به گزارش ایسنا، پایگاه خبری، تحلیلی میدل ایست آی، نوشت: دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا هر فرصتی را برای دست دراز کردن به سمت ایران از دست داده است. ایران تا به اینجا با توجه به سابقه آشفتگی و ناآرامی گسترده در منطقه از خود یک صبر استراتژیک نشان داده است، اما این صبوری هم حدی دارد.

کاخ سفید در واکنش به حمله بی‌سابقه داعش روز چهارشنبه در تهران که به جان باختن 17 انسان بی‌گناه منجر شد، بیانیه‌ای منتشر و ظاهرا این حادثه را محکوم کرد و ایران را برای تروریسمی که با آن مواجه شده مسوول دانست. این اقدام اهانت به کسانی در ایران بود که پس از حادثه 11 سپتامبر در آمریکا با مردم این کشور ابراز همدردی کردند و پیشنهاد کمک به مبارزه علیه القاعده را ارائه دادند. در مجموع این کار بی‌احترامی به مردم ایران بود که پس از 11 سپتامبر برای نشان دادن تاسف و همدردی خود با مردم آمریکا شمع روشن کردند.

زمان‌بندی ضعیف، پیام خصمانه

هم‌زمان در روزی که این حادثه تروریستی در تهران رخ داد، سنای آمریکا طرح تحریم‌های جدید ایران را پیش برد که اساسا قصد دارد برنامه موشکی بالستیک ایران را هدف قرار دهد. این طرح اگر تبدیل به قانون شود احتمالا اجرای توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 را پیچیده‌تر خواهد کرد، توافقی تاریخی که به طور صلح‌آمیز مساله مورد اختلاف در خصوص برنامه هسته‌ای ایران را حل کرد.

زمان‌بندی بسیار ضعیفی بود که کاخ سفید و مجلس سنا بخواهند ایران و مردمش را بیازمایند. در ازاء پیامی که آمریکا به ایران فرستاد می‌توانست روی تاکید بر لزوم مقابله با تهدید مشترک هر دو کشور، یعنی داعش متمرکز باشد. این پیام هم‌چنین می‌توانست فرصتی برای کشف حوزه‌های همکاری در مسیر مقابله با شبه نظامیان افراط‌گرا در نقاطی مثل عراق و افغانستان باشد که مخالف ارتش ایران و آمریکا هستند.

پیام خصمانه ترامپ به ایران پس از سفر اخیر وی به خاورمیانه صورت گرفت. در جریان این سفر، ترامپ به جای ترغیب کشورها به ثبات و گفت‌وگوهای منطقه‌ای اجازه داد تا این سفر به رقابتی برای ضربه به ایران با حضور عربستان سعودی و اسرائیل،‌ دشمنان منطقه‌ای تهران تبدیل شود. ترامپ در نشست ریاض بدون قید و شرط کنار عربستان ایستاد و از کشورهای آگاه خواست تا تهران را منزوی کنند.

پیام ترامپ در تضاد شدید با واکنش فدریکا موگرینی نماینده بلندپایه اتحادثه اروپا قرار گرفت که جزو اولین رهبران جهان بود که پس از پیروزی حسن روحانی برای دومین بار در انتخابات ریاست جمهوری به وی تبریک گفت و تاکید کرد که آماده ادامه همکاری برای اجرای کامل توافق هسته‌ای، توافقات دو جانبه و صلح منطقه است. دیگر رهبران اروپایی نیز پیام‌هایی مشابه فرستادند، اما ترامپ تنها مانده است.

بعید است رئیس‌جمهور ترامپ بتواند بازیگران جهانی را برای دنبال کردن نقشه‌هایی برای ایران متقاعد کند. چین و هند به افزایش روابط اقتصادی‌شان با ایران تا زمانی که توافق هسته‌ای پابرجا بماند، ادامه خواهند داد. روسیه نیز با توجه به افزایش روابط راهبردی‌اش با ایران در سوریه بسیار بعید است که تهران را به حاشیه براند.

ترامپ هم‌چنین در اروپا باید به دنبال حامی بگردد. به ویژه این‌که ایران به توافق هسته‌ای پایبند است و پس از خروج ترامپ از توافق آب و هوایی پاریس و حضورش در نشست ناتو روابط آمریکا با کشورهای آن طرف اقیانوس اطلس دچار مشکل شده است.

رهبران اروپایی نسبت به عملکرد ترامپ در مواجهه با اختلاف ایران و عربستان و بحران شورای همکاری خلیج (فارس) بر سر قطر هوشیار و حساس شده‌اند. حمایت علنی ترامپ از تصمیم ریاض برای قطع روابط با دوحه از سوی زیگمار گابریل وزیر امور خارجه آلمان محکوم شد و آن را ترامپیزه کردن روابط در منطقه خواند.

پاسخ ترامپ به مسائل خاورمیانه به تضاد بیش‌تر در منطقه منجر شده است و تلاش‌ها برای متقاعد کردن تمام طرف‌ها به پایبندی به توافق جدید مناطق کاهش تنش در سوریه را پیچیده‌تر خواهد کرد و به علاوه دارایی‌های آمریکا در عراق و افغانستان را که ایران در آن نفوذ زیادی دارد، به خطر خواهد انداخت.

خرابکارها جسورتر شده‌اند

شاید مشکل‌ سازترین پیامد موضع‌گیری ترامپ در اختلاف ایران و عربستان این است که در داخل ایران گفته می‌شود: آمریکا به همراه عربستان و اسرائیل در حال ترغیب به بی‌ثبات کردن ایران است. سپاه پاسداران ایران، عربستان و آمریکا را به دخالت در حملات اخیر داعش متهم کرد. این اتهامات پس از آن مطرح شد که محمدبن سلمان شاهزاده سعودی گفت که عربستان تلاش خواهد کرد تا نزاع به خاک ایران کشیده شود.

برخی مقامات دیگر سعودی نیز تلاش می‌کنند تا با گروهک‌ منافقین که ایران آن را تروریستی می‌داند، ارتباط برقرار کنند. بنا بر این، طبیعی است که با توجه به این رویدادها و پاسخ ترامپ به حملات تروریستی در تهران و پیروزی روحانی در انتخابات این‌گونه برداشت شود که این کشورها برای حوادث اخیر ایران مقصر هستند و چنین برداشتی می‌تواند بر انتخاب‌های سیاسی مقامات ایرانی تاثیرگذار باشد.

نیاز فوری به دیپلماسی

این پایگاه خبری، تحلیلی در ادامه با اشاره به این‌که لفاظی‌های ترامپ و سرازیر شدن تسلیحات به منطقه به طور قطع به شکنندگی بیش‌تر خاورمیانه منجر خواهد شد نوشت: دولت ترامپ در ماه‌های آینده بررسی سیاست‌های واشنگتن در قبال تهران را به پایان خواهد رساند. بنا بر این لازم است که رهبران اروپا، آسیا و روسیه به طور شفاف نگرانی‌هایشان را به کاخ سفید و کنگره اعلام کنند. آنها هم‌چنین باید ارزیابی دقیق و عادلانه‌ای از ریشه‌های بحران‌های کنونی منطقه به ترامپ ارائه دهند و تاکید کنند که غرب چگونه می‌تواند در مقابله با تروریسم از طریق همکاری با تمام بازیگران منطقه‌ای، از جمله ایران منافع راهبردی‌اش را تضمین کند. بازیگران جهانی نیز باید ترامپیزه شدن منطقه را خنثی کنند. آنها می‌توانند با حمایت از هرگونه ابتکار عملی برای کاهش تنش میان ایران و شورای همکاری خلیج (فارس) به این هدف برسند.

بازیگران غربی نیز هم‌چون اروپا، کانادا و استرالیا باید به دنبال راه‌هایی برای حفظ‌ فضای دیپلماسی با روحانی باشند، چرا که در شرایط فقدان یک رفتار مسوولانه و معقول از سوی بازیگران جهانی و منطقه‌ای خاورمیانه بیش از پیش در چرخه خشونت گرفتار خواهد شد.

انتهای پیام