به گزارش ایسنا، مارک فیتز پاتریک، رئیس اندیشکده مرکز بین‌الملل مطالعات راهبردی که معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور عدم اشاعه بوده است، در یادداشتی که در وب سایت این اندیشکده منتشر شده است به بررسی رویکرد دولت آمریکا در قبال توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 پرداخت.
فیتز پاتریک با اشاره به سفر اخیر نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل به وین و دیدارش با مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نوشت: هر چند چیزی در آژانس نبوده است که آمریکا توسط دیپلمات‌هایش در وین از آن مطلع نبوده باشد، کسانی که روزانه با مقامات آژانس دیدار می‌کنند.
این دیپلمات‌ها در حال حاضر شامل یک نماینده در آژانس نمی‌شوند و دیدارهای عالی رتبه برای انتقال پیام‌های مهم به خانه مفید است.
هیلی آژانس را به سهل انگاری متهم نکرد، بلکه تاکید کرد که آژانس بسیار حرفه‌ای و با جدیت و دقت کار می‌کند. اما وی تلاش کرد تا یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تحت فشار قرار دهد تا خواستار دسترسی فیزیکی به سایت‌های نظامی همچون پارچین شود.
در میان امتیازات مربوط به عدم اشاعه در توافق هسته‌ای، ممنوعیت بی نظیری در بخش T وجود دارد که به انواع مختلف فعالیت‌هایی که برای توسعه تسلیحات هسته‌ای مفید است اعمال می‌شود و تجهیزات مرتبط با آن را نیز کنترل می‌کند. این کنترل‌ها شامل استفاده از سیستم تشخیص انفجاری از جمله دوربین‌های خطی است.
این دیپلمات کهنه کار آمریکایی در ادامه مدعی شده است که این دوربین‌ها ظاهرا بیش از یک دهه قبل در سایت پارچین در فعالیت هسته ای مرتبط نظامی مورد استفاده قرار گرفتند.
وی افزود: این توافق که برنامه جامع اقدام مشترک ( برجام) نام دارد، مشخص نکرده است که بخش T چگونه باید مورد راستی آزمایی قرار گیرد، چرا که طرف‌ها نتوانستند به توافق برسند. ایران بر تمهیداتی پافشاری داشت که مخالف معیارهای دیگر کشورها بود و از حمایت روسیه نیز برخوردار بود. مسکو حتی با بیانیه‌های آژانس در گزارشات فصلی‌اش مبنی بر این که به نظارت و راستی آزمایی تعهدات در بخش T ادامه می‌دهد، مخالف است.
اما مقامات آژانس به نیکی هیلی گفته‌اند که برای بازدید از هر جایی که لازم است در ایران ببینند، مخالفت و محدودیتی وجود ندارد.
وی در ادامه با اشاره به درخواست منتقدان برجام برای بازرسی‌های هر زمان – هر مکان از سایت‌های هسته‌ای ایران، نوشت: در توافق هسته‌ای ساز و کار مناسب برای بازرسی از اماکن مورد نیاز در هر زمان موردنیاز تعیین شده است. در حقیقت رویه‌های برجام برای تضمین دسترسی آژانس به مکان مورد نیاز در هر زمان مورد نیاز، کارساز است. برخی منتقدان این توافق، در ازا، خواستار دسترسی بازرسان به روشی از دسترسی‌های هر زمان - هر مکان هستند که عراق پس از شکست نظامی‌اش در جنگ سال 1991 مجبور به پذیرفتن آن شد. برخی از این منتقدان هنگام طرح این مطالبات به اندازه‌ای صداقت دارند که بگویند چشم انداز آنها تحت نظر داشتن ایران به زور اسلحه است.
فیتز پاتریک با بیان این که فضای خصمانه توافق را در معرض خطر قرار می‌دهد، نوشت: سیاست‌گذاران مسئول یک راه حل مسالمت آمیز را ترجیح می‌دهند و سازش‌های دو جانبه لازم را می پذیرند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال 2005 دو بار از سایت پارچین بازدید داشته است اما چنین بازدیدهایی در یک فضای همکاری که امروز از فضای تقابل جویانه پیرامون برجام حذف شده است، بیشتر امکان پذیر است. حامیان مطالبات تقابل جویانه از تهران اطلاعات کمی از روحیات ایرانی‌ها یا در کل طبیعت انسان دارند. به محض انتشار گزارشاتی مبنی بر اینکه دولت ترامپ در حال فشار برای بازرسی از سایت‌های نظامی ایران با هدف عدم تایید پایبندی تهران به برجام است، دو مقام ارشد ایرانی تاکید کردند که اجازه چنین دسترسی داده نخواهد شد.
اگر دونالد ترامپ بخواهد در نوبت بعدی، یعنی ماه اکتبر پایبندی ایران را تایید نکند، احتمالا از چنین اظهاراتی برای این که بگوید ایران روح توافق را نقض می‌کند، استفاده خواهد کرد. هر چند هیچ معنی قانونی برای " روح توافق" وجود ندارد و این اظهارات تناقضی با متن برجام ندارد. همان طور که قبلا هم گفته‌ام، ایران هیچ گاه هیچ شرطی از توافق را نقض نکرده است.
رییس مرکز بین‌المللی مطالعات راهبردی دربخش پایانی یادداشت خود با تاکید بر اینکه ترامپ برای عدم تایید پایبندی ایران هیچ سندی ندارد، نوشت: متاسفانه تایید نکردن پایبندی ایران به توافق به سرعت کنگره را به سمت بررسی وضع مجدد تحریم‌های ایران که با برجام لغو شدند، سوق می‌دهد.
کنگره هیچ دلیل مشروعی برای بازگرداندن تحریم‌ها ندارد و وضع مجدد تحریم‌ها خود نقض آشکار برجام است. دراین صورت، دیگر کشورها بعید است که به آمریکا بپیوندند و چنین کاری واشنگتن را منزوی خواهد کرد.
انتهای پیام