بیدار نشده‌ایم و فرصت‌های ملی را بدون چون و چرا در اختیار خارجی‌ها می‌گذاریم.
به گفته وی، همه کشورهای در شرایط مشابه ایران و حتی کشورهای ضعیف‌تر از ایران، شبکه پیام‌رسان اجتماعی خود را ایجاد کرده‌اند و این یک ثروت ملی است و این کسب و کارها باید در داخل ایجاد شود.
اراده نکرده‌ایم که زیرساخت‌ها را در کشور ایجاد کنیم
عضو شورای عالی فضای مجازی با اشاره به متخصصان امر در بحث تولید ملی و داخلی اظهار کرد: امروز می‌گوییم تولید ملی و داخلی و در این بحث هم متخصص زیاد داریم که در دنیا خیلی کارهای بزرگی را دارند انجام می‌دهند. پس چطور ما در داخل نمی‌توانیم؟ پاسخ واضح است، ما اراده نکرده‌ایم که این زیرساخت‌ها را ایجاد کنیم و یکی از این زیرساخت‌ها همین شبکه پیام‌رسان داخلی است.
تقی‌پور اضافه کرد: در ژاپن لاین را داریم، در چین کیوکیو، بایدو و وی‌چت را داریم، در کره جنوبی همینطور و همه کشورهایی که حتی از نظر فنی از ما ضعیف‌تر هستند، این‌ها را برای خود ایجاد کردند چون منافع ملی زیادی برایشان دارد.
وی درباره شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌هایی چون واتس‌اپ و تلگرام که به صورت جهانی فعال هستند، تصریح کرد: این‌ها عمدتا برای اهداف خاصی است. واتس اپ چقدر فروش رفت؟ دو سال پیش وقتی بحث فروشش به فیس‌بوک مطرح شد، یک رقم 19 میلیارد دلاری جابه‌جا شد. بحث ما این است که ما چرا این ثروت ملی را داریم، در اختیار بیگانگان قرار می‌دهیم؟ اگر امروز تلگرام یک ارزشی پیدا کرده، آیا نباید این ارزش در داخل کشور تولید شود؟ بحث ما بومی‌سازی است. آن هم نه تلگرام. ما باید یک شبکه پیام‌رسان داخلی ایجاد کنیم.
با پیام‌رسان داخلی حریم خصوصی شهروندان رعایت می‌شود
عضو شورای عالی فضای مجازی در پاسخ به این پرسش که شورا به دنبال فیلترینگ تلگرام نیست؟ گفت: این یک چیز بی‌مفهومی است. بحث ما این است که چرا شبکه پیام‌رسان داخلی ایجاد نمی‌شود که این منافع و ارزش‌ها که این مردم دارند ایجاد می‌کنند، در کشور بماند؟ اما در مقابل باید رفتارها و نتیجه عملکردهای دولت را ببینیم. برداشت من این است که اگر این اراده وجود داشته باشد، حتما محقق می‌شود و مردم ما هم حتما استقبال می‌کنند و دلیلش هم این است که در وهله اول، حریم خصوصی شهروندان‌مان حفظ می‌شود.
وی درباره عدم اطمینان برخی افراد به حفظ حریم شخصی در پیام‌رسان‌های داخلی، گفت: من فکر می‌کنم این برعکس است. الان ما عکس‌های خانوادگی‌مان را در تلگرام قرار می‌دهیم. شما سوال خوبی مطرح کردید؛ بخش زیادی از درآمد تلگرام از محل فروش اطلاعات است. خریدار این اطلاعات چه کسانی هستند؟ آیا اگر ما یک حرفی را بزنیم و تجمیع اطلاعات در اختیار سیا و موساد قرار بگیرد، اشکالی ندارد و ما آسیب نمی‌بینیم؟ از طرف دیگر شما ببینید ما عکس خانوادگی را در اینجا قرار می‌دهیم، آیا این نمی‌تواند شکستن حریم خصوصی باشد؟ درست است که او ادعا می‌کند این اطلاعات از ابتدا تا انتها رمزگذاری شده است و به ظاهر هم حتما از این حفاظت می‌کند که به اعتبارش برنخورد و کاربران کم نشوند، اما ما می‌دانیم که به هر حال این اطلاعات در جایی که لازم باشد، به فروش می‌رود و این‌ها واقعا نگرانی‌های جدی است.
۱۲۰۰ کانال و ۶۰۰۰ گروه مبتذل و مستهجن در تلگرام
وزیر اسبق ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: از سوی دیگر شما نگاهی به آمارها بیندازید. ما در حال حاضر قریب به 1200 کانال و 6000 گروه ضداخلاقی و مبتذل و مستجهن در این نرم‌افزار داریم و این در اختیار بچه‌های ماست، بدون اینکه نیاز به فیلترشکن و اقدام دیگری باشد. آیا این نقض قانون و حاکمیت نیست؟ اینکه ما این همه در جامعه و محیط شهر از این رفتارها مراقبت می‌کنیم، اما وقتی جوان ما وارد این فضا می‌شود، این فضا نه تنها یک فضای رها بلکه یک محیط کاملا هدایت‌شده توسط دشمنان ملت ایران در جهت توسعه لاابالی‌گری و ناهنجاری‌های اجنماعی و مفاسد اخلاقی است که آثار و نتایج آن را در آمارهای آسیب‌های اجتماعی نظیر فروپاشی خانواده‌ها و طلاق‌های سرسام‌آور می‌بینیم.
تقی‌پور در پاسخ به اینکه چگونه می‌توان این اطمینان برای یک قشری از مردم به وجود آورد، گفت: این اطمینان را می‌توان با ارتقای دانش و سواد سایبری و رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی به مردم به وجود آورد. مردم باید آگاه شوند و اطلاع پیدا کنند. این کاری نیست که فقط ما بخواهیم جدید انجام دهیم. مردم ژاپن چرا لاین را ترجیح می‌دهند؟ مردم چین چرا کیوکیو را ترجیح می‌دهند به نرم‌افزارهای دیگر؟ چون آن‌ها به این بلوغ دانش و سواد رسانه‌ای و مجازی رسیده‌اند که با این کار هم ارزش اقتصادی و هم فرهنگی و اجتماعی ملی‌شان در جامعه‌شان در سایه بومی‌سازی نرم‌افزارشان حفظ می‌شود.
انتهای پیام