گزارش اولین سفر منطقه‌ای ظریف در دولت دوازدهم

محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان طبق قولی که در ابتدای روی کار آمدن دولت دوازدهم داده بود، اولین سفر دیپلماتیک منطقه‌ای خود را از کشورهای عمان و قطر آغاز کرد.

به گزارش ایسنا، او اعلام کرد که روابط با همسایگان یکی از دو ابر اولویت سیاست خارجی‌ جمهوری اسلامی در کنار تسهیل همکاری‌های بین‌المللی در جهت اقتصاد مقاومتی خواهد بود.

در همین راستا سه روز بعد از پایان سفر نیویورک که سفری دوره‌ای و هرساله است، با انجام رایزنی‌های متعدد در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل با سران و مقامات بلندپایه کشورها در این شهر، مقصد اولین سفر رسمی ظریف به عنوان مسئول دستگاه دیپلماسی ایران در دولت دوازدهم ، دو کشور عمان و قطر اعلام شد.

اهمیت این سفر در شرایط حساس منطقه به خصوص شرایطی که از ۵ ماه پیش (اواسط خرداد ماه) با تحریم سیاسی و اقتصادی قطر از سوی عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین و مصر به وجود آمد، قابل تامل است چراکه همین امر موجب شد توازن قوا در شورای همکاری خلیج‌فارس به هم بریزد و شرایط به‌گونه‌ای به نفع ایران رقم بخورد.

شیخ تمیم، امیر قطر در این ۵ ماه هیچ یک از شرایط و بایدها و نبایدهای مطرح شده برای فاصله گرفتن از ایران را از سوی تحریم‌کنندگان نپذیرفت و حتی حدود یک ماه پیش(۲۱ شهریورماه) سلطان بن سعدالمریخی، وزیر مشاور در امور خارجه قطر در  نشست اتحادیه عرب در قاهره در برابر برخی ادعاهای ضدایرانی که از سوی عربستان، امارات، بحرین و مصر مطرح شد، گفت که ایران ثابت کرده دولت شریفی است و هرگز ما را مجبور به بازگشایی یا بستن سفارتمان در اینجا و آنجا نکرده است.

به عقیده یک مقام بلندپایه وزارت امور خارجه کشورمان، این رویکرد به تجربه و شناخت خوب تاریخی قطری‌ها به ایران برمی‌گردد و کشورهایی همچون عمان و قطر نگاه تاریخی مثبتی به ایران دارند که به این راحتی‌ها از بین نمی‌رود.

ظریف روز دوشنبه هفته گذشته (۱۰ مهرماه) با استقبال رسمی یوسف بن علوی وزیر امور خارجه عمان، وارد مسقط شد. در ابتدای ورود با حضور در محل وزارت خارجه این کشور با همتای عمانی خود در خصوص مسائل دوجانبه سیاسی و روابط بانکی، حوزه انرژی، نفت و گاز و تحولات اقلیم کردستان عراق گفت‌وگو کرد.

وزیر امورخارجه کشورمان درباره این دیدار به خبرنگاران گفت: مواضع عمان تا کنون درباره ضرورت رعایت برجام و همه‌پرسی در کردستان عراق با ایران مشابه بوده و این مواضع را هم رسما اعلام کرده است.

دیدار با پادشاه عمان برنامه بعدی رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان بود، دیداری که انتشار تصاویر و حاشیه آن بر متن غلبه پیدا کرد. چند ماهی می‌شود که خبر بیماری سلطان قابوس در رسانه‌ها منتشر شده و گویا این مسئله موجی از نگرانی را در میان عمانی‌ها ایجاد کرده است.

حالا بعد از ماه‌ها، پخش تصاویری از حضور سلطان قابوس در کنار رییس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی در شرایطی که بشاش است و در سلامت در کاخ خود با محمدجواد ظریف راه می‌رود، موجی از شادی را در میان مردم کشورش ایجاد کرد.

بیش از ۴ دهه از پادشاهی سلطان قابوس می‌گذرد و عمان با حکمرانی او همیشه در آرامش داخلی و خارجی به سر برده است. در عین حال چندی پیش وزیر دفاع انگلیس در جریان سفر به عمان از تلاش‌های این کشور در انجام مذاکراتی میان کشورهای حاشیه خلیج فارس و حل اختلافات موجود میان گروه‌های مختلف خبر داده بود. مایکل فالون یک ماه پیش در سفر به مسقط اعلام کرد که سیاست خارجی عمان در برخورد با تمامی مسائل به آن لقب "سازنده صلح" را داده است. بنابراین با این تفاسیر می‌توان گفت که محمدجواد ظریف نیز به نقش میانجیگری عمان در این سفر توجه داشته است.

گفته شد که در این دیدار، دو طرف درباره مسائل منطقه‌ای از جمله مسئله سوریه، یمن و آخرین تحولات کردستان عراق تبادل نظر کردند.

ظریف بعد از دیدار با سلطان قابوس مسقط را به مقصد دوحه ترک کرد و دوشنبه شب وارد کشور قطر شد.

قطری که با وجود برج‌ها و آسمان‌خراش‌های متعدد حالا با وجود تحریم‌های اقتصادی آنقدرها هم شبیه به شهرهای اروپایی یا شهری همچون دبی نیست.

 صبح سه‌شنبه(۱۱ مهرماه) دیدار ظریف با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر انجام شد. درحالی که از ابتدای ورود به دوحه تصاویر این امیر جوان بر روی بیشتر برج‌ها و اتومبیل‌ها حک شده و کمتر می‌شد عکس‌هایی از پدرش را در سطح شهر پیدا کرد. انگار که پدر ترجیح داده قدرت را تمام و کمال به پسر واگذار کند.

ظریف در این دیدار بر سیاست اصولی دولت جمهوری اسلامی ایران برای داشتن بهترین روابط با همه همسایگان خود تاکید و ابراز امیدواری کرد که روابط دو جانبه ایران و قطر در همه زمینه‌ها بیش از پیش گسترش یابد و دستگاه‌های رسمی دو کشور امکانات و تسهیلات برای مراودات بیشتر مردم و بخش خصوصی را برای استفاده از فرصت‌های تجاری و اقتصادی یکدیگر فراهم نمایند.

او همچنین تاکید کرد که هیچ یک از بحران‌های منطقه راه‌حل نظامی ندارند و همه طرف‌ها باید به گفت‌وگو و راه‌حل‌های مسالمت‌آمیز پایبند باشند.

امیر قطر نیز گفت که دولت و ملت قطر همواره خواستار بهترین روابط با همسایگان شمالی خود بوده‌اند.

وی ضمن استقبال از دیدگاه کشورمان در خصوص مسایل منطقه‌ای و ضرورت یافتن راه‌حل‌های مسالمت‌جویانه برای بحران‌های جاری تاکید کرد: مشورت و رایزنی مستمر با کشورهای منطقه از جمله ایران یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.

پس از این دیدار، رییس دستگاه دیپلماسی  کشورمان با حضور در ساختمان وزارت امور خارجه قطر با محمد بن عبدالرحمن آل ثانی همتای قطری اش دیدار و گفت‌وگو کرد.

در این دیدار دو طرف روابط دو جانبه با تاکید بر همکاری‌های اقتصادی و اوضاع جاری در کشورهای منطقه خلیج فارس و انجام همکاری‌های درازمدت اقتصادی همگام با توسعه مناسبات سیاسی را مورد تاکید قرار دادند.

در این دیدار وزیر اقتصاد قطر نیز حضور داشت.

سفر دو روزه محمدجواد ظریف به دو کشور عمان و قطر عصر روز سه‌شنبه(۱۱ مهرماه) به پایان رسید. او در مسیر بازگشت به تهران در هواپیما در جمع خبرنگاران حاضر شد و درخصوص این سفر، گفت: هدف ما ارتباطات گسترده‌تر اقتصادی با هر دو کشور است که در چند ماه گذشته روند رو به رشدی داشته است. همچنین در خصوص مشکلات منطقه در بحث یمن و سوریه، ضرورت حفظ یکپارچگی و تمامیت ارضی عراق مورد تاکید قرار گرفت. به خصوص بعد از تحولات اخیر تبادل نظرات بسیار خوبی با امیر قطر و سلطان عمان و وزرای خارجه این دو کشور انجام شد.

وی در بخشی از سخنان خود تاکید کرد: در مورد وضعیت سوریه با توجه به اینکه در گذشته اختلافاتی با قطر داشتیم، ضرورت دارد که بیش‌تر گفت‌وگو کنیم و این تمایل سیاسی وجود دارد که گفت‌وگوهای گسترده‌تری با همه کشورها در مورد پایان دادن به آلام مردم سوریه صورت بگیرد.

نهایتا می‌توان اینگونه تفسیر کرد که روابط جمهوری اسلامی ایران با قطر پل معلقی است که نحوه بازی در منطقه و نوع دیپلماسی کشورمان در این موضوع می‌تواند آن را مستحکم کند یا فروبپاشد. بنابراین هر اقدامی از سوی نهادهای مختلف باید در این شرایط حساس با وسواس خاصی بررسی و دنبال شود چراکه هر زمان ممکن است توافقی میان قطر و عربستان شکل بگیرد، شاید این مسیر ناهمواری باشد اما غیرممکن نیست. هرگونه توافق و اجماع این دو کشور نیز قطعا به ضرر موقعیت به دست آمده در منطقه برای ایران است.

گزارش از خبرنگار ایسنا: مرجان‌سادات احمدی

انتهای پیام

  • شنبه/ ۱۵ مهر ۱۳۹۶ / ۰۹:۳۴
  • دسته‌بندی: سیاست خارجی
  • کد خبر: 96071507382
  • خبرنگار : 71439