«محمدعلی حضرتی» در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: پیش از استقرار سلسله صفوی در قزوین به‌عنوان پایتخت حکومتی، مجموعه‌ای از اراضی کشاورزی و باغی بوده است که به نام زنگی‌آباد شناخته می‌شده است که متعلق به خاندان قاضی جهان قزوینی بوده است که این شخص صدراعظم شاه‌طهماسب بوده است.
وی ادامه داد: پس از تصمیم به انتقال پایتخت به قزوین این مجموعه اراضی را به یک باغ طراحی‌شده شهری تبدیل می‌کنند که در داخل آن نیز خیابان‌کشی اتفاق می‌افتد و هر باغی نامی پیدا می‌کند که هر یک به سرداران، امرا، شاهزادگان و یا علما واگذار می‌شود که باید آن باغ را هم سبز نگاه می‌داشتند و هم در آن عمارت می‌ساختند.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان قزوین خاطرنشان کرد: مجموعه دولتخانه به‌عنوان باغ جعفرآباد، باغ شاه و یا باغ سعادت در تاریخ نام دارد که مجموعه‌ای از ارگ سلطنتی و ساختمان‌های اداری دولت مانند عمارت چهلستون اصلی، دیوان‌خانه، عمارت خورشید، عمارت حرم یا باغ عالم‌آرا، قصر جهان‌نما در آن مستقر بوده که همه آن‌ها از میان رفته است که باید با پی‌گردی و کاوش‌های باستان‌شناسی به نشانه‌ها برسیم تا بعد تصمیم برای احیا بگیریم.
وی خاطرنشان کرد: این عمارت‌ها در جابجایی قدرت پس از شاه‌طهماسب هم آسیب دیدند و در دوره شاه‌عباس دوباره بازسازی شدند و در طول تاریخ هم همواره مورداستفاده قرار می‌گرفته است.
حضرتی یادآور شد: این عمارتی که به‌عنوان عمارت چهلستون است در حقیقت عمارت کلاه‌فرنگی است، چون عمارت چهلستون اصلی در تخریب سال‌های 1324 تا 1327 از میان رفته است.
وی ادامه داد: دولتخانه صفوی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محوطه‌های تاریخی - فرهنگی استان است که شامل سردر عالی‌قاپو، عمارت چهلستون، رواق صفوی و ایوانچه‌های شرقی مجموعه حیاط نادری است که ایوانچه‌ها از داخل شهربانی راه دارند که ایوان نادری در سال 1324 تا 1327 تخریب شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان قزوین افزود: این‌ها آثاری است که در دوره صفوی احداث‌شده است و علاوه‌بر این‌ها از آثار دوره قاجار می‌توان به عمارت نظمیه اشاره کرد که جزو دولتخانه صفوی بشمار می‌رود.
وی گفت: مجموعه دولتخانه بخش‌هایی دارد که هنوز آزادسازی آن صورت نگرفته است و علی‌رغم همه حمایت‌های استانداری، تربیت‌بدنی و آموزش و پرورش به تعهد خود عمل نکردند که باعث شده این فرآیند کُند شود و همین امر باعث برگشت اعتبارات شده است.
حضرتی تصریح کرد: اعتبارات دولتخانه صفوی از محل اعتبارات ملی به میزان یک میلیارد تومان دریافت شد که قسمتی از این اعتبار برای آزادسازی صورت گرفته هزینه شد بخشی هم ساماندهی طی آن برای دیوار حیاط زندان و رواق صفوی هم‌چنین بخشی از این اعتبار برای دیوار غربی و بازسازی مطبعه ملی صرف شد.
وی اظهار کرد: عمارت کلاه‌فرنگی یا همان چهلستون کاربری تلفیقی دارد که در داخل برای اقدامات مرمت دستمان بسته است چون کاربری موزه دارد از همین‌رو شرایط برای استقرار موزه خوشنویسی در عمارت کلاه‌فرنگی فراهم نیست.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان قزوین خاطرنشان کرد: بخشی از اعتبار ملی دولتخانه صفوی برای دبیرستان محمدرضا شاه که هم‌اکنون مرکز مشاوره است در نظر گرفته بودیم تا در این مدرسه پایگاه میراث‌فرهنگی شهر تاریخی قزوین راه‌اندازی شود و هم مقدمات انتقال موزه خوشنویسی چهلستون را انجام دهیم تا بعداً چهلستون به‌عنوان عمارت مورد استفاده قرار گیرد.
وی خاطرنشان کرد: با استاندار صحبت شد و وی استقبال کرد که دبیرستان محمدرضا شاه سابق را که هم‌اکنون مرکز مشاوره است آن را بتوانیم مرمت و احیا کنیم و هم حفظ شود به‌عنوان دبیرستان قدیمی و هم موزه خوشنویسی در آن مکان مستقر کنیم الآن آموزش و پرورش از تحویل مدرسه خودداری کرده است بنا بوده دبیرستان پاسداران را تا پایان شهریور به ما تحویل دهند و امسال برای سال تحصیلی جدید ثبت‌نامی صورت نگیرد و نماینده آموزش و پرورش امضا کرده اما هم‌اکنون به تعهد خود عمل نمی‌کنند.
حضرتی افزود: مانند همین مشکل را نیز با اداره‌کل تربیت‌بدنی داریم که تأسیسات بخش‌های ورزشی به بناهای تاریخی آسیب وارد می‌کند و لوله‌ها فرسوده هستند و اگر ما امسال مقرنس ایوانچه‌های شرقی حیاط نادری را مرمت نکرده بودیم کل مقرنس فرومی‌ریخت، چون از سوی تربیت‌بدنی به این بناها آسیب وارد می‌شود و رطوبت زیاد باعث شده بود همه چوب‌ها و آلت‌های نگهداری مقرنس از میان بروند و این‌ها آسیب‌ها بزرگ و جدی است که هیچ‌کس به آن تعهدی ندارد.
وی با اشاره به این‌که هنوز برای آزادسازی محوطه دولتخانه مشکل وجود دارد، اظهار کرد: با وجود این‌که تربیت بدنی و آموزش و پرورش زمین معوض خود را تحویل گرفتند، اما با این‌حال برای خالی کردن اقدامی انجام ندادند، اما هلال‌احمر و اداره پست همراهی کردند و جابجایی خود را انجام دادند و این ادارات اگر همراهی لازم را داشته باشند برای مطالعه و کاوش در دولتخانه گام‌های جدی برخواهیم داشت.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان قزوین افزود: احیای مجموعه دولتخانه صفوی مستلزم پی‌گردی و باستان‌شناسی است و تا زمانی که آزادسازی نداشته باشیم نمی‌توانیم کاوش داشته باشیم.
وی یادآور شد: تا جنوب بقعه پیغمبریه فضا برای کاوش در نظر گرفته شده است و برای حفاری باید یک سازمانی پیدا کند و ما نمی‌توانیم کاوش را به‌صورت لکه لکه انجام دهیم بلکه باید همه آزادسازی‌ها صورت گیرد تا به‌یک‌باره کاوش کنیم چراکه کاوش‌ها باید منسجم باشد.
حضرتی یادآور شد: با توجه به این‌که اطمینان داریم در این مجموعه، دولتخانه صفوی مستقر بوده است بنابراین باید کاوش با یک نظم منطقی صورت گیرد و کارها به‌موازات هم پیش رود.
انتهای پیام