به گزارش ایسنا، پس از سالها بیتوجهی به موزهی استاد صنعتی، مثلث هلالاحمر (مالک بنای تاریخی)، سازمان زیباسازی (مسئول مرمت و ساماندهی موزه) و ادارهکل میراث فرهنگی استان تهران (متولی بناهای تاریخی تهران) با امضای تفاهمنامهای، مرمت این بنای تاریخی را کلید زدند، اما بروز برخی اتفاقات و صحبتها باعث شدند تا مرمت این موزه مدت دو سال و نیم به طول بیانجامد و حالا هر کدام از نهادها در این زمینه درخواست خود را دارند.
سازمان زیباسازی، میراث فرهنگی تهران را برای آنچه تا به امروز انجام داده، حَکَم قرار داده و جمعیت هلالاحمر نیز تنها درخواستش، بازپسگیری موزه از سازمان زیباسازی است.
به دنبال خبر درج شده در ایسنا درباره صحبتهای عیسی علیزاده، رئیس سازمان زیباسازی مبنی شرایط تحویل موزه استاد صنعتی، جمعیت هلالاحمر با صدور جوابیهای، توضیحاتی را در اینباره ارائه کرد.
در متن این جوابیه آمده است:
ادعا یا تصور تغییر کاربری موزهی استاد صنعتی کذب محض است و هرگز چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. جمعیت هلال احمر کاملا از عهده نگهداری چنین موزهای بر میآید و نیازی به کمک و بودجه دیگر سازمانها، از جمله سازمان زیباسازی شهرداری تهران ندارد«جناب آقای عیسی علیزاده، رئیس محترم سازمان زیباسازی شهرداری تهران در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری ایسنا در خصوص پروژه مرمت موزه استاد علیاکبر صنعتی با اشاره به لزوم برگزاری جلسه مشترک توسط ادارهکل میراث فرهنگی استان تهران، شهرداری منطقه ۱۲ و جمعیت هلال احمر به منظور تصمیمگیری در خصوص بازگشایی دوباره موزه آثار استاد صنعتی (۱۳ آبان) بعد از گذشت دو سال و نیم از آغاز مرمت و احیای این موزه، مطالبی عنوان کردهاند که فاقد ادله و ارائه سند و مدرک و عاری از وجاهت قانونی، خلاف واقع، مبتنی بر شایعات و غیرکارشناسانه است و جز تشویش اذهان عمومی و غبارآلود کردن فضا برای تضییع حقوق قانونی نهاد خوشنام و مردمی و دیرینهای چون جمعیت هلالاحمر، ثمر دیگری ندارد و گرهای از مشکل فعلی یعنی بازگشایی نشدن در این موزهی ارزشمند و ملی نمیگشایند، موزهای مردمی که همهی اقشار فرهنگی و هنردوست ایرانِ عزیز مشتاق و منتظر بازگشایی هر چه سریعتر آن هستند. بنابراین توجه به مستندات و ادله ذیل برای رفع شبهات موجود در اظهارات مطرح شده از سوی رئیس سازمان زیباسازی شهرداری تهران ضروری است:
۱- در پاسخ به ادعای ثبت نشدن این موزه و فاقد اساسنامه بودن آن، لازم به ذکر است که موزه استاد صنعتی در تاریخ ۱۳۸۵/۸/۲۴ به شماره ۱۶۲۲۳ در فهرست آثار ملی به عنوان اثر فرهنگی تاریخی، قدمت قاجاریه، پهلوی در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به ثبت رسیده است.
همچنین این موزه دارای اساسنامه و چارت اداری محکم بوده و سالهای سال درِب آن به روی مخاطبان خاص و عام باز بوده و پرسنل آن پذیرای عموم مردم بودهاند، آن هم درست در دورانی که موزهها چندان مورد توجه و استقبال عمومی واقع نمیشدند و علیالخصوص شهرداریها هم به فکر ایجاد موزه نبوده و به اهمیت این مسأله پی نبرده بودند. سالهاست که این مکان کاربری موزهای داشته و در جذب مردم در حرکتهای انساندوستانه و خیرخواهانه کوشا بوده و سوابق درخشان موزهای و حرکتهای عمومی جمعیت هلال احمر در گذشته و حال گویای این مطلب است.
اساسا جلب مشارکت مردم در امور خیر و فرهنگسازی در بین جامعه برای توجه آحاد مردم به وضع همنوعانی که نیاز به یاری و کمکهای مادی و معنوی دارند، از وظایف اصلی جمعیت هلال احمر است و استفاده از امکانات و اماکن فرهنگی و هنری و از آن جمله موزهها، یکی از رویکردهای راهبردی دیرین جمعیت هلال احمر در این زمینه است.
جهت اطلاع بیشتر لازم به ذکر است که در گسترهی بینالمللی هم یکی از موزههای مهم دنیا که چنین نقشی در فرهنگسازی در خصوص اصول بشردوستانه و اهداف نهضت جهانی صلیب سرخ و هلال احمر دارد، موزه صلیب سرخ جهانی در ژنو است و بنابر همین اساس همهی جمعیتهای ملی صلیب سرخ و هلال احمر دنیا موظف به تشکیل موزه میباشند. جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران نیز سالهاست بر همین مبنا، متولی موزه صنعتی (۱۳ آبان) بوده و هست. لازم به ذکر است این جمعیت متولیِ دو موزه بسیار فعال دیگر نیز در کشور است. یکی از این موزهها (موزه و مرکز اسناد ملی جمعیت هلال احمر) نزدیک ساختمان مرکزی جمعیت (ساختمان صلح) در خیابان ولی عصر (عج) واقع شده است.
این موزه در فهرست آثار ملیِ ثبت شدهی میراث فرهنگی نیز قرار دارد. موزه دیگر در استان اصفهان واقع شده و هر دو این موزهها در فرهنگسازی مردم و آشنایی آنان با مفاهیم و سیر تاریخی فعالیتهای بشردوستانه و نیکوکارانه و صلح طلبانه در ایران و جهان نقش بسزایی دارند و از پربینندهترین موزههای کشور هستند و بارها توسط مدیر کل موزههای میراث فرهنگی (جناب دکتر کارگر) به دلیل اتخاذ شیوههای درست راهبردی و جذب مخاطبان این موزه مورد تقدیر قرار گرفتهاند.
بنابراین با توجه به موارد فوقالذکر و تجربه موزهداری در جمعیت هلال احمر، لازم نیست رئیس محترم سازمان زیباسازی شهرداری تهران نگران تغییر کاربریِ این مکان ارزشمند متعلق به جمعیت باشند و آن را به صد مکان دیگر تعمیم دهند که شاید بر اثر کمتجربگی و نداشتن دانش کافی در خصوص آثار تاریخی و موزهای، اتفاقهای بد برایشان رخ داده است.
۲- در خصوص ادعای عنوان شده از سوی آقای علیزاده مبنی بر تغییر کاربری و تبدیل این موزه به مکانی برای تشریفات جمعیت هلال احمر، آن هم براساس برداشت ناصحیح از جلسات و احتمالا شایعات، ابتدا باید از ایشان پرسید کدام جلسات و آیا شواهد مکتوبی در این خصوص موجود است که ارائه دهند؟!
جمعیت هلالاحمر به صراحت اعلام میکند که ادعا یا تصور تغییر کاربری موزه استاد صنعتی کذب محض است و هرگز چنین اتفاقی رخ نخواهد داد و با توجه به توضیحاتی که درباره اهمیت و نقش موزه در ساختار صلیب سرخ جهانی و جمعیت هلال احمر و تجربیاتشان در امور موزهداری ارائه شد، این جمعیت کاملا از عهده نگهداری چنین موزهای بر میآید و نیازی به کمک و بودجه دیگر سازمانها از جمله سازمان زیباسازی شهرداری تهران که آقای علیزاده مطرح کردهاند، ندارد. محض یادآوری به ایشان لازم به ذکر است که موزه مذکور - که حداقل ۵۰ سال قدمت موزهای دارد - در همهی این سالها به جز یک دوره ۷ ساله که بعد از فوت استاد صنعتی از ۱۳۸۵ رخ داد- به علت عبور دادن خط مترو و همچنین حفاری از سوی شهرداری در حیاط موزه این مکان دچار مشکلات عدیده شد و هلال احمر نیز مجبور به تعطیلی موقت مکان مذکور گردید که شهرداری تهران نیز به دلیل تخریب ساختمان، در مکاتبات فراوان خود را ملزم به تعمیر و بازسازی موزه عنوان کرد.
هرچند پنج سال از این زمان نیز به صورت نیمهوقت دایر و درب آن به روی مخاطبین باز بوده و در دو سال آن یعنی از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲ (آن هم به علت پارهای از درخواستها از سوی مدیران ارشد وقت میراث فرهنگی و نماینده مردم کرمان که خواهان انتقال آثار مجسمه این موزه به استان کرمان بودهاند که درخواستی غیرکارشناسانه بوده و پاسخهای علمی و مستدل به این درخواستها داده شده) جمعیت هلالاحمر تصمیم به مرمت و احیای این بنا گرفت.
در سال ۱۳۹۲ با آغاز به کار دولت جدید و نگاه و کمک و همکاریِ گروهی، اعم از مسئولان جمعیت هلالاحمر، شهرداری تهران، شورای شهر تهران، سازمان میراث فرهنگی و جمعی از هنرمندان و فرهیختگان، مرمت این بنا آغاز شد و در شروع کار جمعیت هلال احمر با اختصاص بودجه ۶۰۰ میلیون تومانی آغازکننده مرمت بوده و سازمان زیباسازی شهرداری، هم به علت مسئولیت و وظایف شهری که دارد، هم به علت عبور دادن خط متروی میدان امام خمینی (ره) که بیشترین آسیب را به بنا و آثار وارد کرده بود و هم بنا به قولی که جناب آقای دکتر مسجد جامعی (رئیس محترم سابق شورای شهر در آن زمان) داده بود، خود را موظف به مشارکت در این پروژه دانست و بدون کمترین درخواست در توافقنامه اولیه، ادامه کار را در دست گرفت که از این منظر جمعیت هلالاحمر همواره قدردان تلاشهای صورت گرفته عزیزان سازمان زیباسازی شهرداری تهران بوده است. در تمامی مراحل مرمت و احیا، تیم کارشناسی شهرداری و هلال احمر و میراث فرهنگی با هم همفکر بوده و به صورت منظم در روزهای سهشنبه هر هفته جلسه برگزار کرده و در جزییترین مسائل با هم به بحث و گفتگو نشستهاند تا به نتیجه ایدهآل برسند.
۳- نظر به تاریخچه اجمالی که در خصوص علت و مراحل مرمت این موزه عنوان شد، عجیبترین اتفاقی که باعث نگرانی مسئولان جمعیت هلال احمر در این پروژه ملی شده، این است که در روزهای پایانی مرمت ساختمان (در مورخ ۱۳۹۴/۹/۱۴) تفاهمنامهای از سوی سازمان زیباسازی شهرداری تهران به طور یکطرفه تنظیم و به جمعیت هلال احمر ارسال شده است! تفاهمنامهای غیرقابل قبول و فاقد منطق و زیادهخواهانه که بدون کوچکترین مشورت با شورای اجرایی مرمت و احیاء بنا تنظیم شده است، در صورتی که تا قبل از آن در همه موارد از تهیه نوع چوب، نرده، رنگ، سقف، کف و حتی سنگ دستشوییها از شورای اجرایی و فرهنگی نظر خواسته میشد و در جلسات هفتگی مشترک درباره آنها تصمیم گرفته میشد.
قطعا زیر بارِ توقعات و درخواستهای غیرقانونی هیچ فرد یا سازمانی که منجر به تضییع حقوق و اموال عمومی و وقفی که نزد این جمعیت به امانت نهاده شده، نخواهیم رفت
اما این اقدام یکطرفه و نگرانکننده و طرح مسئله بیپشتوانه تغییر کاربریِ بنای موزه صنعتی از سوی جمعیت هلال احمر، در اراده مصمم مسئولان این جمعیت و ماندن بر سر قولی که به مردم در خصوص بازگشایی این موزه دادهاند خدشهای وارد نساخته و با همه بیمهریهایی که از سوی سازمان زیباسازی به صورت تأخیر در مرمت این پروژه ملی جلوهگر شد، به پاس قدردانی از زحمات سازمان زیباسازی تفاهمنامه تازهای به شماره ۹۵/۲۱/۳۸۴۱ مورخ ۹۵/۲/۱۲ تهیه و برای سازمان شهرداری ارسال نمودهاند که متأسفانه تاکنون بیپاسخ مانده است. در عوض این جمعیت با درخواست اجرایی شدن همان تفاهمنامه اولیه سازمان زیباسازی شهرداری تهران مواجه شده است.
۴- در پایان خاطرنشان میگردد که مرمت و بازگشایی موزه صنعتی یک پروژه فرهنگی و ملی محسوب میشود که به گفته خود آقای علیزاده، ۹۷ درصد مرمت آن به پایان رسیده و به نظر همهی کارشناسان اجرایی و فرهنگی این موزه هم اکنون قابلیت بهرهبرداری کامل را داراست. بدین منظور جمعیت هلال احمر چندینبار با ارسال درخواست مکتوب به مسئولان سازمان زیباسازی شهرداری تهران برای تشکیل نشست مشترک برای بازگشایی مجدد موزه اهتمام ورزیده، اما متأسفانه این درخواستها نیز بیپاسخ مانده است.
قطعا جمعیت مردمی و خوشنام و با سابقه و پرافتخار جمعیت هلال احمر که بنابر اساسنامه و همچنین منش و جایگاه دیرینه خود ملزم به رعایت حفظ احترام و کرامت انسانی و اجتناب از رفتارهای حاشیهساز و جنجالی است، ضمن در پیش گرفتن آرامش و صبوری و استقبال از شیوههای قانونمند و تفاهمآمیز در برخورد با انواع بحرانهای طبیعی و غیرطبیعی، زیر بار توقعات و درخواستهای غیرقانونی هیچ فرد یا سازمانی که منجر به تضییع حقوق و اموال عمومی و وقفی که نزد این جمعیت به امانت نهاده شده، نخواهد رفت و لازم است سازمان زیباسازی هرچه سریعتر نسبت به تحویل کامل موزه استاد علیاکبر صنعتی اقدام کند تا جمعیت هلالاحمر موزه را به روی عمومی مردم (به ویژه هنرمندانی که چه به صورت حضوری و با تلفنی پیگیر بازگشایی موزه هستند) باز نماید.»
انتهای پیام